'Jullie gaan zeker naar Gomorra'
lfii:5Klfl'ïl
Attractiepark Duinrell
Wassenaar 'verwatert'
Toerisme
ZcCmCCmiin 80 jaar oud Space Bowls en Lazy River moeten bezoekcijfers opkrikken
ZATERDAG18SEPTEMBER1993
7
N DOBBELSTEEN
REISBERICHTEN
350 Jaar Kamerhop
ir45In het Rijper Museum In het
Houten Huis is tot en met 31
oktober een expositie te zien
over de Starnmeer en het Ka
merhop. Beide polders in het
hartje van Noord-Holland be
staan 350 jaar. Aan de hand van
een aantal thema's wordt de ge
schiedenis belicht. Het museum
aan het Jan Boonplein (aan de
rand van de historische wijk 'De
Buurtjes') is op zaterdag en
zondag geopend van 11.00 tot
17.00 uur.
Info: 02997 - 1286.
Het Rijpermuseum 'In 't Houten
Huis' is op zichzelf al een beziens
waardigheid. foto archief
Skiën in Frankrijk
Bij het Maison de la France is dezer dagen de Wintergids Frankrijk
'93-'94 verschenen. Daarin een overzicht van de skimogelijkheden
in de Franse Alpen en Pyreneeën. Tevens heeft het bureau een af
deling ingericht waar geïnteresseerden met vragen over winter
sport in Frankrijk terecht kunnen. Het Maison de la France is ge
vestigd aan de Prinsengracht 670,1017 KX in Amsterdam. Daar ook
kan de gratis Wintergids uitsluitend schriftelijk worden aan
gevraagd.
Sissi in Wenen
Van de musical 'Elisabeth', waarin alles draait om de keizerin die
bekend is geworden als Sissi, worden tot aan 17 april 1994 dagelijks
voorstellingen gegeven in het Theater an der Wien in Wenen. Al
leen op woensdag rust Hare Koninklijke Hoogheid uit. De avonden
beginnen om 19.30 uur, zodat na de voorstelling nog kan worden
gesoupeerd.
Info: Oostenrijks Verkeersbureau, Stadhouderskade 2,1054 ES
Amsterdam, telefoon 020 - 6129682.
Een luchtje
Van vrijdag 24 tot en met vrijdag 26 november wordt in het Veluws
Museum in Harderwijk een tentoonstelling gehouden waarvan de
speurhond het middelpunt vormt. De expositie is samengesteld
met onder meer materiaal uit de oude Rijks Speurhondenschool in
Den Haag en heet 'Daar zit een luchtje aan'.
Info: telefoon 03410 -14468.
Weekendje weg
De prestigieuze Bilderberg Hotelgroep heeft een brochure samen
gesteld met daarin meer dan 100 aanbiedingen voor onder meer
een anti-slip-arrangement in Drachten, een theater-arrangement
in Zwolle en een beauty-arrangement in Wolfheze. De folder heet
Het Grote Genieten en wordt op aanvraag toegestuurd door de af
deling Reserveringen, telefoon 08373-62222.
Varen op de Vecht
Vanuit Amsterdam kan iedere maandag, woensdag en vrijdag een
vaartocht worden gemaakt over de Vecht. Een gids geeft nadere
uitleg en in Loenen wordt op maandag en vrijdag een wandeling
gemaakt door het historische centrum. De tocht begint om 10.00
uur op steiger 7 achter het Centraal Station. Terugkeer 16.00 uur.
Info: Rederij Naco, telefoon 020 - 6262466.
Kunstskibanen
In Nederland beginnen de
kunstskibanen omstreeks deze
tijd aan het winterseizoen.
Overal kan worden ingeschre
ven voor nieuwe cursussen.
Hoewel exacte cijfers ontbre
ken, wordt aangenomen dat per
jaar tussen de 35.000 en 40.000
mensen een of meer bezoekjes
brengen aan de bijna vijftig ba
nen die Nederland telt. Er zijn
verschillende soorten pistes. De
meeste hebben kunststof
borstels, maar sinds een aantal
jaren kan er ook op plastic bol
letjes worden geskied (Wychen).
De overdekte banen met lopen
de band wórden eveneens snel
populairder. In België tenslotte,
vlak over de grens in Wuustwe-
zel, kan in een overdekte hal op
een door kanonnen aange
brachte laag kunstsneeuw naar
beneden worden gestoven.
Directeur Paul Eberharter van de
oudste kunstskibaan in Neder
land, II Primo in Bergen, swingt op
z'n eigen piste naar beneden, fo-
Vrouwencoupé's in Eurotreinen
Vanaf 26 september is het voor vrouwen mogelijk in EuroNight-
treinen plaats te boeken voor een speciaal 'damescompartiment'.
Voorlopig bestaat deze mogelijkheid alleen nog voor de duurdere
slaapwagen. De introductie van de EuroNight-treinen vond plaats
in mei van dit jaar. Er zijn er zeven. Van en naar Nederland rijdt
een EuroNight-trein (de Donauwalzer) op het traject Amsterdam -
Linz/Wenen. Passagiers krijgen extra's als een uitgebreid ontbijt en
knabbelwaar in de slaapwagen.
Luchthavens uitgebreid
De luchthavens van Palma de Mallorca en Alicante zullen worden
uitgebouwd. Son Sant John, het vliegveld van Mallorca, krijgt onder
meer een derde afhandelingsruimte en een hotel met 424 bedden.
De op een na drukste luchthaven van Spanje (12 miljoen passa
giers) moet in 2000 achttien miljoen mensen kunnen verwerken.
Op El Altet (Alicante) zullen de bussen verdwijnen. Het vliegveld
krijgt slurfen (avio-bruggen). Ook worden aankomst- en vertrekhal
van elkaar gescheiden. De modernisering begint in de herfst.
La Gomera: onbekend maar steeds meer bemind
Waarschijnlijk het minst
bekende van alle Canari-
sche eilanden is La Gome
ra. Het ligt vlakbij, op zon
anderhalf uur varen, van
Tenerife van waar je het als
een wat bol bergprofiel in
het westen uit de oceaan
kunt zien steken. De toerist
moet varen om er te ko
men, want Gomera heeft
geen vliegveld nog niet.
HAARLEM PETER WOLFSBERGEN
Als de ferry het eiland nadert,
ziet het er vriendelijk maar
nogal kaal uit, met zwarte lava
zandstranden, witte huisjes, ba
nanenplantages en tegen de
berghellingen op droge sawah's
lijkende terrassen. Vergeleken
met Tenerife is het nog redelijk
groen en vrijwel hotelloos. Hoe
wel de laatste jaren steeds druk
ker bezocht (vooral door Duit
sers) maakt Gomera een oor
spronkelijke, nog nauwelijks
door het toerisme bedorven in
druk.
Het is klein, zo'n 378 vierkan
te kilometer. Toch lijkt Gomera
groot, doordat het bergachtig is,
met hoge toppen, diepe dalen
en talrijke ravijnen. Die indruk
wordt nog versterkt doordat het
midden, het nationale park van
Garajonay, begroeid is met
prachtige bossen, die geheim
zinnig aandoen en bedoeld lij
ken om tekenaars als Marten
Toonder te inspireren.
Het eiland blinkt niet uit door
begaanbaarheid. De intacte we
gen zijn goed, maar steil en
bochtig. Vooral in het westen
zijn de 'obras' niet van de lucht.
Tunnels worden gegraven,
bochten rechtgetrokken, asfalt-
lagen aangebracht. Openbaar
vervoer ik er nauwelijks. Maar
dat tekort wordt ruimschoots
gecompenseerd door het aantal
autoverhuurbedrijven en taxi 's.
Rust kan je vinden op Gome
ra. Er zijn twee toeristische cen
tra van enig formaat. Een daar
van is het hoofdstadje, lief en
klein, tevens haven, San Sebas
tian. Op ongeveer anderhalf uur
met de bus daarvandaan ligt de
Valle Gran Rey, een groot dal
V/ f;
La Gomera: kleine winkelboulevard met appartementen aan het zwarte strand v
lijk schoon (onder).
dat uitloopt op zee en een aan
tal woonkernen omvat als La
Playa (kraakheldere apparte
mentencomplexen, een kleine
winkelboulevard, restaurantjes
en dat alles aan het strand), La
Calera (hoger op de berg, voor
namelijk wonen) en Vueltas
(vissershaventje, winkeltjes). In
de Valle vind je de meeste ap
partementen en autoverhuur
bedrijven.
Wie stads georiënteerd vertier
zoekt, zal in San Sebastian moe
ten blijven. De natuurliefhebber
reize richting Gran Rey, hoewel
zelfs daar een pandje met wat
onduidelijke bestemming het
opschrift 'disco' draagt. Wie
beide vormen verkiest en ook
nog iets van de rest van het ei
land wil zien, hure een autootje.
of misschien zelfs een fiets (per
fect gestaald kuitwerk is dan wel
aanbevelenswaardig). Voor
wandeltochten is Gomera ide
aal, tenminste voor wie genoeg
adem heeft èn vrede met het
feit dat het eiland vrijwel geen
vlak stukje weg kent.
Wandelend heb je alle tijd om
de vaak wonderlijke vegetatie te
bekijken, zoals de reusachtige
boomheide, of kom je langs
plekken waar zich de jaren
zestig herleven er een kolo
nie mediterende Baghwanvol-
gelingen genesteld heeft. Of
langs een caféterrasje aan de
rand van een diep dal, waar kat
en kip in vredige naijver de
kruimels van de grond dieven.
Op deze en veel andere be-
hartenswaardige zaken maken
de reisgidsen je wel attent. Maar
niet op de verlegenheid, waarin
je kan raken als trouw klant van
de postgiro, die enkele giroche
ques wil verzilveren in Valle
Gran Rey. Want: 1) het postkan
toortje daar is nauwelijks te vin
den; 2) eenmaal opgespoord
verwijst de kantoorhouder voor
deze transactie naar de hoofd
stad, San Sebastién; 3) de
hoofdstad is slechts tweemaal
per dag, heel vroeg of heel laat,
per bus bereikbaar; op een dag
heen en terug per fiets is niet te
doen; 4) eenmaal deze barrières
via autohuur overwonnen, mag
je in het hoofdpostkantoor per
keer/per dag niet meer dan drie
kaarten verzilveren. Men zij ge
waarschuwd. Neem liever plas
tic (of echt) g
Maar verden geen kwaad
woord over Gomera en zijn be
woners, een hartelijk slag men
sen, dat zich in vroeger tijden
een merkwaardig kunstje eigen
heeft gemaakt: men heeft er een
fluittaal, het Silbo, ontwikkeld,
waarschijnlijk vanwege de talrij
ke ravijnen en de prima akoes
tiek tussen de bergen. Heel
praktisch, want die taal hoor je
kilometers ver.
Als La Gomera eén ding niet
is ook al ziet het strand van
La Playa er uit als een nudisten-
kolonie dan is het wat die
Amsterdammer op Tenerife
dacht, na een blik op onze stevi
ge wandelstappers: o, jullie
gaan zeker naar Gomorra...
De Kleine Zeemeermin, het beeldje
dat een symbool van Denemarken
is geworden, heeft haar tachtigste
verjaardag gevierd. Het feest, opge
luisterd met een militaire kapel,
waterkanonnen en toespraken van
hoogwaardigheidsbekleders, trok
2.500 belangstellenden. Jaarlijks
brengen meer dan 500.000 toeristen
een bezoek aan het beeld, dat' niet
groter is dan een klein meisje. Miljoe
nen zijn er opgeklommen om met
haar op de foto te worden gezet.
De tachtig jaar zijn niet zonder inci
denten voorbij gegaan. In 1963 werd
de kleine zeemeermin (een eerbetui
ging aan Hans Christiaan Andersen,
die het sprookje schreef over de
dochter van een zeekoning die ver
liefd werd op een prins) zelfs ont
hoofd. Het hoofd werd nooit terug
gevonden, zodat het moest worden
vervangen. Twintig jaar later ampu
teerde iemand haar rechterarm. In
1990 werd er nogmaals een po
ging tot onthoofding onderno
men, blijkens een snee in haar
hals. Ook werd ze regelmatig
beklad met graffiti.
Het beeld werd v
vaardigd door Ed-
vard Eriksen die,
omdat hij
geen pro
fessioneel
model koi
betalen,
zijn
liet poseren.
De Kleine Zeemeermin met hoofd.
foto deens verkeersbureau
HAARLEM ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
Pretpark Duinrell in Wassenaar
begint zich steeds meer te profi
leren als een 'natte kermis'. Het
succes van attracties als de
Aqua Shute en de Splash heeft
directeur H. graaf van Zuylen
van Nijevelt doen besluiten het
water-imago van zijn park ver
der te versterken. Daartoe zal
het tropische Tikibad worden
uitgebreid met tien nieuwe at
tracties. Met de investering is
een bedrag van ongeveer tien
miljoen gulden gemoeid.
De werkzaamheden, die op 30
augustus begonnen, zullen op 1
april moeten zijn afgerond. De
officiële opening van de attrac
ties, die namen voeren als Space
Bowls, Cannon Ball, Fly Over,
Lazy River en Wet Dancing,
vindt plaats in de loop van mei.
Werd er door de directeuren
van de Nederlandse attractie
parken tot nu toe bijna altijd in
Amerika (Disney. Busch Gar
dens) rondgekeken als er moest
worden uitgebreid, nu is er op
Duinrell sprake van een wereld
primeur. De Fly Oi>er, een door
het Eindhovense bedrjjf Lotec
BV ontwikkelde attractie, staat
nog nergens anders.
Duinrell heeft ook al de langste
waterglijbaan ter wereld, foto
duinreil
De Fly Over begint in een klein
badje. Daar wordt de zwemmer
opgezogen in een geheel met
water gevulde buis om er na on
geveer 7 seconden in een ander
badje weer te worden 'uitge
spuugd'. Omdat de buis van
doorzichtig materiaal is ge
maakt, kunnen toeschouwers
de zwemmers door het traject
zien spoelen. De Fly Over is uit
gevoerd met allerlei veiligheids
voorzieningen. Zo worden te
dikke zwemmers niet tot de
buis toegelaten omdat ze an
ders vast zouden komen te zit
ten en ook kan de attractie in
geval van nood binnen enkele
seconden 'watervrij' worden ge
maakt.
De Lazy River een ruim twee
meter brede en tweehonderd
meter lange 'rivier' met water
vallen en stroomversnellingen
wordt door Van Zuylen van
Nijevelt eveneens als een pri
meur beschouwd. „Je hebt er in
Amerika wel een paar, maar die
zijn allemaal onoverdekt. Onze
Lazy River is geheel overkapt.
We kunnen daardoor meer ge
bruik maken van speciale effec
ten. Je komt zelfs in een mist
wolk terecht."
De twee Space Bowls bestaan
uit reuze trechters die snel (Cy
cloon) of iets langzamer (draai
kolk) ronddraaien. Ze worden
bereikt via een 15 meter hoge
glijbaan. Van Zuylen van Nije
velt: „Daar heb je er in Amerika
F.uropa is het nieuw. Bovendien
zijn ze doorzichtig gemaakt, zo
dat de toeschouwers de sil
houetten van de-lichamen zul
len kunnen zien ronddraaien."
Van Zuylen van Nijevelt ver
wacht voor volgend jaar een
toename van het aantal In /oc
kers. Tot nu toe konden het
Tikibad (400.000 verkochte
kaartjes per jaar) en het park 1
miljoen) gescheiden worden
bezocht. In 1994 geldt voor heel
Duinrell een en dezelfde toe
gangsprijs: 21,50.
REISBOEKEN
Zuid-Afrika
Kosmos Reisgids Zuid-Afrika.
Boek dat het vooral goed doet
door de handige A tot Z inde
ling. Informatie gaat niet erg
diep. maar is wel to the point.
Merkwaardig is dat in het regis
ter het Krugerpark niet is temg
te vinden. Uiteraard besteedt
het boek wel aandacht aan het
wildreservaat. Met de platte
gronden kom je niet ver. weinig
foto's. Uitgeverij Kosmos, prijs
34,90.
Hongarije
Nelles Guides Hongarije. De
Nelles Guides behoren tot de
betere reisboeken die op het
ogenblik in Nederland worden
uitgegeven. Zeker als je de in
houd afmeet aan de prijs die er
voor moet worden betaald. De
boeken onderscheiden zich in
het bijzonder door de uitgebrei
de praktische informatie. Het
gevaar is wel. dat deze snel ver
oudert. Redelijk overzichtelijke
plattegronden, veel foto's. Re
gister. Uitgeverij Het Spectrum,
prijs 29,90.
Sri Lanka
Reishandboek Sri Lanka. Derde
herziene druk van goed boek.
Ouderwetse lay-out moet maar
op de koop toe worden geno
men. De indeling van de hoofd
stukken is overzichtelijk, de
landkaartjes redelijk goed gede
tailleerd. Handig is de prakti
sche A tot Z informatie. Druk
van de foto's was bij deze uitge
verij wel eens beter verzorgd.
Register. Uitgeverij Elmar, prijs
34,50.
Verenigde Staten
Voordelig Reizen, USA. Een pil
van jewelste en dan nog een vrij
kleine letter ook. De informatie
is op de bekende heldere wijze
gerangschikt, maar blijft een
beetje aan de oppervlakte. De
boeken in de Voordelig-Reizen-
serie wemelen van de handige
tips en verschaffen de gebruiker
een schat aan praktische infor
matie. Je kunt je alleen afvragen
hoe lang deze actueel blijft.
Plattegronden ontbreken, foto's
zijn slecht afgedrukt. Register.
Uitgeverij Allert de Lange, prijs
37,50.
Sterke toename
reizen India
De Taj Mahal, grootste pu
bliekstrekker in India, foto in
diaas verkeersbureau
In 1992 bezochten 30.415 Ne
derlanders India. Dat betekende
een stijging van ruim 50 pro
cent in vergelijking met 1991.
toen 19.845 Nederlanders naar
India reisden. De Indiase minis
ter van luchtvaart en toerisme.
Ghulam Abi Azad, die de cijfers
tijdens een bezoek aan Amster
dam bekend maakte, verwacht
voor de komende jaren een nog
grotere belangstelling voor zijn
land. Ook al omdat Air-lndia.
Indian Airlines en de Indian
Hotel Association zijn begon
nen met de introductie van spe
ciale kortingen. De minister:
„Vliegen naar India is nog nooit
zo goedkoop geweest. Een re
tour Amsterdam - Delhi/Bom
bay is al te koop voor ongeveer
1200 gulden."
Over gebrek aan goede accom
modatie maakt Ghulam Abi
Azad zich geen zorgen. Op het
ogenblik heeft India 50.000
goedgekeurde hotelkamers. Dat
zullen er aan het eind van deze
eeuw 100.000 zijn. Bovendien is
het paying guest-systeem een
succes gebleken. Goed behuis
de Indiërs stellen tegen een klei
ne vergoeding (tussen de 6 en
30 gulden per nacht) een of
meer kamers van hun woning
beschikbaar. Een lijst met
adressen kan worden verkregen
bij het Indiaas Verkeersbureau,
Rokin 9-15 in Amsterdam (tele
foon 020 - 6206991