Kroaten vernielen
Servische dorpen
Buitenland
Hamburg zet trend voor 'superverkiezingsjaar' 1994
Harnas ontkent akkoord met Arafat
Geen strafvermindering
voor Spaanse couppleger
Israëli's steeds minder bereid
tot zionistische standvastigheid
Rusland stelt opstandige
Abchaziërs ultimatum
Le Figaro: 'Libië wilde
Mitterrand vermoorden'
Weer terug naar huis
Becky raast langs Hong Kong
ZATERDAG 18 SEPTEMBER 1993155
AFP Agente France Presse ANP AJgemeen Nederlands Persbureau AP Associated Pre**
DPA* Deutsche PresseAgentur CPD Gemeenschapen.- kePersd
Ind The Independent IPS Inter Press Service RTR Reule
berlijn hans hoogenduk
correspondent
De 1,24 miljoen kiezers in de Duitse
stadstaat Hamburg bijten morgen het
spits af in de verkiezingscarrousel die
komend jaar door Duitsland trekt. In
het 'superverkiezingsjaar' worden in
het land van kanselier Helmut Kohl
niet minder dan 19 verkiezingen ge
houden: voor gemeenteraden, deelsta
ten, de Bondsdag en het Europese
Parlement.
„Wij wensen onze Hamburgse vrienden
veel succes." Dat was alles wat de Duit
se kanselier en CDU-voorzitter Kohl be
gin deze week op het congres van zijn
partij in Berlijn aan de christen-demo
craten in de Hanzestad Hamburg te
zeggen had. Een magere, maar realisti
sche boodschap, want dat de CDU er in
zal slagen de sociaal-democratische al
leenheerschappij in Duitslands grootste
havenstad over te nemen, gelooft nie
mand.
Het zijn overigens vervroegde verkie
zingen die op een buitengewoon
vreemde wijze tot stand zijn gekomen.
Het CDU-lid Markus Wegner had bij
het gerechtshof geklaagd over de onde
mocratische wijze waarop zijn partij bij
de vorige verkiezingen de kandidaten
lijst had opgesteld. De rechters gaven
hem tot veler verrassing gelijk: de ver
kiezingen werden ongeldig verklaard en
moeten over worden gedaan.
De sociaal-democraten, sinds jaar en
dag oppermachtig in de trotse Hanze
stad, wijzen discreet op deze aanlei
ding. Ongeveer ter grootte van de waar
schuwing op pakjes sigaretten dat ro
ken gevaarlijk is, staat op al hun verkie
zingspamfletten: 'Het gerechtshof: de
Hamburgse CDU heeft zich bij het op
stellen van de kandidatenlijst ondemo
cratisch gedragen'.
Bijna 1,3 miljoen Hamburgers kunnen
daar morgen hun oordeel over kwijt.
Voor de 52-jarige sociaal-democrati
sche burgemeester Henning Vorsche-
rau staat de absolute meerderheid op
het spel. Bij de laatste verkiezingen
haalde de SPD 48 procent van de stem
men, goed voor 61 van de 121 zetels.
De christen-democraten van de Bonds
dagparlementariër Dirk Fischer vrezen
dit keer onder de catastrofale 35 pro
cent van 1991 te zakken. Voor de FDP
wordt het weer een spannende avond.
Bij de vorige verkiezingen kwamen de
liberalen net over de kiesdrempel van
vijf procent.
Voor de Groenen ziet het er veel beter
uit. Eens was Hamburg een domein van
de Groene fundamentalisten, sinds een
paar jaar wordt er met succes een prag
matische koers gevaren. In 1991 leverde
dat 7,2 procent op, dit keer wordt tien
procent niet uitgesloten.
Weliswaar wordt er nergens zo goed
verdiend als in Hamburg, de stad
kampt net als veel andere grote streden
met structurele problemen, zoals een
nijpende woningnood, langdurig werk
lozen, meer dan 10.000 daklozen, veel
drugverslaafden en een snel stijgende
criminaliteit. Het zijn dezelfde onder
werpen die bij de Bondsdagverkiezin
gen. volgend jaar. van beslissende in
vloed zullen zijn.
De onvrede over dit soort zaken biedt
volgens opiniepeilingen de rechts-ex-
tremistische partijen zoals de DVU en
de Republikaner in bepaalde wijken een
kiezerspotentieel van 20 procent. Of de
ze partijen ook de sprong over de kies
drempel kunnen maken, is de grote
vraag. Ze treden nauwelijks in het
openbaar op. Grote bijeenkomsten met
demagogen als Fran^ Schönhuber van
de Republikaner of Gerhard Frey van de
DVU vinden niet plaats. Wel worden de
Hamburgers bestookt met alle mogelij
ke krantjes en folders waarin de extre
misten stemming maken tegen de zo
genaamde'establishment-partijen'.
Met deze tactiek slaagde Frey er in het
recente verleden ook in zetels te ver
overen in de stad staat Bremen en in
Sleeswijk-Holstein.
Markus Wegner, de man die deze ver
kiezingherhaling op zijn geweten heeft,
is inmiddels uit de CDU gestapt en pro
beert het in Hamburg met de 'In plaats
van-partij'.
Hamas-leider Mohamed Nazzal
heeft gisteren in de Jordaanse
hoofdstad Amman ontkend dat
er een akkoord zou bestaan met
Arafats 'El Fatah'. „Het is bela
chelijk dat een akkoord wordt
aangekondigd door slechts één
van de twee betrokken partij
en". aldus Nazzal. De Hamas-
leider herhaalde dat zijn bewe
ging heeft besloten Arafat niet
te ontmoeten en geen akkoor
den met hem te sluiten..
Fatah is de grootste groepe
ring binnen de Palestijnse Be
vrijdingsorganisatie (PLO). De
PI .O bereikte na geheime on
derhandelingen een principe-
akkoord met Israël over de in
voering van beperkt zelfbestuur
in dc bezette gebieden. De radi
cale Harnas is fel tegen het ak
koord.
Dc beide organisaties kwa
men volgens I I Fatah woensdag
overeen onderlinge strijd te ver
mijden. De afspraken werden
volgens F.l Fatah in de gevange
nis van Gaza gemaakt door daar
geïnterneerde leiders van de
twee groeperingen.
De Spaanse regering heeft giste
ren geweigerd couppleger Anto
nio Tejero een deel van zijn
straf kwijt te schelden. Tejero
komt wel onder een open regi
me waarbij hij overdag de ge
vangenis mag verlaten.
Begin deze week kwam het
Militaire Hooggerechtshof van
Spanje met het advies om de
ex-luitenant kolonel, die inmid
dels een derde van zijn straf van
dertig jaar heeft uitgezeten, in
vrijheid te stellen. Maar de mi
nisterraad besloot na uitvoerig
beraad dit advies naast zich
neer te leggen.
Kolonel Antonio Tejero Moli
na maakte op 23 februari 1981
geschiedenis, toen hij samen
met enige manschappen het
parlement in Madrid binnen
viel. Gewapend met een pistool
beval hij de afgevaardigden op
de grond te gaan liggen en
schoot daarbij enkele keren in
de lucht.
Vierentwintig uur lang hield
heel Spanje, dat via radio en TV
rechtstreeks getuige was van de
couppoging, de adem in. Maar
al snel bleek dat Tejero weinig
steun had binnen het leger en
doortastend optreden van ko
ning Juan Carlos deed de rest.
Van de 27 couplegers, die zich
voor een militaire rechtbank
moesten verantwoorden, is Te
jero nog de enige die in de ge
vangenis zit. Tejero weigerde
gratie aan te vragen en heeft
nooit spijt betuigd.
Armenië opent
offensief in
Azerbajdzjan
nicosia ap
Armeense troepen hebben gis
teren met hevige bombarde
menten een groot offensief ge
opend in het westen van Azer
bajdzjan. Dat meldde het Iraan-
se persbureau IRNA.
Het persbureau meldde uit de
Azerbajdzjaanse hoofdstad Ba
koe dat het Armeense offensief
is gericht tegen de districten ka-
zach en Tavoos. IRNA haalde
het Azerbajdzjaanse ministerie
van buitenlandse zaken aan dat
zou hebben gezegd dat er ge-
vechtshelikopters werden ge
bruikt bij de aanval. Het bericht
kon niet door andere bronnen
worden bevestigd. Over eventu
ele slachtoffers werd niets ge-
zegd.
tel aviv ad bloemendaal
correspondent
Het joodse nieuwjaar is achter
de rug. Voor de meeste Israëli's
betekende het feest twee dagen
van min op meer gedwongen
familiebijeenkomsten met luid
ruchtige politieke discussies.
Het land is gespleten over de
vraag waartoe de afspraken met
de PLO uiteindelijk zullen lei
den en of ze wel hadden moe
ten worden gemaakt.
Volgens de opiniepeilers steunt
tweederde van de bevolking de
vredespolitiek van premier Ra
bin. Maar wie daaruit conclu
deert dat de meerderheid van
de bevolking nu 'links' is, heeft
een scheef beeld van de politie
ke verhoudingen. Rabin dankt
zijn meerderheid aan een snel
groeiende 'zwijgende minder
heid' die de politiek en alles wat
ermee te maken heeft beu is en
alleen maar verlangt naar 'een
normaal bestaan in een nor
maal land'. Het is in het van
ouds door-en-door verpolitiekte
Israël een nieuw fenomeen.
De groeiende groep 'vermoeide
kiezers' is nu weer onderwerp
van discussie onder de politiek
bewusten. Die discussie bereik
te op de avond van de eerste
nieuwjaarsdag mijn huis in de
gedaante van twee goede ken
nissen. Een ouder echtpaar: hij
een generaal buiten dienst, zij
een rechter in ruste. Twee Israë
li's van de oude stempel, die
zichtbaar confuus reageerden
op de gebeurtenissen van de af
gelopen paar weken
De oud-rechter concludeerde
dat Rabin en Peres hebben toe
gegeven aan 'de terreur'. Ooit
behoorde ze tot de kring
rondom David Ben-Goerion.
Over wat er sindsdien is ge
beurd, is ze het met haar omge
ving nooit eens kunnen worden.
Is de Arbeidspartij naar'links af
gegleden, zoals ze beweert, of is
ze zelf naar rechts opgescho
ven?
Ook haar man heeft uitgespro
ken ideeën, maar hij zweeft po
litiek in het schemergebied tus
sen de rechtervleugel van de Ar
beiderspartij en dc gematigde
richting in de Likud. De oud-ge
neraal luisterde vertederd naar
de politieke uiteenzetting van
zijn \touw en verklaarde daarna
zelf ook tegen de overeenkom
sten met de PLO te zijn. „Te
snel en te veel, dat is mijn me
ning."
Pas toen ik hem een half uur la
ter in de keuken uit de drankfles
bediende, gaf hij een toelich
ting. „Het probleem met de Is
raëli's is dat ze whisky willen.
En een duurder huis en een
nieuwe auto. Ze willen niet
wachten, alles moet nu. Rabin
en Peres profiteren daarvan om
hun eigen politieke redenen. De
Wat kan Yasser Arafat, de lei
der van de Palestijnse Bevrij
dingsorganisatie (PLO), zich
nog meer wensen? Zijn foto
hangt inmiddels in de westelij
ke vleugel van het Witte Huis.
In de hal die naar de werk
kamer van president Clinton
leidt, hangen tien foto's van de
ceremonie die maandag op het
Israëli's van tegenwoordig kun
nen het geduld niet meer op
brengen."
"Daarom geloven ze maar al te
graag de sprookjes van Peres
over een soort Europese Ge
meenschap in het Midden-Oos
ten. Denkt zo n man nu echt
dat alle problemen in het Mid
den-Oosten zijn opgelost als Is
raël vredesverdragen tekent met
zijn buren? Dat Israël en Syrië
ineens een soort Nederland en
België worden?"
Maar wat de oud-generaal ziet
als gemakzucht en naïviteit,
omschrijft columnist Gideon
Samet van het liberale dagblad
Ha'artzals een 'zegenrijke men
tale ontwikkeling'. Hij signaleert
een nieuw bewustzijn van de
jeugd, die geen belangstelling
meer heeft voor de prediking
van nationale concepten. Ion
geren hebben volgens hem af
stand genomen van vrijwel alles
dat het zionistische onderwijs
generatics lang in verband heeft
gebracht met het beeld van het
land Israël.
zuidelijke gazon bij zijn ambts
woning plaatsvond. De PLO en
Israël tekenden toen het ak
koord over beperkt Palestijns
zelfbestuur in Jericho en de
Gaza-strook.
Arafats roem zou echter wei
eens van tijdelijke aard kun
nen zijn. De foto's in de hal
worden namelijk regelmatig
vervangen.
Portret Arafat in Witte Huis
Artsen zonder Grenzen beloond
ceneve De internationale hulporganisatie Artsen zonder Gren
zen (AzG) is onderscheiden met de Nansen-medaille. Dat maak
te de VN-vluchtelingenorganisatie Unhcr gisteren bekend. Unh-
cr prees de organisatie omdat medewerkers van AzG al twintig
jaar lang met gevaar voor eigen leven naar oorlogsgebieden rei
zen om vluchtelingen te helpen. AzG werd in 1971 als Médecins
Saus Frontières in Frankrijk opgericht, en kent inmiddels afde
lingen in België, Luxemburg, Nederland, Spanje en Zwitserland.
Kuwaytse prinses wordt niet vervolgd
londen» De Britse autoriteiten hebben besloten de dochter van
de premier van Kuwayt niet te vervolgen. De 22-jarige prinses
Maryam werd in juli op het Londense vliegveld Heathrow aan
gehouden omdat ze kleine hoeveelheden heroïne, cocaïne en
marihuana bij zich had. Volgens de krant Daily Mail is van ver
volging afgezien omdat de Britse regering een diplomatieke rel
vreesde.
Militairen redden drie kinderen
ringsted Nederlandse en Duitse militairen die in Denemarken
deelnemen aan de NAVO-oefening Action Express 93 hebben
gisteren in Nyrup, 70 kilometer ten zuidwesten van Kopenha
gen, drie kinderen uit een brandend huis gered. Een Nederland
se bataljonscommandant en zijn verbindingsofficier stuitten bij
toeval op een man die om hulp schreeuwde omdat zijn huis in
brand stond terwijl zijn kinderen er nog in zaten. Geholpen door
drie Duitse militairen slaagden de Nederlanders er in hen op tijd
uit het huis te halen.
Franse boeren blokkeren Euro-Disney
parus Franse boeren hebben gisteren het attractiepark Euro-
Disney bij Parijs geblokkeerd uit protest tegen het landbouwak
koord met de VS. Ongeveer 100 boeren slaagden er in het amu
sementspark binnen te komen. Na vier uur actie voeren, verlie
ten de boeren het park weer. De politie verrichtte geen arresta
ties.
Volkstelling leidt tot 'huisarrest'
haarlem» Vakantiegangers die komende week de Dominicaanse
Republiek aandoen, moeten rekening houden met twee dagen
huisarrest. De regering van het eiland in de Caribische Zee
houdt aanstaande vrijdag en zaterdag een volkstelling. Om ver
warring te voorkomen wordt alle buitenlanders verzocht in het
hotel of appartement te blijven totdat de ambtenaren zijn uitge
teld.
Rusland heeft de voor afschei
ding van Georgië strijdende
troepen in de autonome provin
cie Abchazië een ultimatum ge
steld. Als zij hun aanval op de
Abchazische hoofdstad
Soechoemi niet staken, snijdt
Moskou de stroom- en olietoe
voer af en stelt het een econo
mische blokkade in, aldus het
Russische ministerie van bui
tenlandse zaken.
Abchazië is voor zijn energie
voorziening volledig afhankelijk
van Rusland. Volgens de Russi
sche militaire inlichtingendienst
dreigt Soechoemi „vandaag al
in handen van de separatisten"
te vallen en dreigt de Georgi
sche president, Eduard Sjevard-
nadze, „heel Abchazië te verlie
zen".
De Abchazische opstandelin
gen braken met hun aanval een
zeven weken oud staakt-het-vu-
ren in het gebied. Zij zeggen tot
de aanval te zijn overgegaan
omdat Georgische troepen zich
Warschau De laatste 24 militairen van de voor
malige Sovjetunie worden vandaag uit Polen terug
getrokken. In totaal waren er in Polen zo'n 40.000
sovjet-militairen gelegerd. De meesten zijn eind
vorig jaar al vertrokken. De Poolse president Wale
sa nam gisteren al afscheid van de militairen, foto
ap» czarek sokolowski
VN: Bewijzen voor aanwezigheid massagraven
Het Kroatische regeringsleger heeft zeker elf Servische
dorpen in Krajina systematisch met de grond gelijk ge
maakt voordat het zich terugtrok uit het gebied. Mede
werkers van de VN-vredesmacht in Kroatië hebben zeven
lichamen onder het puin gevonden. Vier van hen waren
burgers. Volgens een officier zijn er bewijzen voor de
aanwezigheid van massagraven.
De Krajina-Serviërs gaven giste
ren zelf een verklaring uit waar
in de Kroatische troepen ervan
worden beschuldigd zeker 50
Servische burgers op gruwelijke
wijze te hebben vermoord. Vol
gens het 'ministerie van buiten
landse zaken' zijn deze mensen
gedood in de drie dorpen in de
regio Lika die vorige week door
de Kroaten werden veroverd.
Volgens de Serviërs worden nog
119 mensen vermist. VN-mede-
werkers verklaarden eerder in
deze dorpen vernielde huizen,
maar geen slachtoffers te heb
ben aangetroffen.
Vanuit Krajina hebben Servi
sche troepen gisteren het vuur
geopend op de Kroatische ha
venstad Sibenik. Daarbij kwa
men drie mensen om het leven,
zo meldde de Kroatische zender
Radio Zagreb. Ook de kustste
den Zadar en Biograd lagen on
der Servisch vuur.
De aanval was een vergelding
voor de Kroatische beschieting
van Knin, de hoofdstad van Kra
jina, een dag eerder. Het Kroati
sche leger ontkende gisteravond
Knin te hebben gebombardeerd
en legde de schuld bij 'Servische
terroristischeeenheden'.
Opstandige Servische solda
ten hebben gisteren na acht da
gen hun bezetting van Banja
Lu ka, de belangrijkste Servische
stad in het noorden van Bosnië,
beëindigd. De aftocht komt na
twee dagen van intensieve on
derhandelingen met Radovan
Karadzic, de leider van de
Bosnische Serviërs. Karadzic is
de muiters op de meeste pun
ten tegemoet gekomen, aldus
het persbureau Tanjug. De re
bellen eisten een verbetering
van hun sociale positie, de ar
restatie van criminelen en oor
logsprofiteurs, het aftreden van
de Bosnisch-Servische regering
in Pale en vervroegde verkiezin
gen in de Servische gebieden in
Bosnië.
'liet aan het bestandsakkoord
houden. Maar volgens Sjevard-
nadze misbruiken de Abcha
ziërs het akkoord door een stad
aan te vallen die door de terug
trekking van de Georgische
troepen onverdedigbaar is ge
worden.
Volgens de opstandelingen
heeft ook Georgië zich niet aan
het bestand gehouden. Het zou
zijn leger niet hebben terugge
trokken uit het zuiden van Ab
chazië en geen einde hebben
gemaakt aan de blokkade de
stad Tkvarcheli.
De rol van Moskou in het
conflict is verre van neutraal.
Volgens Georgische militairen
hebben Russische eenheden,
die moeten toezien op de nale
ving van het bestand, de Abcha
zische milities ongehinderd la
ten oprukken.
Maar volgens Georgische
functionarissen heeft Moskou
aangeboden meer troepen naar
het gebied te sturen om her
nieuwd bloedvergieten te voor
komen.
parus hans gertsen
correspondent
Libië heeft in 1984 geprobeerd
de Franse president Mitterrand
te laten vermoorden tijdens
diens staatsbezoek aan de Cen
traal Afrikaanse Republiek. Vol
gens het Franse dagblad Le
Figaro dat zich baseert op 'be
trouwbare bronnen', zou de
Franse geheime dienst (DGSE)
de moordaanslag hebben weten
te voorkomen.
Volgens de krant wilde de Li
bische geheime dienst Mitter
rand via een aanslag met een
anti-tankraket uit de weg rui
men. De geheime dienst van
kolonel Gaddafi had voor de
uitvoering van de aanslag een
Centraal-Afrikaanse dissident
ingeschakeld.
De Franse geheime dienst
zou tijdig lucht hebben gekre
gen van de op handen zijnde
aanslag. De door de Libische
geheime dienst gerecruteerde
huurmoordenaar zou tijdens
verhoren door de Franse gehei
me dienst een volledige beken
tenis hebben afgelegd.
hong kong De tropische storm Becky is gisteren langs Hong Kong geraasd. De storm die gepaard ging met
windstoten van 108 kilometer per uur heeft aan een man het leven gekost. Zo'n 130 mensen zijn gewond ge
raakt. Veertien vissers worden nog vermist. Op de foto kantelt een toren van de reddingsbrigade. Een mede
werker weet zich op het nippertje in veiligheid te brengen. foto reuter john harcest