Geloven en leven in de Eindtijd
Kerk Samenleving
ZATERDAG 18SEPTEMBER 1993
UIT DE KERKBLADEN
HET WEER
ROB GROENLAND
Nieuw-Apostolische Kerk geleid door 'levende apostelen
Waterballet achter ons
Oud roest (1)
Het vragen van een oud-pre
dikant om een predikbeurt in
zijn voormalige gemeente te
vervullen, noemt de Katwijk-
se dominee B.1I. Weegink
een goede zaak. „Wie een
schakeltje in de keten der
kerkelijke geschiedenis is ge
weest, hoeft niet bij het oud
roest te worden geworpen",
zo staat hij in het blad 'Om
de Oude Kerk' even stil bij
het feit dat ds. J. Bogaard uit
Rotterdam de avonddienst in
de Ichtuskerk voor hem
waarnam. „Gods Koninkrijk
start niet bij de komst van
een (nieuwe) herder en le
raar en het eindigde evenmin
bij het vertrek van de vorige.
Het vragen van een oud-pre
dikant is een praktisch ge
volg geven aan Hebr. 13:7.
'Houdt uw voorgangers in
gedachtenis, die het Woord
Gods tot u hebben gespro
ken'." liet tweede deel van
dit vers ('let op het einde van
htin wandel en volgt hun ge
loof na') laat Weegink 'om
begrijpelijke redenen voor
eerst achterwege'.
Oud roest (2)
Zelf ging Weegink afgelopen
zondag ook voor in twee vo
rige gemeenten, 's Morgens
was hij in Beerzerveld, 'onze
eerste liefde in de landstreek
Ommen, waar geknield is en
't ambacht geleerd', 's
Avonds ging hij voor in de
grote kerk van het Veluwse
.Heerde. „Het zijn (meer dan)
jaarlijkse contacten en dagen
waarop je 's avonds beladen
als een ooftboom onder
overbuigende takken terug
keert, vol van hart en gevoe
ligheid."
Haast niemand weet beter
dan een dominee dat het le
ven een legpuzzel is. „Door
de jaren heen sprokkel je nu
eens hier en dan weer daar
de parten van je levenshout
bij elkaar en leid je een frag
mentarisch bestaan, want
overal ligt wat. Lieden die de
bibberaues krijgen als ze van
't dorp moeten en een paar
honderd meter bij 'moeders'
vandaan, gapen je soms met
misprijs en meelij aan als ze
horen van dal leven van her
en der. Maar ondertussen
groeit ook iets van wat een
oude voorganger noemde:
'het hele land is mijn paro
chie'."
Bijbelstudie
In 'Dc nieuwe kerkbode' van
de Gereformeerde Kerken
van Katwijk aan den Rijn,
Katwijk aan Zee, Rijnsburg
en Valkenburg, kiest Hugo
Reitsema een orginele invals
hoek om reclame te maken
voor de bijbelstudie-club.
„Vorige week fietste ik over
liet hobbelige pad in de
Zanderij. Bijna aan de voet
van het duin gekomen, hoor
de' ik iemand iets schreeu
wen wat op mijn naam leek.
Een ex-buurman van me lag
daar op z'n knieën tussen de
bloemen. 'Mooi stukje land
heb je hier', zei ik, toen ik
een praatje met hem aan
knoopte. 'Is dit allemaal van
jou?'
'Sla toch uw ogen op, en
zie dc plaats waar gij zijt,
naar het noorden, zuiden,
oosten en westen, het gehele
land dat gij ziet, is van mij',
grapte de ex-buurman. On
derlussen had hij wel
eventjes Genesis 13:14 geci
teerd. Wat een humor en op
welk een niveau! Iets om ja
loers op te zijn."
Als u/jij net als ik ook wat
beter in de Bijbel thuis wilt
raken, kom dan op dinsdag
avond ook naar de Open
Hof, zo besluit Reitsema.
„Het belangrijkste uitgangspunt van het apostolisch ge
loof is dat wij in de 'Eindtijd' leven. Christus zal spoedig
op aarde terugkeren om de Zijnen te halen. Dan vieren
zij een bruiloft die drie jaar duren zal." Voorganger J.
Bosch van de Nieuw-Apostolische Kerk in Leiden - de ge
loofsgemeenschap die wordt geleid door 'levende apos
telen' - weet alleen niet wanneer dit alles kan worden
verwacht. „Figuurlijk kan de klok een hele tijd op vijf
voor twaalf blijven staan."
LEIDEN'. MONIQUE V
Voor de apostolische christenen
staat de klok nu al bijna 150 jaar
op vijf voor twaalf. De perste
aanhangers van dit kerkgenoot
schap waren Britten die ver
langden naar 'de zuivere leer
van Christus'. Zij vroegen God
om nieuwe apostelen en zagen
hun gebeden verhoord. In 1836
werd de eerste Nieuw-Apostoli
sche Kerk gesticht. Twee jaar la
ter kwam de kerk ook in Duits
land van de grond. In 1863 volg
de Nederland.
De Leidse gemeente is in
1895 begonnen met huiskamer
bijeenkomsten. Vijf jaar later
kon het eerste gebouw worden
gehuurd. De Nieuw-Apostolï-
sche Kerk is tegenwoordig ge
vestigd in een oud herenhuis
aan de Hoge Rijndijk, dat in
1939 werd opgekocht en gron
dig verbouwd. De Leidse ge
meente telt circa honderd le
den. De ambtsdragers zijn allen
mannen die bewezen hebben
dat zij goede leden van de kerk
zijn en de gemeenschap willen
en kunnen dienen. De vrouwe
lijke leden hebben een taak bij
de verzorging van de jeugd. Zij
kunnen helpen in de zondags
school, maar voor officiële amb
ten komen zij niet in aanmer
king.
Missiegebieden
De hiërarchie binnen de Nieuw-
Apostolische Kerk is enorm uit
gebreid. Binnen een gemeente
vinden we onderdiakenen, di
akenen en priesters. De Leidse
gemeente telt drie priesters: be
halve Bosch zijn dat Cramer en
Van der Plas. Van deze drie
heeft Bosch, als voorganger, de
leiding. Enige gemeenten sa
men vormen een district. Zo
maakt Leiden' deel uit van het
district Rotterdam (dat onge
veer samenvalt met de provin
cie Zuid-Holland). Een district
wordt geleid door een districts
oudste, die weer geassisteerd
wordt door een districtsevange
list. Een aantal districten samen
vormt weer een apostel-district;
dat kan een land zijn of (in gro
te landen) een deel daarvan. In
een apostel-district werken één
of meer apostelen. Het apostel
district Nederland telt momen
teel zo'n 12.600 apostolischen
en wordt geleid door twee apos
telen. Zij zijn niet alleen verant
woordelijk voor Nederland,
maar ook voor de daarbij beho
rende missiegebieden: de Antil
len, Suriname, Brits-Guyana
en... Malta. Dat ook Malta bij
het district Nederland hoort,
hebben we te danken aan een
fabrikant. „Hij was een dis
trictsevangelist en had een tex
tielfabriek op Malta", vertelt
Cramer. „Zodoende kon de kerk
daar de eerste contacten leggen.
Nu heeft ook Malta een eigen
gemeente."
Districtsapostelen worden
bijgestaan door Opzieners. „De
Opziener kun je het beste om
schrijven als 'de priester van de
priesters'", legt Bosch uit. „Ne
derland heeft momenteel één
Opziener, maar meestal zijn het
er twee of drie." De leiding van
alle apostel-districten samen
ligt in handen van de Stama-
postel. De Stamapostel heeft
wereldwijd nu zo'n zes miljoen
gelovigen onder zich.
Offerblok
De Doop en de Verzegeling zijn
twee van de drie sacramenten
die de Nieuw-Apostolische Kerk
kent. Het derde is het Avond
maal - de uitreiking van de hos
tie zoals alle christelijke kerken
die kennen. Het Avondmaal
wordt gevierd in iedere dienst.
Opvallend is, dat tijdens deze
dienst geen collecte wordt ge
houden. Achterin de kerk blijkt
een offerblok te staan. „Ieder
brengt zijn tiende, zoals in de
Bijbel staat. Dat houdt concreet
Het gebouw van de Nieuw-Apostolische Kerk aan de Leidse Hoge Rijndijk.
in, dat iedere broeder en zuster
geacht wordt tien procent van
het netto-maandsalaris te offe
ren", legt Cramer uit. „De bij
dragen zijn nodig om de kerk te
onderhouden. Onze kerk vraagt
geen geld van de staat, dus de
broeders en zusters moeten sa
men alle kosten opbrengen."
Iedere zondag ontmoeten
apostolische christenen elkaar
in de kerk. Het wekelijks, kerk
bezoek gaat tijdens vakanties
gewoond door. De adressen van
alle nieuw-apostolische kerken
over de hele wereld zijn opge
nomen in één adressenboek.
Dat kan een gelovige bestude
ren vóór hij zijn vakantiebe
stemming bepaalt. De tijden
van de diensten zijn internatio
naal vastgelegd, dus dat levert
geen problemen op. Ze begin
nen praktisch overal op zondag
om half tien 's morgens en vijf
uur 's middags en op woensdag
om acht uur 's avonds. Plaatse
lijke tijd, uiteraard.
Behalve de aanvangstijden
worden ook de onderwerpen
van de preek internationaal be
paald. Uitgewerkte thema's
voor alle preken vinden de
voorgangers in het 'Maandblad
voor de ambtsdragers van de
Nieuw-Apostolische Kerk'.
Wanneer zij in welke gemeente
voorgaan, bepaalt de districts
oudste, die maandelijks een
rooster opstelt.
Naast het maandblad voor de
ambtsdragers kent de Nieuw-
Apostolische Kerk ook een in-
FOTO HIELCO KUIPERS
temationaal tijdschrift voor alle
leden. Het maandblad 'Onze
Familie' verschijnt sinds 1988
en is in tientallen talen verkrijg
baar. Het periodiek wordt uitge
geven in eigen beheer: de druk
kerij en de uitgeverij zijn eigen
dom van de Kerk.
Veel apostolischen voelen
zich inderdaad als broeders en
zusters in één grote familie.
Binnen één gemeente kent ie
dereen iedereen. „Maar ook als
je een gast uit een andere ge
meente ontvangt, of zelf elders
te gast bent, voel je de verbon
denheid. Alsof je elkaar al veel
langer kent", verklaart Bosch,
die dat, net als Cramer, meerde
re malen heeft ervaren. „De
binding met het geloof is heel
groot."
Augustinus
De 'ongetwijfeld grootste kerkvader van het Westen',
zoals dr. J. van Oort omschrijft, wordt in het boek 'Au
gustinus' geïntroduceerd bij een breed publiek. Het
boek is van de hand van K. van der Zwaag, in het dage
lijks leven als redacteur kerkelijk leven werkzaam bij
het Reformatorisch Dagblad. Hij staat stil bij zijn le
vensloop. zijn denkbeelden en zijn belangrijkste wer
ken en tekent Augustinus (die leefde van 354 tot 430)
als de grondlegger van de Reformatie. Augustinus-ken-
ner Van Oort schreef het voorwoord bij deze uitgave,
waarin Van der Zwaag zich vooral richt op de gerefor
meerde gezindte. De keuze voor die doelgroep is zijn
goed recht, meent Van Oort. „Ook hier immers heeft
men veel aan de katholieke kerkvader te danken en het
voorgeslacht wist daarvan. Zelfs zou ik willen zeggen
dat, wanneer het gereformeerde inderdaad de schoon
ste vorm is van het katholieke, juist aandacht voor de
zovele tegenstellingen overstijgende kerkvader voor de
hand ligt."
Augustinus Dc kerkvader van het Westen K. van der Zwaag. -
Leiden Groen, 1993. 199 p. ISBN 90-5030-333-1. Prijs 29,95
gulden.
Ook verschenen bij uitgeverij Groen:
'Groen van Prinstcrer ais belijder van Kerk en Staat in de ne
gentiende eeuw' van j. Kirpestein. Een uitgave van het promotie
onderzoek van de hervormde predikant uit Gouda, die aan de hand
van de figuur van G. Groen van Prinsterer het christelijk lijden be
licht in een tijd waarin de beginselen van de Franse revolutie Kerk
en Slaat zijn gaan beheersen. 243 p. ISBN 90-5030-340-4. Prijs
39,95 gulden.
BOEKBESPREKING
Meer dan een hengel en een vis
De plattelandsontwikkeling in de Derde Wereld, en dan
met name de rol van de kerken daarin, staat centraal in
'Meer dan een hengel en een vis'. Ontwikkelingsgeo-
graaf Gert de Gans schreef deze uitgave in de Aller-
wegen-reeks, die verscheen ter gelegenheid van het 25-
jarig jubileum van de Agrarische Sociale Commissie
van Zending en Werelddiakonaat in Leusden. De cen
trale gedachte van het werelddiakonaat is dat de hon
gerenden niet alleen moeten worden gevoed, maar dat
zij ook de middelen moeten krijgen om in hun eigen le
vensonderhoud te kunnen voorzien.
Kok, 1993. - 90 p. ISBN 90-242-6981-4. Prijs14,90 gulden.
Samen de dienst uitmaken
De emeritus-predikant Gouke de Vries schreef met 'Sa
men de dienst uitmaken' een boekje voor bruidsparen
die hun huwelijk in de kerk willen laten bevestigen en
inzegenen. Om hen te laten meedenken over de invul
ling van de dienst geeft hij tal van voorbeelden en prak
tische suggesties om de inzegening een persoonlijke
accent te geven. Aan de orde komen onder meer de lie
deren, het gebed en de voorbeden, de schriftlezingen,
inzegeningen en de eventuele viering van Avondmaal
of Eucharistie. De auteur was aanvankelijk werkzaam
bij de overheid en in het bedrijfsleven, maar werd later
achtereenvolgens predikant van de Lutherse gemeente
in Eindhoven en voorganger van de Samen op Weg
kerk in Bladel. Bij 'Samen de dienst uitmaken' hoort
ook het boekje 'Suggesties voor pastores', waarin wordt
ingegaan op de vraag hoe een predikant de huwelijks
viering kan voorbereiden en leiden.
Samen de dienst uitmaken De huwelijksviering Gouke de
Vries. - Kampen Kok, 1993. - 100 p. ISBN 90-242-6951-2. Prijs
18,50 gulden.
Ook verschenen bij uitgeverij Kok in Kampen:
'Lichter leven' van Alfred C. Bronswijk. Deze afleve
ring in de serie 'Trefwoorden' gaat over levenskunst: de
kunst om zonder lichtzinnigheid lichter te leven. 113 p.
ISBN 90-242-8941-6. Prijs17,90 gulden.
'Filosofische gedachten over Godsgeloof van dr. R.
van Woudenberg. In vijf essays wordt de houdbaarheid
van het christelijke Godsgeloof verkent vanuit de he
dendaagse filosofie. 150 p. ISBN 90-242-6926-1. Prijs
34.50 gulden
'Wezens uit onzichtbare werelden' van dr. W.C. van
Dam. De auteur laat zien dat de Bijbel, de kerkgeschie
denis en ervaringen uit het pastorale werk duidelijke
aanwijzingen geven om bij paranormale ervaringen
'goede en schadelijke machten' van elkaar te onder
scheiden. 132 p. ISBN 90-242-6953-9. Prijs 19,50 gul
den.
door Jan Kruis
5EE <L
COLOFON
LEIDSCH DAGBLAD
Uitgave van Dagbladuitgeverij Damiate bv
DIRECTIE B M Essenberg. J de Vries, G.P
Arnold (adj),
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor. Fra
Nypels, Henk van der Post (adj)
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82,2321 BM Leiden
Telefoon07l-356356
REGIOKANTOOR
Kanaalstraat 26a Lisse
Nogmaals een terugblik naar afge
lopen donderdag, het was dan ook
een meteorologisch legendarische
dag, toer> vooral heteuidwesten
d te maken kreeg met
uitzonderlijk grote hoeveelhedei
Hier volgen enkele cij
fers: Naarden 43 liter, Sassenheim
regenval.1
53 liter, Sluis 60 liter en Haamste
de op Schouwen-Duiveland spande
de kroon met tot donderdagavond
om 21.30 74 liter. In de nacht van
donderdag op vrijdag bleef het
daar onafgebroken doorregenen en
op vrijdagochtend werd een 24
uurs-neerslagsom van 109 liter (al
le hoeveelheden zijn per vierkante
meter) afgetapt. Nog even ter ver
gelijking: normaal valt er in een he
le septembermaand 70 liter.
Het regenstation Haarlem-oost zit
tot nu toe deze maand al op een to
tale regensom van tussen de 120
en 130 liter per vierkante meter.
De oorzaak voor deze extreem
natte septemberweek moeten we
zoeken in een combinatie van di
verse factoren. De drie belangrijk
ste oorzaken zijn 1: inwerking van
vochtige en subtropische lucht-
massa's (meegenomen door res
tanten van tropische cyclonene), 2:
een relatief warm zeewater en 3:
koude putjes in de bovenlucht. On
getwijfeld zullen in diverse vakbla
den deze situaties in detail worden
uitgepluisd.
Dit weekeinde worden we getrac-
teerd op een weertype waarin veel
mensen ongetwijfeld hun draai
weer moeten vinden, want het blijft
namelijk droog. Een rug van hoge-
luchtdruk komt over onze omge
ving te liggen met de garantie van
een vrij mooi weekeinde met flinke
zonnige perioden en een matige
oost tot noordoostenwind. Wel is
het zo dat de avonden en nachten
koud zijn met minima onder de 10
graden. In de middag mogen we re
kenen op maxima van 17-19 gra
den Celsius. Begin volgende week
ruimt de stroming nog ietsje door
naar zuidoost tot zuid en komt de
aanvoer van warmere lucht uit
Duitsland en Frankrijk op gang. Dit
aanzuigen van warme lucht wordt
in gang gezet door een omvangrijk
traag voorbewegend lagedruksys-
teem boven de Britse Eilanden. Dit
lage drukgebied heeft ook een stu
rende functie voor de bovenlucht
en genereert automatisch een wat
warme zuidelijke stroming over
West-Europa. Tegelijkertijd met
het warmer worden neemt vanaf
dinsdag de buienkans weer toe,
maar ja dan hebben we al een mooi
weekeinde achter de rug.
HET WEER IN EUROPA
Droog en flinke perioden
met zon Middagtempera-
tuur oplopend naar ongeveer 18 graden
op zaterdag
Noord- en Midden-Frankrijk:
Zaterdag nu en dan zon en nog kans op
een bui. Zondag geleidelijk meer zon en
op de meeste plaatsen droog. Middag-
temperatuur oplopend tot 20 graden in
het noorden en 24 graden in de omge
vingvan Limoges en Lyon.
Portugal en Madeira:
Portugal: Droog en flinke zonnige perio
den. Geleidelijk warmer met middag-
temperaturen van 25 in het noorden tot
tegen de 30 in het binnenland. Madeira:
Af en toe zon, ook enkele wolkenyelden
en kans op een bui. Middagtemperatuur
ongeveer 25 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: Zaterdag in het noorden wolken
velden en een flinke regen- of onweers
bui Naar het zuiden toe zonnig en
droog Zondag overal veel zon. Middag-
temperatuur langs de oostelijk en zuide
lijke Costa's ongeveer 28 graden, in het
binnenland zondag ruim 30 graden.
Langs de Golf van Biskaje rond 22 gra
den. Canarische Eilanden: Perioden met
zon, langs de noordelijke stranden ook
enkele wolkenvelden en kleine kans op
een bui. Middagtemperatuur aan de
stranden ongeveer 27 graden.
Marokko en Tunesië:
Marokko: Flinke zonnige perioden, voor
al in het noorden ook wolkenvelden en
zaterdag een enkele bui. Middagtempe
ratuur langs de westkust van 24 graden
bi] Tanger tot 27 bij Agadir. Tunesië:
Zonnig, in de loop yan zaterdag en ook
op zondag in het noorden wolkenvelden
en kleine kans op een bui. Maxima aan
de stranden ruim 30 graden, zondag
koeler.
Zuid-Frankrijk:
Zaterdag nog veel wolkenvelden en een
enkele regen- of onweersbui. Zondag
van het westen uit zonnige perioden en
droog. Alleen in het Alpengebied nog
kans op een bui. Warmer met op zondag
middagtemperaturegen van 24 graden
aan de westkust en op het Centraal Mas
sief en rond 26 graden elders.
Mallorcaenlbiza:
Perioden met zon maar zaterdag enkele
wolkenvelden en kleine kans op een bui.
Middagtemperatuur ongeveer 29 gra
den.
Italië, Corsica en Sardinië:
Italië: In het noorden beide dagen nogal
bewolkt en een enkele regen- of on
weersbui. Zondag ook in het midden
meer bewolking en kans op een bui. Ver
der flinke zonnige perioden en droog.
Middagtemperatuur van 23 graden in
het noorden tot ruim 30 graden in de
voet van de laars. Corsica en Sardinië:
Wolkenvelden, ook perioden met zon en
een enkele bui. Middagtemperatuur on
geveer 28 graden
Griekenland en Kreta:
Droog en zonnig. In het noordelijke bin
nenland enkele stapelwolken. Maxima
van 27 graden op de eilanden in de
Egeïsche Zee en op Kreta tot 33 graden
in het Duitsland:
Zaterdag vrijwel overal droog en steeds
meer zon. Zondag droog en perioden
met zon. Middagtemperatuur van 14
graden in het noorden tot 20 in het zui
den. Zondög enkele graden hoger
bewolkt
-W-wam
tefront
regen
rpm. 5neeuw
-T-kouf
ont
'dé opWarirtg
tag«l
Llage
H h°8e
druk
-£*>nn.e
19 temperat
ur *100°"h£
"S*
ZONDAG 19 SEPTEMBER 1993
Zon- en maanstanden
Zonop 07 19 Zononder 19.43
Maan op 12.00 Maan onder21.00
Waterstanden Katwijk
Hoog water 05 54 18 18
Laagwater 01 46 13.57
MAANDAG 20 SEPTEMBER 1993
Zon- en maanstanden
Zonop 07.21 Zononder 19.40
Maan op 13.16 Maan onder2142
Waterstanden Katwijk
Hoog water 06.39 18.58
Laagwater 02.25 14.52
Weerrapporten 17 september 20 uur:
De Bilt ontiew.
Deelen zwaar bew.
Eelde onbew.
Eindtiown zwaarbew.
Den Helder zwaarbew.
Rotterdam onbew.
Twente zwaarbew.
Vhssmgen half bew.
HEINZ
BOES