Cultuur Kunst
bult'
'Je studeert je wel een
Mo
Publiek moet zelf raden:
wie hoort bij wie?
'ewondering
DONDERDAG 16 SEPTEMBER 1993
FILM BOEKEN
H A Dankzij de nieuwe yy Het huwelijk, roem,
I I projector van LVC is I Z stnjdrossen, of hoe
de film 'Bewogen Koper' de geest zichzelf kan hin-
op het Johan van der Keu- deren: Michel de Montaig-
ken-festival geruisloos te ne schreef uiterst inne-
zien mend werkelijk over alles
Afro-Caribe festival in Rotterdam
Rotterdam Van 17 tot en met 25 september vindt in Rotterdam
het vijfde Afro-Caribe festival plaats. Op diverse lokaties in de
Maasstad is er dans, muziek en theater uit het Caraïbisch gebied
te bewonderen. Vrijdag 17 september is in Theater De Evenaar,
in het Museum voor Volkenkunde, een Caraïbisch tori-program
ma te horen waarin op poëtische wijze en met muziek Caraïbi-
sche verhalen verteld. Zondag 19 september is in Theater De
Evenaar een Cubaanse dag. In de Rotterdamse Schouwburg is
van 21 tot en met 23 september de Trinidad Theatre Workshop
aanwezig, opgericht door Nobelprijs-winnaar van 1992, Derek
Walcott, brengt een compilatie van diverse stukken van Walcott
ten tonele. Derek Walcott is zelf ook aanwezig.
Pats en de Meëeters
leiden Kindertoneelclub Pats uit Leiden zoekt jongens van plus
minus 11 jaar oud die het leuk vinden om toneel te spelen. De
groep repeteert elke woensdagmiddag in de Kaasmarktschool in
de Koppenhinksteeg 1. Voor meer informatie: Ans Hendrikse,
071-172678. Tienertoneelclub De Meëeters is op zoek naar men
sen die zich willen bezig houden met het decor en het licht.
Voor meer informatie: Marijke van Bemmel, 071-220217 of
Yvonne Henneken, 079-164466.
Theaterseizoen Magnifiosi
lisse Jongerencentrum Magnifiosi opent morgen het theatersei
zoen met de voorstelling 'De gangmaker' van en met Adrian
Goemans. Zijn tweede soloprogramma is een mengeling van ca
baret en toneel waarin het publiek kan kennismaken met een
verdronken Kaapverdiaanse matroos, de depressieve koning
Anonymus, zijn nar Anticlimax en Lodewijk die vijftien jaar
doorbracht in de baarmoeder. De voorstelling begint om 21.00
uur aan de Ruishornlaan 21.
Mother's Finest en Cool and the Gang
Amsterdam Mother's Finest, Herman Brood, Lois Lane, Curiosi
ty killed the Cat, Quazar, Farida Merville, Wadaiko Ichiro en an
dere artiesten zijn zondag 18 september te zien en te horen op
het Racism Beat It Popfestival in het Amsterdamse Bos. Het be
gint om 12.00 uur op de Speelweide. Cool and the Gang sluiten
om 23.00 uur het programma af. Het gratis te bezoeken festival
is een initiatief van de stichting Pop Against Racism. Borden wij
ze de weg naar de speelweide. Vanaf het Censtraat station en het
station WTC rijden pendelbussen naar het festival.
KamcrmuziekserieJSieuwkoop
nieuwkoop» De Italiaanse pianist Brenno Ambrosini opent op
zondag 26 september de serie van de stichting Kamermuziek in
Nieuwkoop. Countertenor Derek Lee Regin, sopraan Priti Coles
en pianist Bart van Oort geven 24 oktober een optreden. Het
Trio Boussu is 28 november te gast. Cellist Pieter Wispelwey en
pianist David Kuyken spelen op 16 januari. Het Aurelia Saxo
foonkwartet trteden 27 februari op. Het pianoduo Yaara Tal en
Andreas Groethuysen besluiten de reeks op 26 maart. Alle voor
stellingen zijn zondagmiddag in de remonstrantse kerk. Tal-
/Groethuysen spelen echter op zaterdagavond in de hervormde
kerk aan het Regthuysplein. Voor meer informatie: stichting Ka
mermuziek, Dorpsstraat 55,2441CG Nieuwveen.
een openbaring. „Je komt er
dan achter wat een akelig ver
wende krengen je in de klassie
ke muziek tegenkomt. Zes keer
in de week een voorstelling,
daar hoef je bij klassieke zan
gers niet mee aan te komen.
Maar in de musical zijn ze niet
anders gewend." Dat klassieke
rollen meer van de stem zouden
eisen is volgens Smit absoluut
niet waar.
Sinds 'Les Misérables' is Smit
vooral weer actief geweest in de
klassieke muziek. Hij zong rol
len in Ierland en bij Opera Zuid
in Maastricht en werkte mee
aan een aantal uitvoeringen van
de Matthaus Passion. „Ook
heerlijk om te doen. Ik ben dol
blij dat ze me in die hoek niet
vergeten zijn."
Kleinsma wervelde het afgelo
pen seizoen1 door Nederland
met haar 'personality show' 'Si-
mone Friends'. „We wilden
zoiets eigenlijk pas over een
paar jaar doen, en dan als klei-
ne-zaalproduktie. Maar omdat
er na 'Funny Girl' eigenlijk geen
geschikte musical was, hebben
we dat naar voren geschoven.
'Simone Friends' was iets wat
ik altijd al wilde. Ik vond het
enig om te doen."
„Ik had de show best nog een
seizoen willen doen. Geen
nieuw programma, dat zou ik
niet gekund hebben. De voor
bereidingen zijn namelijk be
hoorlijk intensief. Daarom is het
leuk om nu dit te gaan doen. En
als we met Sweeney Todd or de
weg zitten, kan ik gaan beden
ken wat ik volgend jaar eens te
gen de mensen wil gaan zeggen.
Wat dat betreft zit ik natuurlijk
in een zeer luxe positie. De mu
sical heeft nog steeds mijn hart,
maar het is heerlijk als je dat
kunt afwisselen met je eigen
shows. Dan kan ik volgend jaar
ook weer eens een pootje op
lichten, want in 'Sweeney Todd'
zit geen enkel dansje."
KattenKabinet
verhuist weer
amsterdam anp
Het KattenKabinet in Amster
dam verhuist weer terug naar
de oude lokatie. Volgens Bob
Meijer, oprichter van het parti
culiere museum, is het huidige
pand aan de Herengracht 468 te
kostbaar. Het kabinet blijft na
de verhuizing wel aan dezelfde
gracht gevestigd: het steekt al
leen het water over naar num
mer 497. De tentoonstelling
'Meta Dame Hilde Wolters',
die van 20 september tot en met
31 oktober is te zien, wordt de
laatste verkoopexpositie in het
huidige pand.
Met de verhuizing krijgt Meij
er de kattenkunstwerken weer
terug in zijn eigen huis, zoals
ook bij de opening het geval
was. De eerste succesvolle ten
toonstelling met schilderijen
van Sal Meijer werd begin de
cember 1990 geopend. Begin
1992 vertrokken de kunstkanen
naar de nieuwe behuizing.' Vol
gens Meijer is die stap niet op
een mislukking uitgedraaid.
Jaarlijks trekt het KattenKabinet
cyigeveer 25.000 beaoetos
Toch is het museum, dat geen
subsidie ontvangt, financieel
geen haalbare kaart.
De terugkeer van het Katten
Kabinet naar het woonhuis van
Meijer betekent dat het muse
um één keer per jaar een grote
tentoonstelling houdt die twee a
drie maanden duurt. Daarna
zijn de kattenkunstwerken uit
sluitend op afspraak te bewon
deren.
Jurk Monroe weg
new vork
De poppenverzameling van
Marilyn Monroe is gestolen uit
een kluis in een New Yorks pak
huis. Ook de brieven die de ac
trice schreef aan haar inmiddels
overleden mentor Lee Strasberg
zijn verdwenen. De kluis is ei
gendom van diens echtgenote
Anna Strasberg. Mogelijk is ook
de jurk gestolen die Monroe in
de film 'The Seven Year Itch' zo
pikant liet opwaaien.
Kleinsma en Smit kijken uit naar rol als moordlustig paar
Zijn baard is er al af, de
snor komt later. Niet te
veel ineens, vindt Ernst
Daniël Smit, die voor zijn
rol als Sweeney Todd in de
gelijknamige musical ook
zijn haardos laat woekeren.
,,Ik heb een hekel aan prui
ken", zegt hij tegen Simo
ne Kleinsma, zijn tegen
speelster in de musical. „Jij
niet?" „Wou jij soms dat ik
er zó bij ging lopen", zegt
ze, wijzend op de foto
waarop ze staat als de
zwabberharige Mrs. Lovett.
bussum kees groenenboom
Kleinsma en Smit popelen om
het podium op te gaan met
Stephen Sondheims thriller-
musical, die dit seizoen 220
keer te zien zal zijn in de Neder
landse theaters. Een absoluut
record voor een reizende voor
stelling.
'Sweeney Todd' is het verhaal
van een barbier die zich wil
wreken op de samenleving na
dat hij door een corrupte rech
ter op valse gronden is verban
nen naar Australië. Bij zijn te
rugkeer in Engeland hanteert hij
zijn barbiersmes niet alleen
voor het snijden van haar. Een
handlangster in het kwaad vindt
hij in de pasteitjesbakster Mrs.
Lovett.
„Het hele stuk ademt zo'n
mistige Londense achterbuurts
feer. Je ruikt bijna het vuil, de
verontreiniging. Het is gewoon
vies", zegt Smit vol vuur.
Smit en Kleinsma stonden
eerder samen in de musicalsen
satie 'Les Misérables'. De uit de
klassieke wereld afkomstige ba
riton Smit maakte daarin indruk
als Javert, de politie-inspecteur
die de letter van de wet blind
uitvoert. Kleinsma vormde sa
men met Paul de Leeuw het
Simone Kleinsma: „Je krijgt nauwelijks tijd om adem te halen." foto pr
laaghartige herbergiersechtpaar
Thenardier. Niet te vergelijken
met de rol die ze nu gaat spelen,
vindt ze. „Madame Thenardier
was echt een karikatuur. Wij
waren een beetje de komische
noot in de voorstelling. Ik stond
maar zo'n 20 minuten op het
toneel, maar in die tijd mcft je
er wél helemaal zijn."
„In deze rol komt het voel
meer op acteren aan. Lovett is
een karakter met verschillende
lagen, je moet meer doen dan
alleen typetje neerzetten. Bo
vendien is de zang nogal inge
wikkeld. Je krijgt nauwelijks de
tijd om adem, te halen. Sond-
heim is een beetje de artistieke-
ling onder de musicalcompo
nisten, hij wilde niet commer
cieel zijn. Er zitten prachtige
stukken in, maar je studeert je
wel een bult."
„Alle partijen zijn moeilijk,
van zeer laag tot zeer hoog, van
zeer gevoelig tot extreme uit
barstingen", zegt Smit. „Bij Si
mone gaat het om de snelheid
en om de lappen tekst. Je mag
wel een zuurstofapparaat mee
nemen."
Verwende krengen
Voor de bariton was de kennis
making met de musicalwereld
In deze rubriek komen al of
niet bekende
streekgenoten aan het
woord die, hetzij direct,
hetzij zijdelings, met kunst
en cultuur te maken
hebben. Ze praten over een
kunstvoorwerp of
kunstuiting waaraan ze
bijzondere waarde
hechten. Van de snuifdoos
van oma tot het
grijsgedraaide muziekstuk
en alles wat daar tussen zit.
Vandaag spreekt Bram
Louwrier, eigenaar van de
Leidse galerie Time is Art,
zijn bewondering uit voor
een speciaal voor hem
gemaakt drieluik en een
boek van Renévan Dam.
„In dit boek kun je de
vriendschap en het werk
als een pakketje
koesteren."
Dit drieluik heb ik
vorig jaar gekregen
voor mijn verjaardag
van Ben Overdevest
en Rob Schouten,
twee Leidse kunstenaars. En die
hebben eigenlijk mijn
rookgedrag geobserveerd. Links
zie je Ben's interpretatie van
een ingeklapte long. Rechts
heeft Rob de sigaret verbeeld als
de lancering van een raket. In
het midden hebben ze een
verfdoek neergehangen.
Eerst zou Eric Jan Kuiper geloof
ik ook meedoen aan het
drieluik. Die was toen even
buiten beeld. Ben en Rob
hebben toen het lapje gejat
waar hij zijn vingers aan afveegt
en in het midden gehangen. Dit
drieluik is me heel dierbaar.
Alledrie hebben ze hier ook
geëxposeerd in Time is Art.
Naast de grenzeloze
bewondering voor hun werk
heb ik meer met ze. Het zijn
heel prettige mensen waar ik
graag mee omgaan.
Wat ik gewoon ontzettend
waardeer is dat ze dit speciaal
voor mij hebben gemaakt. Dit
sleur ik bij brand dan ook als
eerste het huis uit. Al die andere
doeken van 5000 6000 gulden
laat ik over aan dé verzekeraar.
'Invitaties' in CBKen de Waag
Hennes I, van Harald Vlugt te zien bij 'Invitaties'. foto
BEELDENDE KUNST
RECENSIE ONNO SCHILSTRA
Expositie 'Invitaties', werk van 18 kunste
naars Te zien t/m 30/9. wo-za 12-17
uur, do 19-21 uur. Centrum Beeldende
Kunst, Hooglandse Kerkgracht 19-21 en
De Waag. Aalmarkt 21Leiden
De expositie 'Invitaties' heeft
iets weg van een raadsel. Deze
tentoonstelling, waarmee het
Centrum Beeldende Kunst offi
cieel is geopend, is de eerste
zichtbare activiteit onder super
visie van directeur Ella van Zan
ten. Wie verwachtte dat zij 'In
vitaties' vergezeld zou doen
gaan van een beginselverkla
ring, waarin de expositieplan
nen voor de toekomst toegelicht
worden, komt bedrogen uit. 'In
vitaties' is hooguit een indirect
manifest.
Negen beeldhouwers, van wie
vier werkzaam in Leiden, zijn
uitgenodigd een 'jonge' kunste
naar voor te stellen in een geza
menlijke expositie. De Ixide-
naars houden receptie in het
CBK, de anderen in de Waag.
Bij de gëexposeerde werken
hangen geen naam- of titel-
bordjes, men moet dus enige
moeite doen om er achter te ko
men wie wat heeft gemaakt.
De sleutel tot de verklaring
van deze opzet wordt aange
reikt door grafisch vormgever
Menno Landstra. Als catalogus
ontwierp hij een langwerpig
boekje, dat halverwege is door
gesneden, zodat de bovenkant
van een bladzij onafhankelijk
van de onderkant kan worden
omgeslagen. Op het bovenste
deel staat telkens de naam van
de 'oudere' kunstenaaf en een
foto van zijn werk, daaronder de
gëinviteerde. Men moet zelf ra
den wie bij wie hoort: een uit
nodiging aan het publiek om
zelf te trachten ordening aan te
brengen in de veelvormigheid
van de hedendaagse kunst?
Interessant is dat alle Leidse
beeldhouwers kunstenaars invi
teerden wiens werk formele
overeenkomsten met het eigen
werk vertoont. De ruimtelijke
vormen van Jan Paul Hulsen-
beck bijvoorbeeld lijken de drie
dimensionale versie van de
wolkjes-schilderijen van Fred
van der Linde. Aan het werk is
niet te zien wie hier 'oud' en
wie 'jong' is.
Dat geldt ook voor de expo
santen in de Waag. Daar zijn de
formele overeenkomsten veelal
geringer, maar zijn de themati
sche relaties goed zichtbaar. Zo
lijken de keramische koppen
van Sonja Oudendijk weinig op
de kakelbonte verzameling be
schilderde stenen van Frans
Walon van de kermis, maar zit
in de rituele ondertoon van hun
werk een duidelijke verwant
schap.
pft
Op grond van welke inhoude
lijke visie deze tentoonstelling
tot stand kwam. wordt niet ge
heel duidelijk. Het aardige van
'Invitaties' is dat er boeiend
werk wordt getoond dat het pu
bliek prikkelt om goed te kijken
en na te denken, maar het ver
velende is dat die prikkeling zo
weinig vervolg krijgt in een na
dere toelichting op de werken.
De tentoonstelling houdt daar
door een ietwat vrijblijvend ka
rakter: de betekenis van vele vi
sueel aantrekkelijke werkstuk
ken blijft onopgehelderd, en
wat in bredere zin de bedoeling
is van deze tentoonstelling
daarnaar moet men vooralsnog
gissen.
Die ingeklapte long is geen
schrikbeeld voor me. Ik zie het
eerder als een grapje. Ik heb het
daarom ook niet opgehangen
maar het staat gewoon hier op
de vloer van de galerie.
Ik ben ook nogal een
verzamelfreak van bijzondere
uitgaven. Kunst is voor heel veel
mensen niet te betalen. Ik
probeer dan ook bij elke
expositie een uitgave te laten
maken die tussen de 40 en 400
gulden ligt. Het leuke, de sport
is om zo iets zo simpel mogelijk
samen te stellen. Dat doët een
appèl op de kunstenaar. Zo'n
uitgave is iets waar toch inhoud
in zit en blijft evengoed
betaalbaar.
Dit boek van René van Dam
gaat ook zeker mee het huis uit
bij brand. Desnoods door het
raam. René is één van de
belangrijkste Leidse
kunstenaars. Hij woont nu in
Kopenhagen. Onze
telefoonrekeningen zijn dan
ook gigantisch. In dit boek
zitten allerlei schilderijtjes. De
omslag is van bewerkt metaal.
Die blijft steeds hetzelfde. De
inhoud verandert constant want
René maakt steeds nieuwe
boeken.
Wat ik bij hem zo bewonder is
het oorspronkelijke, het oer in
zijn werk, zijn uitstraling, zijn
uitspraken. In dit boek kun je de
vriendschap en het werk als een
pakketje koesteren. Ik heb
tientallen werken van hem en
elke dag trek ik er wel
eentje tussenuit om
even naar te kijken.
Die band, dat
vertrouwen, die
vriendschap is heel
belangrijk. René is
gewoon een man om
van te houden.
