Stuur UW
koffer vooniit op
verkenning.
'Minima staan er
heel slecht voor'
'Bijstandsontvanger mag
geen werk meer weigeren'
Binnenland
Kraakvrije
collectebus
is op komst
'Meer werk tegen minimumloon'
Bouwvakkers in de rij voor Aruba
Eerste milieukeurmerk
Iatrosofen-leider werkt op de zenuwen van de rechter
DINSDAG 14 SEPTEMBER 1993
Is Persbureau CPD Gemeenst bi ppd-|We Persdienst
Man pleegt ontucht met tien kinderen
den helder De politie heeft gisteren een 54-jarige inwoner van
Den Helder aangehouden voor seksueel misbruik van ten min
ste tien kinderen. De man heeft bekend dat hij dertien jaar lang
ontucht heeft gepleegd met jongens en één meisje tussen zes en
zestien jaar. Dat gebeurde tijdens logeerpartijtjes bij de man
thuis. In de woning van de man zijn videobanden en foto's ge
vonden met misbruikte kinderen. Het is niet bekend of het ma
teriaal was bestemd voor de verkoop.
Kooijmans: Suriname bergafwaarts
den haag Het gaat economisch zo slecht met Suriname dat een
ontwrichting van dat land te vrezen valt, heeft minister Kooij
mans van buitenlandse zaken gisteren in een brief aan de Twee
de Kamer geschreven. Hij wijst de Surinaamse regering aan als
schuldige. Volgens Kooijmans is er te weinig gedaan om de eco
nomie te herstellen. Hij prijst overigens dat de regering onlangs
het commando over het leger weer heeft overgenomen en is ook
tevreden over de aanpak van de stijgende criminaliteit.
Benzine en diesel weer goedkoper
Rotterdam Benzine wordt morgen een cent per liter goedkoper
en de prijs van diesel zakt met 0,6 cent. De meest voorkomende
literprijzen aan de zelftankpomp worden 183 cent voor super
plus loodvrij, 177 cent voor euro loodvrij en 194 cent voor gelode
super. Diesel gaat 123,6 cent per liter kosten.
Junk weigert cel te verlaten
Rotterdam Raar maar waar: een gevangene die erop staat dat
hij niet wordt vrijgelaten. Een 38-jarige Rotterdamse hunk eist
morgen in kort geding van de Nederlandse Staat eist dat hij
voorlopig in de drugsvrije afdeling van het Rotterdamse Huis
van Bewaring mag blijven omdat hij daar denkt te kunnen afkic
ken. De man is verschillende malen opgepakt voor inbraken,
maar hij wordt steeds weer vrijgelaten wegens cellengebrek.
enschede gpd
Hij neemt bij opslag veel te veel
ruimte in en er is gemakkelijk
geld uit te peuteren. Dat is voor
twaalf collectefondsen reden
geweest om de Technische Uni
versiteit van Twente te laten
werken aan een nieuwe collec
tebus. Een ontwerp is er inmid
dels, maar of de bus er werkelijk
komt is nog even devraag.
De gleuf van de huidige, vijf
tien jaar oude bus is breed om
dat er zowel geld als geldzakjes
in moeten. Nadeel is dat geld er
ook gemakkelijk weer uitge
haald kan worden. In de nieuwe
bus, waar ook geldzakjes in
gaan, moet dat niet meer kun
nen.
Of de nieuwe collectebus er
werkelijk komt, hangt nu af van
de bereidheid van de nationale
fondsen om daarvoor in de bus
te blazen. In totaal zijn er in ons
land ruim twintig liefdadig
heidsfondsen. Ze brengen jaar
lijks negenhonderd miljoen gul
den bij elkaar. Tachtig miljoen
gulden komt binnen via de col
lectebussen van de 600.000 col
lectanten.
den haag anp
Kabinet stuurt adviesaanvraag naar SER
genheid, wil op dit moment
overigens nog niet van een wet
telijke verplichting spreken, zo
zei hij gisteren na afloop van
een bijeenkomst van ministers
van financiën van de EG in
Brussel.
Volgens Kok staat „de inko
mensbescherming aan de on
derkant van de arbeidsmarkt
momenteel een dergelijk initia
tief in de weg". Bovendien ziet
de PvdA-voorman in deze bena
dering een mogelijkheid om de
in zijn ogen verkeerde discussie
over de verlaging dan wel af
schaffing van het minmumloon
af te snijden.
Het kabinet wil dat werkgevers
vijf tot tien procent van hun
werknemers nog slechts het mi
nimumloon of iets meer hoeven
te betalen in plaats van de veel
hogere CAO-lonen. Dat ver
groot de kansen op werk van
laaggeschoolde werklozen. Het
kabinet heeft de Sociaal-Econo
mische Raad (SER) gisteren ge
vraagd hoe dat kan worden be
reikt.
Vrijwel alle partijen zijn het
erover eens dat laaggeschoolde
arbeid te duur is. Het CDA en
de WD willen daarom het mi
nimumloon afschaffen. De
PvdA wil dat handhaven, maar
wel - evenals de vakbonden -
proberen meer werk te creëren
op en rond het minimumloon
niveau. Nu werkt maar ruim
twee procent van de werkne
mers voor het minimumloon.
De rest zit daar (ver) boven,
vooral omdat de laagste CAO-
schalen veelal ruimschoots bo
ven het minimumloon liggen.
Het kabinet kiest nu in navol
ging van de PvdA-lijn voor het
scheppen van meer banen op
en rond het minimumloon. Mi
nister Kok van financiën, die de
adviesaanvraag aan de SER had
verwerkt in de Nederlandse bij
drage aan een Europees 'wit
boek' voor economisch herstel
en versterking van de werkgele-
In samenwerking met de koerier EMS biedt NS sinds kort voor alle trein-
reizigerfc iets nieuws: de bagageservice.
Dat werkt als volgt: de dag voordat u op reis gaat belt u gratis 06-0456 van
EMS. Uw bagage wordt dan bij u thuis opgehaald en afgeleverd op welke Neder
landse bestemming u maar wilt.
Als u aankomt, staan uw koffers al op u te wachten. Uiteraard kunt u aan
het einde van uw reis uw bagage ook weer thuis laten bezorgen.
De prijzen zijn als volgt: Eén koffer: enkele reis f 32,50, retour f 52,50. Twee
koffers: enkele reis f 42,50, retour f 62,50.
Wij brengen uw bagage van deur tot deur.
Werkloze bouwvakkers slaan in de rij voor tijde
lijk werk op Aruba. Hoewel de Arubaanse en Ne
derlandse arbeidsbureaus officieel nog van niets
weten, heeft een oproep van de Arubaanse minist-
ter van justitie Rudy Croes dat hij werk heeft voor
zeker driehonderd werkloze bouwvakkers, geleid
tot tientallen telefoontjes van liefhebbers.
Bij het Algemeen Nederlands Persbureau ANP,
dat het bericht zaterdag verspreidde, het Aruba-
huis en de arbeidsbureaus van Amsterdam, de
Zaanstreek en Waterland stond de telefoon rood
gloeiend.
Aruba is in de luxe situatie dat het geen werk
loosheid kent, maar alleen maar arbeidskrachten
nodig heeft. „We gaan veel huizen bouwen op
Aruba. Nederlanders moeten wel beseffen dat het
om tijdelijk werk zal gaan", waarschuwt eën
woordvoerster van het Arubahuis.
Aruba heeft al de nodige ervaring met het aan
trekken van niet-eilanders. Het is zelfs zo erg dat
de Aruba Trade and Industry Association (AITA)
de regering onlangs adviseerde de uitgaven te be
perken en fors te snijden in personeelsbestand
zodat ambtenaren naar de particuliere sector
kunnen. De Nederlandse bouwvakkers kunnen
het failliet verklaarde Plantation Bay hotel dat in
de toekomst Marriot hotel gaat heten, afbouwan.
Daarvoor zijn volgend Croes nog honderdèn
bourn akkers nodig. De Arubaanse regering is be
reid snel snel werk- en verblijfsvergunningen te
verstrekken. In een later stadium is er wellicht
ook werk voor horeca-personeel, want diverse
grote hotels op het eiland kampen met een groot
tekort aan personeel.
FNV en Konsumenten Kontakt:
De anderhalf miljoen minima in Nederland worden
steeds armer. Hun woonlasten leggen een groter beslag
op hun inkomen en zij houden minder geld over voor
voeding, kleding, schoeisel of een wasmachine (en ande
re duurzame gebruiksgoederen). Ruim eenderde staat
mede daardoor elke maand rood.
den haag Eigenhandig stempelde milieuminister Alders gisteren het
officiële milieukeurmerk op een schrijfblok van het Nederlands Inkoop
centrum. De bloes kwamen als eerste produkt in aanmerking voor het
keurmerk omdat het papier volledig uit oud papier bestaat, chloorvrij is
gebleekt en zodanig is ingebonden dat het tweezijdig kan worden ge
bruikt. Inmiddels heeft de stichting eisen opgesteld voor lampen, dou
chekoppen, koffiezetapparaten en verf. Het komend jaar zal dat ook nog
gebeuren voor kattebakvulling, koelkasten en stoelen. In de stichting
werken overheid, fabrikanten, milieu- en consumentenorganisaties sa
men. FOTO ANP HANS STEINMEIER
den haag»gpd-anp
Uit het jaarlijkse onderzoek van
Konsumenten Kontakt en FNV
onder ruim vijfhonderd inko
mens op en net boven het soci
ale minimum blijkt dat hun
koopkracht in vergelijking met
1992 meer dan vijf procent is af
genomen. Vooral de huurverho
ging in combinatie met de kor
ting van tachtig miljoen gulden
op de huursubsidie draagt daar-
aan bij.
Onder een laag inkomen ver
staan de onderzoekers: maxi
maal 1.500 gulden netto per
maand voor alleenstaanden,
1.950 gulden voor éénouderge
zinnen en 2.150 gulden voor
huishoudens van meer perso-
Na aftrek van vaste lasten en
huishoudgeld houdt 42 procent
van de minima (minimumlo
ners. bijstandsontvangers en
een groot deel van de bejaar
den. werklozen en WAO'ers)
nog geld over, gemiddeld 155
gulden. De meerderheid. 58
procent, komt echter maande
lijks geld te kort, gemiddeld 355
gulden. Dat tekort wordt veelal
aangevuld met leningen: bijna
één op de drie ondervraagden
heeft schulden (gemiddeld
5.688 gulden), waarvoor gemid
deld 133 gulden per maand ren
te en aflossing wordt betaald.
Bejaarden blijken het gemak
kelijkst te kunnen rondkomen
(bijna twee van de drie houden
geld over), van de gezinnen met
kinderen daarentegen komt 93
procent te kort. De kinderbijslag
blijkt hier onmisbaar: wordt die
bij het inkomen geteld, dan zakt
het aantal gezinnen dat roöd
staat tot 83 procent.
Veel huishoudens hebben
grote problemen bij de aan
schaf of vervanging van duurza
me gebruiksgoederen als men
bilair. vloerbedekking, gordij
nen. (brom)fiets, koelkast, was
machine, fornuis, servies, stof
zuiger en beeld- en geluidappa
ratuur. In meer dan de helft van
de gevallen gaan zij niet ov
vervanging of reparatie. Dat be
tekent in de praktijk dat de
vloerbedekking soms twintig
jaar blijft liggen.
gouda anp-c
den haag anp-gpd
vervolg van voorpagina
Hoewel de sociale diensten flink
onder schot worden genomen
('wanneer zij komen tot norm
ontwijkend gedrag, is de dijk te
gen normovertredend gedrag
gebroken'), wijt de commissie-
Van der Zwan een deel van de
slechte uitvoering aan perso
neelsgebrek. Daardoor kan een
flink deel van benodigde con
trole niet eens worden uitge
voerd. Zelfs de eerste wettelijke
4 vereisten om voor een uitkering
in aanmerking te komen
(woonachtig in de gemeente,
verblijfsvergunning, inschrijving
bij het arbeidsbureau), worden
niet altijd nagetrokken. Slechts
in drie van de onderzochte ge-
mèenten gaat een ambtenaar
van de sociale dienst regelmatig
4> huisbezoek bij de uitkerings
gerechtigde. In de jaren zeven
tig gingen bijstandsmaatschap-
pelijk werkers wel regelmatig
(onaangekondigd) op huisbe
zoek, maar door de enorme toe
stroom naar de bijstand is daar
voor geen tijd meer.
Maar waar wel controle mo
gelijk is, laten de sociale dien
sten het vaak afweten, consta
teert de commissie. Samenwer
king met de arbeidsbureaus en
bedrijfsverenigingen staat nog
in de kinderschoenen. Pogingen
om mensen weer aan het werk
te helpen, zijn minimaal.
De remedie die de commissie
voorstelt verschilt opmerkelijk
van het akkoord dat staatssecre
taris Wallage van sociale zaken
twee weken geleden met de ge
meenten sloot. Wallage besloot
dat iedereen in principe de helft
van het sociale minimum krijgt
en de gemeenten hem of haar
daarop een toeslag kunnen ge
ven tot maximaal de huidige
normen (zeventig procent voor
een alleenstaande, negentig
procent voor een eenouderge
zin en honderd procent voor
een gezin). De belangrijkste kri
tiek daarop is dat een element
van willekeur in het toekennen
van bijstand sluipt. Volgens Van
der Zwan werken die toeslagen
bovendien fraude in de hand.
Van der Zwan kiest voor ver
laging van de bijstand. Samen
wonenden kunnen volgens de
commissie volstaan met 1.717
gulden per maand (nu 1.760
gulden). Die uitkering wordt
bovendien gesplitst: een deel
voor persoonlijke uitgaven
(maximaal 1.411 gulden) en een
deel voor woonlasten (maxi
maal 306 gulden). De uitkering
wordt pas toegekend als de aan
vrager overtuigend kan aanto
nen dat hij daar recht op heeft.
Een alleenstaande komt in de
opzet van Van der Zwan uit op
een uitkering van maximaal
1.011 gulden per maand, ruim
tweehonderd gulden minder
dan nu. Volgens Van der Zwan
prikkelt dat de bijstandsontvan
ger tot het accepteren van werk.
Daartoe zouden bijstandsont
vangers ook verplicht moeten
worden elke baan te accepte-
Naast de lagere uitkeringen
wil Van der Zwan dat bijstands
ontvangers verplicht worden
zich in te spannen aan werk te
komen. De verstrekte informa
tie moet beter worden gecon
troleerd en fraude steviger aan
gepakt omdat dit nu nog steeds
'lonend' is.
Eind oktober verschijnt nog
een rapport over de uitvoering
van de Bijstandswet, ditmaal
van een kamercommissie onder
leiding van Doelman-Pel (CDA).
Deze commissie betrekt de be
vindingen van Van der Zwan in
haar conclusies. De Kamer zal
beide rapporten waarschijnlijk
dit najaar bespreken.
Bolkestein: 'PvdA-programma
minder slecht dan dat van CDA'
het CDA-verkiezingsprogram-
ma veel, maar geven de chris
ten-democraten niet aan waar
het geld daarvoor vandaan
moet komen. „Elke gulden
wordt ten minste twee keer uit
gegeven". Het CDA moet in de
komende maanden duidelijk
maken, aldus de WD-leider, of
het bereid is te luisteren naar
Jelle Zijlstra. De oud-premier en
voormalig president van De Ne-
derlandsche Bank vindt dat zijn
partij meer moet bezuinigen.
Het PvdA-programma is „won
derlijk genoeg iets minder gam
mel dan dat van het CDA". De
sociaal-democraten doen min
der onbetaalbare beloften dan
het CDA en hebben zelfs oog
voor de noodzaak tot lastenver
lichting. „De PvdA is niet langer
de partij van de luchtfietserij",
zei WD-leider Bolkestein giste
ren bij de start van de WD-
campagne in Gouda.
Volgens Bolkestein belooft
'Ik was al jarenlang zoekende naar antwoorden op levensvragen. Die antwoorden gaf hij me
den haag maurice wilbrink
Hij zat er zelfverzekerd bij. Af en toe
een slokje water nemend, zijn papieren
bestuderend en geconcentreerd wer
kend aan zijn eigen verdediging. De
Haagse opper-iatrosoof had zijn
huisadvocaat voor de vorm meegeno
men, maar hij kon met gemak zonder.
In hoger beroep moest hij zich gister
morgen vervoegen bij het Haagse ge
rechtshof, waar hij onmiddellijk een
spel van intimidatie en bluf begon. Tot
grote irritatie van de rechtbank, met
voorop president Borgart.
De zaak: de bedenker en verspreider
van de iatrosofische leer, wordt ervan
verdacht medische behandeling te
hebben onthouden aan een vrouw en
een peuter van twee jaar. De beschul
diging luidt derhalve het toebrengen
van zware mishandeling. Hij is daar
voor tot twee jaar ct\ veroordeeld door
de rechtbank.
De context: de leer van de iatrosofie
verwerpt elke inmenging van de regu
liere geneeskunde. Deze zomer meldde
zich een groot aantal mensen met
klachten over de wijze waarop ze door
de 41 -jarige Hagenaar en de door hem
opgeleide iatrosofen zijn behandeld.
Het buiten de deur houden van de re
guliere geneeskunst zou tot ongeluk
ken hebben geleid. Maar patiënten ge
tuigden ook van geestelijke mishande
ling. Die kon plaatsvinden omdat ze
soms werden vervreemd van de bui
tenwereld. Ze mochten tijdens de be
handeling geen contact hebben met
familie of vrienden. Een kankerpatiën
te kreeg het advies veel gras te eten en
piano te spelen.
De toon was gisteren snel gezet. Hof-
president Borgart, beducht en gewaar
schuwd voor de verbale gaven van de
verdachte, ondervroeg de iatrosofenlei-
der op bitse toon. Helaas voor de rech
ter was dat op een terrein, waar de ver
dachte een thuiswedstrijd speelde: na
melijk de klassieke homeopathie. Met
gespeelde ergernis liet de Hagenaar de
rechter voelen dat zijn vragen niet ter
zake waren en dat de magistraat zich
onvoldoende in de materie had ver
diept. Zo zakte de stemming al meteen
onder het nulpunt en ontstond er een
gevecht tussen twee heren die elkaar
zo arrogant mogelijk benaderden.
Vlak daarna moest rechter Borgart ook
nog de ijdele hoop laten varen om de
zitting tot één dag te beperken. De ver
dachte bleek voor de opgeroepen ge
tuigen honderden vragen op schrift te
hebben gesteld, waarvan de behande
ling dagen in beslag neemt. Uiteinde
lijk besloot Borgart zelf een selectie te
maken uit de lange vragenlijsten en
deze aan de getuigen voor te leggen.
Uit de antwoorden kwam het beeld
naar voren, zoals dat de afgelopen
maanden al was ontstaan: de Hage
naar heeft het charisma om mensen in
zijn ban te krijgen. „U bent de enige
die de ban kunt breken", werd hem
ooit gezegd door een wanhopige echt
genoot die zag dat zijn vrouw sterven
de was. Het ging om een vrouw die pa
tiënt en leerling was van de iatrosoof
en die geheel in de lijn van de iatroso
fische leer een opname in het zieken
huis bleef weigeren.
Deze vrouw was een van de getuigen
op de zitting. Ze vertelde hoe ze in
1985 bij de man terecht was gekomen,
hoe ze afhankelijk van hem was gewor
den en hoe ze nu tegenover de iatroso
fen-leider stond. „Ik was al jarenlang
zoekende naar antwoorden op levens
vragen. Die antwoorden gaf hij me. Ik
vertrouwde hem volledig en gaf op ver
zoek allerlei intimiteiten bloot". Tot
een breuk kwam het pas nadat ze bijna
gestorven was aan een gecombineerde
oor-longontsteking, waarvoor de iatro
soof weigerde reguliere hulp in te roe
pen.
Ook de ex-echtgenoot van de vrouw
droeg tijdens de ondervraging bij aan
het beeld van de wijze waarop de Ha
genaar te werk ging. Hij riskeerde in
dertijd een echtscheiding, zei hij, als hij
tegen de zin van zijn echtgenote de
kinderen liet vaccineren. In de nacht
dat zijn vrouw stervende belde de ban
ge echtgenoot de iatrosofen-leider die
zei: „Ik kom hier alleen voor Marie-Jo-
sé (de patiënte, red.). Met jouw gevoe
lens heb ik niets te maken. Ik ga tot het
uiterste".
De hoofdrolspeler zelf hoorde het alle
maal hoofdschuddend aan. terwijl
rechter Borgart ongeduldig met zijn
vingers op de tafel trommelend de
tientallen vragen van de Hagenaar
doornam. Uiteindelijk kwam Borgart
niet eens toe aan de tweede zaak.
waarbij de iatrosoof wordt beschuldigd
reguliere hulp te hebben onthouden
aan een zieke peuter uit Tilburg die
overleed aan de gevolgen van een ver
waarloosde verkoudheid. Dat komt ter
sprake tijdens een nieuwe zitting op 13
december. „En dan krijgt u van mij
weer keurig nieuwe vragenlijsten
beet de Hagenaar de rechter alvast toe.
HAMLAPPEN OF
FRICANDEAU
rrm„-.n fiid
ROYALTY
TOMATENPUREE
