ililli
Israël waakzaam na geweld
Leidsch
Dagblad
ANDIJVIE EN
BRAADWORST.
'Misschien hoef ik niet
meer terug naar Gaza'
Joh. Enschedé ligt niet
wakker van klachten
GOED
NIEUWS
Zuidafrikaanse muziekshow op Leidse Uitdag
Gokkasten taboe in snackbars
Krajicek als achtste geplaatst voor Grand Slam Cup
BEL: 071-128030
MAANDAG 13 SEPTEMBER 1993
OPGERICHT 1 MAART 1860
NR. 40259 LOSSE NUMMERS ƒ1,60
PLO-leider Yasser Arafat ontmoette gisteravond, de vooravond van het
historische vredesakkoord tussen de Palestijnen en Israël, Jimmy Carter.
De Amerikaanse oud-president, in maart 1979 een van de drie onderte
kenaars van het vredesverdrag tussen Israël en Egypte in Camp David,
is vandaag eregast in Washington. foto reuter
the independent
Met een M16 geweer op schoot
een milkshake in de hand
zegt de 18-jarige Maya AJden,
luitenant in het Israëlische le
ger, dat ze het goed vindt dat de
Palestijnen wat land krijgen
„zolang ze ons maar met rust
laten".
„De meeste mensen in Israël
hebben er genoeg van dat er in
de bezette gebieden steeds
nsen omkomen. Ik geloof
dat het goed is om te onderhan
delen. Om overeenkomsten te
sluiten. De Arabieren leven
daar. We kunnen ze niet zo
ar uit hun land verdrijven,
wonen daar met hun gezin
nen."
Maya's vriend Hagit is nog
niet overtuigd. „Ik geloof niet
dat ze vrede willen. Ik hoop van
wel. Ik hoop het. En ik denk dat
we dit akkoord een kans moe
ten geven. Maar ik ben bang dat
ze het als een eerste stap be
schouwen voor overname van
het hele land. Ik wil de Gaza-
strook niet houden maar ik
geloof dat de Arabieren meer
willen dan alleen de Gaza-
strook. Hierna zullen ze aan
spraak maken op Haifa en Jaf
fa."
Net als de meeste jonge Israë
li's in de volle cafés in de Ben
Yehudastraat in Jeruzalem zijn
Maya en Hagit totaal overrom
peld door de plotselinge vredes
onderhandelingen van Israël.
Buiten Ben en Jerry's café hangt
gemengde stemming van
opgetogenheid, verbazing en
verwarring. „We vieren niet
echt feest, omdat niemand weet
wat er gaat gebeuren. We weten
niet wat we moeten geloven,
maar de pieesten denken dat
het goed is. Vrede is goed", zegt
Shraga, een 21-jarige soldaat
die op de Westelijke Jordaanoe-
ver is gestationeerd. „We heb
ben geen keus. Al 40 jaar lang
hebben we niets dan proble
men. We moeten de vrede een
kans geven anders is het hier
over 20 jaar een tweede Zuid-
Afrika."
Dit is de generatie die het
eerst zal worden geconfronteerd
met de gevolgen van de nieuwe
overeenkomsten die door de Is
raëlische premier Yitzhak Rabin
worden gesloten. Zij moeten als
dienstplichtigen de orde hand
haven in de straten en stegen
van de Gazastrook en zich met
hun geweren verdedigen tegen
stenengooiende Palestijnen. De
më&ste jongeren weten uit erva
ring dat het een weinig verkwik
kende taak is: „Ik zit nog liever
in Libanon dan in de Gaza
strook", zegt de 22-jarige Oded,
die net terug is van een maand
in zuidelijk Libanon. „Daar
vechten we tenminste een echte
oorlog uit. In de Gazastrook
moeten we het tegen oude
mensen opnemen. Het is een
rotgevoel om tegen oude vrou
wen te vechten. Misschien hoef
ik nu niet meer terug naar de
Gazastrook."
Veel jonge soldaten hebben
hun leven geriskeerd om de
joodse kolonisten tegen aanval
len van omwonende Palestijnen
te beschermen. Maar weinig
jongeren hebben ooit Palestij
nen ontmoet, behalve tijdens
schermutselingen of arrestaties.
„Ik kende ooit een paar Arabi
sche arbeiders", zegt de 15-jari-
ge Roy. „Ik zou ze beter willen
leren kennen. Ze zijn tenslotte
net als wij mensen van vlees
en bloed."
vertaling: margreet heslinca
DNB onderzoekt kwaliteit nieuw bankbiljet
Het straatbeeld in de bezette gebieden en in delen van
Israël wordt vandaag beheerst door een massale aanwe
zigheid van politie en militairen. Alle verloven zijn inge
trokken en de politie heeft de Israëlische burgers ge
vraagd extra op te letten. De legerleiding rekent erop dat
extremistische Palestijnse groepen de dag van de onder
tekening van het akkoord met de PLO zullen aangrijpen
voor meer gewelddadige acties.
„Het zijn extreme omstandighe
den geweest, waaronder men
sen de kwaliteit van het nieuwe
honderdje hebben getest. Zo
weet ik er nog wel een paar. Als
we het nieuwe biljet in een bak
met salpeterzuur of zwavelzuur
onderdompelen, dan weet ik de
uitslag ook. Daar kan geen
bankbiljet tegen."
Ir. Joop Wotte, manager tech
nologie en ontwikkeling van
Joh. Enschedé, fabrikant van
het nieuwe bankbiljet, ligt niet
wakker van de klachten over de
kwaliteit van het honderdje.
'Ironside'
overleden
los angeles ap-
De Amerikaanse acteur Ray
mond Burr, vooral bekend als
detective in rolstoel uit de TV-
serie Ironside en als advocaat
Perry Mason uit de gelijknami
ge TV-serie, is gisteren op 76-ja-
rige leeftijd overleden. Burr leed
aan leverkanker en zat als ge
volg van zijn ziekte de laatste
tijd ook werkelijk in een rol
stoel.
Speelfilms waarin Burr speel
de waren onder andere Rear
window (met tegenspeler James
Stewart), A place in te sun,
Ruthless en de eerste Godzilla-
film.
„Hoewel we deze klachten niet
echt hadden verwacht. We zul
len de klachten serieus bekij
ken, maar niemand moet den
ken dat we de persen zullen
stoppen. Want dat is uitgeslo
ten."
Volgens Wotte is het bankbil
jet met de steenuil uit en te na
getest bij gebruik onder norma
le omstandigheden. „En ik blijf
zeggen, dit honderdje is een hi-
tech hoogstandje."
Desondanks gaat de Neder-
landsche Bank (DNB) nog eens
serieus kijken naar de klachten
over de kwaliteit van het nieuwe
bankbiljet van honderd gulden.
In het afgelopen weekeinde
bleek dat bij flinke mishande
ling van het biljet een stukje van
de gouden zon en enkele fluo
rescerende planchettes afbrok
kelden en dat plekjes van de
zwarte letters, waaronder van
de tekst 'De Nederlandsche
Bank', eraf schoven.
Bij de bank heerst volgens de
woordvoerder echter geen pa
niekstemming. Het in omloop
brengen van de eerste 20 mil
joen stuks in twee weken tijd.
zoals vorige week bij de intro
ductie is aangekondigd, gaat ge
woon door. „Het biljet kan altijd
worden omgewisseld, dus nie
mand wordt de dupe."
Vooralsnog worden door de
bank geen speciale maatregelen
genomen. Het kamerlid van de
WD Hans Dijkstal heeft dit
weekeinde laten weten minister
van financiën Wim Kok over de
ze zaak aan de tand te voelen.
jeruzalem/washington gpd-anp
Gisteren kwamen al vier Israë
li's een burger en drie solda
ten om het leven bij aanval
len door groepen die zich tegen
het vredesproces hebben ge
keerd. Ook drie Palestijnen
stierven bij onlusten en protest
demonstraties.
Premier Yitzhak Rabin zei gis
teravond op Schiphol dat de
uitvoerders van het geweld pro
beren de kans op een verande
ring van de situatie in het Mid
den-Oosten om zeep te helpen.
„We kunnen niets anders doen
dan de tanden op elkaar zetten
en proberen samen te werken
met degenen die een vreedza
me oplossing zoeken", aldus
Rabin, die drie kwartier in Am
sterdam stopte op doorreis naar
Washington.
Daar wordt vanmiddag het
akkoord tussen Israel en de PLO
ondertekend. De overeenkomst
heeft betrekking op beperkt
zelfbestuur voor de Palestijnen
in de door Israël bezette Gaza
strook en de stad Jericho op de
Westelijke Jordaanoever.
Feitelijke ondertekenaars van
het akkoord zijn minister Peres
(buitenlandse zaken) en de
tweede man van de PLO, Mah-
moud Abbas alias Abou Mazen.
De ceremonie is aan dezelfde
tafel, waaraan Israël en Egypte
in 1979 vrede sloten na het be
reiken van het baanbrekende
Camp David-akkoord.
PLO-leider Arafat is sinds gis
teren in Washington. Het is de
eerst keer sinds 1974 dat Arafat
in de Verenigde Staten is. Als
leider van een terroristische or
ganisatie werd hem sindsdien
door de VS een visum gewei
gerd. Het blijft tot vanmiddag
een verrassing of Rabin en
Arafat elkaar de hand zullen
schudden. „We zullen zien", zei
Rabin gisteren op Schiphol. Vol
gens de Israëlische premier
heeft de PLO niets te maken
met de aanvallen van gisteren.
Pagina 2:
Met wederzijdse erkenning
begint echte onderhandelen;
Israëlische Arabieren kunnen
kiezen tussen twee staten;
Voormalige tegenstanders
Wagtendonk en Soetendorp in
gesprek: 'Als wij in Oslo had
den gezeten, was er geen ak
koord'
Verkeersruzie
beslecht
met traangas
noordwuk
Een 25-jarige Leidenaar is gis
termiddag in Noordwijk na een
verkeersruzie bewerkt met
traangas. De man reed achterop
de motor van zijn, eveneens 25-
jarige echtgenote. Bij de ver
keerslichten aan de Gooweg
werden ze belaagd door de be
stuurder en de bijrijders van
een auto. Zij vonden dat de mo
torrijdster hen op de rolpnde
Van Panhuysstraat/Van de
Mortelstraat had gehinderd. De
autobestuurder gooide het con
tactsleuteltje van de Leidse weg,
de passagier nam krassere
maatregelen. Hij spoot de Lei
denaar met een spuitbusje een
soort traangas in de ogen. Daar
na reden de boze autorijders
weg. Het. kenteken van de auto
is bekend. Het slachtoffer is ter
plekke door personeel van een
ambulance behandeld.
VANDAAG
PAGINA'S
- 26
Binnenland
3
Buitenland
5
Cultuur
11
Economie/Beurs
6
Familieberichten
4
Feiten en meningen
2
Info
13
Programma's
15
Regio
7.9.10
Religie
8
RTV Show
14
Sport
17 t/m 26
HET WEER
Verwachting van het KNMI tot
i morgenavond
Bewolkt en buiig
Veel bewolking en enkele buien,
sommige met onweer. Minimum
temperatuur ongeveer 12 graden,
middagtemperatuur omstreeks 17
graden Matige wind uit zuidelijke
richtingen, rond kracht 4
Rechercheur
'huurt' cel
voor afperser
rotterdam gpd
Een Rotterdamse rechercheur
heeft op zeer inventieve wijze
een afperser achter de tralies
gekregen. De verdachte werd in
de nacht van 7 op 8 september
opgepakt, maar op het politic
bureau bleek geen cel beschik
baar.
Toen dat ook op andere bu
reaus het geval was. herinnerde
de rechercheur zich dat een cel
bezet werd door iemand die een
boete van 35 gulden moest be
talen. De politieman bedacht
zich geen moment, trok zijn
portemonnee en betaalde de
boete, waarna de wanbetaler
kon vertrekken. Zijn celruimte
werd direct beschikbaar gesteld
aan de afperser.
Lóbch 'O-DigfcUd
NIEUWE ABONNEES
ONTVANGEN DE
KRANT DE EERSTE
2 WEKEN GRATIS.
Ja, dat is goed nieuws.
Dus neem ik
nu een abonnement.
Naam
i Voorletters:m/v j
Adres j
Postcode:
Plaats:.j
j Tel.:j
(I m «mlrotc br/orgmg)
Na de eerste 2 weken
betaal ik mijn abonnement:
Q Per maand, automatisch
28.75)
j Q Per kwartaal
O via acceptgiro 82,85)
i □automatisch 82.85) j
Nr. bank/giro:
Handtekening:
i Here bon in een envelop, ronder potuil I
'•«urennaar IsidarhDagblad.
Of bd 071-128030
8 "712ni®400053"
leiden 'Sikulu the Warrior', het bruisende Zuidafrikaanse dansspektakel was zaterdag een van de attracties tijdens de Leidse Uitdag. De 30-koppi-
ge cast van de musical gaf in de Pieterskerk een explosief voorproefje van de voorstelling die morgenavond in de Leidse Schouwburg te zien is.
foto hielco kuipers
Leidse Schouwburg
071 - 131943/4
Andijvie,
kilo
Braadworst,
kilo 11A9 799 A /IQ
500 gram .■•>.6.25' ^7
Aanbiedingen gelden t/m zaterdag 18 september as.
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
Gokkasten zijn vanaf 1 april 1994 verboden in alle
snackbars en shoarmazaken in Leiden. Ook in
sportkantines en club- en buurthuizen zijn fruit
automaten vanaf die datum niet meer toege
staan. Cafés mogen slechts één gokkast behou
den. Met deze scherpe maatregelen hoopt het
Leidse college van burgemeester en wethouders
de stijgende gokverslaving in de stad terug te
dringen.
Wethouder S. de Vreeze (PvdA/welzijnszorg)
benadrukt dat de besluiten van het college voor
nemens zijn. Eerst wil Leiden bij de randgemeen
ten polsen hoe daar over de drastische maatregel
wordt gedacht. „Het heeft niet veel zin zo'n be
leid vast te stellen als niet de hele regio dat steunt.
Anders hollen straks alle gokverslaafden naar au
tomaten in de regio."
In cafés, snackbars en shoarmazaken en ook in
sportkantines, club- en buurthuizen staan nu nog
vrijwel overal in Leiden twee fruitautomaten. Op
initiatief van de Socialistische Partij is de ge
meente gaan nadenken over de vermindering van
het aantal gokkasten in deze gelegenheden. Aan
vankelijk wilden B en W de cafés, snackbars en
shoarmazaken ontzien. Maar nieuwe cijfers over
de gokverslaving in Leiden hebben de mening
van de bestuurders veranderd. „Die cijfers zijn zo
overtuigend. Leiden worstelt echt met dit pro
bleem", zegt wethouder De Vreeze.
Uit nieuwe cijfers van de GGD blijkt dat de
Leidse jeugd van 14 en 15 jaar regelmatig achter
de fruitautomaat zit. Bijna 30 procent heeft de
laatste vier weken wel eens een gokje gewaagd.
Landelijk ligt dat percentage op 25 procent. Bij de
jeugd ouder dan 18 jaar is die verhouding nog
schever. In Leiden bedraag het percentage regel
matige gokkers 50 procent, landelijk is dat 32 pro
cent.
Pagina 7: Zestienhonderd leerlingen onder
vraagd.
Richard Krajicek heeft zich als achtste
geplaatst voor de Grand Slam Cup, die
van 7 tot en met 12 december in Mün-
chen wordt gehouden. De Haagse ten
nisser verzamelde in de vier grand
slamevenementen 470 punten. Voor
het toernooi hebben zich geplaatst:
Sampras, Courier, Edberg, Bruguera,
Pioline, Stich, Medvedev, Krajicek, Bec
ker, Masur, Volkov, Muster, Korda, Fer-
reira, Chang en Larsson.
Carlijn Buis en Jan Willem Lugthart
i het Leidsch
Dagblad tenniscircuit. Dat gebeurde
gisteren op de druk bezochte banen
van Unicum.
In de nationale voetbalcompetitie
won Ajax met 2-0 van Roda JC. De man
die de moeizaam spelende Amsterdam
mers over de streep trok, was weer Jari
Litmanen. De Fin scoorde zijn zevende
treffer in zijn'zevende wedstrijd. Feye-
noord ging vrolijk verder met winnen,
al gebeurde het ditmaal overtuigender
dan voorheen: 0-4 bij Groningen. Wim
van Hanegem zag een stijgende lijn.
In de zondagcompetitie bij de ama
teurs had UVS bij Quick een droom-
start. Maar uiteindelijk moest de leidse
eersteklasser nog alle zeilen bijzetten
om zich de tegenstander van het lijf te
houden: 2-3 winst. Roodenburg verloor
voor de tweede keer in de eerste klas
(met 2-3 van Argon) en beseft dat het
een moeilijk seizoen tegemoet gaat.
In de zaterdageersteklasse boekte
Quick Boys een verrassende 0-1-over
winning bij Kozakken Boys. Katwijk ze
gevierde met 4-1 over Ajax. Rijnsburg
hield Scheveningen met 2-0 van het lijf
en deelt nu zelfs de koppositie in IA
met ARC (2-0 winst op Volcndam), Kat
wijk en Quick Boys.
De Oranje-volleyballers grepen in
het Finse Turku net naast het goud. Ita
lië was te sterk. Toch was het missen
van de Europese titel geen reden voor
teleurstelling. Coach Joop Albcrda was
trots op zijn mannen: „Deze jongens
hebben mijn hart gestolen spak de
Oranje-coach na afloop van de verloren
finale.
De ondertekening van het vredesakkoord tussen Israël
en de PLO in Washington wordt vanmiddag recht
streeks uitgezonden door de NOS-televïsie. De uitzen
ding begint om 16.30 uur op Nederland 3.
Nog geen abonnee
HET WOORD IS AAN
Loekie Zvonik
Mensen die over wanhoopsdaden
praten, wachten eigenlijk op het
ogenblik dat zij gered worden.
Strafpunten
3 Automobilisten die in
de fout gaan, krijgen
strafpunten die uiteindelijk
het rijbewijs kunnen gaan
kosten.
Verkiezingswinst
5 De Noorse premier
Brundtland rekent op
verkiezingswinst van haar
Arbeiderspartij. De opinie
peilingen zijn gunstig.
Uitgesteld
9 Het besluit over de
route van de Hoge
Snelheidslijn is uitgesteld.
Er komt een nader onder
zoek.
Zomerdepressie
/i /i Een nachtelijke
I I fietstocht langs
veertien plekken met
kunstwerken van Leidse
kunstenaars.
