'Deze plaat is echt mijn baby'
Bijna geen sport die niet door
Wim Hoogstraten is vastgelegd
Cultuur&Kunst
Boeddhistisch vuuroffer
op de Lammermarkt
Humorloze
invalletjes
'No Budget'
Opendag
Kunstschool
Bollenstreek
ZATERDAG 11 SEPTEMBER 1993
chef annemiek ruygrok. 0
Expositie collectie Paul Citroen
wassenaar Werk van onder meer Westerik, Kamerling Onnes,
Charly Toorop, Alechinsky, Appel en Corneille is vanaf dinsdag
14 september te zien in raadhuis De Paauw in Wassenaar. De 26
stukken komen uit de privé-verzameling van kunstenaar Paul
Citroen die zich toelegde op moderne kunst. Zijn collectie is nu
eigendom van de provincie Overijssel die de werken tot 18 okto
ber heeft uitgeleend aan Wassenaar. De tentoonstelling in het
raadhuis is dinsdag tot zaterdag van 10.00 uur tot 16.00 te be
zoeken. In het weekeinde is De Pauw van 13.00 uur tot 16.00 uur
geopend.
Party Animals in Parkcafé
alphen aan den run In het café van het Parktheater geeft tijdens
de Jaarmarkt op woensdag 15 september The Party Animals zijn
allerlaatste concert. Het café is vanaf 21.00 geopend. De band
begint een uur later.
Literaire cursus
voorschoten In de bibliotheek in Voorschoten begint op don
derdag 30 september de cursus de Literaire Salon. In twaalf
avonden raken de deelnemers thuis in de na-oorlogse Neder
landse letterkunde en poëzie. Ook boeken lezen en vervolgens
bespreken staat op het lesprogramma. Voor meer informatie en
aanmelding, openbare bibliotheek Voorschoten, mevrouw G.
Sterck, telefoon 071-615678.
Nieuw seizoen Leiden Klassiek
leiden Gitarist Boudewijn Leliveldt opent zondag 19 september
om 15.00 uur het nieuwe seizoen van Leiden Klassiek in The Du
ke. Op 17 oktober staan Mylène Guay en David Sandall (barok-
fluit, klavecimbel) in The Duke. 21 November komt de a capella
groep Otti Strotti en Hugo van de Hoek en René van Assche (ba
riton, piano) sluiten op 19 december het seizoen af.
Glazen hoogtepunten
leiden Kunsthistorica G. Huisman doet op woensdag 15 sep
tember de hoogtepunten uit de geschiedenis van het glas uit de
doeken in K&O in Leiden. De spreekster illustreert haar verhaal
met dia's. De lezing begint om 20.15 uur in de Kapelzaal. Kaar
ten zijn verkrijgbaar bij K&O aan de Oude Vest 45.
Rien Scholt'en overleden
alphen aan den run Onverwachts is de AJphense kunstenaar
Rien Scholten donderdag in zijn woonplaats overleden. Hij is 46
jaar geworden. Scholten was nauw betrokken bij culturele instel
lingen als Expressie '70, het Literair Café, de stichting Alphense
Ateliers en Alpha Nuova. Voor het nog te openen archeologisch
themapark Archeon in Alphen heeft de kunstenaar zich bezig
gehouden met het inrichten en beschilderen van de Romeinse
herberg. Scholten's meest bekende kunstwerk is de metershoge
vliegende meeuw op de zijgevel van een flat aan de Vliestroom.
Voormalige 'trol' van The Sugarcubes debuteert nu pas echt
Ze is een goede moeder voor haar zoontje van bijna ze
ven. Zoals ze voor hem zorgt, zo heeft ze ook het beste
voor met haar songs, zegt de IJslandse zangeres Björk.
Het verantwoord ouderschap van de voormalige zange
res van de Sugarcubes heeft de elf nummers op haar so
lo-album 'Debut' doen opbloeien tot wonderlijk mooie
en volwassen klinkende werkjes. Bericht uit een IJslandse
sprookjeswereld.
hulp van Nellee Hooper, be
kend van Soul 11 Soul, die Björks
vocale erupties voorzag van
subtiele 'beats'. „Dat is niet
mijn sterkste punt, die 'beats'.
Het idee was eerst dat ik alles
zelf zou doen, met keyboards en
zo, maar het was beter om zo te
werken. Ik was nogal onwennig
in de studio, maar Nellee heeft
me er veel over geleerd", zegt ze
met een charmant IJslands ac
cent.
leeuwarden
Leiden kan morgen van een op
merkelijk schouwspel getuige
zijn: een boeddhistisch vuurof
fer. Geestelijken en leken van de
Shinagawa tempel in Tokyo
gaan dit ritueel uitvoeren op de
Lammermarkt bij molen' de
Valk. Een trommel en blaasmu-
zikanten op grote schelpen be
geleiden de handelingen. Het is
voor het eerst dat zo'n vuuroffer
te zien is in Nederland.
De Japanners zijn hier op uit
nodiging van de DANA-Stich-
ting, de Rijksuniversiteit Leiden
en het Rijksmuseum van Vol
kenkunde. Het vuuroffer be
staat uit verschillende onderde
len die tesamen het saito goma-
ritueel vormen. De priesters en
leken beginnen met de reinigin
gen. Een zwaard en bijl banen
symbolisch een weg naar de top
van een berg waar het vuur
wordt ontstoken.
Als het brandt, worden stuk
jes hout in de vlammen gegooid
met daarop de wensen van de
gelovigen. Als het vuur bijna is
uitgebrand, wordt in het mid
den een pad gemaakt door de
as uiteen te harken. De monni
ken lopen, gevolgd door de ge
lovigen, door de restanten van
het vuuroffer.
Het saito goma grijpt terug op
het Boeddhisme en het bergge-
loof. De beoefenaren van dit ri
tueel hopen een mystieke erva
ring te verkrijgen en magische
krachten te krijgen. Ook is het
offer bedoeld om onheil en
rampen af te weren en gelooft
men dat het vuur reinigend
werkt. Het ritueel is tussen
14.00 uur en 17.00 uur te zien.
IJsland, land van gletsjers en
trollen. Een van die trollen leek
de voorzanger van The Sugar
cubes, een artistiek onderlegd
zootje ongeregeld dat met
'Birthday' minstens een klassie
ker op zijn naam heeft staan en
verder driftig maar niet altijd
even relevant doorfröbelde. Die
trol was dus Björk Gudmunds-
dottir. Met haar wilde stembui
gingen bezong ze een sprook
jeswereld, die slechts leek te be
staan in de hoofden van dat
maffe stelletje IJslanders.
Maar The Sugarcubes zijn
niet meer zo actief, al weet je
met dat soort bands nooit hele
maal zeker of ze nog bestaan of
niet. Björk zelf, een fragiele da
me van midden twintig en ge
kleed in een wat maffe, wijde,
witte jurk, kan daaromtrent in
ieder geval geen uitsluitsel ge
ven. „Dat is een vraag die een
lang antwoord nodig heeft. We
vormden een collectief van al
lerlei kunstenaars. The Sugarcu
bes waren eigenlijk alleen maar
een grap, we bestonden slechts
in de weekends, als we er zin in
hadden. Maar op een gegeven
moment kwam er iemand met
een miljoenencontract zwaaien.
We werden ineens serieus ge
nomen, maar in feite verander
de er weinig. We bestonden al
leen als er weer eens getoerd
moest worden, of als er weer
eens een plaat afgemaakt moest
worden. Voor de rest had ieder
een het te druk met schrijven, of
schilderen, of filmen, of kinde
ren krijgen. Daarom kan ik nu
ook niet zeggen of we nog be
staan of niet".
Erupties
Wat wel bestaat, is Björks won
derlijk mooie soloplaat. Op 'De
but' kreeg ze produktionele
Het stapeltje platen waarop
Björk te horen is heeft in de
loop der jaren een aardige om
vang aangenomen. Toch ziet ze
'Debut' als haar eigenlijke de
buut. „Op de Sugarcubes-pla
ten waren het alleen mijn stem
en mijn teksten, met de muziek
had ik niets van doen. Daar was
ik slechts babysitter, maar deze
plaat is echt mijn baby. Dit zijn
de dingen waar ik trots op ben.
Ik schrijf mijn hele leven al
songs, maar dit is de eerste keer
dat ze naar buiten komen exact
zoals ik dat wil".
Allerbeste
Het muzikantenschap en het
moederschap. Het is niet een
voudig om die twee hoedanig
heden te combineren: „Ik ben
ook huisvrouw en moeder. Dat
neemt tijd. Vóór ik een kind
had, gaf ik nergens om. Ik
kleedde me niet warm als dat
nodig was, ik zat liefst zonder
veiligheidsgordel in een snelle
auto. Leven bij het moment.
Maar die dingen veranderen als
je moeder wordt. Dan gebeuren
er vreemde dingen met je. Je
springt niet meer van een rots
in zee, als je daar zin in hebt. Je
bent verantwoordelijk voor je
kind, dat rekent immers op je.
En je wilt alleen het beste voor
hem. De warmste kleren, het
gezondste eten, de beste opvoe
ding".
Spiegelwanden
Spiegels op maat
Spiegels met lijst
Glazen meubelen
Vitrines
o Tafels volgens model
Motiefstralen
GLAS EN SPIEGELS
Volmolengracht 4
2312 PH Leiden (NL)
Alle» uit eigen atelier Telefoon: 071 - 21 80 55
leiden» De Waag heeft een nieuwe verlichting. Het monument is daarmee helemaal aangepast aan de
functie van tentoonstellingsruimte voor het onlangs geopende Centrum Beeldende Kunst (CBK). Het nieu-
e verlichtingssysteem is ontworpen door het Leidse ontwerpbureau Van Nieuwenborg/Wegman Indus
trial Design en speciaal toegesneden op de situatie in de Waag.
Uitgangspunt was een verlichting te maken die de expositiefunctie van de Waag ondersteunt maar te
gelijkertijd niet nadrukkelijk in de ruimte aanwezig is.
Het ontwerpbureau heeft daarom gekozen voor een systeem dat deel uit maakt van de architectuur van
de Waag. De verlichting is aangebracht in de arcaden. Van daaruit worden de expositiewanden gelijkma
tig belicht. De oude glazen verlichting is in gewijzigde vorm gehandhaafd, zodat het oorspronkelijke ka
rakter van het plafond bewaard is gebleven.
Van Nieuwenborg heeft ook opdracht gekregen e
de Waag. Die zal eind november klaar zijn.
theater
Björk: „Ik wilde alleen het allerbeste
„Zo ging het met mijn plaat
ook. Ik wilde alleen het allerbes
te voor mijn songs, de beste
produktie en de beste instru
mentalisten. Ik gaf niet om stij
len, ik luisterde naar mijn songs
en besliste toen wat ze nodig
hadden. Alles wat we deden
/oor mijn songs."
stond in dienst van de songs.
Als het nodig was om naar
Bombay te gaan om een Indiaas
strijkorkest op te nemen (in on
der meer het exotische "Venus
as a Boy', red.) deden we dat."
„In die zin was het het tegen
overgestelde van egoïstisch, wat
FOTO CPD/1EAN BAPTISTE MONDINO
ik deed. Tegelijkertijd is dat het
meest egoïstische wat je kan
doen, een soloplaat maken. Net
als moederschap. In beide ge
vallen heb je het allerbeste voor
met je nakomeling, al je liefde,
maar dat doe je ook om voort te
leven na je dood".
wunand zeilstra
e d«r gevoelens' door
cabaretgroep No Budget Regie Klaas
Pieter Meima. Gezien 10/(73 de X
Leiden
Onder de noemer van caba
ret worden talloze voorstel
lingen uitgebracht. Dat daar
bij de kwaliteit van het gebo-.
dene zeer sterk uiteen kan
lopen, behoort vaak tot de
charmes van het genre. Be
halve wanneer een bepaalde
ondergrens is bereikt, dan is
het niet leuk meer. Helaas
geldt dat voor 'No Budget'.
Wat de beide heren van deze
cabaretgroep te bieden heb
ben, is absoluut ondermaats.
Het ongeveer vijftig minu
ten durende optreden is gro
tendeels opgebouwd uit een
aaneenschakeling van mini-
,-invalletjes. Zodra ze hun
kunstje vertoond hebben,
verdwijnen de heren achter
een met kranten beplakt
scherm. Een dergelijk knulli
ge opbouw van een pro
gramma is al een zwaktebod.
Nog veel erger is dat de -
soms nauwelijks een halve
minuut durende - invalletjes
zelf zouteloze grappen zijn.
Het meeste materiaal dat
hier vertoond wordt, hadden
cabaretiers met enige zelfkri
tiek direct naar de prullen
mand verwezen.
Een van de weinige langere
items van het tweetal gaat
over Hollandse kneuterig
heid in volkstuintjes. Het
dient als een parodie op
'echt cabaret'. Althans dat
wordt gesuggereerd, wan
neer tenslotte bij wijze van
clou aan ons wordt gevraagd:'
heeft u ook zo'n hekel aan
echt cabaret?. Niets tegen
parodieën, maar als je zelf
dat vak nog absoluut niet be
heerst en er ook niets tegen
over weet te stellen, dan
wordt bluf onder de loze titel
'het communisme der gevoe
lens' knap irritant.
Discuswerpers, schaatsers en zwemmers op grote acry ldoeken
beeldende kunst
recensie ben wagemaker
Expositie Acrylschilderijen van Wim
Hoogstraten Te zien tot 31/10. za en zo
11-17 uur Galerie Laerken. Bent 2, Ha-
voorhout
De Nieuwe Kunstschool voor de
Bollenstreek houdt vandaag en
morgen open dagen in het ate
lier annex lesruimte aan de
Loosterweg 4 in Voorhout. De
instelling houdt cursussen
beeldhouwen, schilderen, aqua
relleren en grafische kunst. Ook
lezingen, workshops, excursies
en exposities staan op het pro
gramma. De Nieuwe Kunst
school richt zich op mensen die
verder willen komen dan het
gemiddelde amateurniveau.
Deelnemers kunnen kiezen
voor wekelijks één les. Ook is
het mogelijk om meerdere ke
ren per week onderwijs te vol
gen inclusief een aantal uur vrij
werken in het eigen atelier van
het instituut. De Nieuwe Kunst
school bereidt cursisten met
een eigen vakopleiding ook
voor op een studie aan bij voor
beeld een kunstacademie. Het
docentenkorps bestaat uit be
roepskunstenaars en voor de
vakopleiding geven eveneens
kunsthistorici les.
De open dag is van 14.00 uur
tot 17.00 uur. Mensen die les
willen nemen, dienen werk mee
te nemen zodat de docenten
het niveau kunnen beoordelen.
Wie wel creatief wil zijn maar
nog niet weet in welke richting
kan zich inschrijven voor een
oriëntatiecursus. De Nieuwe
Kunstchool is telefonisch te be
reiken op de hoofdvestiging in
Overveen. 023-257266.
zerswoude-dorp.
Door de eeuwen heen hebben
sport en kunst meer met elkaar
van doen gehad dan men in
eerste aanleg zou denken. Niet
zelden werden in de oudheid op
Griekse amphora's atleten afge
beeld, bij het grote publiek zijn
de negentiende eeuwse Engelse
jachttaferelen (de koektrom
meltjeskunst) bekend en meer
in onze tijd schilderde de Ame
rikaanse hyperrealist McLean
zijn 'Stilleven met zwarte joc
key'.
Sporttaferelen spreken door
hun aktie, dynamiek en herken
baarheid tot de verbeelding van
velen. Het is dus niet voor niets
dat de Leidenaar Wim Hoog-
straaten met sportillustraties
zijn brood kan verdienen. Tallo
ze tekeningen en litho's sieren
boeken, kalenders en affiches.
Hoogstraaten schildert nu
ook. Op grote acryldoeken
galopperen paarden met ruiters
door het water, springen over
rood-witte schansen of zijn
schuimbekkend op -weg naar
hun finish. Wielrenners, discus
werpers, worstelaars, turners,
schaatsers, zwemmers, er is bij
na geen sport die niet door
Hoogstraaten is vastgelegd.
Op een aantal doeken hebben
de sporttaferelen plaatsgemaakt
voor andere beelden. In 'De te
rugkeer van Apollo' zien we de
zuilen van een Griekse tempel
en een reeks figuurtjes. De sport
is verdwenen. Maar niet hele
maal.
Om de beweging van een
sporter vast te leggen wordt in
de fotografie wel een strobos
coop gebruikt. Gedurende een
halve seconde wordt een salvo
flitsen van afgevuurd. Het resul
taat is dat op één foto meerdere
afbeeldingen van dezelfde per
soon staan: zijn beweging is
vastgelegd.
In 'De terugkeer van Apollo' is
"V
<h
'De terugkeer van Apollo' ademt een classicistische sfeer.
,-v m A---
ook sprake van een afbeelding, een classicistische sfeer en er
naar voorbeeld van zo'n stro- ontstaat een vervreemdende
boscoopopname: een danser is, werking die we kennen uit de
als in slow-motion, op weg naar ook al zo rijke zuilenwcrcld van
een donkerblauwe opening tus- Willink. De vraag is echter of
sen de zuilen. Het doek ademt hier niet sprake is van een kun
stig kunstje. Hoogstraaten is
zonder meer een vakman als il
lustrator. maar of het flirten met
de Grote Kunst op den duur een
extra broodwinning kan beteke
nen moet zich nog bewijzen