Volgend jaar
belastingvrij
spaarloon
'Grote inzet ME terecht
bij demonstratie 8 mei'
Vrouwelijke ambtenaren minder ziek dan mannen
Giro rekeninghouders
kunnen nu f 1.000,- uit dc muur kunt halen. 24 uur
uit de giromaat halen. dat altijd gratis.
Binnenland
Artsen tikken CDA
op vingers over roken
Krakers uit politiebureau gezet
Gedegen werk enquêtecommissie leidt waarschijnlijk tot niets
Nationaal Ombudsman in rapport:
den haag anp
De Haagse gemeentepolitie
heeft bij de jongerendemon-
stratie op 8 mei terecht gekozen
voor een grote inzet van agen
ten en mobiele eenheid. Het
optreden van de ME was in het
algemeen onvermijdelijk en in
grote lijnen weloverwogen en
beheerst. Maar zowel bij de
voorbereiding als tijdens het
optreden zelf is de politie op
een aantal punten te kort ge
schoten.
Deze conclusies trekt Natio
naal Ombudsman mr. drs. M.
Oosting in zijn rapport naar
aanleiding van klachten over
het optreden van de Haagse ge
meentepolitie tijdens de jonge-
rendemonstratie op 8 mei 1993.
De tocht van ongeveer 20.000
jongeren door de Haagse bin
nenstad liep uiteindelijk uit op
een slagveld. Bij de confrontatie
met de ME op de hoek Kneuter
dijk/Lange Vijverberg vielen
tientallen gewonden, de politie
hield 52 mensen aan.
Zowel de jongerenorganisa
ties van FNV en CNV als de
Landelijke Studenten Vakbond
LSVb en de Tweede Kamerfrac
ties van D66 en Groen Links
stapten met hun klachten over
het politie-optreden naar de
National^ Ombudsman. Hij
ontving in totaal 28 bezwaar
schriften.
Onenigheid tussen Bosniërs
en Albanezen in opvangcentrum
schalkhaar anp
Bosniërs die in het tijdelijke op
vangcentrum voor asielzoekers
in Schalkhaar (gemeente Die
penveen) verblijven, hebben
gisteravond de vrijlating geëist
van mede-bewoners die in de
nacht van maandag op dinsdag
zijn aangehouden wegens hun
betrokkenheid bij een massale
vechtpartij met Albanese asiel
zoekers.
De ongeregeldheden deden
zich voor op het terrein van het
opvangcentrum. Er werd onder
Vrouwelijke gemeente-ambtenaren zijn
minder vaak ziek dan hun mannelijke colle
ga's. Gemiddeld ligt het ziekteverzuimper
centage van vrouwen op 5,4 en dat van
mannen op 6.4. Dat blijkt uit onderzoek van
het SGBO. het onderzoeks- en adviesbu
reau van de Vereniging van Nederlandse
Gemeenten (VNG).
Volgens onderzoeker P. Castenmiller
komt het lagere verzuimpercentage van
vrouwelijke gemeente-ambtenaren ver
moedelijk doordat zij gemiddeld jonger zijn
dan hun mannelijke collega's. Wanneer
zwangerschaps- en bevallingsverlof wordt
meegeteld, stijgt het percentage bij vrou
wen naar 8.4.
Overigens is het ziekteverzuimpercentage
in Nederlandse gemeenten flink gedaald. In
1990 lag dat nog op 8,5; nu is dat 7/1
Er blijkt ook een directe relatie te zijn tus
sen de gemeentelijke organisatie en het
ziekteverzuim. Hoe meer inwoners een ge
meente heeft, hoe zieker de ambtenaren.
Zo ligt het percentage in gemeenten tot
5.000 inwoners op 4.2, en in gemeenten
met meer dan 100.000 inwoners ligt het op
8,3. Volgens de onderzoekers komt dat
doordat in kleinere gemeenten de ambte
naren meer individuele verantwoordelijk
heid hebben, terwijl er een grotere sociale
controle is, en omdat er meer mogelijkhe
den zijn voor gericht ziekteverzuimbeleid.
andere gedreigd met messen.
Zes Bosniërs werden gearres
teerd. Gisteravond konden vier
van hen na verhoor naar het
centrum terugkeren. De andere
twee worden naar verwachting
van de politie in de loop van
vandaag vrijgelaten. Over hun
aandeel in de vechtpartij kon de
politie gisteravond nog niets
zeggen. Achtergrond van de
spanningen onder de bewoners
van het tijdelijke opvangcen
trum zijn volgens de politie me
ningsverschillen over hun status
als asielzoeker.
j BB zo n 1000 plekken waar u geld
Pcr dagen per week. En
Wie die 1000 plekken
keurig op een rijtje wil hebben, belt
meteen even (gratis) 06-0400 om het
nieuwe 'Adressenboekje giromaten'
thuisgestuurd
te krijgep. POSTBANK
De Postbank heeft de
i V&D, de Bijenkorf en de Grens-
opname per dag uit geldautomaten wisselkantoren.
erhoogd van f 500,- naar f 1.000,-.
Daarnaast kunnen girorekening-
Dat geldt voor alle giromaten bij houders nu ook terecht bij de geld-
de postkantoren, sommige vestigingen automaten van de ING Bank.
WOENSDAG 8 SEPTEMBER 1993
Forse eisen wegens valsemunterij
zwolle Voor de rechtbank in Zwolle heeft officier van justitie
mr. W. ten Kate gisteren wegens valsemunterij celstraffen van
twee en tweeëneenhalf jaar geëist tegen twee Amsterdammers
van 24 en 27 jaar. Zij worden ervan verdacht in april van dit jaar
betrokken te zijn geweest bij de oplichting van een autohande
laar. De autoverkoper werd bij een transactie met een Opel Cali-
bra betaald met 520 valse briefjes van 100 gulden.
CDA wil opheldering over afluisteren
den haag De CDA-fractie in de Tweede Kamer wil op de kortst
mogelijke termijn van minister Hirsch Ballin van justitie horen
of in het verleden telefoongesprekken tussen de toenmalige
staatssecretaris Van der Linden en de drukkerij KEP zijn afge
luisterd. Het afluisteren zou zich hebben voorgedaan tijdens de
paspoort-affaire; het mislukte door Buitenlandse Zaken geleide
project waarbij KEP als drukkerij was betrokken. De berichten
dat de vroegere staatssecretaris is afgeluisterd kwamen vorige
week naar buiten via een voormalige medewerker van de PTT.
Vier jaar cel voor doodslag
amsterdam De rechtbank in Amsterdam heeft gisteren een 48-
jarige Amsterdammer veroordeeld tot een celstraf van vier jaar
voor het doodschieten van een 32-jarige plaatsgenoot. Het dra
ma voltrok zich op 17 mei in een café in Amsterdam-Zuidoost.
De veroordeelde kreeg daar een woordenwisseling met het
slachtoffer. De 48-jarige Amsterdammer ging daarop naar huis
en keerde terug met twee vuurwapens, naar zijn zeggen omdat
hij de indruk had dat de andere man eveneens was gewapend.
Het slachtoffer zou het eerst hebben geschoten volgens de ver
oordeelde man. Zijn advocate deed daarom een beroep op
noodweer. De rechtbank vindt het niet voldoende aannemelijk
gemaakt dat het slachtoffer het eerst heeft geschoten en acht de
Amsterdammer schuldig aan doodslag.
Medische hulp voor Albanië
den haag Voor ziekenhuizen in Albanië heeft staatssecretaris
Simons van WVC gisteren duizend bedden en 17.500 kilo ver
band en andere hulpmiddelen overgedragen aan 'Artsen zonder
Grenzen'. De spullen zijn afkomstig uit voorraden die in ons
land zijn opgebouwd ten tijde van de Koude Oorlog. 'Artsen
zonder Grenzen' zorgt voor het transport naar Albanië en voor
de distributie van de goederen. Ze gaan per vrachtwagen naar
Italië en daarna met de veerpont naar Albanië. Deze omweg is
noodzakelijk omdat het oorlogsgeweld in joegoslavië een recht
streekse rit onmogelijk maakt.
Vragen over zwart geld Gladio-zaak
den haao Fractieleider Lankhorst van Groen Links wil van pre
mier Lubbers weten of de Nederlandse staat Gladio-agenten ja
renlang zwart heeft betaald. Gladio is de Italiaanse naam van
een geheime organisatie die in de NAVO-landen verzet en sabo
tage moet plegen tegen een eventuele bezetter. In Nederland
heet de organisatie Inlichtingen Operatiën (I O). Gisteren
meldde een landelijke krant dat het departement van de minis
ter-president hoge officieren, topambtenaren en zakenmensen,
die lid waren van I O, tot vorig jaar een inkomen heeft ver
strekt met de opdracht niets aan de fiscus op te geven.
Opnieuw verbod gevraagd op tabaksreclame
De uit drieduizend specialisten,
huisartsen en tandartsen be
staande Medische Alliantie te
gen het Roken heeft het CDA in
een open brief gekapitteld naar
aanleiding van zijn ontwerp-
verkiezingsprogramma.
Uit de voornerr\ens op het ge
bied van het drugbeleid, ar
beidsongeschiktheid, milieu,
verkeer en gezondheid leidt de
alliantie af dat het CDA een
principieel en daadkrachtig be
leid wil om ziekte, arbeidsonge
schiktheid en voortijdige sterfte
tegen te gaan.
Maar volgens de artsen is het
honderd procent zeker dat het
beperken van het roken mo
menteel de allerbelangrijkste
manier is om ziekte, invaliditeit
en voortijdige dood te voorko
men. „Softdrugs en verkeerson
gelukken vallen daarbij kwanti
tatief in het niet."
De alliantie stelt dat de CDA-
fractie in het Nederlandse en
het Europese parlement „er in
hoofdzaak verantwoordelijk
voor is dat het verbod op ta
baksreclame (nog) niet is geëf
fectueerd". Intussen stijgt onder
jongeren het aantal rokers weer.
De artsen vragen het CDA in
zijn definitieve verkiezingspro
gramma knopen door te hak
ken. Vooruitlopend daarop zou
het zijn bewindslieden en parle
mentariërs kunnen vragen om
in november alsnog akkoord te
gaan met de Europese ontwerp
richtlijn ter beperking van ta
baksreclame. „Het zou de ge
loofwaardigheid van uw pro
gramma ten goede komen", al
dus de open-briefschrijvers.
Amsterdam Ongeveer veertig krakers zijn gisteren onder politiedwang uit een voormalig politiebureau aan de Amsterdamse Overtoom gehaald.
Voor de politie tot ontruiming kon overgaan, moesten eerst ongeveer zestig sympatisanten worden verwijderd. De krakers wilden met hun actie
aandacht vragen voor de volgens hen meer dan dertigduizend thuislozen in Nederland. foto anp»ruudhoff
Vanaf 1 januari 1994 kunnen bedrijven, instellingen en
de overheid hun werknemers belastingvrij spaarloon,
winstdeling of aandelenopties geven tot maximaal vijf
tienhonderd gulden per jaar. Daar bovenop mag voor
nog eens duizend gulden per jaar belastingvrij aan pre
miespaarloon worden opgebouwd. De Tweede Kamer
ging gisteren akkoord met een wetsvoorstel daarover van
de kamerleden Vermeend (PvdA) en Vreugdenhil (CDA).
den haag anpduizend gulden en voor echtpa
ren tweeduizend gulden. Bij
De belastingvrijstelling geldt spaarloon en aandelenopties
voor regelingen waarbij de wordt dat bedrag dus verdub
werknemer vier jaar lang niet beid.
aan zijn geld mag komen of zijn Over de problemen als gevolg
aandelenopties te gelde mag van eventuele bevriezing van de
maken. Daarom wordt het geld lonen per 1 januari 1994 een
gestort op een geblokkeerde re- wens van minister De Vries (so-
kening. ciale zaken) stapten Ver-
De belastingvrije bedragen meend en Vreugendenhil giste-
worden jaarlijks verhoogd om ren heen. Staatssecretaris Van
gelijke tred te houden met de Amelsvoort van financiën be-
inflatie. Bovendien wordt, vestigde dat het ontwerp-be-
krachtens een voorstel van de vriezingswetje van De Vries be-
kamerleden Melkert en Smits staande winstdelings- en spaar-
(PvdA), de rente- en dividend- loonregelingen niet treft. Nieu-
vrijstelling in de inkomstenbe- we regelingen die voor de
lasting voor werknemers die CAO's voor 1994 worden afge-
van de regelingen gebruik ma- sproken, worden echter wel de
ken. verdubbeld. Die rente- en gelijk door het concept-wetje
dividendvrijstelling beloopt getroffen,
voor elke belastingplichtige nu
Fotografen verdringen zich om de Commissie Buurmeijer tijdens de pre
sentatie van het ruim 1.400 pagina's tellende eindrapport, foto anp
Max Havelaar
niet duurder
Arti Jessurun
gepakt wegens
smeergeldzaak
den haag anp
De politie in Den Haag heeft
gisteren de 46-jarige Surinaam
se politicus Arti Jessurun aange
houden in een woning in
Utrecht. Hij wordt verdacht van
betrokkenheid bij de Surinaam
se smeergeldaffaire en meer ih
het bijzonder van deelname aan
een criminele organisatie, vals
heid in geschrifte, omkoping,
heling en het in ontvangst ne
men van smeergelden. Dit heb
ben betrouwbare bronnen be
vestigd.
Halverwege vorige maand
legde Jessurun zijn politieke
functies neer. Hij verklaarde
toen dat hij overtuigd is van zijn
eigen onschuld. Jessurun was
ondervoorzitter van de Creoolse
NPS, de partij van president Ve-
netiaan, en lid van de Staats
raad, het hoogste adviescollege
van de Surinaamse regering.
In totaal heeft de politie nu
vijf aanhoudingen verricht. Be
gin juni arresteerde de politie
twee Nederlandse directeuren
van im- en exportbedrijven die
worden verdacht van omkoping
van diverse topambtenaren in
Suriname om zo orders te be
machtigen. Het zou om miljoe
nen guldens smeergeld gaan.
Eind juli werden nog eens twee
tussenpersonengearresteerd.
den haag marc peeperkorn
Het ruim 1.400 pagina's tellen
de eindrapport van de parle
mentaire enquêtecomissie soci
ale zekerheid heeft geen titel. Er
is wel over gesproken, maar de
enige suggestie („Het is nieuwe
maan en het wordt aanzienlijk
frisser") stuitte op weerstand
binnen de verder eensgezinde
enquêtecommissie. Te poëtisch,
luidde het oordeel, te ver af van
het dagelijkse politieke bedrijf.
Het ontbreken van een titel is
typerend voor de status van het
eindrapport. De negen leden
van de enquêtecommissie be
strijken weliswaar alle politieke
partijen, maar het rapport is ge
schreven als team van negen
'deskundigen'. Niet op partijpo
litieke titel dus, en ver weg van
beslommeringen als politieke
haalbaarheid.
Dat is dan ook de zwakke plek
in het gedegen eindrapport van
de commissie: de aanbevelin
gen zijn drastisch maar worden
niet in brede kring politiek ge
dragen. Gaandeweg het onder
zoek zijn de commissieleden,
overstelpt door informatie, af
gestapt van hun partijpolitieke
stokpaardjes om zo tot een hard
en unaniem oordeel te komen.
De Ziektewet moet afgeschaft,
de onlangs grondig verbouwde
WAO moet wijken voor een
nieuwe regeling, en de WW-re-
gels dienen verder te worden
aangescherpt. De dominante rol
die vakbonden en werkgevers
organisaties spelen bij de uit
voering van de werknemersver
zekeringen moet verdwijnen.
De commissie is boven de
partijpolitiek uitgestegen, ver
klaarde voorzitter Buurmeijer
gisteren bij de presentatie van
het eindrapport. En hij hoopt
dat de Tweede Kamer hetzelfde
zal doen.
Die hoop lijkt ijdel. „De com
missie staat niet met beide be
nen op de grond", concludeert
de vakbond MHP. Waar de
commissieleden na een jaar in
tensief samenwerken tot
eensluidende conclusies ko
men, is dat niet het geval bij de
werkgevers, werknemers en po
litieke partijen. Natuurlijk spre
ken alle fracties in de Tweede
Kamer hun waardering uit voor
Buurmeijer en de zijnen. En ze
steunen het streven naar min
der uitkeringsgerechtigden.
Maar waardering is iets anders
dan instemming.
Die zal er ook niet komen als
de twee regeringspartijen hun
net gepresenteerde ontwerp-
verkiezingsprogramma's serieus
nemen. De PvdA schrijft daarin:
.Algemene wijzigingen in de
opzet en structuur van de socia
le zekerheid, in het hijzonder de
werknem ersverzekeri ngen
(WAO, WW, Ziektewet), zijn op
dit moment niet aan de orde".
Probeer dat maar eens te rijmen
met de ommezwaai die de en
quêtecommissie voorstelt.
Verder wil de PvdA-program-
commissie de „bestuurlijke be
trokkenheid van werkgevers en
werknemers bij de uitvoering
van de werknemersverzekerin
gen handhaven", waar de en
quêtecommissie de bedrijfsver
enigingen wil afschaffen. In
haar reactie laat de PvdA-fractie
dan oók weten vraagtekens te
plaatsen bij de voorgestelde wij
zigingen in vooral Ziektewet en
WAO.
Het CDA kiest er in zijn ver
kiezingsprogram voor de Ziek
tewet, WW en WAO geheel over
te dragen aan de sociale part
ners. Wat de Ziektewet betreft,
spoort dit met de aanbevelin
gen van Buurmeijer. Maar de
nieuwe WAO die de enquête
commissie voor ogen staat,
moet worden uitgevoerd door
een onafhankelijke instantie. De
WW wordt een zaak van de ar
beidsbureaus waar de overheid
een stevige vinger in de pap
heeft.
Vandaar de wat zuinige reac
tie van de CDA-fractie op het
eindrapport. „De enorme
sprong die de commissie maakt
van analyse naar aanbevelin
gen, brengt voor de CDA-fractie
nog een aantal vragen mee",
laat de partij beleefd weten. Te
kort door de bocht dus, en zeker
niet rijp voor klakkeloos overne
men.
De WD omarmt het enquête
rapport en ziet het als opstapje
naar een ministelsel. Groen-
Links wijst de aanbevelingen
grotendeels af, terwijl D66 een
en ander „interessant" vindt en
geen duidelijk oordeel uit
spreekt.
Dat doet de vakbeweging wel.
Die brandt de voorstellen af en
meent dat er geen steun voor
bestaat bij de Nederlandse
werknemers. De christelijke
werkgeversorganisatie NCW he
kelt op zijn beurt het opheffen
van de bedrijfsverenigingen en
vreest dat de kosten van dc
nieuwe WAO uit de hand zullen
lopen. Het VNO houdt voorals
nog zijn kruit droog.
De vrees van Buurmeijer dat
de aanbevelingen in 'zijn' rap
port door de uiteenlopende op
vattingen onderuitgaan, lijkt te
worden bewaarheid. Daarmee
bevestigen dc politieke partijen
en de sociale partners het beeld
dat de enquêtecommissie zo
helder heeft weergegeven: door
onderlinge verdeeldheid blijven
noodzakelijke wijzigingen van
het sociale stelsel uit.
Een kamermeerderheid die
de aanbevelingen van de en
quêtecommissie steunt, is voor
alsnog niet voorhanden. Mocht
die tijdens het kamerdebat over
het rapport toch ontstaan, dan
moeten de sociale partners nog
worden overtuigd. Want waar
het kabinet enerzijds werkge
vers en vakbonden smeekt om
loonmatiging, kan zij hen op
andere terreinen niet bruske-
ren. Ook deze „verlammende
houdgreep" is door de enquête
commissie scherp geanalyseerd.
Het titelloze rapport van
Buurmeijer dreigt hiermee een
'interessant en gedegen' discus
siestuk te worden, zonder prak
tische gevolgen. Het is immers
zeer dc vraag of de Tweede Ka
mer zichzelf bij de haren uit het
moeras van verdeeldheid kan
trekken, zoals dit de enquête
commissie wel is gelukt.
Wijzigingen van het sociale
stelsel op onderdelen liggen
meer voor dc hand: volgend
jaar bij de kabinetsformatie.
Dan zijn de nieuwe politieke
krachtsverhoudingen uitgekris
talliseerd. Tevens beschikt dc
Tweede Kamer tegen die tijd
over de resultaten van de on
derzoeken naar bijstandsfraude
en de visie van minister De
Vries en staatssecretaris Wallage
(sociale zaken) over de toe
komst van de sociale zekerheid.
Dat geeft de partijen wat meer
wisselgeld voor politieke com
promissen.
utrecht anp
Max Havclaar-koffic wordt niet
duurder. In tegenstelling tot
Douwe Egberts die gisteren een
prijsverhoging van 15 cent per
250 gram koffie bekendmaakte,
blijft de koffie van SOS Wereld
handel gelijk in prijs. Deze orga
nisatie, opgezet om koffieboe
ren in de Derde Wereld een be
tere opbrengst te geven, heeft
een eigen prijsbeleid en hoeft
zich niets aan te trekken van
wat dc grote koffieproducenten
doen. Deze hebben samen afge
sproken de export naar ons land
te beperken, waardoor automa
tisch het aanbod kleiner en de
prijs hoger wordt.
Rijkswaterstaat
helpt Oekraïne
den haag anp
Nederland gaat Oekraïne hel
pen met de bestrijding van de
vervuiling van de rivier de Don
en de Zee van Azov. Medewer
kers van Rijkswaterstaat zullen
daar samen met het bedrijfsle
ven gaan adviseren over de wa
terkwaliteit. Naast hulp ter
plaatse zullen Oekraïners ko
men kijken naar de Nederland
se aanpak.