'Bezwaren Bond niet
integraal weggenomen'
'Van twijfelaar tot steunpilaar'
fl"
yf 26
Kerk Samenleving
(L
L
30
WOENSDAG 8SEPTEMBER 1993
BUITENLAND KORT
Zweepslagen
Sudan heeft gisteren ontkend
dat een anglicaanse bisschop
tot 80 zweepslagen is veroor
deeld nadat hij schuldig was
bevonden aan overspel. Het
ministerie van buitenlandse
verklaarde dat berichten
hierover in Engelse kranten
niet juist waren. Die zijn be
doeld om de goede naam
van Sudan door het slijk te
halen. Er is volgens het mi
nisterie nog geen uitspraak
in deze zaak gedaan. Bis
schop El-Birdish staat echter
onder zware verdenking, al
dus de woordvoerder. De an
glicaanse geestelijke heelt de
beschuldiging ontkend.
Aartsbisschop Carey van
Canterbury noemde het toe
dienen van zweepslagen 'on
menselijk en barbaars'.
Skinheads
Opperrabbijn Baruch Mayers
van de Slowaakse hoofdstad
Bratislava is afgelopen zon
dag door drie skinheads al-
getuigd. Dit heeft het minis
terie van binnenlandse zaken
gisteren bekend gemaakt. De
drie jongeren, twee van veer
tien en één van zeventien,
sloegen en schopten de rab
bijn terwijl ze 'Jude raus'
schreeuwden. Ze zijn maan
dag verhoord. Omdat ze
minderjarig zijn, zijn ze in af
wachting van een proces op
vrije voeten gesteld, aldus
het ministerie. De 29-jarige
Mayers, een Amerikaan, is de
eerste opperrabbijn van Bra
tislava sinds 25 jaar. Vorig
jaar is hij zijn werk in de Slo
waakse hoofdstad begonnen.
In Slowakije wonen ongeveer
4000 joden, van wie zo'n dui
zend in de hoofdstad. Sinds
de fluwelen revolutie in 1989
zijn ook in Slowakije veel
joodse begraafplaatsen ver
nield.
Stasi
De top van de Hoorns-Katho
lieke Kerk in de vroegere
DDR onderhield de 'aller
nauwste betrekkingen' met
de geheime dienst Stasi. De
RK Kerk was alles behalve
een verzetskerk. Zij heeft
zich veeleer aan de situatie
aangepast en ze ging uit van
een voortbestaan van de
DDR. Dit zei de Westduitse
televisiejournalist Heribert
Schwan gisteren in een
vraaggesprek met de Süd-
westfunk in Baden-Baden.
De geschiedenis van de
Rooms-Katholieke Kerk in de
DDR moet volgens Schwan
'opnieuw worden geschre
ven'. De WDR-journalist had
deze zomer voor zijn eigen
omroep, de WDR, al een pro
gramma over 'verraders in
het zwart' gemaakt. Na de
uitzending in juli heeft de RK
Kerk hem met een proces ge
dreigd. De zaak is nog in on
derzoek.
Joods gymnasium
Voor het eerst sinds de nazi's
in 1942 alle joodse scholen
sloten, heeft Duitsland weer
een joods gymnasium. In
Berlijn had gisteren de ope
ning plaats van de middelba
re school, die met 27 leerlin
gen in twee klassen begint.
Zij is gevestigd in het oude
schoolgebouw in het oude
centrum van Berlijn. De
school heeft niet ten doel om
voor een nieuw getto op te
leiden, zei Ignatz Bubis,
voorzitter van de raad van
Duitse joden. Hij noemde de
nieuwe opleiding een be
langrijke voorwaarde voor de
ontwikkeling van het joodse
leven in Berlijn.
Van der Graaf: 'Er is goed naar Putten geluisterd, maar...
Bij de voorbereiding van de herziene ontwerp-kerkorde
van de Samen op Weg-kerk heeft de commissie 'opti
maal' rekening gehouden met de bezwaren van de Gere
formeerde Bond, verwoord op de ambtsdragersvergade
ring vorig najaar in Putten. Maar ze heeft niet alle bezwa
ren integraal weggenomen.
HUIZEN. ANP
Zo reageert de algemeen secre
taris van de Gereformeerde
Bond, ir. J. van der Graaf, op de
herziene tekst van de ontwerp-
kerkorde, die afgelopen vrijdag
is gepresenteerd. De angel is uil
de grondslagformule weg door
dat de Konkordie van Leuen-
berg niet meer als een belijden
de verklaring naast de histori
sche, klassieke belijdenissen
wordt gewaardeerd. De beteke
nis ervan voor de ontmoeting
van de twee hoofdstromen van
de Reformatie wordt wel er
kend. De Gereformeerde Bond
had grote, zo niet onoverkome
lijke bezwaren tegen de gelijk
stelling van deze overeenkomst
tussen calvinisten en luthera
nen met de klassieke belijdenis
sen.
Een andere fundamentele
wijziging die op de instemming
van de Gereformeerde Bond
kan rekenen, is het feit dat het
opzicht specifiek is toegekend
aan de ouderling en de predi
kant. In het eerste concept was
het opzicht aan alle ambten sa
men toebedeeld. Verder is er
een koppeling aangebracht tus
sen ambt en geloofsbelijdenis.
Ook heeft het college van diake
nen een plaats gekregen.
Als alternatief voor de PKV
komen er algemene classicale
vergaderingen naast de gewone
classes. De classis zal op de ge
meente gericht zijn, de algeme
ne classis op het geheel van de
kerk. Maar de commissie is 'op
geen enkele wijze gezwicht'
voor de aandrang vanuit de Ge
reformeerde Bond en de Con
fessionele Vereniging om de
hervormde classis te handha
ven, aldus Van der Graaf.
Van der Graaf noemt de nieu
we naam Verenigde Protes
tantse Kerk een nog slechter
voorstel dan Verenigde Refor
matorische Kerk. Hij betreurt
het zeer dat het woord 'her
vormd' uit de naam dreigt te
vallen. Bezwaren van lutherse
zijde hiertegen neemt hij niet zo
zwaar. De lutheranen staan im
mers ook in de traditie der her
vorming.
De kritiek uit de Gereformeer
de Bond betrof niet alleen de
kerkorde, maar raakte ook de
voortgang van het proces. ,,De
vraag naar de historische conti
nuïteit is dan opk nog niet echt
beantwoord," aldus Van der
Graaf.
Leden van het eerste uur vieren 40-jarig jubileum St. Lodewijkskoor
LEIDEN DICK VAN DER PLAS
Voor het tekort aan priesters
kan Leidenaar H. Prins nog wel
een verklaring aandragen. Maar
dat er onder jongeren nauwe
lijks animo bestaat om lid te
worden van het St. Lodewijks
koor wil er bij hem niet in. „Bij
ons is het celibaat niet ver
plicht", zegt de voorzitter van
het zangkoor dat inmiddels al
veertig jaar de traditie van de
gezongen Hoogmis in ere
houdt.
Bij de viering van dat jubile
um, komende zondag in de St.
Lodewijkskerk aan de Steen
straat. baart de vergrijzing van
het koor de 63-jarige Prins de
meeste zorgen. De gemiddelde
leeftijd van de zangers en zan
geressen loopt een aardig eindje
in de zestig en aanvulling van
onderaf blijft uit. „Jongeren ne
men tegenwoordig wel enthou
siast deel aan allerlei gespreks-
groepen binnen de kerk. Alleen
moet je niet in praten blijven
steken", meent Prins. „Lid wor
den van het koor is een manier
om de bijbel ook uit te dragen."
De huidige generatie koorle
den heeft het fundament ge
legd, zo blikt de voorzitter terug.
Van elf leden werd het gezel
schap uitgebouwd naar de hui
dige 32. „Maar als de bouw stil
ligt. brokkelt het fundament af."
Zelf is Prins, samen met het
koorlid B.F. Kemper (69), lid
van het eerste uur. Toen het
koor in 1953 door de toenmali
ge pastoor (en latere bisschop
van Rotterdam) M.A. Jansen
werd opgericht, waren zij al op
de eerste repetitie aanwezig.
Met gemengde gevoelens, her
innert Prins zich. „Ik had als
jongen jarenlang gezongen in
het Sleutelkoor van de Petrus-
kerk en de overgang naar de Lo-
dewijk beviel me niet zo. Toen
de animo na de tweede keer re
peteren nog niet echt veel gro
ter was, zei ik tegen m'n moe
der: ik ga nog één keer. Als het
me dan weer niet bevalt, Stop ik
Van een twijfelaar werd Prins
een steunpilaar, die behalve 40
zangjaren ook nog eens 33 be
stuursjaren op zijn conduite
staat heeft. De voorzittershamer
hanteert hij al 25 jaar.
De koorleden B.F. Kemper, H. Prins en H.A. van den Berg: „We doen het nog zo graag." foto hielco kuipers
Drempel
Het koor kent meer van die be
trokkenen met een lange adem.
Zo is dirigent J. van der Meer,
met een onderbreking van vijf
jaar in de periode van '58 tot
'63, ook al vanaf het begin bij
het gezelschap betrokken. En
penningmeesteres H.A. van den
Berg zing al 27 jaar bij de Lode-
wijk. Vanaf het moment dat da
mes tot het koor werden toege
laten. Ze is inmiddels 80 jaar.
„Voorlopig kunt u nog 20 jaar
mee", zegt de andere oud-ge-
diende Kemper. Om daar wat
'serieuzer op te laten volgen:
„De hoge gemiddelde leeftijd
vormt volgens mij voor veel jon
geren ook een drempel om de
stap naar het kooi: te zetten. Ze
zijn liever onder leeftijdgeno
ten."
Het St. Lodewijkskoor zingt,
gerekend vanaf de oprichting,
inmiddels onder de vijfde pas
toor. Maar al die tijd bleef het
traditionele latijnse en gregori
aanse repertoire het handels
merk, al werden er af en toe wel
concessies gedaan. „Elke pas
toor heeft zijn eigen voorkeuren
en wil wel wat veranderingen
doorvoeren", vertelt voorzitter
Prins. Zo haalde pastoor L.G.A.
van Noort het koorbestuur aan
het eind van de roerige jaren
zestig over om één keer per
maand een meerstemmige Ne
derlandse mis te zingen. Ook
dat is inmiddels een traditie die
het gezelschap nog steeds in ere
probeert te houden.
Volle bak
Op het programma van het St.
Lodewijkskoor staan 34 meer
stemmige latijnse missen en 19
cantates. Elke zondag wordt
meegewerkt aan de Hoogmis in
de kerk aan de Steenschuur,
ook tijdens de vakanties. „Vroe
ger deden we er ook nog huwe
lijks- en uitvaartmissen bij", al
dus Prins, „maar dat is niet
haalbaar meer." Opmerkelijk in
deze tijd van ontkerkelijking is
dat elke zondag wordt gezon
gen voor een 'volle bak'. „Men
komt zelfs van buiten de stad
om hier te luisteren", vertelt
Van den Berg.
De belangrijkste motivatie
voor haar en andere oudgedien
den om het koor trouw te blij
ven, is echter het plezier in het
zingen. „We doen het nog zo
graag", zegt de bejaarde pen
ningmeesteres. Een strijdlustige
Kemper valt haar bij: „We laten
ons voorlopig dan ook nog niet
afschrijven."
Het jubileum van het koor
wordt komende zondag ge
vierd met een plechtige Eur-
charistieviering in concelebra
tie in de St. Lodewijkskerk om
11.30 uur. Na afloop is er voor
de kerkbezoekers gelegenheid
om de koorleden te feliciteren
in de Mariakapel. Voor geno
digden is er aansluitend tot
15.30 uur een feestelijke recep
tie in het Antonius-clubhuis
aan de Lange Mare 43.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Geesteren (Gld) G W
Piksen, kandidaat te Grijpskerk. die
dit beroep heeft aangenomen; te Nij-
verdal: J A Woudenberg te Almelo; te
Wapenveld P H van Trigt te Rijssen;
te Poederoijen-Loevestein H. Bui-
tink. kandidaat te Stoutenburg
Aangenomen: naar Kamperland F
van Vliet, kandidaat te Axel
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: als predikant in algemene
dienst t b v. het Centrum voor Zen
ding en Werelddiakonaat: J. J. van der
Wilden te Hoogeveen, die dit beroep
heeft aangenomen; te Workum: drs.
J A Droogendijk te Anjum.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepbaarstelling: W H de Groot,
r Hagenstraat 627,6717 DP
Ede. tel: 08380-23681
NED. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Wezep: J. Winter te Aal-
ten-Wmterswi|k en te Neede.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen: te Middelharnis: A.J.
Gunst te Tholen.
ZEVENDE-DAGS ADVENTISTEN
Beroepen: te Huizen (part-time): me
vr ds. E Heikoop te Lelystad en te
Harderwijk die dit beroep heeft aan
genomen, die tevens te Lelystad en te
Harderwijk werkzaam blijft.
Vrouwen: ambten
in SoW-kerk
te dominant
AMERSFOORT ANP
De leiding van de nieuwe Sa
men op Weg-kerk krijgt een te
groot gewicht ten opzichte van
de gemeente zelf. Diakonaat
wordt geassocieerd met het
ambt van diaken, pastoraat met
predikant of ouderling. Daarbij
wordt uit het oog verloren dat
de gemeente en niet de ambten
'de draagster van de bedoelin
gen van God met de wereld' is.
Dal vindt de initiatiefgroep
'Vrouwen en/in het SoW-pro
ces', die bestaat uit vier vrou
wen uit de bovenplaatselijke or
ganisatie yan de Nederlandse
Hervormde Kerk (NHK) en de
Gereformeerde Kerken in Ne
derland (GKN). Hun commen
taar op het ontwerprapport van
de tweede fase van de boven
plaatselijke organisatie van de
nieuwe kerk legden zij gisteren
in Amersfoort voor aan zo'n
dertig vrouwen die werkzaam
zijn in één van de SoW-kerken
(NHK, GKN en Evangelisch-Lu-
therse Kerk).
'Probleemgestuurd
onderwijs' bij
studie theologie
HEERLEN ANP
In het programma van de gefu
seerde faculteit van de vroegere
Universiteit voor Theologie en
Pastoraat in Heerlen en van de
Katholieke Universiteit in
Nijmegen is een grote plaats in
geruimd voor 'probleemge
stuurd onderwijs'. Een unicum
in het theologisch onderwijs in
Nederland en ver daarbuiten.
Het aantal nieuw ingeschre
ven studenten bedraagt 35.
Hoeveel er in Heerlen en hoe
veel in Nijmegen gaan studeren,
moet de komende tijd nog blij
ken, aldus woordvoerder mr. A.
Hustinx van het UTP.
Aan het UTP is een missiolo-
gisch instituut verbonden, dat
per 1 oktober aanstaande de be
schikking krijgt over zijn eerste
directeur. Het is dr. J. van Lin,
die onder meer bij de Pauselijke
Missiewerken kennis en erva
ring heeft opgebouwd en des
kundig is inzake de kerken van
de Derde Wereld en de theolo
gie in Azië.
Het Missiologisch Instituut is
inmiddels al met drie onder
zoeksprojecten begonnen op
het gebied van rouw en religie,
catechese en vorming en waar
den en thuiszorg.
door Jan Kruis
COLOFON
Uitgave van Dagbladuitgeverij Damiate bv
DIRECTIE B M. Essenberg. J de Vnes, G P
Arnold (adi),
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor. Frans
Nypels, Henk van der Post (adj)
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, 2321 BM Leiden
REGIOKANTOOR
ities 071-323508
Fam berichten 071-323508
BOES
per kwartaal (post)
Per maand
(Automatische incasso)
KLACHTEN BEZORGING
ma t/m vrij: 18.00-19 30 ui
zat 10.00-12 OOuur
Telefoon 071-143241
HET WEER
ROB GROENLAND
Vrij warm maar instabiel
Bij de eerste berichten over restan
ten van tropische cyclonen boven
Europa merk ik vaak dat mensen
verbaasd reageren. Zo op het eer
ste gehoor klinkt het vreemd dat
een van origine tropisch systeem
het weerbeeld in Leiden of Haar
lem beïnvloedt. Toch treedt dit elk
jaar in de maand september op. Dit
is namelijk de periode dat een tien
tal graden ten noorden en ten zui
den van de evenaar boven zeewater
van meer dan 26 graden tropische
cyclonen kunnen ontstaan. Derge
lijke krachtige en zeer omvangrijke
wervels ontstaan in ons halfrond
onder andere ten westen van Afri
ka. In het kindstadium is er sprake
van een cluster buien waar geleide
lijk enige rotatie in ontstaat. Tij
dens de weg naar het volwassen
stadium diept een lagedrukkern in
de buienklont snel uit en ontstaat
er een geweldige spiraliserende
massa lucht met een onbewolkt
oog in het midden.
Het systeem trekt dan langzaam
naar het westen en buigt vaak ter
hoogte van Florida af naar het
noorden tot noordoosten. Als de
bedreiging in Amerika voorbij is,
bevindt het systeem zich meestal
al weer boven veel kouder zeewater
en is er al geen sprake meer van
een tropische cycloon. In deze fase
is het vaak zo dat de straalstroom
het restant opslorpt en met grote
snelheid naar West-Europa trans
porteert. Daar gekomen kan er een
interactie plaatsvinden met een
bestaande normale Atlantische de
pressie, om dan uit te groeien tot
een extra actief lagedrukgebied
Een dergelijk proces vond ook gis
teren plaats, toen een depressie
ten zuidwesten van Ierland werd
gevoed met warme en vochtige
luchtmassa'svan het restant Emi
ly. Het frontensysteem van deze
actieve rakker vertraagde enigszins
waardoor de eerste regen pas de af
gelopen nacht onze grenzen over
schreed. Deze middag komen we
aan de zuidzijde van het front met
enkele opklaringen, maar ook kans
op een bui is mogelijk met onweer
bij 20 tot 22 graden. Morgen voert
een zuidelijke stroming nog warme
lucht aan waarin zon en buien el
kaar in de middag afwisselen bij
opnieuw middagmaxima van 20 tot
23 graden celsius (hoogste tempe
ratuur sinds 4 juli!). Na morgen
ruimt de stroming naar het zuid
westen en wordt het met 17-19
graden ietsje koeler bij nog steeds
een grote buienkans.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig toten met
donderdag
regen. Morgen half tot
zwaar bewolkt en enkele
buien. Middagtempera-
tuur ongeveer 18 graden.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Overwegend veel bewol
king en nu en dan regen of
buien, mogelijk met on
veel
Maxin
i 14 gra
Schotland e
gen ook in Ierland tot 20
graden plaatselijk in het
zuiden van Engeland.
België en Luxemburg:
buien, mogelijk met on
weer. Middagtemperatuur
ongeveer 22 grade'n
Noord- en Midden-Frank-
Nu en dan zon en enkele regen- of on
weersbuien. Middagtemperatuur aan de
Kanaalkust rond 20 graden, verder
maxima ongeveer 23 graden, maar ten
zuiden van Lyon ongeveer 27 graden.
Portugal en Madeira:
Portugal: Af en toe zon en vooral van
daag in het noorden enkele buien. In de
Algarve droog en wat meer zon. Maxima
van 20 graden bij Porto tot 25 graden
aan de zuidkust, Madeira: Perioden met
zon, ook enkele wolkenvelden en kans
op een bui. Middagtemperatuur onge
veer 25 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: Nu en dan zon en enkele regen-
of onweersbuien, vooral in het noord
westen Aan de Costa's in het zuiden en
zuidoosten vrijwel overal droog. Middag
temperatuur van 20 graden in het
noordwesten tot ongeveer 28 graden in
het oosten. Canarische Eilanden: Droog
en perioden met zon. Vooral aan de
noordelijke stranden ook enkele wolken
velden Middagtemperatuur aan zee on
geveer 27 graden
Marokko en Tunesië:
Marokko Droog en flinke perioden met
zon Maximumtemperatuur aan de west
kust ongeveer 25 graden Tunesië
Droog en flinke zonnige perioden Mid
dagtemperatuur aan zee ruim 30 gra-
Zuid-Frankrijk:
Veranderlijk bewolkt en enkele regen- of
onweersbuien. Maxima van 24 graden
aan de Atlantische kust tot 29 graden
plaatselijk aan de Cóte d'Azur Morgen
in het westen wat lagere temperaturen.
Mallorca en Ibiza:
Afwisselend zon en bewolking en moge
lijk een regen- of onweersbui Middag
temperatuur ongeveer 30 graden
Italië, Corsica en Sardinië:
Italië: In het noorden half tot zwaar be
wolkt en enkele, soms zware regen- of
onweersbuien, met name in de Dolomie
ten en Italiaanse Alpen. In het midden
en zuiden flinke perioden met zon en
droog. Maximumtemperatuur vandaag
tussen 27 en 32 graden, morgen nog
enkele graden hoger In de Po-vlakte, de
Alpen en Dolomieten maxima tussen 20
en 25 graden Corsica en Sardinië: Pe
rioden met zon, ook nu en dan bewol
king en voornamelijk op Corsica kans op
een regen- of onweersbui. Maxima onge
veer 30 graden
Griekenland en Kreta:
Droog en zonnig Middagtemperatuur
geleidelijk oplopend tot 29 graden op
Kreta en de eilanden in de Egeische Zee
en tot 30 35 graden élders.
Turkije en Cyprus:
Op Cyprus en aan de west- en zuidkust
van Turkije zonnig. Middagtemperatuur
aan de stranden tussen 27 en 32 gra-
Duitsland:
Veranderlijk bewolkt en voornamelijk in
de westelijke helft enkele regen- of on
weersbuien Middagtemperatuur onge
veer 24 graden, in het uiterste noorden
vooral vandaag enkele graden lager
Zwitserland:
Half tot zwaar bewolkt en enkele regen-
of onweersbuien, mogelijk met veel
"M,
sfr 23'yj£24
18
22
26
31V
K
30
32
(fi. regen
£;É5 °Pklaringe
"Ilig
9L on.ee,
ejm sneeuw
hagel
19 tempera
Tlaeelt
H hogedruk
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
DONDERDAG 9 SEPTEMBER 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 07 03 Zon onder 20 06
Maanop 23 54 Maanonderl5 48
Waterstanden Katwijk
Hoog water 08 39 21.02
Laag water 4.26 16.55
Weerrapporten 07 SEPTEMBER 20 uur:
w9 26 18 0.1
