Leiden
'Discriminatie van
niet-Leidenaars
Een labyrint van trappen en gangen
Nieuwe brug bij Coebel nu te laag
'Ik kreeg dieren die soms al vrijwel dood waren
Inbraakgolf
'Geen kringloopwinkel'
DINSDAG 7 SEPTEMBER 1993
V3
chef gert vlsser. 071 -356430, plv -chef aad rietveld. 071 -356428
PvdA-plcin voor aparte prijzen valt slecht
Maand voorwaardelijk en geldboete voor Leidse 'vampier'
leiden frank buurman
De verwaarlozing van cavia's, kippen en
konijnen, en de daaruit voortvloeiende
dood van een aantal dieren leverde een
Leidse laborant gisteren bij het kanton
gerecht een voorwaardelijke gevange
nisstraf van een maand op en 2000 gul
den boete. Een gebruikelijke straf in dit
soort zaken.
De laborant kocht de dieren op en ge
bruikte hun bloed voor het maken van
kweekjes in zijn laboratorium aan de
Mariënpoelstraat. Die werden verkocht
aan instellingen, zoals het Rotterdamse
Dijkzigt Ziekenhuis. Na klachten van
omwonenden kwam de Leidse dieren
bescherming in actie. Die constateerde
dat er sprake was van een van de ern
stigste vormen van dierenmishandeling
die de Leidse afdeling ooit had meege
maakt. De dieren werden met grote
aantallen in te kleine hokken gestopt,
kregen geen voedsel en werden niet ver
schoond. Rottende kadavers waar de
maden uitkropen werden in de tuin
aangetroffen.
Volgens de Leidenaar viel het met de
verwaarlozing nogal mee. „Om het
bloed te kunnen gebruiken was het
noodzakelijk om de dieren een dag geen
eten te geven. Er gingen inderdaad die
ren dood, maar dat dat kwam vaak om
dat ze al in slechte conditie verkeerden
als ik ze kreeg. De dieren zijn afkomstig
van veemarkten. Het gaat vaak om ou
de, zieke dieren die door hun eigenaren
worden afgedapkt. Ik heb wel gehad dat
ze stierven op dezelfde dag dat ik ze
binnenkreeg."
Kantonrechter R. van Leeuwen ge
loofde dat verhaal niet zo erg. „Sommi
ge dieren hadden luizen, kregen long
ontsteking en waren overdekt met won
den en zweren. Dat gebeurt niet als je
de dieren een dag geen eten geeft. De
dierenbescherming heeft geconstateerd
dat de hokken niet verschoond werden
en dat de uitwerpselen zich opstapel
den."
De Leidse laborant werd enkele malen
gewaarschuwd tloor de veterinaire
dienst, maar toen dat geen resultaat op
leverde, werden de dieren in beslag ge
nomen en proces-verbaal opgemaakt.
Er werd geen proces-verbaal opgemaakt
wegens het aftappen van bloed, omdat
dat niet strafbaar is. Overigens wordt
niet uitgesloten dat diverse dieren stier
ven door bloedarmoede. „Volgens het
Rotterdamse Dijkzigt Ziekenhuis, dat
wel vaker bloed koopt van particulieren,
is het helemaal niet nodig om dieren
niet te voeden als er bloed moet worden
afgenomen. En het is zeker niet nodig
om ze te verwaarlozen en de kadavers te
laten rondslingeren", aldus officier van
justitie I. Breman.
De laborant stelde nog steeds niet
veel te begrijpen van de strafvervolging.
„Met de dierenbescherming heb ik
nooit contact gehad, en aan de veteri
naire dienst hen ik de zaak uitgelegd. Ik
kan begrijpen dat het er wat rommelig
uitziet als er een paar dieren in een hok
zitten, maar het is de enige manier om
dit beroep uit te oefenen. Niettemin doe
ik het momenteel zo netjes mogelijk",
aldus de Leidenaar, die vanaf heden ge
vangenisstraf boven het hoofd hangt als
wederom verwaarlozing wordt gecon
stateerd.
Vijfhonderdste
klant bij R&D
leiden aad rietveld
Leids Jaarboekje beschrijft geschiedenis Vroom Dreesmann
In 1938 werd het huidige monumentale warenhuis van Vroom Dreesmann opgeleverd. Het was een ont
werp van architect Jan van der Laan. foro arc hui
„Geen ongelijkheden met ongelijkheden compenseren"
en „een hoop rompslomp." Tegen het PvdA-plan om
niet-Leidenaars meer te laten betalen dan Leidenaars
voor hun kaartje voor de Schouwburg of andere kunst
en cultuurfaciliteiten in Leiden wordt vreemd aangeke
ken. Niet alleen door buitenstaanders maar ook door
partijgenoten van de PvdA'ers. Het plan voor aparte ta
rieven voor niet-Leidenaars is te vinden onder het hoofd
stukje kunst en cultuur in het verkiezingsprogramma van
de Leidse PvdA.
leiden wim koevoet
De Oegstgeester wethouder T.
Kohlbeck is ééri van de mensen
die het plan van zijn Leidse par
tijgenoten van de hand wijst.
Kohlbeck was eerder in discus
sie met de Leidse PvdA-wethou
der S. de Vreeze van financien
over een regionale belasting
waarmee niet-Leidenaars mee
betalen aan Leidse voorzienin
gen waarvan ze zelf ook gebruik
maken.
Kohlbeck: ,„Dus ik moet
straks als Oegstgeestenaar vijf
gulden meer betalen voor Youp
van het Hek dan een Leidse lief
hebber. De volgende stap is dan
zeker de bouw van een theater
voor niet-Leidenaars. Plannen
als deze leiden tot oorlogen tus
sen gemeenten. Niet-Leide
naars zullen zich gediscrimi
neerd voelen. Ik vind het een
principieel onjuist voorstel. Wij,
de Oegsteestenaren, kunnen
hiertegen inbrengen dat Leiden
meer geld krijgt dan andere ge
meenten voor faciliteiten als
een schouwburg. Als Leiden
vindt dat het te weinig krijgt
voor zijn functie als centrumge
meente dan moet de discussie
daarover gaan. Wat dat betreft
hebben de PvdA-afdelingen in
deze regio een kans gemist om
hun verkiezingsprogramma een
regionale dimensie mee te ge
ven. Dat had dit onzalige idee
kunnen voorkomen."
Schouwburg-directeur P.
Wallis de Vries zegt dat hij de
gedachte achter het PvdA-voor-
stel heel goed kan volgen.
„Meeprofiteren betekent mee
betalen. Maar je kan die stelling
ook omdraaien: Leiden profi
teert al van het theaterbezoek
van niet-Leidenaars. De helft
van het- publiek komt van bui
ten Leiden. Zonder hen kan de
schouwburg vermoedelijk niet
eens draaien."
Wallis de Vries voorspelt oök
een hoop rompslomp. „Als uit
voerder van het kunstbeleid van
de gemeente zou ik het onpret
tig en onpraktisch vinden om
het publiek verschillende prij
zen te laten betalen. Ga dat
maar eens allemaal controleren.
Mensen die zeggen dat ze net
naar Leiden zijn verhuisd en
meer van dat soort smoezen.
Abonnementhouders zijn niet
zo'n probleem want we be
schikken over hun adressen
maar mensen die hier aan de
kassa komen... Ik kan ze toch
moeilijk vragen zich te legitime
ren. Vergeet niet dat die men
sen dikwijls al hogere reiskosten
hebben. Ik krijg een beetje het
gevoel dat een politiek pro
bleem wordt afgewenteld op
bezoekers en uitvoerders.
De schouwburgdireceur reikt
de Leidse PvdA een alternatief
aan. „Ik kan cijfers aandragen
waarmee de betrokken ge
meentebesturen een verdeel
sleutel van de kosten kunnen
overeenkomen. De verschillen
kunnen zodoende op de ge
meentehuizen worden afgere
kend en niet bij de kassa van de
schouwburg. Dit is immers een
poitieke kwestie die niets met
theatermanagement te maken
heeft."
leiden
Het inbrekersgilde is gisteren
zeer actief geweest in Leiden. Er
zijn voornamelijk geld en siera
den buitgemaakt.
De inbreker van de Aalmarkt
was wel heel succesvol. Hij ver
nielde een ruit bij V&D, liep
naar de goudafdeling en roofde
een grote hoeveelheid sieraden.
Bij de politie werd verder
aangifte gedaan van inbraken in
de kneppelhoutstraat (gouden
sieraden), de Oude Rijn (ge
luidsinstallatie), de Morsweg
(geld).
Een rolstoeler die graag het hu
welijk van zijn kleindochter op
het Leidse stadhuis wilde bijwo
nen: dat was de 500-ste bezoe
ker van de Raad Daad winkel
aan de Parkstraat in Leiden-
Noord. H. Harteveld kwam vori
ge week al met zijn vraag bij B.
Dirkse-Leugering van de R&D-
winkel. Vandaag werd hij in het
zonnetje gezet door wethouder
H. Koek (PvdA/sociale vernieu
wing).
Harteveld voorzag ernstige
problemen. Bij het huwelijk van
zijn kleinzoon, twee jaar gele
den, was het stadhuis voor de
Leidenaar in zijn invalidenwa-
gen een bijna onneembare ves
ting gebleken. „Kunt u voor mij
iets regelen, zodat ik gewoon bij
het trouwen van mijn klein
dochter kan zijn", vroeg hij aan
mevrouw Dirkse van de Raad
Daadwinkel.
De Raad Daad winkel van
Leiden-Noord regelde iets. „Ik
heb contact opgenomen met de
huishoudelijke dienst van de
gemeente. Die heeft een paaltje
weggehaald", zegt B. Dirkse.
Dat al na een half jaar - va
kanties niet meegerekend - de
vijfhonderdste klant naar de
winkel in de Parkstraat kwam
bewijst volgens Dirkse dat de
gemeentelijke 'loketten in de
wijk' hard nodig zijn.
Harteveld kreeg van wethou
der Koek een plantje en een stel
wijnglazen.
leiden ernastraatsma
Een bijzondere winkel is het
nooit geweest. Maar manufac-
turenmagazijn 'De Zon', later
omgedoopt tot Vroom en
Dreesmann, was wel het eerste
warenhuis in Leiden. In het
85ste Leids Jaarboekje, waarvan
de Vereniging Oud Leiden het
eerste exemplaar vanochtend
aan burgemeester Goekoop
presenteerde, gaat Marjan
Groot in op de geschiedenis van
deze winkel voor de 'practische
huisvrouw'. 'Wie goede waar
verkoopt die dient den gragen
klant, maar steunt de voort-
brengst ook en helpt zoo 't gan-
scheland'.
Aanvankelijk was magazijn
De Zon een bescheiden winkel
in manufacturen, opgericht in
1903. De zaak werd geopend in
een klein pand aan de Aalmarkt,
maar moest als snel uitbreiden.
Naastgelegen panden aan de
Aalmarkt, Breestraat en Maars-
mansteeg werden er bijgetrok
ken.
Het 'magazijn' bestond hal
verwege de jaren twintig uit een
ratjetoe aan gevels. Een grote
verbouwing in 1928 maakte
slechts een deel van de winkel,
met in totaal 38 afdelingen, or
delijker. De plattegrond van de
V&D-winkelplanden tussen Aal
markt en Breestraat anno 1930
laat een labyrint van trappen en
gangen zien. Er waren in totaal
twintig etalages aan verschillen
de kanten van het complex.
Het assortiment van V&D
voorzag de eerste decennia
voornamelijk in stoffen en de
meest noodzakelijke spullen
voor woninginrichting, zoals
bedden, wiegen, matrassen en
dekens. Na 1918 werd het assor
timent uitgebreid met confec-
tie-kleding, serviesgoed en mo
de-accessoires. 'Het welzijn van
den geest wordt door de stof ge
dragen. De stof dient staag ver
nieuwd om het menschdom te
behagen,' luidde een van de
motto's van V&D.
Ondanks de recente verbou
wing constateerde directeur C.
Kerckhoff in 1930 dat het ge
bouw nog steeds te klein was.
Het plan ontstond om de oude
panden in te ruilen voor een
groot' nieuw pand. Kerkckhoff
gaf de Leidse architect Jan van
der Laan (1896-1966) de op
dracht een nieuw warenhuis te
ontwerpen. Hij is de ontwerper
van het huidige monumentale
pand aan de Aalmarkt.
Naar verluidt werd het eerste
ontwerp van Van der Laan afge
keurd door directeur Kerckhoff,
omdat het te veel zou lijken op
het Haagse warenhuis De Bijen
korf. Het tweede ontwerp droeg
Kerkchoffs goedkeuring wel
weg. De gemeente had geen
moeite met de sloop van de ou
de panden in het stadshart en
verleende snel de benodigde
bouwvergunning. De eerste
paal voor het nieuwe warenhuis
ging in 1934 de grond in. In
1936 was het gebouw voltooid
en werd het 'prachtige winkel
paleis' officieel geopend. Het
nieuwe warenhuis gaf de Aal
markt een aanzien van stedelij
ke allure, schrijft Marjan Groot
in het Jaarboekje.
Zvveetziekte
Het Jaarboekje bevat dit keer
negen historische artikelen over
uiteenlopende onderwerpen,
waarvan V&D er een is. Zeven
stukken gaan over Leiden, de
andere twee verhalen spelen
zich af in de regio rondom Lei
den.
Renovatie
jr De renovatie van
I J twee panden aan
de Dorpsstraat in War
mond komt een ton duur
der uit dan begroot. De
wethouder weet van niets.
In het openingsartikel werpt
R.C.J. van Maanen een nieuw
licht op de geschiedenis van de
oude Witte Poort aan de Vliet.
Rudolph Ladan gaat kort in op
een van de pestilenties van de
zestiende eeuw: de Engelse
zweetziekte, die zich ook in Lei
den manifesteerde. R.A.V. van
Haersolte legt uit wat de provin
cie Zeeland heeft te maken met
de oprichting van de Leidse
universiteit.
C. de Bondt onderzocht de
Leidse geschiedenis van de
voorloper van het huidige ten
nis ('kaetsen met den raquette').
leiden
Woningbouwvereniging Leiden
is niet bereid ruimte op de be
gane grond van de Condor
horst-flat te verhuren voor een
nieuw 'kringloopproject'. De
vestiging van een winkel waar
tweedehands goederen worden
verkocht zou het toch al slechte
imago van de flat geen goed
doen.
De WBL doet haar best het
imago van de buurt op te vijze
len en vindt dat de komst van
Markt
sf -» Een laatste red-
I dingspogingvoor
de wegkwijnende markt in
Koudekerk: voortaan op
woensdagochtend in
plaats van 's middags.
Het ijken van maten en gewich
ten tussen 1920 en 1924 is be
schreven door G.J.G. Nipper
Cor Smit verklaart daarna dal
lohannes Kneppelhout, alias
Klikspaan, de beschrijving van
zijn prototype 'student-leyde-
naar' heeft geënt op de figuur
van Jan van I leukelom
De laatste twee artikelen gaan
over Noordwijk en Woubruggr
/Hoogmade. Geert rui da de
Moor doet een boekje open
over Noordwijk in de Middel
eeuwen. Hans van der Wereld
schrijft over veldwachters in
Hoogmade/Woubnigge.
een kringloopprojec t niet in dat
plan past.
De afwijzing van de WBL
wekte verbazing en irritatie bi)
de bewoners. „Zo'n kringloop
project hoeft heus geen rom-
melwinkel a la Stiefbeen zoon
te worden. Het zijn de buurtbe
woners zelf die gebaat zijn bi)
zo'n winkel omdat ze er goed
koop nieuwe spullen kunnen
kopen. Voor een vereniging die
zich met sociale woningbouw
bezighoudt is dit een schandali
ge beslissing".
Ruiten ingegooid
leiden In het Leidse stationsgebied hebben vandalen vannacht
huisgehouden. Bij het hamburgerrestaurant McDonald's aan de
Beestenmarkt gingen enkele ruiten van 2.5 bij 1.5 meter bij het
terras aan diggels. Enige tijd later werden de ruiten van een tele
fooncel vernield.
Valse dollarbiljetten
leiden* Een 32-jarige Nederlandse vrouw en haar 30-jarige Israë
lische metgezel zijn gisteren bij de balie van Holiday Inn aan de
Haagse Schouvvweg aangehouden omdat zij in het bezit waren
van ongeveer twintig valse biljetten van honderd Amerikaanse
dollars. De twee kwamen het hotel binnen met het verzoek de
dollars in guldens om te wisselen. De balie-medewerkster ver
trouwde het zaakje niet en schakelde de politie in.
Door de komst van een nieuwe, houten brug nabij de wijk Coebel is het voor de bewoners van de Noachstraat niet meer mogelijk om met hun
bootjes een leuk tochtje te maken. foto jan holvast
leiden loman leefmans
Er rust geen zegen op de bruggen die door
de gemeente bij de wijk Coebel worden ge
plaatst. Eerst kwam er een halfronde brug
waarvan de ronding zo steil was dat er gek
scherend van werd verteld dat alleen alpi
nisten er overheen konden. De gemeente
Leiden zag zich genoodzaakt extra treden
op de brug te timmeren. Nu is er verderop
een nieuwe brug gekomen die makkelijker
te nemen is, maar waar je om er onderdoor
te kunnen komen een diepzeeduiker moet
zijn.
„Het is ongelooflijk. Ze hebben hem vrij
dag zomaar neergepletterd. Dit is er weer
een waar je niet onderdoor kunt varen. Heel
vervelend, want veel bewoners hebben hier
een bootje. Die kunnen nu het open water
niet bereiken", klaagt J. van Schie uit de
Noachstraat.
De bewoners wisten wel dat er na het
echec van de ronde brug een andere brug
zou komen. Maar dat deze voetgangers-
oversteek zó laag zou zijn: „In de winter
kun je er niet onderdoor schaatsen omdat
het water onder de brug niet bevriest. En
dat is gevaarlijk in een Icinderrijke buurt",
aldus Van Schie, die meten bij de gemeente
aan de bel heeft getrokken.
„Ik heb vernomen dat er eigenlijk een an
dere brug zou komen. Maar die was van
tropisch hardhout en dat wil de gemeente
niet meer. Maar de brug die er nu ligt, is zo
laag dat ik vrees dat behalve voetgangers,
waar hij voor bedoeld is, ook fietsers en
vooral brommers er overheen zullen gaan.
Wat heeft dit allemaal voor zin, ik vind het
verkwisting van gemeenschapsgeld."
U krijgt natuurlijk ook het
LEIDS JAARBOEKJE want u bent al
lid van OUD LEIDEN en gaat naar
de lezingen en excursies.
Lidmaatschap f 28,
Nieuwe leden kunnen zich opgeven door overmaking
van dit bedrag op girorekeningnummer 175228
