Serviërs in
Bosnië bereid
tot concessie
Buitenland
i
Extremisten
molesteren
cameraploeg
Busongeluk Duitsland kost vier levens
Fan van de paus
Nieuwe regering Irak
moet crisis hoofd bieden
Wet uit 1700 moet
EG-verdrag stoppen
Grote schare demonstranten steunt akkoord van Israël met PLO
Benny Begin vindt akkoord gevaarlijk
Blauwhelmen gedood
in hinderlaag Somalia
MAANDAG 6 SEPTEMBER 1993
Hevige gevechten Kroaten en moslims
De Serviërs in Bosnië zijn 'bereid tot territoriale conces
sies' aan de moslims. Een Bosnisch-Servische leider ver
klaarde gisteren dat zijn partij te allen tijde terug wil ke
ren naar de onderhandelingstafel in Genève. Her en der
in Bosnië werd in het weekeinde zwaar gevochten.
Kroaten beschuldigden moslim-troepen ervan meer dan
duizend families gevangen te houden in detentiecentra
in moslim-steden.
bagdad «afp-anp
De Iraakse president Saddam
Hussein heeft gisteren een
nieuwe regering benoemd. Pre
mier Mohamed Hamza aJ-Zu-
beidi werd aan de dijk gezet en
vervangen door Ahmed Hussein
Khodayir, tot voor kort minister
van financiën. In het kabinet
treden zeven nieuwe ministers
aan op het terrein van de eco
nomie. Aangenomen wordt dat
de president de wisseling heeft
doorgezet in de hoop dat een
nieuwe regeringsploeg beter het
londen Rtr
Tegenstanders van naüwere
Britse banden met Europa ha
len wetten uit 1700 en 1795 uit
de kast om minister Hurd (bui
tenlandse zaken) aan te klagen
wegens verraad» Dat hebben ze
gisteren laten weten.
Twee activisten die strijden
tegen de Europese Gemeen
schap 'kondigden aan dat ze
donderdag een aankondiging
zullen ophangen bij de recht-
amsterdam anp
De overeenkomst over beperkt
Palestijns zelfbestuur is een
„doodgeboren kind" en zal
nooit tot vrede leiden. Als de
overeenkomst tussen Israël en
de PLO van kracht wordt, zullen
er veel slachtoffers vallen, zowel
onder Palestijnen als Israëli's.
Dat verwacht Benny Begin, een
vooraanstaand parlementslid
van het Israëlische Likud-blok.
Begin nam gisteravond in
Amsterdam het ontwerp-ak-
koord dat de Israëlische rege
ring met de PLO sloot, danig
onder vuur. Het akkoord bevat
naar Begins mening tal van in
nerlijke tegenstrijdigheden
waardoor het zal mislukken
voordat het van kracht wordt of
anders binnen drie maanden na
invoering aan terrorisme ten
onder zal gaan.
De zoon van de vroegere Is
raëlische premier Menachem
Begin die een historisch vredes
verdrag met Egypte sloot, ver
wacht dat hij degenen die het
akkoord nu nog steunen ervan
kan overtuigen dat de gemaakte
afspraken niet deugen. Eén van
hoofd kan bieden aan de eco
nomische crisis waarin Irak
sinds de Golfoorlog verkeert.
In de nieuwe regering is nau
welijks getornd aan de bezetting
van ministeries buiten het ter
rein van de economie. Vice-pre-
mier Tareq Aziz, die gewoonlijk
de betrekkingen van Irak met de
Verenigde Naties behartigt,
blijft in de nieuwe regering in
functie. Hetzelfde geldt voor de
ministers van buitenlandse za
ken, defensie en binnenlandse
zaken.
bank in het stadje Hexham.
Daarin zullen Hurd en voorma
lig onderminister Francis Mau
de worden beschuldigd van
„verraderlijk handelen" door
het Verdrag van Maastricht te
ondertekenen.
De mannen stellen dat de
Vestigingswet van 1700 en de
Wet inzake Verraad van 1795
worden geschonden doordat
niet-Britten krachtens het Ver
drag van Maastricht rechten
krijgen in het Britse bestuur.
de basisfouten in het akkoord
heeft naar zijn zeggen betrek
king op de PLO. Die organisatie
is een „terroristische maffia"
die niet kan worden vertrouwd.
De PLO is net als radicale Pales
tijnse groepen nog steeds uit op
de vernietiging van Israël, aldus
Begin.
Premier Rabin kan alleen vre-
SARAJEVO AFP-Rtr-DPA
Nikola Koljevic, vice-president
van de zelfverklaarde Bosnisch-
Servische republiek, verklaarde
ook dat de Serviërs bereid zijn
enkele gebieden te ruilen met
de moslims. De besprekingen in
Genève liepen vorige week vast
nadat de moslims meer grond
gebied hadden opgeëist bij de
verdeling van Bosnië. Serviërs
en Kroaten weigerden dit.
Vooral rond Teslic en Maglaj
in het noorden van Bosnië werd
in het weekeinde zware strijd
gevoerd tussen moslims en Ser
viërs. In en rond de zuidweste
lijke stad Mostar gingen de ge
vechten door tussen Kroatische
en moslim-troepen.
VN-functionarissen waar
schuwden gisteren dat Sarajevo
mogelijk binnen enkele dagen
zonder brandstof komt te zitten
omdat door zware gevechten
de sluiten met een „getemde
PL.O", maar zo'n PLO kan zich
niet vertonen in de Palestijnse
vluchtelingenkampen, meent
Begin; daar zal een getemde
PLO van verraad worden be
schuldigd, vooral door de fun
damentalistische Hamas-bewe-
gjng.
Verder maakt de regering-Ra-
tussen Kroatische en moslim
troepen de aanvoerroutes ge
blokkeerd zijn. Door gevechten
tussen de vroegere bondgeno
ten in Gornji Vakuf zijn de hu
manitaire konvooien vanuit de
Kroatische haven Split onmoge
lijk geworden.
Kroatische bevelhebbers in
Bosnië beschuldigden Bosni
sche regeringstroepen er van
meer dan duizend Kroatische
families gevangen te houden in
detentiecentra in het midden
van Bosnië. Ze zeiden dat man
nen, vrouwen en kinderen zijn
samengebracht in de steden Za-
vidovici, Maglaj en Tesanj na
het Bosnische legeroffensief in
het gebied in juni. Volgens
Kroatische functionarissen wor
den nog ten minste vierduizend
andere Kroatische burgers vast
gehouden in kampen verspreid
over het gehele moslim-gebied.
bin de fout te denken dat de
het gezag in de Gazastrook en
in Jericho wordt overgedragen,
in staat zal zijn Harnas te on
derdrukken. Dat zal volgens Be
gin echter niet lukken.
Daarnaast voorziet hij dat be
paalde onderdelen van de ont-
werp-overeenkomst gegaran
deerd tot problemen zullen lei
den. Als voorbeeld noemt hij ar
tikel 15 uit het akkoord. Dat ar
tikel gaat over het oplossen van
geschillen; het bepaalt dat in
laatste instantie beide partijen
om arbitrage kunnen verzoe
ken. In sommige kwesties, zoals
veiligheid, kan dat naar Begins
opvatting onaanvaardbare ge
volgen hebben.
In het akkoord staat dat er
een sterke politiemacht komt in
de gebieden met Palestijnse
zelfbestuur, maar nergens staat
uit hoeveel mensen die politie
macht moet bestaan. Israël
denkt aan 2 3.000 mensen. De
Palestijnen hebben al een getal
van 20.000 genoemd. Begin
vraagt zich af welk compromis
dan mogelijk is. Voor hem is het
onaanvaardbaar dat Israëls vi-
Benny Begin. foto anp
taaiste veiligheidsbelangen in
zulke gevallen mogelijk in han
den van andere landen worden
gegeven. Het doet er daarbij
niet toe hoe beschaafd, aardig,
verantwoordelijk of goedwillend
die bemiddelaars ook zijn, aldus
de Likud-politicus.
Begin is momenteel in Neder
land op uitnodiging van het
Centrum voor Informatie en
Documentatie over Israël (CIDI)
en het Israël Comité Nederland.
Hij arriveerde gisteren op
Schiphol en zal woensdag weer
naar Israël reizen. Tijdens zijn
verblijf heeft hij onder meer
ontmoetingen met Nederlandse
politici.
muqdisho ap
Zeven Nigeriaanse militairen
van de Verenigde Naties zijn
gisteren gedood toen zij in de
Somalische hoofdstad Muqdis-
ho in een hinderlaag liepen, zo
hebben de VN bekend gemaakt.
Zeven andere Nigcrianen raak
ten gewond en een is mogelijk
ontvoerd. De speciale VN-afge-
zant in Somalia, Jonathan
Howe, sprak van een 'vooropge
zette aanval' en stelde strijders
van de voortvluchtige krijgsheer
Mohamed Farrah Aideed ervoor
verantwoordelijk. Volgens VN-
secretaris-generaal Boutros
Ghali maakt het incident de
noodzaak duidelijk om alle So
malische facties te ontwapenen.
De commandant van de Ni
geriaanse troepen in Somalia
beschuldigde Italiaanse troepen
ervan zijn soldaten niet te hulp
te zijn gekomen. De aanval van
Somalische militieleden vond
kort voor zonsopgang plaats
toen de patrouille een Italiaans
controlepunt naderde.
VN-functionarissen klagen er
al wekenlang over dat de Italia
nen zich niet loyaal opstellen
tegenover de andere troepen
van de vredesmacht, waaraan
29 landen en bijdrage leveren.
De Nigcrianen werden van het
binnenland van Somalia over
geplaatst naar de hoofdstad om
daar 600 Italianen te vervangen
die naar drie stadjes in het bin
nenland zullen worden ge
bracht. De vervanging van de
Italiaanse militairen in Muqdis-
ho werd verordend nadat de
Italiaanse commandant gene
raal Bruno l,oi had geklaagd dat
de VN het doel van hun huma
nitaire missie uit het oog verlo
ren in hun pogingen Aideed te
pakken.
Gorbatsjov:
'Jeltsin heeft
zijn tijd gehad'
londen ap
De Russische president Jelstin
„heeft zijn tijd gehad" en
wordt nu gemanipuleerd door
anderen. Dat heeft voormalig
Sovjet-president Gorbatsjov
gisteren gezegd in een inter
view voor de Britse televisie.
„Hij wordt nu gemanipuleerd
door bepaalde politieke krin
gen en politieke groepen. Hij is
in de war en weet niet wat hij
moet doen", aldus Gorbatsjov
in een interview met David
Frost.
Gorbatsjov zei nooit een mo
ment te hebben getwijfeld aan
de oprechtheid van Jeltsins stre
ven om hervormingen door te
voeren. „De door hem gekozen
koers biedt echter geen garan
ties dat de hervormingen zullen
slagen", meent hij. „In dit bui
tengewoon complexe land en
deze gecompliceerde gemilitari
seerde economie kun je de din
gen niet erg snel doen. Je kunt
300 miljoen mensen niet zo snel
op andere gedachten brengen.
Je moet ze tijd geven om door
te krijgen hoe ze hun vrijheid
kunnen gebruiken, dat is heel
ingewikkeld", zei Gorbatsjov,
die daaraan toevoegde dat Jelt
sin op dat punt volledig heeft
gefaald.
brussel anp
Een cameraploeg van het Duit
se televisiestation ZDF is zater
dag in de Belgische gemeente
Ronse (Rcnaix) door extreem
rechtse betogers gemolesteerd.
Een geluidstechnicus werd het
ziekenhuis ingeschopt. Het inci
dent deed zich voor toen aan
hangers van het extreem-recht
se Vlaams Blok in het stadje op
de Frans-Nederlandse taalgrens
demonstreerden tegen het
voortrekken van Franstaligen en
tegen de komst van buitenlan
ders.
De Duitse cameraploeg was
er getuige van dat extreem
rechtse jongeren een linkse te-
genbetoger in elkaar sloegen.
Toen de betogers merkten dat
ze daarbij werden gefilmd,
richtte de agressie zich op de tv-
ploeg.
De Duitse tv-ploeg volgde al
een week het kamerlid Filip
Dewinter van het Vlaams Blok.
Deze zei na afloop het incident
te betreuren en gaf de Waalse
extreem-rechtse beweging I.'As
sault (de stormloop) de schuld.
Vooraanstaande
Kurden gedood
bij aanslag
Bij een aanslag in de plaats Bat
man in het zuidoosten van Tur
kije is zaterdag een Kurdisch lid
van het Turkse parlement, Mch-
met Ozdemir, omgekomen. Een
plaatselijke leider van de pro-
Kurdische Partij voor de Demo
cratie (DEP), Mehmet Sincar,
raakte gewond en is later over
leden. De verboden Kurdische
Arbeiderspartij (PkK) kondigde
gisteren aan dat de moorden
zullen worden gewroken.
Volgens de PKK zijn de Turk
se veiligheidstroepen verant
woordelijk voor de aanslag. De
groep Kurdische politici werd
zaterdagmiddag beschoten in
een drukke straat in Batman be
schoten. Zeven parlementsle
den waren naar Batmen geko
men voor een onderzoek naar
de recente moord op Habib ki-
lic. broer van DEP-leider Nesim
Kilic.
De Turkse politie sprak van
een tot vier onbekende daders.
De Turkse premier, Giller, zei
gisteren na een spoedzitting
van het kabinet dat de moorde
naars spoedig zullen worden
opgespoord.
magdeburg
Bij een busongeluk op de Autobahn tussen Han
nover en Berlijn zijn gisteren bij Magdeburg vier
mensen omgekomen en 52 gewond geraakt.
Twintig van hen zijn er ernstig aan toe. Overver
moeidheid van de bestuurder is de mogelijke oor
zaak van dit tweede ernstige busongeluk op de
Duitse autowegen in drie dagen. De slachtoffers
zijn vooral Kurden, die na een Kurdisch festival in
Frankfurt am Main op de terugweg waren naar
Berlijn.
Een inzittende van de verongelukte bus ver
klaarde dat de chauffeur waarschijnlijk achter het
stuur in slaap is gevallen. Al voor het ongeluk was
het voertuig enkele malen aan het slingeren ge
raakt.
Vrijdag liepen bij een busongeluk op de Auto
bahn van Mtinchen naar Salzburg bij Rosenheim
61 mensen merendeels lichte verwondingen op.
Op een van de regen natte weg was de bestuurder
ingereden op een file en op een andere bus ge
botst. De afgelopen twee jaar is het aantal onge
vallen met bussen op Duitse autowegen enorm
toegenomen. Bij het zwaarste ongeval kwamen in
september vorig jaar 21 mensen om het leven.
Regeringsdelegatie Sudan verongelukt
khartoum In Sudan is een militair vliegtuig neergestort met
aan boord een delegatie van de regering die onderhandelingen
met de opstandelingen in het zuiden van het land moest voeren.
Dit heeft het Egyptische persbureau Mena gemeld. Het ongeluk
zou gisteren gebeurd zijn op het vliegveld Aiuda in de provincie
Opper-Nijl. Alle inzittenden kwamen om het leven.
VN-soldaten besmet met HIV-virus
Indiase soldaten van de vredesmacht van de Verenig
de Naties (VN) in Cambodja zijn besmet geraakt met het HTV-\
rus. Ten minste 45 soldaten zijn uit Cambodja teruggekeerd met
de besmetting die AIDS kan veroorzaken. Honderd andere sol
daten hadden geslachtsziekten opgelopen bij het vervullen van
vredestaken. De Indiase krant Times of India heeft dit geschre-
Russische mijnwerkers in staking
moskou Tienduizenden Russische mijnwerkers verspreid over
heel Rusland, zijn vandaag in staking gegaan. Zij eisen dat de re
gering in Moskou haar beloftes nakomt wat betreft salarissen en
financiële steun aan de mijnbouw. Volgens een woordvoerder
van de mijnwerkers moet de regering nog met ruim zevenhon
derd miljard roebel (ongeveer l,3.miïjard gulden) over de brug
komen.
Fout in fotobijschrift zaterdageditie
hadera* In de zaterdageditie van deze krant is in een fotobij
schrift over een aanslag op de westelijke Jordaanoever een sto
rende fout geslopen. Er werd melding gemaakt van 'een militair
die met een legervoertuig terecht in een hinderlaag liep'. Daar
had moeten staan dat de militair met een legervoertuig terecht
kwam in een hinderlaag.
Veel doden bij brand in Chileense dico
Valparaiso Bij een felle brand in een discotheek in de Chileense
havenstad Valparaiso zijn zaterdagochtend 17 mensen omgeko
men en 11 gewond geraakt. Waarschijnlijk is het vuur door kort
sluiting!
Chemicaliën en cosmetica
moeten Marcos beschermen
Wanneer de Filipijnen deze week voor het eerst in zeven jaar
weer een glimp-kunnen opvangen van Ferdinand Marcos zal de
in 1986 overleden dictator zijn opgebaard in een luchtdichte
kist. Zijn gezicht is dan opgelapt met drie lagen cosmetica. Het
lijk van Marcos is vandaag vanaf Hawaii aangekomen in de Fili
pijnen.
De voormalige president zal vol chemicaliën worden gepompt
om zijn lichaam nog jaren te conserveren. Dat verklaarde Frank
Malabed, de man die veel overleden beroemdheden en rijkaards
balsemt en ook Marcos' lijk moet beschermen tegen de tand des
tijds. „Ik ben trots", aldus Malabed. „Ik kan hem vijf, tien jaar
goed houden."
Marcos is sinds zijn overlijden in 1989 bewaard in een gekoel
de crypte. Het is de bedoeling dat hij vrijdag wordt begraven i
Batac in het noorden van de Filipijnen. Daaraan voorafgaat ee
driedaagse wake waar meer dan een miljoen mensen worden
verwacht.
Tijdens een herdenkingsdienst op Hawaii voer de zoon van
oud-dictator, Ferdinand 'Bongbong' Marcos Jr. uit tegen de 'z>
genaamde vrienden' die zijn vader adviseerden af te treden. „We
zijn hierheen gekomen onder valse voorwendselen en door be
drog", aldus Marcos Jr., tegenwoordig congreslid, tegenover e
•menigte van 2.000 rouwenden.
De huidige Filipijnse president, Fidel Ramos, maakte de verla
te begrafenis van Marcos in zijn geboorteland mogelijk. Hij hief
het verbod op de terugkeer van Marcos' lijk op. Dat verbod v
nog ingesteld door zijn voorgangster Corazon Aquino.
Vilnius* Een vrouw uit Litouwen koestert een portret van paus Johannes Paulus terwijl zij wacht tot haar
idool in levende lijve voorbij komt door de hoofdstraat van Vilnius. De paus bezoekt in een week tijd de drie
Baltische staten Litouwen, Letland en Estland. Hij begon zijn tour afgelopen zaterdag in Litouwen.
foto reuter tom szlukovenyi
Over het tijdstip waarop een PLO-verkla-
ring te verwachten is, bestaat intussen
onzekerheid. Nabil Al-Sha'ath, topadvi-
•ur van Arafat, verklaarde gisteren dat
).'n verklaring nog wel twee of drie we
ken op zich kan laten wachten. Israël
had gehoopt dat de handtekeningen
sneller konden worden gezet.
Donderdag praat de Knesset, het Is
raëlische parlement, in een buitengewo
ne zitting over het akkoord met de PLO.
De regeringscoalitie probeert een zo
groot mogelijke meerderheid achter het
akkoord te krijgen en oefent daarom on
der meer druk uit op de ultra-orthodoxe
Aguda-partij. Omgekeerd probeert het
oppositionele Likud-blok ook de ortho
doxe partijen van binnen' en buiten de
regeringscoalitie aan zijn zijde te krijgen
om tegen het aJckoord te stemmen.
Een steun in de rug kreeg de Israëli
sche regering zaterdagavond. Toen werd
in Tel Aviv een manifestatie gehouden
voor het akkoord met de Palestijnen.
Ondanks uiteenlopende schattingen
over de opkomst van 80.000 tot
150.000 mensen was het zeker de
grootste demonstratie uit de Israëlische
geschiedenis. Desondanks zien de rege
ringspartijen met enige angst de grote
protestbetoging tegemoet die de rechtse
oppositiepartijen voor morgenmiddag in
Jeruzalem hebben gepland.
De Israëlische regering heeft gisteren
joodse kolonisten toestemming gegeven
gardes van burgerwachten op te richten
die mogen patrouilleren in de nederzet
tingen in bezet gebied. Het groene licht
voor de vrijwillige eenheden die naast de
politie opereren is kennelijk bedoeld als
een tegemoetkoming aan de kolonisten.
De Israëlische minister van buitenlandse zaken reist door Europa om
steun te verwerven voor het voorlopige akkoord met de Palestijnen. Za
terdag streek hij met enkele medewerkers even neer op een terras aan
de Parijse Champs Elysées. foto afp daniel mordzinski
'Italianen schoten niet te hulp
