'Marokkanen niet anders dan 'Het Leidse leven bruist
Nederlandse leeftijdgenoten' dankzij de universiteit'
Industriebond deelt pamfletten uit
bij brouwer Heineken Zoeterwoude
Acties behoud Prinsengrachtziekenhuis
Randstad
MAANDAG 6 SEPTEMBER 1993
LEIDEN/HAARLEMANNET VAN AARSEN j
Marokkaanse jongens zijn over
het algemeen net zo gewoon als
hun Nederlandse leeftijdsgeno
ten. Ze voetballen, maken hun
huiswerk, trekken op met hun
vriendjes, hunkeren naar meis
jes en maken plannen voor hun
toekomst. Dat zegt de Leidse
onderzoeker Frank Buijs, die in
opdracht van het ministerie van
WVC onderzoek heeft gedaan
naar het wel en wee van Marok
kaanse jongemannen. Volgens
hem klopt er niet veel van het
algemeen aanvaarde denkbeeld
dat Marokkaanse jongens per
definitie 'probleemgevallen'
zijn.
Afgelopen weekend bood
Buijs het eerste exemplaar van
zijn boek 'Leven in een nieuw
land, Marokkaanse jongeman
nen in Nederland' aan aan mi
nister Hedy d'Ancona. Vanaf
1991 volgde de onderzoeker, die
verbonden is aan het Leids In
stituut voor Sociaal Weten
schappelijk Onderzoek (LIS-
WO), twintig Marokkaanse jon
geren op de voet. Uit de lange
gesprekken, die .hij met hen
voerde, kwamen opmerkelijke,
nieuwe inzichten tevoorschijn.
Narigheid
„Mensen denken gelijk aan cri
minaliteit en narigheid als het
woord Marokkaans valt", zegt
Buijs. „En ik zeg 'Hallo, er be
staat ook nog een grote groep
Marokkaanse jongens die juist
wél slaagt, wél succes heeft in
Nederland'. De nadruk ligt te
vaak op de probleemgevallen.
De nadruk ligt ook te veel op
het Marokkaans zijn van deze
groep. Uit de gesprekken die ik
met de twintig jongens heb ge
voerd ik heb ze echt het
hemd van het lijf gevraagd
blijkt dat de werkelijkheid an
dersom is. Grofweg gezegd, de
ze jongens zijn gewone jongens
met daarover heen een Marok
kaans sausje. Factoren als de
school waar ze naar toe gaan,
hun leeftijd blijken belangrijker
dan hun herkomst. Een Marok
kaanse jongen op het VWO
heeft meer gelijkenissen met
LEIDEN/DEN HAAG
De Leidse universiteit moet een
stadsuniversiteit blijven. Met al
le afzonderlijke gebouwen zo
veel mogelijk binnen de stads
grenzen en niet daarbuiten.
„Het Leidse leven bruist mede
dank zij de universiteit. En de
universiteit is door de stichting
alhier onverbrekelijk met de
stad verbonden. We willen geen
campusuniversiteit worden".
Dat is een van de boodschap
pen die mr. C. Oomen, voorzit
ter van het college van bestuur
van de Rijksuniversiteit van Lei
den vandaag uitsprak bij de
opening van het academisch
jaar. In die zin sloot zijn rede
goed aan bij die van zijn colle
ga's van de andere universitei
ten. Het centrale thema in de
verschillende toespraken vorm
de het doorbreken van de 'my
the van de gelijkheid' in acade
misch Nederland. Er zijn nu
eenmaal grote, klassieke univer
siteiten en kleine, 'moderne'.
Niet iedereen kan tot de Eu
ropese top behoren. Een beetje
elitair mag een top-universiteit
ook best zijn: liever wat minder
studenten, maar dan wel de
beste.
De concurrentieslag in het
hoger onderwijs is nu echt be
gonnen. De grote woorden over
de kwaliteit van de eigen uni
versiteit worden in de redes van
de verschillende collegevoorzit
ters en rectoren niet meer ge
schuwd. „Utrecht wil het Berke
ley van Europa zijn". De een
heid tussen de universiteiten
heeft plaatsgemaakt voor een
voluit ingezette concurrentie
strijd om de plaats van top-uni-
Stadskarakter
Leiden tracht zich te profileren
door, naast te wijzen op het het
stadskarakter, de nadruk te leg
gen op de verschillende studie
mogelijkheden. En de mogelijke
samenwerking met universitei
ten in de regio. „De universitei
ten in Leiden, Delft en Rotter
dam kunnen samen een vrijwel
volledig aanbod aan weten
schappelijk onderwijs en onder
zoek verzorgen dat aan interna
tionale kwaliteitseisen voldoet.
Hun voorzieningeh op het ter
rein van wetenschapsbeoefe
ning zijn overwegend comple
mentair van aard zodat zij zich
gezamenlijk heel goed in Euro
pees verband als 'randstaduni
versiteit' kunnen presenteren
aldus dr. P. den Os. secretaris
van de RUL, tijdens zijn rede.
Het gaat er immers niet meer
om wie binnen Nederland de
beste is. Binnen Europa, zo rea
liseren de universiteiten zich,
zal maar plaats zijn voor een
paar topuniversiteiten en het is
niet waarschijnlijk dat de twaalf
Nederlandse daar allemaal bij
zullen horen. De mythe van de
gelijkheid moet dus maar eens
doorbroken worden.
De eensgezindheid van de
universitaire bestuurders richt
zich dit jaar eigenlijk maar op
een punt. Niet zozeer op de mi
nister, hoewel velen ook hem
nog wel wat te verwijten heb
ben. Bijvoorbeeld dat hij zegt
siteiten te zijn. maar als het er
op aankomt houdt hij nog veel
te veel invloed. De meeste kri
tiek gaat echter naar de politiek
in het algemeen, inclusief de
minister het aftreden van
staatssecretaris In 't Veld. „Het
hoogtepunt van politieke hypo
crisie en een dieptepunt van
politieke courtagezo noemde
Oomen het.
zijn Nederlandse klasgenoot
dan met een Marokkaanse jon
gen op de LTS."
Buijs toont in zijn onderzoek
aan dat naast individuele
factoren als doorzettingsvermo
gen de leeftijd waarop
Marokkaanse jongeren naar Ne
derland komen, een grote in
vloed heeft op hun kans van sla
gen in de Nederlandse maat
schappij. Jongens die op tien
tot zestienjarige leeftijd in Ne
derland arriveren hebben de
meeste hindernissen te over
winnen» „Ze hebben de meeste
achterstand. Ze moesten het
onderwijs in Marokko afbreken
en de scholen daar verschillen
nogal van de scholen hier. Bo
vendien is het in veel steden zo
dat deze jongens terechtkomen
op speciale opvangscholen,
LTS-en met speciaal taalonder
wijs. Dat zijn zwarte scholen, er
zit geen Nederlander op. Het
gevolg is dat deze jongeren af
gezonderd raken, binnen een
eigen Marokkaanse groep blij
ven. Ze hebben een slecht per
spectief op de arbeidsmarkt."
Opvang
„We kunnen zeggen dat de op
vang van die groep tien- tot zes
tienjarigen te kort is geschoten.
Met name de schoolse opvang
moet beter. We zouden er voor
moeten zorgen dat kinderen
niet alleen met andere buiten
landse kinderen in contact ko
men. Ik moet trouwens zeggen
dat ik sceptisch ben over de
vraag of de overheid in staat is
met beleid iets aan de situatie te
veranderen. Tot nu toe is er
sprake geweest van een hap
snap beleid. De meeste Marok
kaanse jongeren zijn hier geko
men in het kader van de gezins
hereniging. De overheid heeft
de problemen, die onstonden,
niet zien aankomen. Er is een
voudigweg sterk achter de fei
ten aangelopen."
Voor de onderzoeker zelf is
het belangrijkste resultaat van
twee jaar gesprekken voeren het
inzicht dat er niet veel klopt van
de verhalen over cultuurkloven.
„Er wordt heel vaak gedacht dat
Marokkaanse jongens in Neder
land in zo'n kloof terechtko
men, Ze zouden thuis te maken
hebben met het'ene stelsel van
normen en waarden en op
straat en op school met een an
der. Het verhaal is dat ze daar
een beetje schizofreen van wor
den. Maar de jongens met wie
ik gepraat heb, blijken geen last
te hebben van een cultuurkloof.
Ze zijn in staat om heel flexibel
de normen en waarden uit twee
culturen te combineren tot een
nieuw normenstelsel."
'Pompen of verzuipen
AMSTERDAM
In de binnenstad van Amsterdam is zater
dagmiddag actie gevoerd voor het behoud
van het Prinsengrachtziekenhuis. Onder het
motto „pompen of verzuipen" werd in de
gracht voor het ziekenhuis een dekschuit
met water leeggepompt. Tal van verpleeg
kundigen, artsen en sympathisanten waren
daarbij aanwezig.
Het Prinsengrachtziekenhuis moet fuse
ren met het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis in
de hoofdstad, in het kader van de algehele
reorganisatie in de ziekenzorg. Het zieken
huis, dat zondag zijn 150-jarig bestaan
viert, wordt dan binnen drie jaar „gedegra
deerd" tot een polikliniek, een dependance
van het Onze Lieve Vrouwe. Tal van Am
sterdammers verzetten zich daartegen, om
dat Amsterdam zo zijn laatste ziekenhuis in
de binnenstad verliest.
Zaterdag verscheen in Het Parool een
grote advertentie waarin ongeveer twee
honderd bekende en onbekende Amster
dammers en/of (oud-)patiënten zich ern
stig zorgen zeggen te maken over deze ont
wikkeling. Ze doen een beroep op overhe
den en betrokken instanties om de huidige
functie van het Prinsengrachtziekenhuis te
behouden.
Onder de ondertekenaars van de verkla
ring zijn Harry Mulisch, Hella Haasse, Hans
van Mierlo, Freddy Heineken en hoofdcom
missaris Ed Nordholt. Hun actie heeft ver
moedelijk weinig kans van slagen, omdat
de politieke besluitvorming in deze.zaak al
geruime tijd geleden is afgerond.
RUDOLF KLEUN
Leden van de Industriebond
FNV hebben vanmorgen vroeg
bij de vestigingen van Heineken
in Zoeterwoude en Den Bosch
pamfletten uitgedeeld. De bond
maakt zich zorgen over de ge
volgen van een reorganisatie bij
het brouwerijconcern waardoor
geleidelijk drie- tot vierhonderd
arbeidsplaatsen verdwijnen.
Hoewel Heineken heeft beloofd
dat er geen gedwongen ontsla
gen vallen, vindt de bond dat er
onvoldoende zekerheden zijn
voor de werknemers. Deze
maand wordt het overleg over
de reorganisatie weer hervat.
Onder het motto 'Mensen
maken Heineken' wil de brou
wer een nieuwe structuur door
voeren waarbij de werkzaamhe
den worden verdeeld over klei
nere relatief zelfstandige eenhe
den. Heineken wil het bedrijf zo
flexibeler maken, zodat schoks
gewijze reorganisaties zoals die
enkele jaren geleden plaatshad
den niet meer nodig zijn. De In
dustriebond FNV vindt dat er
voor de herstructurering een
nieuw sociaal plan moet wor
den opgesteld. Daarin moet
omscholing en herplaatsing van
personeel worden geregeld. Bo
vendien moet er een arbeids
pool komen voor werknemers
van wie het werk vervalt. Vol
gens de bond staat nu al vast
dat er bij de arbeidsplaatsen die
vervallen om 75 tot 100 pro
bleemgevallen overblijven van
mensen waarvoor niet direct
ander werk beschikbaar is.
FNV-bestuurder J. Duinhöven
Leden van de Industriebond FNV deelden vanmorgen rond half zeven pamfletten uit aan het personeel van de
Heineken-brouwerij in Zoeterwoude.
vertelt desgevraagd dat Heine
ken voor deze reorganisatie in
principe wil vasthouden aan het
sociaal plan voor de vorige ror-
ganisatie, toen vooral 55-plus-
sers vertrokken. Maar dat biedt
volgens hem onvoldoende ze
kerheid.
De bond vreest bovendien dat
uiteindelijk meer werknemers
het veld ruimen. Duinhoven:
„In de nieuwe opzet wordt uit
gegaan van drie kernactivitei
ten, brouwen, verpakken en dis
tributie en verkoop. De huidige
interne en technische dienst ko
men daar niet in voor. Nu al be
steedt Heineken steeds meer
werk uit. Wij willen dat die ont
wikkeling niet verdergaat en dat
een deel van dat werk weer
wordt teruggehaald."
De pamflettenactie werd van
morgen in Zoeterwoude in
stemmend begroet. Vrijwel ie
dereen pakte de pamfletten
aan. Volgens Duinhoven is dan
ook ongeveer tachtig procent
van het produktiepersoncel bij
Heineken lid van zijn bond.
