SER stemt unaniem
loonmaatregel af
Binnenland
Driespan in Dronten
Sociale diensten: Fraude blijft
Brinkman bij de armen
Apeldoorn wil Gabor
niet als burgemeester
Wallage overtuigd PvdA van plannen Ter Veld
Justitie pakt olielozer Noordzee
TIJDELIJKE
TOILETTEN
ZATERDAG 4 SEPTEMBER 1993
CPD Gemeenschappelijke Pervlienst
Justitie wil meer alternatief straffen
den haag Minister Hirsch Ballin van justitie wil dat rechters
meer alternatieve straffen opleggen. Nu gebeurt dat tienduizend
keer per jaar, in 1996 moet dat zijn gestegen tot veertiendui
zend. Met meer alternatieve straffen denkt de minister een deel
van het cellenprobleem op te kunnen lossen. Alternatieve straf
fen worden vooral opgelegd in plaats van een gevangenisstraf
van twee tot drie maanden.
Vrouwenlijk ontdekt in Friese sloot
Lubbers 'uiterst verbaasd' over opstelling Kroonleden
ACHTERGROND
SJAAK SMAKMAN HAARLEM
Een speciale commissie van de Sociaal-Economische
Raad (SER) heeft zich gisteren unaniem uitgesproken te
gen de loonmaatregel die het kabinet in een aparte wet
wil treffen om de lonen volgend jaar te bevriezen. Vakbe
weging en werkgevers hadden zich al fel uitgesproken te
gen de loonmaatregel, maar gisteren wezen ook de onaf
hankelijke Kroonleden de maatregel om principiële, juri
dische en economische redenen af.
den haag anp-gpdkabinet had de SER gevraagd
het advies indien mogelijk voor
Prinsjesdag te leveren.
In politiek-Den Haag wordt
het overigens onwaarschijnlijk
geacht dat het kabinet inder
daad met een looningreep
komt. Het wordt veel eerder ge
zien als stok achter de deur om
zo laag mogelijke loonstijgingen
Premier Lubbers zei gisteren
„uiterst verbaasd" te zijn over
het standpunt van de Kroonle
den, maar wilde nog niet inhou
delijk reageren. Dat de SER nu
al een mening heeft over de
loonmaatregel, noemde de pre
mier wel „opvallend snel". Het
in 1994 te bereiken. Daarnaast
wordt er rekening mee gehou
den dat het kabinet de ingreep
laat vallen als het niet meer al
gemeen verbindend verklaren
van CAO's bespreekbaar wordt.
De. Vries stuurde gisteren nog
een aanvulling op zijn eerdere
adviesaanvraag naar de SER,
waarin hij onder meer de alge
meen verbindend verklaring ter
discussie stelt.
De Vries had de SER ook ge
waagd om bij afwijzing met al
ternatieven voor een loonmaat
regel te komen. Dat doet de SER
niet omdat ze dat een zaak acht
voor het komehde najaarsover
leg tussen kabinet, vakbonden
en werkgevers.
Blauwhelmen uit Cambodja over voor proces
Boete én complimenten voor
VN-militairen na avontuurtje
delijk eiste. Tegen de militair in
de container eiste hij nog twee
weken extra voorwaardelijk.
Maar de VN-militairen kregen
niet alleen straf. Rechtbankpre
sident Verkade woeg hen ook
de complimenten over te bren
gen aan alle in Cambodja gele
gerde mariniers. „Ik doe nu
even of ik mijn toga heb uitge
trokken", aldus Verkade. „Wens
allen veel geluk in Cambodja en
zeg hen dat we trots zijn op de
manier waarop ze daar de blau
we helm dragen".
De drie VN-militairen zeiden
zich pas achteraf te hebben ge
realiseerd dat zij met het toela
ten van een local de nodige vei
ligheidsrisico's hadden geno
men. Op het kamp liggen wa
pens en munitie opgeslagen en
volgens de officier van justitie is
het saboteren en wegnemen
daarvan beslist niet uit te slui-
Met de complimenten van de
rechter, maar ook met een eis
van duizend gulden boete op
zak en een voorwaardelijke cel
straf, keerden drie Nederlandse
VN-militairen gisteravond terug
naar hun kampement in Cam
bodja. De drie waren zich te
buiten gegaan aan een avon
tuurtje met een plaatselijke
schone en moesten zich daar
voor gisteren bij de militaire ka
mer van de Arnhemse recht
bank verantwoorden. Dinsdag
waren ze speciaal voor de zit
ting overgevlogen.
Gedrieën hadden zij in juli
een Cambodjaanse uitgenodigd
en het kamp binnengesmok
keld. Een van hen had zich ver
volgens 'om voor de hand lig
gende redenen' iets verderop in
een lege container met haar af
gezonderd.
Met het toelaten van de
wouw op het kampement had
den ze zich in de ogen van offi
cier van justitie Rijkers schuldig
gemaakt aan het niet nakomen
van hun dienstverplichtingen,
waarvoor hij tegen de eerste
twee mariniers duizend gulden
boete en twee weken
President Verkade begreep
best wat de mariniers had be
wogen - „je bent jong en je wilt
t wat" -maar noemde hun han
delen „ongelooflijk stom. Het is
gelukkig goed afgelopen, omdat
de vrouw niet op sabotage uit
was". Verkade doet op 17 sep
tember uitspraak.
Seropositieve
kelner krijgt
smartegeld
Een Utrechtse restaurant
houdster moet een seroposi
tieve kelner 5500 gulden scha
devergoeding en tienduizend
gulden smartegeld betalen
omdat ze hem met onmiddel
lijke ingang ontsloeg toen ze
van zijn besmetting met het
AIDS-virus hoorde.
Als argumenten voor het
ontslag voerde ze aan dat zijn
collega's niet meer met de kel
ner zouden willen werken en
dat de gasten zouden wegblij
ven. Maar het arbeidsbureau
in Utrecht weigerde de ont
slagvergunning omdat er geen
sprake was van een verhoogd
risico op besmetting.
Nadat ze in kort geding was
veroordeeld tot het betalen
van achterstallig salaris aan de
man, liet de werkgeefster hem
weer toe, zij het op tijden dat
het restaurant gesloten was.
Hij mocht alleen door de ach
terdeur naar binnen en hij
moest in een afgesloten ruim
te met rubber handschoenen
aan bestek schoonmaken. De
man raakte door deze en an
dere pesterijen uiteindelijk
overspannen.
Bewijzen voor woonvormen nog onduidelijk
utrecht-den haag gpd-anp
De vereniging van directeuren
van sociale diensten (Divosa)
gelooft niet dat de fraudegevoe
ligheid van de bijstandswet af
neemt door het akkoord tussen
staatssecretaris Wallage en de
Vereniging van Nederlandse
Gemeenten.
Volgens Divosa wordt het
grootste probleem voor de uit
voering - de controle op woon-
en leefvormen - niet opgelost in
het akkoord. Ook krijgen de so
ciale diensten geen
strumenten om mensen aan het
werk te helpen. Bovendien mist
Divosa een uitbreiding van de
hoeveelheid laaggeschoold
werk, zoals dat kan ontstaan
door onder meer de banen
pools.
Het commentaar is overigens
niet alleen negatief. Divosa
vindt het wel een grote vooruit
gang dat de gemeenten maat
werk zullen kunnen leveren
doordat het 'rigide systeem' van
landelijke normen wordt ver
vangen door een systeem van
rijksnormen en gemeentelijke
toeslagen.
Nadat eerder al de kamerfrac
ties van PvdA ('een hele verbe
tering ten opzichte van de plan
nen van Ter Veld en CDA ('dit
komt dicht in de buurt van wat
we willen') hun steun aan het
akkóord betuigden, gaf gisteren
ook het kabinet het groene licht.
Het was een hamerstuk, zo ver
telde Lubbers na afloop van het
kabinetsberaad, vooral omdat
de meest betrokken bewindslie
den al lang op de hoogte waren
van de grote lijnen.
harlincen Twee jongens hebben gisteren in,een sloot tussen
Harlingen en Zurich het naakte lijk gevonden van een ongeveer
30-jarige, onbekende vrouw. Haar handen en voeten waren
vastgebonden, de handen op de mg. Vandaag wordt sectie ver
richt om de juiste doodsoorzaak vast te stellen. Uiterlijk waren
geen verwondingen te zien. Het recherche bijstandsteam en de
technische recherche van de politie Friesland hebben de zaak in
onderzoek.
Onderzoek naar illegale Guyanezen
den haag De Rijksrecherche stelt een onderzoek in naar de
gang van zaken rond de afgifte van een Nederlands paspoort
aan een groep Guyanezen. De Guyanezen hebben waarschijnlijk
op oneigenlijke gronden een Nederlands paspoort in handen ge
kregen op de Nederlandse ambassade in Suriname, aldus de
Vreemdelingenpolitie. Guyana - het voormalige Brits-Guyana -
is een buurland van Suriname. „Waarschijnlijk is de ambassade
op het verkeerde been gezet", aldus de politie.
Hennepkwekerij in De Krim ontdekt
gramsbergen In De Krim (gemeente Gramsbergen) is in een
leegstaande boerderij een hennepkwekerij ontdekt. De vier oog
sten uit de kwekerij zouden samen goed zijn voor een omzet van
drie miljoen gulden per jaark, zo heeft de politie bekendge
maakt. Een 42-jarige inwoner van Hardenberg en een 26-jarige
man uit het Drentse Roden, die het vervallen pand huurden, zijn
gearresteerd. De kwekerij is bij toeval ontdekt toen brandweer
en politie uitrukten in verband met rookontwikkeling die ver
moedelijk door een warm gelopen aggregaat was onstaan.
Duizend bedden naar Albanië
utrecht Staatssecretaris Simons van volksgezondheid draagt
dinsdag duizend bedden plus een grote hoeveelheid medische
hulpgoederen over aan Artsen zonder Grenzen. De zending is
bestemd voor ziekenhuizen in Albanië. De goederen zijn afkom
stig uit voorraden die in Nederland zijn opgebouwd met het oog
op een mogelijke oorlog. Deze zogeheten MIBO-voorraden wor
den nu bestemd voor organisaties zonder winstoogmerk. De ge
zondheidszorg in Albanië staat er slecht voor. Behalve door een
gebrek aan hulpmiddelen en apparatuur wordt het werk in de
ziekenhuizen* er ook bemoeilijkt door onderbrekingen in de toe
voer van water en elektriciteit.
Zoonlief foetsie met moeders spaarpot
Amsterdam Een elfjarige jongen uit Amsterdam heeft donder
dag vergeefs geprobeerd twee biljetten van duizend gulden te
wisselen bij een bankfiliaal op het Damrak. Het geld was, zo
bleek achteraf, afkomstig uit zijn moeders spaarpot. De bankbe
diende vertrouwde de zaak niet en waarschuwde de politie. Aan
vankelijk zetten de jongen en drie vriendjes een grote mond op,
maar zij bonden in toen de agenten bij één van hen een geladen
alarmpistool vonden. Als het wisselen zou zijn gelukt, had de elf
jarige de kleinere coupures met zijn vriendjes willen delen. Het
pistool, zo verklaarden zij tegenover de politie, was om „oorlogje
te spelen".
den haag gpd
Staatssecretaris Gabor van landbouw is niet welkom als burge
meester van Apeldoorn. Nog voordat de bewindsman serieus voor
deze post in beeld is, hebben alle partijen in de grootste gemeente
van Oost-Nederland al laten weten dat hij 'niet onze man is'. De
huidige burgemeester Hubers vertrekt 1 november en de sollicita
tietermijn sluit maandag.
Traditioneel is de gemeente een CDA-bolwerk, en dus ligt het
voor de hand dat het CDA opnieuw in de vacature voorziet. Uit
vrees dat de partijtop Gabor een burgemeesterspost wil aanbieden
als dank voor bewezen diensten, roepen alle Apeldoornse partijen
al bij voorbaat dat ze hem niet willen. Ook het Apeldoornse CDA
wil Gabor niet, omdat hij als bestuurder in Den Haag zwaar is te
gengevallen. Fractievoorzitter Van de Kolk: „Gabor heeft voor ons
niet het gewenste imago".
Burgemeester Hubers wordt in Apeldoorn openlijk als 'linten
knipper' afgeschilderd. Mede door zijn gebrek aan leiding heeft
Apeldoorn een hectische tijd met veel hoogoplopende conflicten
achter de rug. De Apeldoornse raad wil daarom nu een echte be
stuurder.
dronten De Nederlandse Christelijke Boeren- en Tuindersbond bestaat 75 jaar en dat werd gisteren gevierd
met een feestdag in de Noordoostpolder. Een vleugje nostalgie hoorde daar uiteraard bij. De boeren hadden
daarvoor drie Belgische trekpaarden ingehuurd, die keurig voren trokken door de bonkige klei.
FOTO ANP HERMAN PIETERSE
Amsterdam Andijviestamppot stond er gisteren op het menu toen CDA-fractievoorzitter Brinkman een be
zoek bracht aan het Amsterdamse eetproject Filah. Op uitnodiging van het comité 'Amsterdam tegen verar
ming' kwam hij een kijkje nemen in Filah in de Staatsliedenbuurt, waar legalen en illegalen, daklozen en
buurbewoners enkele dagen in de week voor een paar gulden een warme maaltijd kunnen nuttigen.
FOTO ANP MARCEL ANTONISSE
Eerste grote succes voor speciaal opsporingsteam
AMSTERDAM ANP
Justitie heeft woensdag in de
Rotterdamse haven een schip
achterhaald dat een grote hoe
veelheid olie heeft geloosd op
de Noordzee. De Amsterdamse
officier van justitie voor Noord
zeezaken stelt de kapitein ver
antwoordelijk voor een olievlek
van dertig kilometer bij negen
honderd meter. Rijkswaterstaat
eist nu van de rederij vergoe
ding van de opruimkosten van
bijna een kwart miljoen gulden.
De olievlek ontstond in de
nacht van 12 op 13 maart op
twintig kilometer uit de kust
van Scheveningen. Het was een
van de grootste lozingen van de
laatste jaren. De olie kon gro
tendeels door het bestrijdings-
vaartuig Smal Agt worden opge
veegd, maar dat voorkwam niet
dat een onbekend aantal vogels
het leven liet. Onmiddellijk na
de lozing werden de namen van
387 verdachte schepen verza
meld. Verder onderzoek leidde
naar één schip.
Justitie besloot af te wachten
tot dat vaartuig een Nederland
se haven aandeed. Woensdag
meerde het af in Rotterdam en
werd gelijk aan de ketting ge-
ECO-TOILET
02510-15393
legd. De officier van justitie
heeft de rederij als boete een
schikking van 50.000 gulden
aangeboden. Donderdag kon
het schip na betaling weer uit
varen. De procedure voor het
verhaal van de opruimkosten
loopt nog.
Het Justitieel Opsporingsteam
Milieudelicten Noordzee
(JOMN) fungeert als een recher
che-bijstandsteam, waarin spe
cialisten van onder meer Justi
tie, Rijkswaterstaat en de kust
wacht samenwerken. Het team
onderzocht sinds de oprichting
in 1989 de herkomst van alle
grote olielozingen voor de Ne
derlandse kust, maar slaagde er
tot voor kort geen enkele keer in
een vervuilend schip te achter
halen. Deze geslaagde actie is
het eerste grote succes voor het
JOMN".
Het akkoord zelf bevat weinig verrassingen na alles wat
er de afgelopen maanden is gezegd en geschreven over
de bijstand. Dat de regelgeving vereenvoudigd moest
worden, stond buiten kijf. De tientallen categorieën met
bijpassend uitkeringspercentage lokken fraude uit, die
het maatschappelijk draagvlak voor de uitkeringen
aantast.
In een poging de uitkeringen te redden van de
mensen die ze echt nodig hebben, koos Ter Veld
uileindelijk voor een hardere aanpak van de jongeren.
Die zijn immers kansrijker op de arbeidsmarkt en zijn
dus in principe niet blijvend op de bijstand
aangewezen. De bijstand voor de groep tot 21 jaar zou
verdwijnen en de groep van 21 tot 27 jaar zou met een
omkering van de bewijslast te maken krijgen. Iedere
jongeren zou in beginsel vijftig procent van het
minimumloon krijgen en zou dan bij de sociale dienst
om een aanvulling kunnen vragen tot het oude niveau.
Maar dan zouden ze wel moeten aantonen dat ze daar
recht op hadden.
Was dat laatste voor Ter Velds PvdA nog te slikken, zij
het met moeite, het schrappen van de bijstand voor
jongeren was dat nfet. Toch had Ter Veld een goed
verhaal voor deze groep: iedereen kon zich immers
aanmelden voor het Jeugdwerkgarantieplan en zou
daarbij 32 uur per week kunnen werken tegen het
minimumjeugdloon. Wie wil werken, hoeft dus niet
zonder geld te zitten, aldus Ter Veld. Wie om een goede
reden ook buiten de JWG-boot zou vallen, zou van de
gemeente bijstand kunnen krijgen. Daarvoor kregen de
gemeenten ook geld via een toeslagenfonds.
Hoeveel krediet Wallage - bij zijn aantreden door Kok
Het is blijkbaar nog steeds de toon die de muziek
maakt, ook in de politiek. Als één ding opvalt aan het
akkoord dat staatssecretaris Wallage van sociale za
ken en gemeenten hebben gesloten over de bijstand,
dan is het wel dat ze geen duimbreed afwijken van de
plannen die Wallages voorgangster Elske ter Veld lut
tele maanden geleden presenteerde. Toen was voor
de PvdA het huis te klein en moest uiteindelijk Ter
Veld zelfs het veld ruimen. Nu staat de PvdA over die
zelfde plannen te juichen.
al uitgeroepen tot kroonprins - bij de fractie heeft, blijkt
vooral uit het feit dat 'zijn' zo luid bejubelde plan niet
slechts een kopie is van dat van Ter Veld, maar op
sommige punten zélfs nog verder gaat.
Waar Ter Veld 'stopte' bij de leeftijd van 27 jaar, wordt
de omkering van de bewijslast bij Wallage uitgebreid tot
het hele cliëntenbestand (overigens een logische stap).
Een ander punt is het 'trajectplan': in ruil voor een
toeslag (tot maximaal het huidige bijstandsniveau)
verplicht de cliënt zich tot bijvoorbeeld scholing om zijn
kansen op werk te vergroten.
Echt nieuw is dat overigens niet. In Den Haag wordt
er al jaren mee gewerkt (waarbij dan ^en strafkorting
volgt als de cÏÏent zich niet aan het contract houdt) en in
de praktijk blijkt het aardig te werken. Een kwart van de
langdurig werklozen komt daar mede door de
scholings- en/of sollicitatieverplichting toch weer aan
de bak.
Toch blijft het voorlopig de vraag wat het plan
uiteindelijk zal opleveren. Wallage denkt honderd
miljoen binnen te halen via fraudebestrijding, en dan
vooral de woonvormfraude: alleenstaanden moeten
straks bewijzen dat ze echt alleen wonen, zodat een
samenwonend stel dat recht heeft op honderd procent
van het minimumloon niet twee
alleenstaandenuitkeringen van zeventig procent van het
minimumloon int.
Allemaal prachtig, maar toen Ter Veld dat plan
presenteerde kwam vanuit de sociale diensten direct de
waag hoe een alleenstaande moet bewijzen dat hij echt
alleen woont. Dat punt is nog steeds niet opgelost. De
directeuren van sociale diensten wezen daar ook al
direct op in hun reactie.
Een tweede bezwaar tegen de nieuwe wetgeving is de
onvermijdelijke grotere willekeur die ermee gepaard
gaat. Natuurlijk, de Vereniging van Nederlandse
Gemeenten zal een modelverordening maken voor de
toekenning van de toeslagen, maar niets verbiedt
gemeenten om aanpassingen te maken. Toen Ter Veld
haar plannen presenteerde, riep PvdA-fractievoorzitter
Wöltgens al het schrikbeeld op van wat een
bijstandsmoeder in een SGP-gemeente wellicht te
wachten staat.
Bovendien moet de operatie bijna vierhonderd
miljoen gulden in het laatje brengen. Het leeuwcdeel
daarvan zal moeten komen uit de ongeveer 2,5 miljard
gulden die straks als toeslag wordt uitgekeerd.
Gemeenten zullen dus prioriteiten moeten stellen bij
die toeslagen. Wie daarvan het slachtoffer worden,
moeten al die 504.000 bijstandsontvangers in die meer
dan zeshonderd gemeenten voorlopig maar afwachten.
