'Ik ben een vlinder van God'
'Wout Regenwoud' zoekt donateurs
Rtv show
Gesnik en gesnotter
Van Kooten en De Bie terug als 'Krasse Knarren'
VRIJDAG3 SEPTEMBER 1993
157
mediagevoelig. Ze schrikken
niet van de camera en ze zijn
religieus. In Amerika zijn geloof
en maatschappelijk leven veel
meer met elkaar verweven dan
in Nederland. Ik kom uit een
milieu waarin de kerk iets voor
ons was en de bioscoop en het
theater voor anderen. In Ameri
ka gaat dat samen. Daar is het
niet verkeerd om gelovig te1
zijn."
Hij verwijst naar de jonge ac
teur Kirk Cameron van de serie
Growing Pains. Die reist in
Amerika met zijn vrouw langs
scholen om onder meer te ver
tellen dat sex voor het.huwelijk
niet goed is. „In Nederland zou
een acteur uitgelachen worden
als hij dat deed."
De portretten van Jan van den
Bosch krijgen zowel in binnen-
als buitenland erkenning. Zijn
programma Vuilnisvat New
York over Mother Jean die dak
lozen opneemt, was afgelopen
jaar één van de drie genomi
neerden voor de J. B. Broeksz-
prijs van de VARA. In Amerika,
waar enkele portretten zijn uit
gezonden, is hij onderscheiden
voor zijn aflevering Operation
Smile over een Amerikaanse
chirurg die in Azië kinderen met
een hazelip opereerde.
In het reisschema van Jan van
den Bosch staan de komende
tijd ontmoetingen met bekende
wereldburgers gepland. Moeder
Teresa heeft een interview toe
gezegd en de oud-vice presi
dent van de VS, Dan Quale, wil
ook voor zijn camera verschij
nen. Oliver North, voormalig
staflid van het Witte Huis en
hoofdrolspeler in de Irangate-
affaire, had Van den Bosch
graag geportretteerd, maar de
EO wil hem niet. „Hij heeft te
veel verkeerde dingen gedaan
(Eerste uitzending zaterdag 4
september, 22.28 uur, Neder
land 2)
Jan van den Bosch maakt nieuwe serie portretten voor EO
HILVERSUM SUSANNE VAN VELZEN
Over een paar dagen
vertrekt hij naar
Amerika. Kort daar
na staat Colombia op het pro
gramma en in november neemt
hij het vliegtuig richting China.
Het mag haast een wonder he
ten dat programmamaker Jan
van den Bosch een paar weken
in Nederland is en tijd heeft
voor een interview. Ruim vijf
maanden per jaar zwerft hij
over de hele wereld om portret
ten te maken van bijzondere
mensen voor de EO-serie.
Overal en Nergens.
De serie gaat het derde sei
zoen in. Zeventien nieuwe por
tretten van mensen, die gemeen
hebben dat ze gelovig zijn en
iets positiefs doen met hun le
ven, staan geprogrammeerd op
de late avond. Jan van den
Bosch maakt de afleveringen in
middels in eigen huis. Begin dit
jaar verliet hij de Evangelische
Omroep om zijn eigen produk-
tiebedrijf, The Company Media
Produkties, op te richten.
„Ik was toe aan een nieuwe
uitdaging. Ik ben gek op avon
tuur. Wekenlang achter mijn
bureau zitten is niets voor mij.
Vrijheid heb ik nodig. De vrij
heid om interessante mensen te
ontmoeten. Een vlinder van
God", zo omschrijft Jan van den
Bosch zichzelf. „Ik voel me geen
echte journalist. Zeker niet als ik
die Amerikaanse snelle jongens
zie staan voordat ze live de
lucht ingaan. Nog snel de haren
kammen en de stropdas recht."
EO's Jan van den Bosch maakte een nieuwe serie van 'Overal en Nergens', portretten van mensen, foto gpd
Zijn bureau op de vijfde ver
dieping van het Mediacentrum
in Hilversum lijkt even het mid
delpunt van de wereld. Rusland
aan de telefoon, met de uitnodi
ging om naar een bijeenkomst
van het Kozakkenkorps in Wla-
diwostok te komen. Een fax van
ontwikkelingswerker Bruce Ols-
son uit Colombia waarin Jan
van den Bosch welkom geheten
wordt bij de Motilones-india-
nen in de jungle. Indianenleider
Kaymiyokba wijst er in de fax
wel op dat 'elke vreemdeling die
naar het gebied komt, kans
loopt om door rebellen ont
voerd te worden.' „Het is rond.
We gaan daar filmen en krijgen
300 indianen mee die ons be
schermen", vertelt Van den
Bosch zichtbaar trots.
Aan het plafond in zijn werk
kamer hangen kleurige slingers.
Een verrassing van zijn collega's
ter ere van zijn verjaardag. Er is
ook taart. Geen verjaar
dagstaart, maar een bedankje
van een Hilversums opvanghuis
van het Leger des Heils voor ter
minale patiënten. Van den
Bosch heeft ze een rondleiding
gegeven in het Mediacentrum.
Hij steekt graag tijd in de mede-
„Op het moment dat ik geen
tijd meer zou hebben om men
sen te leren kennen voordat ik
ze film, stop ik ermee. Ik wil niet
een camera onder hun neus du-
Nergens' is het Leger des Heils actief om de nood te lenigen van zwer-
foto pr
In de eerste aflevering van 'Overal en
vers op het station Koersk.
wen, het verhaal eruit trekken
en wegwezen. Mijn interesse
gaat vooral uit naar het wezen
van de mensen, hun geestelijke
achtergrond. Wat motiveert
mensen? Dat wil in de program
ma's naar voren laten komen."
De Evangelische Omroep
heeft inmiddels veertig portret
ten in de Overal en Nergens-se-
rie uitgezonden. „Het program
ma is een aantal jaren geleden
toevallig geboren. Door een
technisch probleem kon een
uitzending van het Ronduit
Club Magazine niet in de studio
opgenomen worden. We zijn
toen met de camera naar Am
sterdam afgereisd om jongeren
op straat te interviewen. Op de
Zeedijk lag een Antilliaanse jon
gen helemaal stoned tegen een
geveltje. We stelden hem een
paar vragen en zijn hem de hele
dag gaan volgen", herinnert
Van den Bosch zich.
De programmamaker heeft
inmiddels ruim 120 landen be
zocht. Overal weet hij bijzonde
re types op te duiken. Voor
waarde is wel dat ze gelovig
zijn. Ze hoeven niet zwaargelo-
vig te zijn, als ze maar geloven,
luidt de opdracht van de Evan
gelische Omroep. Overal en
Nergens valt bij de omroep in
de categorie verkondigende
programma's. „Het is wel eens
jammer dat de personen per se
gelovig moeten zijn", geeft Van
den Bosch toe. „Soms ontmoet
ik interessante mensen die heel
geschikt zijn voor een portret
maar toch afvallen omdat ze
niet geloven."
Het geloof speelt in de por
tretten nog steeds een grote rol,
maar het komt niet meer zo ge
forceerd naar voren als in de
eerste afleveringen. Daar stelde
Jan van den Bosch naar het
eind van het programma toe
steevast de vraag 'Wanneer ging
het geloof een rol in je leven
spelen?'. „Daar kregen we ook
wel opmerkingen over. Het irri
teerde sommige mensen. Nu
verwerken we het geloof meer
door het hele verhaal heen."
In Amerika zitten voor de
Overal en Nergens-serie de
meest interessante types, vertelt
Van den Bosch. „Ze zijn heel
CLOSE UP
Heel vroeger maakte
je een kans op TV te
komen als je de
goegemeente iets zinnigs had te
melden. Tegenwoordig is dat al
lang niet meer nodig. Kleppen
als een kip zonder kop maar ge
zicht in serieuze plooi is ruim
voldoende om kostbare zendtijd
te vullen.
De laatste jaren is een geheel
nieuw criterium de televisiewe
reld binnengeslopen. Een ieder
die nu tot de 'uitverkorenen' wil
behoren, dus ooit een keer de
ether in wil, moet de moed heb
ben zijn of haar emoties te to
nen. Programmamakers zijn er
namelijk achter gekomen dat
gesnik, gesnotter, trillende on
derlippen en natbehuilde
smoeltjes het erg goed doen.
Na tranentrekkers als Surprise
Show (RTL 4) en Spoorloos
(KRO) is het Luxemburgse com-
mercieeltje vorige week begon
nen met Het Spijt Me. Een pro
gramma waarin een klein on
derdeeltje van de 5 Uur Show
het overbekende bloqmetje
centraal staat. Je moet het maar
durven.
Maar bij RTL 4 doen ze niet
moeilijk en het resultaat was er
dan ook naar. Een dik uur lang
rolden de tranen over het
scherm en wisselde de ene hui
lebalk de ander af. Hinderlijk
gestoord door presentatrice Ca
roline Tensen, die geen gele
genheid onbenut liet om de kij
kers te laten weten dat 'anderen
haar al hadden gezegd dat het
geen makkelijk programma zou
worden'. De kijker mocht eens
de indruk krijgen dat het alle
maal niets voorstelt.
Maar ze sloeg zich er kranig
door heen. Af en toe moest ze
even slikken, maar ik heb geen
traan zien biggelen. Daarmee
was ze dan ook wel de enige in
het hele programma, want be
halve de gasten hield ook het
publiek het niet droog. Van
Met al dat gesnotter tijdens het programma 'Het spijt me' moest Caro
line Tensen af en toe ook even slikken, maar haar tranen kon ze in be
dwang houden. foto gpd
snotlappen maat laken tot han
dige weggooiertjes, het hele sca
la was aanwezig en werd veel
vuldig uit broekzak of tas ge
haald. Ik wed dat de meeste
toeschouwers niet eens meer de
moeite namen het zakdoekje
weg te stoppen, want de gasten
volgden elkaar in een zeer rap
tempo op.
Hoewel ik zelfs nog wel eens
volschiet bij een tekenfilm, had
Het Spijt Me merkwaardig ge
noeg het tegenovergestelde ef
fect. Al bij de eerste aanblik van
een trillend lipje lag ik onder de
bank. De programmalokkertjes
waarmee RTL 4 de kijkers al we
kenlang had bestookt, hadden
me klaarblijkelijk gehard. Ik was
voorbereid op het ergste en dus
totaal niet ontvankelijk voor het
leed dat zich voor mijn ogen
voltrok.
Nu is het ene leed het flndere
niet. Tussen twee vriendinnen
die elkaar niet meer zien omdat
ze door toedoen van een van
hen een concert van Rob de
Nijs hebben gemist en de ex-
gokverslaafde die zijn spijt be
tuigt aan zijn ernstig zieke moe
der ligt een wereld van verschil.
Toch werd voor beide onder
werpen even veel of weinig
tijd ingeruimd. Bovendien
werd het item van de vriendin
nen nog wat aangekleed met
een optreden van Rob de Nijs
himself.
Carolien blonk zoals gewoonlijk
weer uit in oppervlakkigheid.
Dat uitte zich vooral in het ver
bale gedeelte van het program
ma. Veel verder dan 'wat is er
gebeurd' en 'nu wil je het weer
goedmaken' komt ze niet. Fy
siek gezien is het minder opper
vlakkig. Er wordt veel gezoend
en armen om schouders gesla
gen. Op die momenten flitst er
iets voorbij dat op een hartver
warmende Carolien lijkt. Maar
ja, dan staat de volgende gast al
Jolanda Oukes
weer te trappelen.
Het procédé is hetzelfde als 'het
bloemetje' uit de 5 Uur Show.
Uit naam van degene die het
goed wil maken, verrast een
medewerker van RTL 4 de an
dere partij met een boeket. De
transactie wordt in de deurope
ning afgehandeld. Het enige
verschil tussen beide program
ma's is dat in Het Spijt Me de
ontvanger van het boeket ook in
de studio aanwezig is. Het
weerzin tussen de ruziënde par
tijen is hartelijk maar het viel
me op dat het 'conflict' nog
voelbaar aanwezig is. Het pro
gramma zal dan ook niet meer
zijn dan een aanzet tot her
nieuwd contact. Een bloemetje
vergoeilijkt per slot van reke
ning niet alles. Een goed, open
hartig gesprek doet wonderen.
In de aflevering van vorige week
zat ter afwisseling van alle
vreugdevolle momenten een
'misser'. Zodra de zwaar gok
kende vrouw in de deuropening
er achter was gekomen van wie
het boeket afkomstig was, wei
gerde zij het aan te pakken.
Hoewel de man van de TV haar
behoorlijk onder druk zette,
bleef zij bij haar weigering en
verdomde het bovendien dieper
op de zaak in te gaan. Dit stand
vastige type liet zich niet in de
luren leggen door camera en
geluid.
Zij was overigens de enige. Het
leek er op dat de andere gasten
zich door microfoon en camera
lieten verleiden meer te vertel
len dan ze aanvankelijk van
plan waren. Daarmee is het
programma niet meer dan voer
voor voyeuristen. Over de vraag
of je op die manier mensen te
kijk mag zetten, kun je van me
ning verschillen: Ik troost me
maar met de wetenschap dat de
deelnemers zich zelf hebben
opgegeven en in grote lijnen
weten wat de bedoeling van het
programma is. Ik heb in ieder
geval geen flauw idee.
Marathon televisie-actie bij RTL 4 voor Wereld Natuur Fonds
werden geconfronteerd met ge
neratiegenoten, die zich in het
VPRO-programmapakket maar
moeilijk konden vinden. „Ener
zijds valt er voor de allerjong
sten volop te genieten, maar an
derzijds voelen veel bejaarde
kijkers zich steeds minder thuis
voor de buis. Wanneer wij de
uitval op de arbeidsmarkt be
schouwen, is het wellicht zinni
ger in plaats van bejaarden over
verjaarden te spreken. Een 34-
jarige, die noodgedwongen
moet gaan zitten vutten, een
vróuw van 45, die zich nog on
mogelijk kan vereenzelvigen
met het 'jonge ding' uit de
shampoo-reclame; voor deze
groep kijkers wil 'Krasse Knar-
n' een spiegelende uitlaat
ENSCHEDE»GPD
Na vijf seizoenen van Keek op
de Week willen Kees van Koot-
en en Wim de Bie op VPRO-te-
levisie een 'andere doelgroep
aanspreken'. Met ingang van 3
oktober komen zij met de 'Kras
se Knarren'. Dit programma zal
eens per 14 dagen op zondag
avond rond 21.00 uur te zien
zijn.
Het is geen live-uitzending,
hoewel de inhoud blijft gestoeld
op de actualiteit. Het besluit om
na 112 uitzendingen van Keek
op de Week met iets anders te
komen, staat volgens de VPRO
los van het feit dat er nu op
zondagavond op Nederland 3
geen NOS-Journaal meer is, zo
dat inhaken op de actualiteit,
zoals gebruikelijk" was, lastiger
respectievelijk 52 en 54 jaar zijn,
De Bie, die verklaren dat zij steeds vaker
zijn.
HILVERSUM JAN VAN STIPRIAAN
f e willen geen eenma-
M .lige giften, maar
vrienden voor het le
ven. Volgens Siegfried Woldhek,
directeur van het Wereld Na
tuur Fonds (WNF) heeft de
WNF-marathonuitzending van
28 uur die RTL 4 voor zijn reke
ning neemt, grote kans van sla
gen. „Er bestaat een enorme be
reidheid bij mensen om iets aan
de natuur te doen", zegt Wold
hek hoopvol.
'RTL 4 pakt uit voor het WNF'
is een grootschalige televisie
actie voor het WNF, waarvoor
op vanavond uur het startschot
wordt gegeven. De volgende
avond, tegen de klok van 24.00
uur, eindigt de uitzending. Doel
van het programma is om het
aantal nieuwe donateurs flink
op te krikken (nu heeft het WNF
400.000 donateurs en jeugdle
den) onder het motto 'Geef om
de natuur, word voor 50 gulden
actiedonateur van het Wereld
Natuur Fonds'.
Het commerciële station
heeft - in samenwerking met
het WNF, Joop van den Ende
Produkties, John de Mol Pro
dukties, Ivo Niehe Produkties
en sponsor VSB Bank - werkelijk
alles uit de kast gehaald om zo
veel mogelijk mensen 28 uur
lang aan RTL 4 te binden, ten
einde de TV-actie zo'n groot
mogelijke kans van slagen te ge
ven. Iedereen die maar een
beetje bekend is van RTL 4-TV,
is opgetrommeld om zijn of
haar aandeel te leveren: Loretta
Schrijver, André van Duin, Koos
Postema, Ron Brandsteder,
Henny Huisman, Catherine
Keijl, Ursul de Geer, Irene
Moors, Caroline Tensen, Viola
Holt en Hans van der Togt.
Henk Terlingen, tot voor kort
GPD-TV-criticus, beleeft zijn
primeur voor RTL 4. Hij presen
teert vanaf ongeveer 23.30 uur
zaterdagavond een talkshow.
De gesprekken worden afgewis
seld door reportages die enkele
RTL 4-coryfeeën in het buiten
land hebben gemaakt. Loretta
Schrijver reisde naar Hawaii
voor een reportage over de
moord op dolfijnen, Catherine
Keijl bericht over de Afrikaanse
witte neushoorn en Ursul de
Geer interviewde 'dierenminna-
res' Brigitte Bardot in Parijs.
Het dorp
„We proberen niet de Open Het
Dorp-actie van Mies Bouwman
destijds voor de AVRO te evena
ren", licht programmadirecteur
Bert van der Veer van RTL 4 toe.
„Die tijd is voorbij. De actie
voor het WNF zal een eigentijd
ser karakter hebben.
RTL 4 pakt uit voor het WNF
ziet er dan ook heel anders uit.
Een deel van de 'a
programmering gaat gewoon
door, maar is in verband m£t de
actie aangepast of geïntegreerd.
Dat geldt voor programma's als
bij voorbeeld Telekids, Wie ben
ik?, de 5 Uur Show, Het spijt
me, Vrienden voor het Leven en
Ooggetuige, waarin onder an
dere een interview met prins
Bernhard is opgenomen.
Het spits wordt afgebeten
door de 'giganten', zoals Van
def Veer ze omschrijft, Koos
Postema en André van Duin. In
een drie kwartier durend pro
gramma maakt het tweetal dui
delijk waarom het volgens de
optiek van het WNF nodig is om
de organisatie financieel te
steunen. Dat gebeurt onder an
dere aan de hand van beelden
van dieren (olifant, pandabeer,
bever, neushoorn, gorilla etc.
etc.) dje al dan niet met uitster
ven worden bedreigd.
In 24 speciale, circa 10 minu
ten durende actieblokken (het
'WNF-actie-eiland') is André
van Duin te zien als Wout Re
genwoud, die vanaf een onbe
woond eiland de 28 uur duren
de marathon-uitzending volgt.
Van Duin ontvangt op zijn ei
land talloze RTL 4-sterren, maar
ontvangt daarnaast ook mensen
als Ed Nijpels en andere (inter
nationale) gasten. De actieblok
ken vormen een soort rode
draad van het programma. Elk
blok staat in het teken van een
bepaald dier. Intussen speelt,
tijdens elk actieblok, Hans van
der Togt met kersverse dona
teurs telefonisch het Rad van
Fortuin.
In de nacht van vrijdag op za
terdag wordt, aansluitend op de-
talkshow van Henk Terlingen,
de film Mountains of the moon
over een ontdekkingsreis die
begint bij de bronnen van de
Nijl. Daarna staat The call of the
wind geprogrammeerd. Charl
ton Heston speelt daarin een
goudzoeker. Verder toont RTL 4
even na 6.00 uur 's morgens
hoogtepunten uit het werk van
de natuurfilmer Jacques Cous-,
teau. Aansluitend, om 7.00 uur,
begint Telekids. Presentatrice
Irene Moors ontvangt onder an
dere WNF-jeugdleden, terwijl
de speciale Vraag maar raak-
gast André van Duin is. Tijdens
Telekids, dat duurt tot 12.00 uur
's middags, staat ook het WNF-
actie-eiland geprogrammeerd.
Een aantal acteurs van Goede
Tijden, Slechte Tijden zal daar
bij aanwezig zijn.
En over Goede Tijden, Slechte
Tijden gesproken: dat is het eni
ge programma (afgezien van
het nieuws natuurlijk), dat niet"
is herschreven. „Dat was net
iets te lastig om te integreren",
aldus Van der Veer.
(De RTL 4-marathon voor het
Wereld Natuur Fonds begint
vanavond om 20.00 uur)
Een heel team van presentatoren zal de 28 uur durende uitzending 'RTL 4 pakt uit voor het WNF' gaan verzorgen.
foto anp.
