VVDM: Toename geweld in het leger Futuristische ingang station Blaak 'Systeem moet mensen vooral een veiliger gevoel geven' Binnenland Verzetsheld Wagenaar verguisd in de CPN Lik op stuk in Groningen VRIJDAG 3 SEPTEMBER 1993 ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD GemeenschappeHke Perv Koffieshophoiider door het lint Twaalf jaar cel voor moord veehouder Groningen De rechtbank in Groningen heeft gisteren een 22-ja- rige man uit Winschoten twaalf jaar gevangenisstraf opgelegd voor de moord op een veehouder in het Duitse plaatsje Schöne- werda. Tegen hem was eerder vijftien jaar geëist. De man heeft bekend dat hij in november vorig jaar samen met een 23-jarige plaatsgenoot de 42-jarige veehouder uit Westbeemster om het leven heeft gebracht om het er van diens geld eens goed van te kunnen nemen. Geen dwang hergebruik aluminium den haag Een meerderheid van de Tweede Kamer en minister Andriessen van economische zaken voelen er niets voor de alu miniumsmelters Pechiney in Vlissingen en Aldel in Delfzijl te dwingen over te schakelen op de verwerking van gebruikt alumi nium. Tijdens een debat in de Tweede Kamer over de tijdelijke energieprijsverlaging voor beide bedrijven drong GroenLinks er op aan deze steun vooral te beschouwen als een stimulans om het meer in de richting van hergebruik ter zoeken. Man doodgedrukt in ingestorte gleuf eindhoven Een 23-jarige man uit het Belgische Kortrijk is giste ren door een bedrijfsongeval in Eindhoven om het leven geko men. De man hielp bij het graven van een 3 meter diepe gleuf voor de aanleg van een waterleiding. Door nog onbekende oor zaak stortte die gleuf gedeeltelijk in. De man werd tot aan zijn hoofd bedolven door een grote hoeveelheid zand en daardoor doodgedrukt. Politiemannen geboeid en beroofd varssevelp Twee politieagenten in Varsseveld zijn in de nacht van woensdag op donderdag in hun eigen boeien geslagen en beroofd. De agenten wilden twee mannen controleren die daar op allebei een pistool trokken. Zij dwongen de agenten hun re volvers en portofoons af te geven, en lieten hen geboeid in de bosjes bij het centrum van Varsseveld achter. De agenten heb ben zichzelf snel kunnen bevrijden. De politie is een buurton derzoek begonnen naar de daders. Rotterdam Het luchtspoor verdwijnt bin nenkort uit het Rotterdamse stadshart Vanaf 24 september is het 116 jaar oude spoorweg viaduct tussen Rotterdam Centraal Station en Rotterdam-Zuid verleden tijd. Wie dit traject in de toekomst per trein aflegt, doet dat on dergronds en heeft dus geen uitzicht meer op bijvoorbeeld de Kubuswoningen bij Rotter dam Blaak. Op de foto de futuristische toe- gangsluifel van het nieuwe ondergrondse sta tion Blaak met op de achtergrond het nog in gebruik zijnde oude station en het luchtspoor. FOTO ANP ED OUDENAARDEN Camera 's bespieden criminelen op Centraal Station Rotterdam Oorzaak kan onzekerheid binnen krijgsmacht zijn Geweld en intimidatie tegenover soldaten nemen sinds juli volgens de Vereniging van Dienstplichtige Militairen (WDM) flink toe. Vooral sergeanten en wachtmeesters zouden betrokken zijn bij zaken als schoppen, schelden of racistische opmerkingen maken. Ook zouden zij sol daten dwingen met blessures door te lopen of hen bij wijze van straf dagenlang met een volgepakte plunjebaai laten sjouwen. Bestuur van SGP blijft vrouwen weren den haag anp Het hoofdbestuur van de Staat kundig Gereformeerde Partij heeft in een brief aan de leden benadrukt dat het SGP-bestuur blijft vasthouden aan het voor stel om vrouwen niet toe te la ten als partijlid. „Het hoofdbe stuur wekt u op de voorstellen, zoals verwoord in deze brief, grondig te bestuderen, te toet sen aan Gods Woord en alleen op grond daarvan tot een ver antwoorde keus te komen", zo staat in de brief te lezen. De kwestie van hej vrouwen- lidtnaatschap staat centraal tij dens een algemene ledenverga dering op 25 september. Een woordvoerder van het SGP-be stuur zei gistermorgen dat is be sloten tot het sturen van deze recente brief, omdat de SGP-le- den de afgelopen tijd zijn be stookt met tal van rondschrij- vens. Diverse SGP-afdelingen en actiegroepen hebben de. SGP-leden benaderd met pro vrouw-standpunten. „Daar zijn onze leden niet aan gewend", aldus de woordvoerder van het hoofdbestuur, dat vervolgens besloot enig tegengas le geven. De stellingname van het SGP- bestuur is binnen de partij niet onomstreden. De Werkgroep Bouwen, die in de SGP een krachtige lobby voert voor het lidmaatschap van vrouwen, houdt morgenmiddag in Rotter dam een openbare discussie ter voorbereiding op de ledenver gadering van 25 september. Partijvoorzitter Hovius uit Kat wijk liet vorige week in een brief aan alle leden weten dat hij overweegt op te stappen wan neer de leden blijven wèigeren vrouwen toe te laten tot de par tij. Hij neemt daarmee dus een minderheidsstandpunt in bin den het hoofdbestuur. 'Een fokzeug heeft recht op stro in hok' den haag «anp Staatssecretaris Gabor van land bouw vindt dat de Nederlandse zeugen recht hebben op stro in hun hokken. In het kader van de Gezondheids- en Welzijns wet voor Dieren wil Gabor boe ren verplichten hun zogende zeugen van strooisel te voor zien. Nederland telt ongeveer 1,7 miljoen fokvarkens, die zorgen voor de produktie van mestvar- kens. De meeste zeugen worden gehuisvest op verwarmde be tonnen vloeren. Die zouden volgens Gabor moeten worden voorzien van stro, hooi, com post, houtkrullen of zaagsel. Daarmee wordt het welzijn van de zeugen verhoogd. Ook een rubberen mat volstaat, vindt de staatssecretaris. Het Landbouwschap wijst het voorstel af. Het gebruik van strooisel verstopt de mestafvoer in de stallen. Bovendien is de toename van stof in de stal slecht voor de gezondheid van de varkensboer, aldus het Land bouwschap. rotterdam gpd 'Big brother is watching you' in en bij het Centraal Station in Rotterdam. Reizigers kunnen zich daar voortaan een stuk vei liger voelen, want gisteren zijn ruim zestig camera's binnen en buiten het station in gebruik ge nomen. Vierentwintig uur per dag, zeven dagen per week hou den veiligheidsbeambten in een nabijgelegen gebouwtje alle beelden in de gaten. Bij onheil waarschuwen zij de Spoorweg politie, die in het uiterste geval binnen een minuut ter plekke is, aldus de NS. De camera's hangen onder meer aan de voorkant van het station, in de centrale hal, de reizigerstunnel en op de per rons. Sommige perrons, zoals dat voor de nachttreinen, zijn volledig in beeld gebracht. Bij andere worden alleen de trap pen bewaakt. Verder hangen camera's bij de bagagekluizen en bij de croissanterie. „De croissanterie is als een van de meest risicovolle plek ken uitgerust met kleurencame- ra's die voortdurend beeldep zenden naar de Spoorwegpoli tie", zegt Henk Hagers, hoofd Bedrijfsbewaking van de Neder landse Spoorwegen. „Kleur, omdat dat betere signalemen ten geeft. Verder loopt met zes tien camera's, waaronder die bij den haag carine neefjes Een moedig en betrouwbaar man, ondernemend, maar toch bedachtzaam. Dat was het beeld van verzetsheld Gerben Wagenaar tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij was één van de voormannen van het illegale communistische verzet. Wage naar, ooit voorzitter van de CPN, is dinsdag op 80-jarige leeftijd in zijn woonplaats Am sterdam overleden. Hij gaf in de oorlog onder meer leiding aan een sabotage actie op het vliegveld Gilze-Rij- en. Daar stonden zeventien bommenwerpers van de nazi's die werden ingezet voor bom bardementen op Londen, 's Nachts passeerde Wagenaar de schildwachten op het terrein van Gilze-Rijen, klom over de afrasteringen heen en zorgde ervoor dat de motoren van de vliegtuigen in brand zouden ra ken. Vlak nadat de bommen werpers van dit terrein opste gen, kwamen ze brandend om laag. De Amerikaanse generaal Ei senhower heeft hem na de oor log voor deze moedige daad een zeer hoge militaire onderschei ding toegekend. Wagenaar stuurde de onderscheiding ech- de ingang van het station, een videoband mee. Willen we iets van de andere camera's opne men, dan kan dat ook. De vi deobeelden blijven maximaal 24 uur bewaard. Hoewel ze niet als bewijsmateriaal dienen, kunnen ze voor de politie zeer waardevol zijn bij het opsporen van bijvoorbeeld zakkenrol lers". Ook buiten, in de gemeente tunnel hangen camera's. Niet op Perron Nul (de gedoogzone voor druggebruikers), omdat het Rotterdamse gemeentebe stuur daar niets voor voelde. De camerabeelden worden doorgeseind naar een regieka mer waar voortdurend twee vei ligheidsbeambten zitten. Eén van hen houdt het CS in de ga ten, de ander bekijkt vanaf 15 september de beelden van 46 camera's op het nieuwe station Blaak. Iedere bewaker heeft vier schermen onder zijn hoede die beelden van vier camera's uit zenden. Om de paar seconden verspringt elk beeld naar andere camera's, zodat het hele station binnen enkele minuten in beeld is gebracht. „Dit proces kan voortdurend worden onderbroken", vervolgt Hagers. „Ziet de beambte iets dat hij niet vertrouwt, dan kan hij het beeld overzetten op de vijfde monitor. Die wordt niet onderbroken en bovendien op- ter terug uit protest tegen het Amerikaanse optreden in Korea. Wagenaar was er ook de man niet naar om zijn verzetswerk als een geweldige prestatie te zien. „Het was een noodzaak. Het moet een voldoening zijn je tegen zulks barbaars geweld als toen verzet te hebben. Wat mij betreft: door actief te zijn, kon ik in vrede met mezelf leven", verklaarde Wagenaar in 1958 in een interview met Vrij Neder land. Ruim tien jaar na de oorlog werd Wagenaar, die toen voor zitter was van de CPN, uit de partij gezet. Samen met drie an dere prominente communisten, onder wie Henk Gortzak, wilde Wagenaar binnen de partij bre ken met de harde leer van het stalinisme. CPN-secretaris Paul de Groot was het hier absoluut niet mee eens en Wagenaar en aanhangers, de zogenoemde 'Brug-groep', moesten acuut opstappen. De broeder-twist binnen de partij ontpopte zich vlak voor de verkiezingen en had een fikse nederlaag voor de CPN tot gevolg. Vanaf dat mo ment stelde de partij alles in werking om het verzetsaureool van Gerben Wagenaars hoofd te stoten. Een jaar nadat hij uit de partij genomen op video. Ook ver schijnt dit beeld automatisch op een monitor bij de Spoorweg politie. Is het echt foute boel. dan komt er meteen een telefo nische melding bij de politie achteraan zodat de surveilleren de agenten binnen een mum van tijd aanwezig kunnen zijn". Op het station zijn de Pame- ra's overduidelijk aanwezig. Sommigen hangen op onopval lende plaatsen, maar de meeste exemplaren zijn praktisch op ooghoogte gemonteerd. „Dat is de bedoeling", weet Hagers, „want dit systeem is vooral be doeld om mensen een veiliger gevoel te geven. Het CS is na melijk helemaal niet zo onveilig als iedereen denkt. We hebben uitgerekend dat bij één op de negentigduizend reizigers of passanten een incident plaats heeft". De bewering dat we dan net zo goed nepcamera's kun nen ophangen, gaat echter niet op. Dat hebben criminelen zo door". Het camera-observatiesys teem op het CS en station Blaak heeft anderhalf miljoen gulden gekost. Elk jaar moet voor de exploitatie nog eens een mil joen gulden worden neergeteld. Het is de bedoeling dat de sta tions in Den Haag, Utrecht en Amsterdam binnen enkele maanden ook camerabewaking krijgen. werd gezet, bracht de CPN een boekje uit over de rol van de communistische partij tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hierin werd Wagenaar in vrese lijke bewoordingen omschreven als een Engelse agent die de Ne derlandse regering in I.onden zou hebben aangemoedigd om het communisme tegen te gaan. De voormalige 'verzetsheld' werd uitgemaakt voor saboteur, verrader en onderwereldfiguur. Pas 25 jaar na dato heeft de CPN afstand genomen van de inhoud van dit boek. Joop Wolff, van 1967 tot 1982 CPN- Tweede Kamerlid en voormalig hoofdredacteur van het com- 'Veel taken, maar te weinig geld voor HBO' zeist anp Beperking van het aantal stu denten aan de universiteit leidt tot flinke financiële achterstel ling van het HBO. Dat zei voor zitter De Greef van het bestuur van de Hogeschool Midden Ne derland gisteren bij de opening van het nieuwe studiejaar. De Greef verwijt minister Ritzen dat hij de universiteiten finan cieel bevoordeelt: „Zij hoeven straks minder studenten op te leiden, maar krijgen evenveel geld. Voor het HBO geldt het omgekeerde". Ritzen stuurt al enige tijd aan op beperking van het aantal studenten aan de universiteiten. Bijvoorbeeld door invoering van een bindend studieadvies, waardoor studenten die hun eerste jaar niet goed doorko men het dringende advies krij gen te vertrekken. Velen van hen kiezen dan voor het HBO. Tegelijk belooft hij de universi teiten dat die beperking van het aantal studenten hen financieel geen schade zal doen: zij krijgen niet minder geld dan nü. De Greef vindt dat een schan de. „De hogescholen hoeven niet op meer geld te rekenen, maar krijgen straks wel veel meer studenten. Vette taken, magere potten voor het HBO staat tegenover dikbetaald, dungezaaid bij de universiteit", verwijt De Greef de minister. Het HBO is anderhalf keer zo groot als het wetenschappelijk onderwijs. munistische dagblad De Waar heid: „We noemden het wel het rode boekje. En als ik het nu lees krijg ik nog rode oortjes. De inhoud was beneden alle peil". Op het bewuste congres stel de het partijbestuur voor dat de leden van de groep Wagenaar weer lid mochten worden. Wa genaar had echter geen belang stelling. Tegenover het Parool verklaarde hij destijds „het wel interessant te vinden dat het de jongere generatie in de CPN is gelukt dit te bewerkstelligen. Maar daarmee is er nog niet op nieuw een geschiedenis van de CPN in de oorlog geschreven". den haag anp Sinds begin juli zijn er ruim tien serieuze gevallen bij de WDM gemeld. „In de maanden daar voor ging het om een enkel ge val", vertelt WDM-woordvoer der Rik van Duifhuizen. In de Johannes Postkazerne in Havel- te is vorige maand volgens de WDM een aantal net opgeko men dienstplichtigen het slachtoffer van grove intimida tie geworden. Zij moesten op bevel collec tief hun geslachtsdelen in een helm met water schoonwassen, werden uitgemaakt voor 'mietje'.'zombie' en 'asielzoe ker' en werden lichamelijk zo hard aangepakt dat bijna een- den helder anp De exploitant van een koffie shop in Den Helder heeft giste ren de redactie van de plaatse lijk kabelkrant gedwongen een in zijn ogen foutief bericht over zijn zaak uit de uitzending te nemen. De man dreigde zich op de redactie in brand te steken en alle aanwezigen dood te schieten. Volgens de Helderse politie woordvoerder is de ondernemer 'niet helemaal ten onrechte' boos over het gewraakte be richt. Dat meldde dat de eige naar zijn 'omstreden etablisse ment' heropende na gedwon gen sluiting wegens handel in soft-drugs. Van een dergelijke sluiting is nooit sprake geweest en het bedrijf is niet omstreden, aldus de politie. De ondernemer derde van hen blessures opliep. Van Duifhuizen noemt ook ge vallen waarbij soldaten de rol van krijgsgevangene moesten spelen, met hun gezicht in de modder werden gedrukt en er op hun hoofd werd gestaan. De zaken zijn aangekaart bij de betreffende afdelingen per soneelszaken, die er volgens Van Duifhuizen wel werk van maken. „We hebben echter het idee dat er sprake is van een duidelijke tendens en willen daarom steviger maatregelen." zo zegt hij. De WDM heeft hier over een brief aan minister Ter Beek geschreven en wil een ge sprek met de bevelhebber der landstrijdkrachten, luitenant- generaal Couzy. Naar aanlei- heeft zijn pand alleen maar ver bouwd. In januari is de koffie shop overvallen en daarbij is ge schoten. Tegen het middaguur drong de exploitant de redactieruimte van de kabelkrant binnen om verhaal te halen over het be richt. Hij eiste onmiddellijke rectificatie of intrekking. Nadat hij zich benzine over het hoofd had gegoten, een aansteker in de aanslag hield, met glaswerk begon te gooien en een redac teur bij de keel greep, schakelde de redactie de politie in. De ho- reca-ondernemer dreigde toen een pistool te halen om 'ieder een hier dood te schieten'. Uit eindelijk zijn de man, zijn vrouw en een familielid meege nomen voor verhoor. Het bericht is niet meer uitge zonden. ding van de WDM-brief heeft Ter Beek aan zijn ambtenaren gevraagd de zaken 'tot op de bodem' uit te zoeken. Ook heeft hij hen gevraagd hem te advise ren over eventuele maatregelen De WDM wil dat comman danten duidelijk stelling nemen tegen de praktijken van geweld en intimidatie en aan dienst plichtigen beter duidelijk ma ken wat zij niet hoeven te tole reren. De soldatenbond pleit voorts voor een Sociaal Inspec tie Orgaan, dat onaangekondigd en dus onverwacht kan nagaan hoe een eenheid sociaal func tioneert. De WDM-woordvoerder denkt dat de toename van het geweld te maken heeft met de onzekerheid die als gevolg van de reorganisatie van de krijgs macht bij veel beroepsmilitai ren bestaat over hun toekomst. De meeste gevallen doen zich voor bij gevechtseenheden, de sector die het zwaarst door de reorganisatie wordt getroffen, stelt Van Duifhuizen vast. Die onzekerheid zou op de soldaten worden afgereageerd. MINISTERIE VAN DEFENSIE UITKERING SOLDIJ EX-KRIJGSGEVANGENEN 1943-1945 HERHAALDE EN LAATSTE OPROEP De regeling soldij ex-krijgsgevangenen 1943-1945 loopt op 11 oktober 1993 af. Tot die datum kunnen ex-dienstplichtigen en gewezen reservisten beneden de rang van officier die in de periode 1943-1945 in Duitse krijgsgevangenschap verbleven een aanvraag indienen om in aanmerking te komen voor een een malige uitkering van netto 700.-. Ook de weduwe die m het tijdvak van knjgs- gevangenschap met de overleden militair was gehuwd, kan hiervoor in aan merking komen. krijgsgevangenschap Indien u voor deze uitkering in aanmerking denkt te komen dient u onderstaan de antwoordcoupon in te vullen en deze. voldoende gefrankeerd, voor 11 ok tober 1993 te sturen naar MINISTERIE VAN DEFENSIE DIENST ZORG POSTAKTIEVE MILITAIREN BUREAU OIPA/PA POSTBUS 7000 6460 NC KERKRADE Aanvraag eenmalige uitkering soldij Naam militair: Voorletters: Indien weduwe aanvraagt, meisjesnaam Adres: Postcode/woonplaats Geboortedatum militair Indien bekend registratie- c.q. mannenr >1- 3 worden ingestuurd als U deze uitkering a Aantal ontslagen bij Defensie pakt lager uit Het aantal gedwongen ont slagen bij defensie zal mee vallen. Dat zegt directeur-ge neraal personeelszaken van defensie. Wim Bunnik. in een interview met de Defensie krant. Tot voor kort werd re kening gehouden met 1500 gedwongen ontslagen. Maar de overplaatsing van defen sie-personeel naar andere departementen verloopt zo goed. dat Bunnik verwacht dat het aantal gedwongen ontslagen onder de 1500 zal blijven. Ook intern verloopt de herplaatsing van overtol lig defensiepersoneel voor spoedig. Over het aantal ar beidsplaatsen dat wel verlo ren gaat, deed Bunnik geen uitlatingen. Defensie heeft zeer uitge breide om-, her- en hijscho lingsregelingen in het leven geroepen die nu hun vruch ten beginnen af te werpen. Lr kunnen zelfs tweejarige dagopleidingen gevolgd wor den als dat de betrokken werknemers uitzicht biedt op een nieuwe baan. En onder bepaalde omstandigheden kunnen defensiemedewer kers die met ontslag worden bedreigd, ook steun krijgen bij de opzet van een eigen bedrijfje. Elke herplaatsing is ook voor Defensie gunstig, omdat het een wachtgelduit kering (de WW voor ambte naren) scheelt. Het is de bedoeling om de krijgsmacht met 44 procent in te krimpen. Justitie in Groningen gaat ver dachten voortaan sneller voor de rechter slepen. Aangehou den verdachten krijgen vanaf volgende week woensdag in de meeste gevallen meteen na ver hoor op het politiebureau een dagvaarding. Dat is de strekking van het zogenoemde Pauwer project van minister Hirsch Bal- lin van justitie dat woensdag begint. De tijd tussen de aan houding voor een delict en de rechtszaak wordt hiermee be langrijk korter. Dit Pauwer-pro ject (Project Aanhouding Uitrei ken Wegzenden en Resultaat) in Groningen is de eerste proef op dit gebied in Nederland.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1993 | | pagina 5