Arafat beseft dat half ei beter is dan
lege dop
Akkoord verrast het Israëlische leger
Feiten &Meningen
Uit lot Palestijnen lering
trekken voor moslims Bosnië
^gAöEHÜURrjE 2eKAVlEft, op tv:
Fiscaal voordeeltje bij jaarkaart
DONDERDAG 2 SEPTEMBER 1993
2
Yasser Arafat.
ze zich aan het voorbereiden
om op te kunnen gaan in een
interimregering voor wat ze
hoopt dat uiteindelijk een onaf
hankelijke Palestijnse staat
wordt.
Wat heeft hem en de Israëli's
er dan toe gebracht dit ge
denkwaardige akkoord te slui
ten? In de eerste plaats was het
de wens van allen om tot een
overeenkomst te komen. En als
het akkoord standhoudt, dan is
dat omdat zij dat willen, omdat
zij door een dergelijke overeen
komst hun eigen belangen zien
gediend.
De Israëli's erkennen dat de we-
FOTO ANP
reld is veranderd. De val van de
Berlijnse Muur, de ineenstor
ting van de Sovjetunie, de Golf
oorlog en de daarmee gepaard
gaande druk om tot een over
eenkomst te komen over de
echte onopgeloste kwestie in
het Midden-Oosten, het droeg
er allemaal toe bij dat Israël tot
het besef kwam, dat er nooit
meer een betere gelegenheid
zou komen om een akkoord te
sluiten.
VERTALING: LUUTJE NIEMANTSVERDRIET
Een week duurt lang in de politiek. En in het Midden-
Oosten duren zes dagen zelfs nog langer. Zes dagen om
de wereld te scheppen. Zes dagen in juni 1967 om de ge
zamenlijke Arabische legers van Syrië, Egypte en Jorda
nië te verslaan, en de Palestijnen van de Westelijke Jor-
daanoever en de Gazastrook onder Israëlische controle te
brengen. En zes dagen voor Yasser Arafat, de voorzitter
van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO) om
vanuit een politieke schijndood volop in het leven terug
te keren.
LONDEN CHARLES RICHARDS
THE INDEPENDENT
Vorige week kreeg zijn leider
schap aanvallen te verduren, en
werd hij belasterd vanwege de
manier waarop hij het vredes
proces en de financiën van de
PLO behandelde. Nu wordt hij
erkend als de opsteller van een
ontwerpovereenkomst volgens
welke de muren van Jericho
wellicht opnieuw worden opge
bouwd in het zwart, groen, rood
en wit van defalestijnse vlag.
Arafat zal zich misschien nooit
in de villa installeren die voor
hem in Jericho in gereedheid
wordt gebracht. Maar het prin
cipe-akkoord over Palestijns
zelfbestuur in Gaza en Jericho
logenstraft een van de oude ge
meenplaatsen over de PLO-
voorzitter: dat hij liever de PLO
bijeen hield, de hardliners rus
tig hield om iets wat op Pales
tijnse eenheid lijkt te behouden,
dan dat hij vocht voor de bevrij
ding van Palestina zelf.
En hij heeft te laat, dat is
waar een van de andere mis
kleunen van het Palestijnse lei
derschap in de loop van de ge
schiedenis van zich afgewor
pen. De eerste zionistische lei
ders gingen gretig akkoord met
ieder aanbod van land of rech
ten, hoe eenzijdig of onbevredi
gend ook, wetende dat ze erop
konden bouwen. De Palestijnen
verwierpen onmiddellijk ieder
aanbod dat hen onthield waar
ze met enige reden recht op
meenden te hebben.
Als gevolg van het feit dat hun
eigen politieke leiderschap niet
bereid was compromissen te
sluiten en vanwege de Israëli
sche militaire overmacht, verlo
ren zij voortdurend: van het
verdelingsplan van de VN in
1947, tot het verdere verlies van
grondgebied en de vluchtelin-
gencrisis in 1948/49, tot de
tweede vluchtelingengolf in
1967, en de uitwijzing uit Liba
non in 1982.
De Palestijnen hadden ook te
lijden onder de Arabische lei
ders, vooral in de confrontatie
met Jordanië in 1970. En de af
gelopen twintig jaar zagen zij de
kleine stukjes land die zij op de
Westelijke Jordaanoever en de
Gazastrook bezetten, steeds
meer bedolven raken onder het
beton van de joodse nederzet
tingen.
Toch heeft Arafat altijd beweerd
dat hij een vierkante meter
grondgebied-zou accepteren
om daarop de Palestijnse vlag te
plaatsen. En nu is hij akkoord
gegaan met het idee dat een
half ei beter is dan een lege dop.
Een opstapje binnen een heel
klein stukje van de historische
staat Palestina is te verkiezen
boven de puurheid van Pales
tijnse verlangens in steriel bal
lingschap. Het is een compro
mis. een ongelukkig compro
mis, maar het beste dat hij re
delijkerwijze had kunnen hopen
te bereiken.
Hij heeft zeker flink moeten
slikken om tot dit akkoord te
komen. Jarenlang beschouwde
hij de Palestijnen in de vluchte
lingenkampen in Libanon en, in
mindere mate, Jordanië als zijn
belangrijkste aanhang. Na het
uitbreken van de Palestijnse in
tifada in december 1987 een
gebeurtenis die hem evenzeer
verraste als iedereen trachtte
hij degenen binnen de door Is
raël bezette gebieden te winnen
als de authentieke helden van
de Palestijnse nationale bewe
ging.
En ook de Israëli's beschouw
den de Palestijnen in de bezette
gebieden als de authentieke lei
ders van de Palestijnen. Jaren
lang weigerden zij met de PLO
te onderhandelen, niet omdat
zij die als een terroristische or
ganisatie beschouwden, maar
omdat zij sprak namens Pales
tijnen die waren gevlucht uit
gebieden die nu deel uitmaak
ten van Israël, en die de wens
koesterden naar huis terug te
keren. Die houding veranderde
omdat Yitzhak Rabin erkende
dat hij direct moest praten met
de leiders van de PLO die het
beleid uitstippelden. Aldus zijn
de poppenspelers van de PLO
bevorderd tot de belangrijkste
acteurs op het toneel.
De PLO-leider heeft hieraan
meegewerkt door zijn geheime
besprekingen met de Israëli's in
Oslo te beginnen zonder zijn
onderhandelingsdelegatie in
Washington daarvan op de
hoogte te brengen. Het was
Arafat als vanouds: geheimzin
nig, onbetrouwbaar, en on
danks alle bezweringen dat de
PLO een democratische organi
satie was, autocratisch.
De PLO of op zijn minst
Arafats Fatah-beweging heeft
zichzelf getransformeerd van
een revolutionaire organisatie
die een gewapende strijd voer
de, tot een organisatie die di
plomatiek optreden en onder
handelingen omhelst. En nu is
JERUZALEM GPD
De verrassende toenadering tussen Israël
en de PLO alsmede de snelheid waarmee
het vredesproces zich verder lijkt te ont
wikkelen, stelt ook het Israëlische leger
voor nieuwe opgaven. Tijdens de minis
terraad van afgelopen maandag, waarop
het ontwerpakkoord werd goedgekeurd,
hoorde chef-staf generaal Ehud Barak
een lange reeks opsommen van militaire
problemen zich zouden kunnen voor
doen rond de terugtrekking uit de Gaza
strook en het gebied van Jericho. Daags
ema lichtte zijn adjudant, generaal Am-
non Shahak, de commissie voor buiten
landse zaken en defensie van de Knesset
in. Beide hooggeplaatste bevelhebbers
gaven de indruk dat het Israëlische leger
enigzins overvallen is door het onver
wachte akkoord.
Hoewel voorstellen voor een terugtrek
king uit de Gaza strook al eerder onder
werp van politieke discussie waren, blijkt
het leger evenals de meeste Israëli
sche beleidsmakers volledig buiten
het geheime onderhandelingsproces ge
houden te zijn. Tenminste één militaire
bron zei dat delen van het ontwerpak
koord, zoals dat officieel door enkele Is
raëlische kranten is gepubliceerd, de in
druk wekken geformuleerd te zijn zon
der de nodige militaire expertise.
„Op het eerste gezicht, lijkt mij, dat de
militaire problemen die uit het akkkoord
voortvloeien uiterst moeilijken ingewik
keld zijn, en zelfs nog kunnen verergeren
als geen afdoende oplossingen worden
gevonden", aldus generaal Shahak. De
bewaking van de grenzen met Egypte en
Jordanië zag hij niet zozeer als een pro
bleem. Over de bescherming van de
joodse nederzettingen, die voor een inte
rimperiode van vijf jaar zullen blijven
bestaan, zei hij dat het leger in staat is
oplossingen te ontwikkelen.
Moeilijker achtte Shahak het toezicht op
de hoofdwegen binnen de 'autonomie'
de term waarmee de te creëren zelf
bestuursenclaves hier worden aange
duid. Hoofdwegen waarvan ook de jood
se kolonisten en in het algemeen het Is
raëlische verkeer van en naar de neder
zettingen gebruik moeten maken. Het
meest ingewikkelde probleem noemde
Shahak echter de preventieve strijd te
gen de terreur en de achtervolging van
eventueel voortvluchtige terroristen in
de Gaza strook en Jericho na de over
dracht van die gebieden.
Hoewel hij niet nader op dit punt inging,
was duidelijk dat legerkringen er reke
ning mee houden dat de fundamentalis
tische Hamas en Jihad-bewegingen met
terdaad tegenstand zullen blijven bieden
aan het vredesproces en hun activiteiten
misschien zelfs nog zullen opvoeren.
Ook valt aan de links-radicale Palestijnse
organisaties te denken.
Shahak maakte duidelijk dat elke coördi-
natie met de op te richten 'sterke Pales
tijnse politiemacht' ondenkbaar is. De
capaciteit van die voorgenomen politie
macht is in de ogen van de meeste Israë
li's een van de meest kritieke zo niet een
van de meest hachelijke punten van het
autonomieplan. Gedacht wordt zowel
aan de opleiding van Palestijns politie
personeel in Jordanië en Egypte, als aan
het inzetten van eenheden van het Pa
lestijnse bevrijdingsleger die in Jordanië
zijn gelegerd.
Shahaks angst op dit punt werd gisteren
in een radio-interview echter afgewim
peld door generaal b.d. Uri Or. Deze
voorzitter van de Knessetcommissie voor
buitenlandse zaken en defensie ziet wel
degelijk mogelijkheden tot samenwer
king. „Bij terreur zal ook een Palestijns
regime rust willen bewerkstelligen. De
vraag is welke technische middelen wij
dan, in samenwerking, kunnen vinden
om dat doel te bereiken", aldus Or.
Voor zover bekend werd in de commis
sievergadering in de Knesset niet het
probleem van mogelijke tegenstand van
de zijde van joodse kolonisten tegen het
autonomieakkoord aangeroerd. Volgens
een eerste opiniepeiling zou twee pro
cent van de naar schatting 120.000 kolo
nisten zich gewapenderhand willen ver
zetten. Rechtse oppositiepartijen hebben
bovendien tot burgerlijke ongehoor
zaamheid opgeroepen. Vooralsnog lijkt
het leger echter geen speciale maatrege
len tegen de kolonisten nodig te achten.
Overigens zal het Israëlische leger, nog
voor elke terugtrekJdng, al volgende
week te maken krijgen met de terugkeer
van de eerste 190 Harnas en Jihad-bart-
nelingen uit Zuid-Libanon. „Wij zullen
ons dus nu snel in de generale staf over
antwoorden moeten beraden", verklaar
de generaal Shahak in de Knesset.
Premier Rabin stelde dinsdag verder een
verhoging van de defensiebegroting in
het vooruitzicht, omdat de overplaatsing
van bases en andere miHtaire installaties
uit de Gazastrook en Jericho veel geld
zullen gaan kosten. Ook de militaire in
lichtingendienst denkt eerder aan verho
ging van zijn activiteit dan aan het af
bouwen ervan.
LEIDEN HANS JACOBS
In de westerse wereld is met in
stemming en soms zelfs gejuich
gereageerd op de jongste ont
wikkelingen in het Midden-
Oosten. Eindelijk is er sprake
van toenadering tussen Israël
en de vertegenwoordiging van
de Palestijnen, toenadering tus
sen de Israëlische premier Ra
bin en PLO-leider Arafat. Een
historische doorbraak.
Landen zoals de Verenigde Sta
ten en Frankrijk, die nu applau
disseren, maken tegelijkertijd
een kapitale en historische ver
gissing door de Bosnische rege
ring onder druk te zetten om
haar handtekening te zetten on
der een volstrekt verwerpelijk
vredesakkoord. Zonder het be
sef dat daarmee de basis wordt
gelegd voorjaren van strijd en
ellende, waarbij vergeleken dat
gene wat zich de afgelopen 45
jaar rond Israël heeft afge
speeld, slechts kinderspel zal
blijken te zijn.
Moeders ongeacht of ze nu
moslim, Kroaat of Serviër zijn
zullen in hun ballingsoord
hun kinderen elke avond vertel
len over het dorp of stadje
waaruit ze zijn verdreven. Net
zoals Palestijnse moeders dat
sinds hun vertrek uit Haifa, Ak-
ko en Ramla al 45 jaar doen. De
kinderen in de vluchtelingen
kampen van Bosnië en Kroatië
zullen de haat met de paplepel
ingegoten krijgen. Net zoals de
Palestijnse vluchtelingenkam
pen in Libanon en Jordanië
slechts haat en ellende hebben
voortgebracht.
Die kinderen zullen eerst stenpn
opnemen en daarna échte wa
pens om hun ouders te wreken,
om het geboorteland te herove
ren. Net zoals de Palestijnse
jeugd al jaren strijdt tegen de Is
raëlische bezetter. Het is een il
lusie om te denken dat die strijd
er niet komt. Dat, onverschillig
of het nu gaat om een Kroaat,
Serviër of moslim uit Bosnië
maar met name de laatste, als
meest getroffen partij er
sprake kan zijn van vrede, zo
lang de etnische zuiveringen
worden gehonoreerd.
De geschiedenis van het Pales
tijnse volk moet een les zijn
voor Bosnië. Een les die leert
hoe het niet moet. Een les die
leert dat een oorlog niet kan
worden beëindigd door de op
het slagveld bereikte feiten te
staven. Het alternatief voor de
zogenaamde vredesconferentie
in Genève wordt oorlog ge
noemd. Maar de uitkomst van
het knevèlen van de Bosnische
moslims want dat is wat er in
feite gebeurt is de rust van
het kerkhof, en daarna, op
nieuw strijd. Verbeten en tot de
grenzen tijdens een nieuwe
conferentie opnieuw worden
getrokken. President Izetbego-
vic heeft dat goed begrepen en
hij heeft gelijk dat hij niet te
kent. Het is beter om het pro
bleem in één keer goed op te
lossen.
WIM STEVENHAGEN
FM Kt IE VWÉ)EN we WE£P6/\J(qES7E±C>)
r I/. tr/9 MPCÖl
BELASTING BELICHT
De belastingbetaler die van zijn
huis naar zijn werk reist, maakt
kosten. Deze kosten zijn aftrek
baar. Hiervoor is het zogenaam
de reiskostenforfait uitgevon
den. Wie meer dan tien kilome
ter reist, mag een door de wet
aangegeven bedrag van zijn in
komen aftrekken. Dit aftrekbare
bedrag wordt hoger naarmate
men verder van het werk af
woont, met als maximum
1.750,- per jaar als het woon-
-werkverkeer (enkele reis) twin
tig kilometer of meer is.
Omdat de overheid probeert de
Nederlandse bevolking zoveel
mogelijk in de trein te krijgen,
"kan diegene die met het open
baar vervoer reist meer reiskos
ten aftrekken. Dit is het zoge
naamde verhoogde forfait. Dit
verhoogde forfait kan men toe
passen als men dertig kilometer
of meer met het openbaar ver
voer reist en kan maximaal op
lopen tot 4.020,- per jaar, voor
als men zeventig kilometer of
meer met het openbaar vervoer
reist.
Wie van het verhoogde forfait
gebruik wil maken moet wel be
wijzen dat hij met het openbaar
vervoer gereisd heeft. Hiervoor
heeft men een openbaar-ver-
voerverklaring nodig. Deze ver
klaring wordt afgegeven door de
vervoerondernemingen (bij
voorbeeld de NS). De verklaring
moet onder meer zijn gedagte
kend en moet naam, adres en
Sofinummer van de belasting
betaler vermeldei). Een kopie
van de verklaring moet bij het
aangiftebiljet worden meege
zonden.
Probleem is echter dat de open
baar-vervoerverklaringalleen
wordt afgegeven als men reist
met een OV-jaarkaart, een
NS-jaarkaart of een jaartraject-
kaart. Wie bijvoorbeeld met een
maandkaart reist, krijgt geen
open baar-vervoerverklaring. Dit
betekent dat men ook het ver
hoogde forfait kan vergeten,
la8n9tftebil;o,
want zonder vervoerverklaring
staat de belastinginspecteur de
verhoogde aftrek niet toe. Zelfs
niet als men alle kaartjes van de
reizen van dat jaar kan overleg
gen.
Ook bij de rechter hoeft men
zonderopenbaar-vervoerver
klaring niet aan te komen. Dit
blijkt onder meer uit een uit
spraak van het gerechtshof in
Den Haag. In deze zaak reisde
een man elke dag per openbaar
vervoer naar zijn werk. Op zich
mocht de man het verhoogde
forfait toepassen, ware het niet
dat de man niet met een jaar
kaart reisde, maar met maand-
trajectkaarten in combinatie
met een NS-kortingskaart.
Om die reden kreeg de goede
man geen openbaar-vervoer-
verklaring en stond de inspec
teur het verhoogde forfait niet
toe. De belastingrechter was het
met de belastinginspecteur
eens; wie geen verklaring kan
tonen, mag ook niet het ver
hoogde forfait toepassen.
Opmerkelijk aan deze rechts
zaak is, dat zelfs de inspecteur
toegaf dat de man het gehele
jaar met het openbaar vervoer
had gereisd. Enkel en alleen
omdat hij geen vervoerverkla
ring kon tonen, mocht hij het
verhoogde forfait niet toepas
sen, een wel heel zure appel.
Resumerend: wie van het ver
hoogde forfait gebruik wil ma
ken, moet er dus op letten dat
de afstand woon-werk dertig ki
lometer of meer is. Reist men
met de trein, dan kan men de
afstand van station tot station
aflezen op een bij de NS ver
krijgbare kaart. Wie benieuwd is
naar de lengte van het traject
per bus, kan als vuistregel ge
bruiken dat een zone vijf kilo
meter is.
Daarnaast moet men de al ge
noemde openbaar-vervoerver
klaring kunnen tonen. Deze
krijgt men alleen als men over
een jaarkaart beschikt en zon
der de verklaring kan men het
belastingvoordeeltje wel verge
ten. De wetgever stelt zich for
meel op. Dus zelfs in het geval
dat de belastinginspecteur het
hele jaar naast u in de trein
heeft gezeten, vraag wel degelijk
om een verklaring bij de ver
voerder. Anders is er geen par
don en krijgt men geen aftrek.
:jWiddè!Linds7BllL
Jcr izalem
