Leiden
'Goed bekeken zender niet
automatisch op de kabel'
'Je mag van het goede
in de mens uitgaan9
Toch uitstel voor
studentes Hooigracht
Marokkaans clubgebouw
doelwit van vandalen
Vijftig plussers exposeren
Optocht mogelijk 'live' op kabel
n#%|CHTERGROND
DINSDAG 31 AUGUSTUS 1993
Tikibad
A <2 Het Tikibad in het
I <3 Wassenaarse Duin-
rell is straks het grootste
waterpark van Europa.
Zendmast
/irDe PTT mag bij
I D Nieuwe Wetering
een dertig meter hoge
zendmast plaatsen.
Gemeente loopt niet warm voor RTL 5
Vervolg van voorpagina
Alleen de gemeenteraad kan besluiten om RTL 5 op het
Leidse kabelnet te zetten. Daarvoor zou dan een van de
andere zenders moeten verdwijnen. Dat levert volgens
W. Kruijshaar van bureau Stadskabei echter diverse pro
blemen op. Eerder ging de raadscommissie akkoord met
de zenderindeling zonder RTL 5.
De Luxemburgse zender had
nog geen overeenstemming
met de Nederlandse kabelex
ploitanten.
Die overeenkomst is er plot
seling eind vorige week wél is
gekomen. Maar nu is het Leidse
kabelnet met zijn dertig kanalen
inmiddels volgeboekt. Een an
dere zender van de kabel 'gooi
en' omwille van RTL 5 is vol-
leiden loman leefmans
Twee weken geleden maakte
wethouder S. de Vreeze (PvdA-
/financiën) de namen bekend
van de tien nieuwe zenders die
per 2 oktober het kabelaanbod
in Leiden vergroten tot dertig
zenders. RTL 5, dat hoofdzake
lijk mannenprogramma's wil
gaan brengen, zat daar niet bij.
gens Kruijshaar problematisch:
„In de eerste plaats zijn de
meeste van de tien nieuwe zen
ders voor bepaalde doelgroepen
bedoeld. Die hebben daar vaak
ook speciaal om gevraagd en
zien vol verwachting uit naar de
tweede oktober." Het gaat on
der meer om Rai Uno (Itali
aans), TVE (Spaans), MBC (Ara
bisch), France 2 (Franstalig),
Eurostep (universiteit) en het
infokanaal (gemeente).
„Het is niet altijd zo dat een
goed bekeken zender meer
recht heeft om op de kabel te
komen dan een kanaal waar
minder mensen op afstemmen.
De gemeenteraad streeft naar
een zo breed mogelijk pakket.
Daarom zal de keuze niet mak
kelijk vallen", aldus Kruijshaar.
Hij geeft als voorbeeld WDR
3. Die zender verdween onlangs
een tijdje van het Leidse net om
plaats te maken voor het Turkse
programma TRT-INT. WDR 3 is
een regionale zender voor de
westelijke deelstaten van Duits
land: „Maar er kwamen toch
meer reacties op het verdwijnen
binnen dan we verwachten om
dat ze op die zender Russische
lesgaven."
Voorlopig ziet het er niet naar
uit dat de capaciteit van Stads
kabei wordt uitgebreid zodat
nieuwe zenders kunnen worden
toegevoegd. Uitbreiding van 30
naar 50 kanalen kost zes ton.
Kantonrechter J.A. Rigters met pensioen
leiden ernastraatsma
„Als kantonrechter heb je een
eigen winkel, dat is leuk. Je
moet het alleen doen. Daaren
tegen mis je soms de steun van
collega's en de steun van advo
caten die een zaak-vaak al pan
klaar maken."
De Leids/Alphense kanton
rechter J.A. Rigters gaat morgen
met pensioen. De 65-jarige
Delftenaar zou nog vijf jaar door
kunnen gaan, maar vindt het,
na 43 jaar werken, mooi ge
weest. Hij begon zijn loopbaan
in 1950 als advocaat. In 1973
werd hij benoemd tot rechter
bij de Haagse rechtbank. In
1984 stapte Rigters over naar
het kantongerecht. Hij kwam
terecht in Leiden en maakte de
laatste jaren van zijn carrière
door in Alphen aan den Rijn.
„Het is absoluut niet zo dat
een kantonrechter zich met
kruimelwerk bezighoudt. Zeker
bij civiele zaken gaat het tegen
woordig om grote belangen.
Gemiddeld drie keer per week
beslist de kantonrechter in za-
ken op het gebied van arbeids-
en huurrecht waarbij het gaat
om bedragen rond de 100.000
gulden".
.Oorspronkelijk was de kan
tonrechter bedoeld om te be
middelen in zaken waarin klei
ne belangen op het spel ston
den: huur- en arbeidsrecht.
Maar met de huidige maandsa
larissen van 10.000 gulden of
meer zijn de belangen bij de
kantonrechter tegenwoordig
ook groot."
Deze civiele zaken, die een
groot deel van het werk van de
kantonrechter vormen, blijven
echter altijd tamelijk onbekend.
Publiek komt er zelden op af.
Dat kent de kantonrechter vrij
wel alleen van de maandagoch
tend-sessies, de wekelijkse
strafzitting waar kleine overtre
dingen worden behandeld.
„De strafzitting is vaak gezel
lig. Verdachten willen nog wel
eens leuk uit de hoek komen. Ze
hebben soms heel snedige ant
woorden en dat geeft een opge
wekte sfeer. Het zijn ook geen
misdadigers die daar voor moe
ten komen; verkeersovertredin
gen maken we allemaal. Over
het algemeen zijn het hele ho
norabele mensen, zoals ieder
ander."
„Ik herinner me een Japanner
die zijn vrouw had meegeno
men omdat hij de Nederlandse
taal niet goed beheerste. De of
ficier eiste een boete van 300
gulden van hem. Na de verta
ling meldde de vrouw dat haar
man vroeg 'of het niet wat
goedkoper kon'."
„In Leiden krijg je vaak stu
denten voor je. Sommigen ste
ken voor een klein vergrijp een
heel betoog af. Dat zijn vaak de
rechtenstudenten.
„Maar er komen ook ernstige
zaken aan de orde. Verkeers
overtredingen met dodelijke
Schatgravers aan Pelikaanstraat
leiden Schatgravers zijn het afgelopen weekeinde aan de Peli
kaanstraat op zoek geweest naar waardevolle oudheidkundige
vondsten.
De Rijksdienst voor Oudheidkundig Bodemonderzoek, die.er
een archeologische interessante beerput uitgraaft, heeft aangifte
gedaan van de schatgraverij. Het is onduidelijk of de illegale bo
demonderzoekers iets van waarde hebben meegenomen. De po
litie trof alleen een paar achtergelaten scherven.
Aanhanger met zerk gestolen
leiden* Van een steenhouwerij aan de Kenauwegin de Leidse
Stevenshof is in het afgelopen weekeinde een aanhanger met
een grafsteen gestolen. De dieven braken het hek naar het ter
rein open. De zerk was al voorzien van inscriptie. De 49-jarige
steenhouwer heeft gisteren aangifte gedaan van de diefstal.
De 34 studentes uit het pand
aan de Hooigracht in Leiden
krijgen één maand langer de
tijd om hun kamers te verlaten.
In plaats van 1 september wordt
de vertrekdatum 1 november.
Maar dan moeten zij wel schrif
telijk verklaren het studentehuis
op die dag vrijwillig te zullen
ontruimen.
Die verklaring is opgesteld
door burgemeester en wethou
ders van Leiden. Ondertekenen
de studentes niet, dan blijft als
vertrekdatum 1 september gel
den. Daarmee zou de gemeente
de uitspraak van de Raad van
State van 16 augustus onver
wijld hebben uitgevoerd.
Nu houdt het college er reke
ning mee dat door de komst
van nieuwe eertejaars studen
ten de druk op de kamermarkt
in Leiden erg groot is en het
moelijk is om snel vervangende
woonruimte te vinden. De stu
dentes moeten het pand aan de
Hooigracht verlaten omdat het
niet geschikt is voor kamerbe
woning. Volgens de gemeente
zijn er te veel kamers die boven
dien te klein zijn.
De scheidende kantonrechter J.A. Rigters.
slachtoffers bijvoorbeeld. Bij dat
soort zaken moet je natuurlijk
serieus zijn."
Vaste klantjes
Verdachten die voor een (ver
keersovertreding voor moet ko
men vertellen soms de meest
onwaarschijnlijke smoezen, om
onder een boete uit te komen.
De kantonrechter moet ter
plekke beoordelen of iemand de
FOTO BEN DE BRUYN
waarheid spreekt of niet. Soms
een lastige klus.
„We hebben onze vaste klant
jes, die leer je kennen. Verder
gebruik je je intuïtie. Iemand
die z'n tijd wel beter kan beste
den en toch naar de kanton
rechter komt om z'n verhaal te
vertellen, waarom zou je die
niet geloven? Je mag dan best
van het goede van de mens uit
gaan."
De ramen van het gebouw van
de werkgroep Marokkanen aan
de Langegracht worden om de
haverklap ingegooid. Vice-voor-
zitter A.Z. Dahhane denkt dat
de daders gezocht moeten wor
den in Marokkaanse kringen.
„Wij trekken veel klanten weg
bij andere Marokkaanse gele
genheden, dat is waarschijnlijk
het probleem."
De gesubsidieerde werkgroep
zou volgens Dahhane bij voor
beeld Wanten wegtrekken bij
commerciële Marokkaanse kof
fiehuizen. De vice-voorzitter
vermoedt dat de vernielingen
worden toegebracht door per
sonen die zich ergeren aan deze
'oneerlijke concurrentie'.
Dahhane zegt dat een ooggetui
ge afgelopen weekeinde Marok-
kaansè jongeren heeft gezien,
die mogelijk verantwoordelijk
waren voor het ingooien van de
ruiten.
„Je zou ook kunnen denken
aan aanslagen met racistische
motieven, maar ik denk niet dat
daar sprake van is", zegt
Dahhane. Ook de politie heeft
geen aanwijzingen dat de ver
nielingen voortkomen uit
vreemdelingenhaat.
Het ingooien van de ramen is
al maanden schering en inslag.
De laatste weken is het extra
vaak raak geweest. „Bijna elk
weekèinde", zegt Dahhane. „In
'Hier zitten vermoedelijk concurrenten achter'
de nacht van vrijdag op zater
dag zijn zes ruiten ingegooid.
Zondag zijn wederom drie rui
ten gesneuveld. Het gebeurt zo
vaak dat we niet eens elke keer
meer aangifte doen bij de poli
tie. We worden er een beetje
moe van. Dit was de twaalfde
keer dat de ramen kapot wa
ren."
Dahhane verwijt de politie
een gebrek aan actie. „Er ligt
een hele stapel aangiften van
ons op het politiebureau. Als de
politie echt had gezocht had ze
de dader misschien al kunnen
opsporen."
Bij de politie zijn sinds sep
tember '92 in totaal vijf aangif
ten van vernieling gedaan. „In
een jaar tijd is dat ook weer niet
zo heel veel", zegt een woord
voerder. „Bij surveillances
wordt het gebouw overigens wel
extra in de gaten gehouden".
De werkgroep Marokkanen
heeft de gemeente enige tijd ge
leden gevraagd om rolluiken
voor de ramen te mogen plaat
sen. De gemeente, eigenaar van
het pand aan de Langegracht,
heeft dit echter geweigerd om
dat rolluiken het monumentale
gebouw zouden ontsieren.
Dahhane: „Die rolluiken leken
ons de beste oplossing, want dit
kan zo niet doorgaan. Maar nu
dat niet mag moeten we
mischien maar plastic ruiten in
stalleren."
leiden Amateurschilders en -fotografen ex
poseren tot en met 10 september in het Leid
se Volkshuis. Bijzondere bijkomstigheid is dat
de amateurkunstenaars ouder zijn dan 50
jaar. De tentoonstelling is dan ook tot stand
gekomen in samenwerking met onder meer
het comité Europees Jaar van de Ouderen.
Hoofd van de directie kunst en cultuur van de
gemeente Leiden, Yvonne van Baarle opende
gistermiddag de tentoonstelling en maakte
tevens de winnaars bekend van de fotowed
strijd 'Hoezo oud? Mag ik u eens iets laten
zien? waaraan 47 oudere fotografen deelna
men. Winnaar werd de 64-jarige R. van Looij
met een foto vanuit molen De Valk. De twee
de prijs ging naar H.C. Pont-Bemelman (84
jaar) en derde werd M.A. van Kesteren (71
jaar). De tentoonstelling is dagelijks te be
zichtigen van tien tot vier uur, op zondag van
twaalf tot vier uur.
De optocht van de Leidse 3 ok
toberfeesten komt op de kabel,
mogelijk rechtstreeks. De 3 Oc
tober Vereeniging is daarover
nog in gesprek met Stadskabel.
Vijfjaar geleden verzorgde Om
roep Rijnland voor het laatst
een televisieprogramma over de
optocht, dat niet rechtstreeks
werd uitgezonden.
Vanaf 1 oktober beschikt het
kabelnet over een gemeentelijk
informatiekanaal, ook wel 'pu
blic channel' genoemd. Het is
dan mogelijk om bijvoorbeeld
raads- en commissievergaderin
gen rechtstreeks uit te zenden.
Vooralsnog heeft wethouder S.
de Vreeze (PvdA), geen concrete
plannen voor het infokanaal.
Een Leidse stadstelevisie is
daarom nog toekomstmuziek.
Wel kan Stadskabei het ka
naal 'in bruikleen' geven aan
derden. Zo kreeg de 3 October
Vereeniging het aanbod om het
kanaal te gebruiken voor een
uitzending van de optocht. „Er
komt zeker een uitzending,
maar we weten nog niet of dat
een rechtstreekse wordt. Dat
hangt af van het bedrijf dat de
straat opgaat met de camera. In
elk geval lijkt het ons een nuttig
experiment. Het blijkt toch dat
veel mensen niet in staat zijn
langs de kant van de weg te
gaan staan, maar toch dolgraag
de optocht willen zien", aldus
bestuurslid R. Heruer.
J I door: Wim Koevoet
De Vreeze: meer woorden dan daden
Bewusteloze man
komt even bij
De bewusteloze man die de po
litie vorige week donderdag
vond op het Schuttersveld is
vermoedelijk een Oostenrijker.
De man, die met een schedel-
basisfractuur naar het AZL werd
overgebracht, is even bij kennis
geweest. Hij heeft zijn naam en
zijn geboortedatum verteld,
maar wist niet wat er met hem
was gebeurd. De man is 28 jaar
oud.
Verbaal heeft de Leidse
schatkistbewaarder Steven de
Vreeze al lang afgerekend met
de weerbarstige financiële
problematiek van de stad. De
PvdA-wethouder zal wat er
verder ook gebeurt de
geschiedenis in gaan als de
stadsbestuurder onder wiens
financiële hoede Leiden
ophield een artikel 12-
gemeente te zijn. Sinds die
verandering schreeuwt hij van
de daken dat Leiden weer op
eigen benen moet gaan staan
en dat nu zonder verder dralen
de tering naar de nering moet
worden gezet.
De Vreeze hamert veelvuldig op
het grote belang van
'budgetdiscipline'. De vijf
diensthoofden van het flink
gereorganiseerde ambtelijke
apparaat hoeven aan het einde
van een begrotingsjaar niet meer
bij hem aan te kloppen met de
mededeling dat ze teveel geld
hebben uitgegeven.
Overschrijdingen hoor je ver van
tevoren te zien aankomen,
verkondigt de wethouder
herhaaldelijk. En je moet er
direct bij vertellen hoe je ze
denkt te kunnen voorkomen dan
wel te bestrijden.
Ook de wethouders krijgen te
maken mét een straffer
begrotingsregiem dan ze tot voor
kort gewend waren. Geld voor
nieuwe projecten komt alleen
maar los als ze een oud plan
laten varen. Of als de ene
wethouder de ander zo gek krijgt
om wat af te staan. En wee
degene die de mogelijkheid
oppert van een verhoging van de
gemeentelijke belastingen of
tarieven om de kosten te dekken.
Leiden moet als de weerlicht uit
de top tien van Nederlandse
gemeenten met de zwaarste
woonlasten, meent hij.
Inmiddels is duidelijk dat Leiden
zonder artikel 12-status bepaald
niet beter bij kas zit en nog
minstens zo armlastig is als in de
periode van herstel. Met de extra
tientallen miljoenen guldens die
het rijk jarenlang naar Leiden
Wethouder S. de Vreeze.
heeft overgemaakt, is de infra
structuur van de stad weliswaar
enorm verbeterd maar geld voor
onderhoud is er nauwelijks. Het
bekendste voorbeeld is de
Haagse Schouwbrug die van
ellende in elkaar dreigde te
zakken en waar tot op de dag van
vandaag geen verkeer overheen
kan. Ook het begrip 'reserves' is
een nog onbekend verschijnsel in
de Leidse financiën.
Halverwege dit jaar werd
duidelijk hoe beroerd Leiden er
voor staat. Rekenmeesters op het
stadhuis hadden becijferd dat de
gemeentebegrotingen voor 1993,
waaraan al een fikse
bezuinigingsoperatie was
voorafgegaan, alleen door een
nieuwe bezuinigingsronde van
minstens vijf miljoen gulden
kunnen worden gered. Ook de
meerjarenperspectieven moeten
worden bijgesteld omdat de
gemeente andérs miljoenen
guldens te kort heeft. Andermaal
gaf De Vreeze te kennen dat het
de hoogste tijd voor maatregelen
was. Echte keuzes kunnen niet
langer worden ontlopen. De
kaasschaaf (overal een beetje op
bezuinigen) moest definitief
worden begraven.
Met enkele boekhoudkundige
trucs had hij een veel zonniger
financieel plaatje kunnen
overleggen, zei hij. „Maar liever
dan zo een wellicht wat gunstiger
electoraal resultaat te boeken in
1994 zeg ik waar het op staat.
Anders zou mij volgend jaar bij
de opstelling van de begrotingen
voor 1995 terecht kunnen
worden verweten dat ik de boel
uit de klauw heb laten lopen.
Leiden moet nu de tering naar de
nering zetten."
'Nu' blijkt een rekbaar begrip in
het De Vreeze-jargon. Dat werd
al duidelijk toen het met veel
tam tam aangekondigde
raadsdebat over de Leidse
financiën over het zomerreces
werd heengetild. Vanavond moet
het er dan toch van komen. Van
de Leidse raad wordt een oordeel
verlangd over de lijst van
bezuinigingsvoorstellen. Wie
rekent op structurele
FOTO HIELCO KUIPERS
oplossingen, zal echter bedrogen
uitkomen.
De Vreeze heeft weer niet van de
kaasschaaf kunnen afblijven en
wil geld besparen door
onderhoud aan sportcomplexen,
straatlantaarns en de musea De
Lakenhal en De Valk voor zich uit
te schuiven. Van de nieuwe
discipline die hij verkondigt, lijkt
hij zich zelf niets te willen
aantrekken. Andermaal worden
geen echte keuzes gemaakt en
neemt De Vreeze zelfs het risico
volgend jaar veel geld kwijt te
zijn aan achterstallig onderhoud.
Nog even en De Vreeze kan al
veel eerder het verwijt worden
gemaakt dat hij de boel uit de
hand heeft laten lopen. De vraag
dringt zich op of Leiden met de
artikel 12-status niet beter af was.
Nota bene H. Baaijens,
partijgenoot van De Vreeze en
fractievoorzitter van de PvdA. liet
zich enkele weken geleden
ontvallen daarnaar terug te
verlangen.
