'Zakken niet altijd schuld van de rijschool'
'Voetbal maakt het leven
in Afrika aangenamer'
Naam Centraal Nederland
verdwijnt uit busvervoer
Het Gesprek van de Zomerdag
DONDERDAG 26 AUGUSTUS 1993
19
Mooie zomerdag. Hij is bezig
met het spannen van een net
over de aardbeien. 'Tegen de
vogels', zegt hij. Bezorgd kijkt
hij de hemel af. Zwaluwen
scheren laag over. Ik herken ze
van het lucifersdoosje. En ook
mussen herken ik nog wel
Maar dan houdt het op.
'Kijk, daar zit een merel', zegt
hij. 'Die komt om teroven.
Maar hij zal van een koude
kermis thuis komen. Er zijn
hier mensen die van die folie
strips in hun tuin hangen,
maar daar zien die vogels
doorheen. Vogels zijn niet ach
terlijk'.
Nee. Dat zijn ze zeker niet. Vo
gels hebben vaak van die lepe,
bijna kwaadaardige, koppen.
Ze weten veel van ons. Te veel
misschien, je kunt nog zoveel
glasscherven in je muur met
selen, maar vogels komen er
overheen. Ze zien van alles.
Gelukkige dingen, ongelukki
ge. Zoen iemand diep in het
bos en altijd is er wel een vogel
die het gadeslaat. En 's mor
gens maar weer fluiten. Zo
mooi. Zo helder. Zoals er voor
dien nog nooit is gefloten. Fris.
Nieuw. Alsof zijn ziel zo
schoon is als een dauwdrup
pel. 'Sta je in gedachten?,
vraagt hij.
Ik knik. 'Tot aan mijn knieën',
wil ik zeggen. Maar ik hou het
voor me. Hij zou het niet be
grijpen. Hij begrijpt veel.
Maar zulke dingen niet. Hij
weet precies welke takken van
een boom je moet snoeien en
hoe diep je de zaden in de
grond moet steken om mooie
boontjes te krijgen, maar met
dit soort dingen moet je niet
bij hem aankomen.
'Hoe gaat het met jullie'?,
vraagt hij.
'Goed zeg ik. Ik kijk om me
heen. Maar de weeldige plan
ten, naar de volheid van de
zomer om ons heen. Zoetjes
ruisen de bomen. Wuivende
bewegingen. Eén grote af-
scheidswuif de hele dag lang.
Maar ze kunnen niet'weg. bo
men. Ze staan met hun wor
tels in de grond. Ze gaan nooit
weg.
'Verdomme', zegt hij. je let
even niet op en dan komen ze'.
Onder het net zitten twee me
rels. Weg', roept hij. Hij tilt
het net op en laat de twee vo
gels vrij. Een van de merels
heeft een mooie rode aardbei
in zijn snavel. 'Zie je wat een
dieven het zijn', zegt hij.
'Daarom. Maar door deze ma
zen zullen ze niet meer binnen
glippen'. Hij steekt zijn vinger
door een van de ruitvormige
mazen in het net.
Ik laat hem begaan, laat hem
werken. In mijn hoofd groeit
een zin. Ik voel hem groeien.
Het ontstaan van een aardbei
duurt langer. Zij die de hemel
hebben, willen de zoetheid
van het land', zegt ik.
Hij knikt. 'Neem wat aardbei
den mee', zegt hij. 'Ze zijn erg
zoet dit jaar'.
Kan zoet erg zijn?, denk ik.
Ja, dat kan.
CEES VAN HOORE
Het gaspedaal zit rechts, het
rempedaal zit in het midden en
de koppeling zit links. Wij we
ten dat. maar je vraagt je af of
sommige rij-instructeurs wel op
de hoogte zijn. Er schijnen ten
minste scholen te zijn volgens
het CBR. het Centraal Bureau
Rijvaardigheid, waar slechts één
op de zeventien zijn examen
haalt. Die 'onderwijsinstellin
gen' moeten daarom aan de
schandpaal worden genageld
j vindt het bureau.
Elke klant zou op een lijst moe
ten kunnen zien bij welke
school de meeste kandidaten
slagen. Zo kan hij goede leraren
uitzoeken. Bovendien zou het
op die manier een stuk veiliger
worden op de weg. Vindt het
CBR. Maar H. Lacourt, eigenaar
van de gelijknamige rijschool in
Leiden, is het daar niet mee
eens. „Verkeersveiligheid ver
groten? Dat is natuurlijk grote
onzin. Wie niet slaagt mag niet
zelf in een auto rijden. Wie wel
slaagt, is verkeersveilig."
„Een argument dat wel hout
snijdt", vervolgt Lacourt, „is het
argument dat de consument er
bij gebaat is. Op dit moment
ziet men de bomen door het
bos niet meer, zó veel rijscholen
zijn er. Wat doet de klant dan?
Die gaat prijzen vergelijken en
ziet verschillen van soms wel
twintig gulden per uur. Stel bij
voorbeeld dat een rijschoolhou
der adverteert met een prijs van
tweehonderdvijftig gulden voor
tien lessen, wat heel erg goed
koop is. Ik zou dat niet kunnen
doen. Want daarvan moet de
auto betaald worden, de belas
ting gaat er af, de BTW gaat er
af. Dat geld moet zo'n rijschool
houder toch terug zien te pak
ken. Hij is er bij gebaat iemand
snel examen te laten doen in de
hoop dat-ie zakt. Zodat de klant
weer terug komt om verder te
lessen."
Mevrouw A. Rodenburg, die sa
men met haar man in Alphen
De Leidse rijschoolhouder han Lacourt: „Op dit moment ziet men de bomen door het bos niet meer, zó veel rijscholen zijn er."
ARCHIEFFOTO WIM DIJKMAN
een kleine rijschool drijft,
meent echter dat het openbaar
maken van de cijfers weinig zal
uithalen. „De omstandigheden
waaronder iemand is gezakt,
vind je er niet in terug. Mensen
die anders heel stoutmoedig
zijn, worden plotseling heel ner
veus als ze examen moeten
doen. Dat ligt echt niet altijd
aan de rijschool. Zo'n lijst met
cijfers zegt me dus niet zo veel."
Bovendien kan een klant vol
gens mevrouw Rodenburg die
cijfers ook nu al opvragen. „Elke
rijschool krijgt elk jaar van het
CBR een papier met onder an
dere het slagingspercentage, de
hoeveelheid examens. In ver
band met gegevens die een rij
school nodig heeft voor de be
lastingen. Hoe dan ook, een
klant kan die cijfers opvragen.
Alleen weten veel klanten dat
niet."
Lacourt beaamt dat. Ook weet
de klant volgens hem niet dat
de ANWB over de nodige infor
matie beschikt. „De ANWB er
kent rijscholen als ze aan twee
criteria voldoen: het slagings
percentage moet boven het
kringgemiddelde (het gemid
delde in een bepaalde regio,
red.) liggen. Dat schommelt tus
sen de vijfendertig en veertig
procent. Daarnaast moet een
rijschool volledig inzage geven
in de gang van zaken. Hoe wor
den de klanten behandeld, hoe
wordt de administratie gevoerd?
Om dat te controleren stuurt de
ANWB, drie, vier keer per jaar
iemand op je dak. Pas als je
deugt, wordt je door de ANWB
erkend."
Lacourt benadrukt wel dat hij
het niet juist acht om alleen de
rijscholen de Zwarte Piet toe te
schuiven.'„Natuurlijk zitten er
slechte tussen. Maar bij exa
mens heb je te maken met exa
minatoren. Nou, tussen hen zit
ten net zulke grote verschillen
qua slagingspercentage als tus
sen rijscholen. En dan het theo
rie-examen van het CBR. Dat
bestaat in de eerste plaats al uit
multiple-choicevragen. Je kunt
met een beetje geluk goed gok
ken. Bovendien is het mogelijk
dat je 's morgens om negen uur
zakt en om half elf weer examen
mag doen. Dat heeft toch niets
met goed onderwijs te maken?
Het gaat ze bij het CBR alleen
om de pegels."
Of dat laatste het geval is, zegt
mevrouw Rodenburg niet te
weten. Wel komt ze met een al
ternatief plan op de proppen.
„Op de middelbare scholen heb
je eerst een stel schoolonder
zoeken en op het laatst een
eindexamen. Dat geeft een veel
beter beeld van iemands kennis
en vaardigheden. Zoiets zou
toch ook kunnen bij het rijexa
men? Een eerlijke rijschoolhou
der zou op een bepaalde hoogte
inspraak moeten hebben, net
zoals dat nu met de leraren op
de middelbare school het geval
is, en zelf een paar examentjes
moeten kunnen afnemen. Nu
moeten de kandidaten alles wat
ze geleerd en opgebouwd heb
ben bij het rijexamen in een
halfuur laten zien."
Antropoloog begrijpt de 1,5 ton voor voetbalelftal Zambia
LEIDEN MEINDERT VAN DER KAAU
Het geven van 150.000 gulden
aan een voetbalelftal kan wel
degelijk bijdragen aan de ont
wikkeling van een Derde-We
reldland. Natuurlijk moet Ne
derland zorgen voor waterput
ten. scholen en eten, maar het
leven is nu eenn\aal meer dan
dat. „Er zijn in Afrika niet alleen
kniezende huilende mensen. Zij
hebben ook plezier, bijvoor
beeld met het voetbal", zegt drs.
W.J.M. Prins, die zich aan de
Leidse universiteit bezig houdt
met ontwikkelingshulp.
De anderhalve ton die minis
ter Pronk heeft uitgetrokken
voor het elftal van Zambia, leid
de in het parlement tot enige
commotie in de CDA-gelederen.
De Kamerleden Van Lijenhorst
en De Hoop Scheffer vroegen
de minister boos of dit geld wel
ten goede komt aan armoede
bestrijding. Zij zijn bovendien
bang dat dit soort subsidies
schadelijk is voor de goede
naam van ontwikkelingshiJp.
„Het is duidelijk dat het voet
bal weinig te maken heeft met
basisbehoeften zoals water,
eten en scholing. Daarom heeft
dit bij het ministerie van ont
wikkelingssamenwerking ook
bepaald geen hoge prioriteit.
Het meeste geld gaat terecht
naar armoedebestrijding, het le
nigen van de nood van de aller
armsten", zo begint cultureel
antropoloog Prins.
Maar het is volgens hem een
misverstand dat onze bijdragen
zich alleen daartoe zouden
moeten beperken. „Wat je wil
bereiken is dat de gehele struc
tuur van de samenleving zoda
nig verandert dat die op een ge
geven moment op eigen benen
kan staan. Daarom moet je je
ook niet beperken tot alleen het
stichten van lagere scholen in
dorpen, maar ook steun geven
aan de wetenschap. En dat ge
beurt nu ook. Er zijn uitwisse
lingen van wetenschappers,
congressen, symposia. Dat geldt
ook voor kunst, radio en televi
sie. Daarmee bestrijd je echt
niet direct de honger en toch
zijn ze nodig om te voorkomen
dat er een dweilen-met-de-
kraan-open-effect ontstaat. Een
van de doelen van het Neder
landse beleid is dat de hulp een
duurzaam effect heeft."
Het probleem van de Wester
se wereld is volgens Prins dat er
een veel te eenzijdig beeld van
Afrika bestaat. „Wij denken dat
die mensen de hele dag zitten te
huilen. De woorden die wij met
dat werelddeel in verband bren
gen zijn ellende, geweld, aids,
honger, werkloosheid. Dat is
natuurlijk niet terecht, want zij
hebben wel degelijk ook plezier.
Misschien op een ander niveau.
Het voetbal is in heel veel lan
den in Afrika enorm populair.
Het is dus meer dan een leuk
gebaar van Nederland. Het is
belangrijk dat het leven met
voetbal wat aangenamer wordt
geïnaakt."
Prins is er daarentegen geen
voorstander van om alle natio
nale teams van Afrika te steu
nen. „Dit is natuurlijk een uniek
incident. In april dit jaar veron
gelukte bijna het hele nationale
team van Zambia bij een vlieg
tuigongeluk. Nu heeft Zambia
door de extra trainingen en oe
fenwedstrijden meer kans op
kwalificatie voor de Wereld
kampioenschappen." De Zam-
bianen verblijven op dit ogen
blik in een trainigskamp in
Doorwerth. Op 4 september
vliegen de voetballers weer naar
Afrika.
Op zich is de vraag welke
vorm van ontwikkelingshulp nu
hét beste is, nog steeds onder
werp van discussie. Een bekend
voorbeeld in dit spanningsveld
is de bijdrage die Nederland
tien jaar geleden gaf aan Burki
na Faso voor het verbeteren van
het telefoonnet. „Je kunt je af
vragen in hoeverre de armen
Deel wordt overgenomen door NZH
HAARLEM JAAP SLUIS
Op 1 januari 1994 verdwijnt de naam Centraal
Nederland uit het openbaar (bus)vervoer. De re
gio West van CN wordt overgenomen door de
NZH. Daarbij gaat het om 950 werknemers, enke
le honderden bussen en 70 tot 80 miljoen gulden
omzet. Het restant van CN gaat samen met de
Veluwse Autobus Dienst (VAD) op in een nieuw
bedrijf waar nog een naam voor moet worden ge
vonden. De in het voorjaar aangekondigde herin
deling wordt onder de vlag van het Verenigd
Streekvervoer Nederland (VSN) gerealiseerd. De
ze holding bezit de aandelen van de als werk
maatschappijen opererende busbedrijven.
De regio West van CN beslaat het gebied ten
westen van de lijn Utrecht Amsterdam. Volgens
een woordvoerder van de NZH zal de herindeling
tot een doelmatiger aanpak leiden: „Vasthouden
aan historische zaken is niet verstandig. We moe
ten markttechnisch gezien steeds slimmer wer
ken. 1 let eaat erom dat we onze organisatie snel
aanpassen. Zodat we er intern zo min mogelijk
tijd kwijt aan zijn en alle aandacht op de weg
kunnen richten." Overigens doet de NZH een
deel van haar pakket over aan West-Nederland.
Daarbij gaat het om het busvervoer in Leiden en
omgeving. Ruwweg 250 NZH-werknemers stap
pen op 1 januari 1994 over naar West-Nederland.
De naam Centraal Nederland, zegt een woord
voerder van dit bedrijf, mag dan verdwijnen, de
reiziger zal er verder weinig tot niets van merken:
„Het overhevelen van onderdelen van het ene
naar het andere bedrijf betekent niet dat er ook
opeens heel anders wordt gereden. Het bus-aan
bod blijft in grote lijnen gelijk." Centraal Neder
land telt ruim 1800 werknemers. Na het samen
gaan van een deel van de onderneming met de
VAD ontstaat een bedrijf met rond de 2500 men
sen. De NZH komt na het overnemen van de CN-
personeelsleden en het overdoen van de regio
Leiden aan collega West-Nederland uit op een to
taal van ruim 4200 werknemers.
De Nationale selectie van Zambia verblijft sinds zondag in Doorwerth voor een trainingskamp.
daarvan profiteren. Veel inwo
ners zullen nog nooit een tele
foon hebben gezien, laat staan
dat ze ervan gebruik maken.
Het net bleef beperkt tot de gro
te steden, terwijl het merendeel
van de bevolking op het platte
land woont."
Moet je kortom nu zorgen
voor een goede infrastructuur
en komt de economische ont
wikkeling dan vanzelf, of is het
beter om te zorgen voor basis
voorzieningen zoals scholen en
waterputten. De ontwikkelings
wereld is volgens Prins niet ver
deeld in twee kampen, maar
zijn er wel verschillen in bena
deringen te zien. De Wereld
bank hecht veel waarde aan de
zogenaamde macro-economi
sche aanpak. Zij zoeken naar
middelen om de gehele econo
mische structuur te verbeteren.
De Novib, die vaak de rol heeft
van medefinancier, legt daaren
tegen juist de nadruk op klein
schalige projecten, probeert al
les van onderen af op te bou
wen.
„Het is merkwaardig dat deze
tegenstelling in de politiek aan
het licht komt via het voetbal
elftal van Zambia", merkt Prins
op.
„Het gaat natuurlijk om pea
nuts. Wat is nu 150.000 gulden
tegen de zes miljard die in to
taal in ontwikkelingshulp om-
BURGERLIJKE STAND
LEIDEN
Geboren MandyReadv E.D. Faas en
I M.A. Calis, Beau Elisedv. E.D. Faas en
I.M.A Calis, Dominic Sean zv. K. Farr
en A Hartley, Jeroen Diderikzv J
Heemskerk en K. Begeman, Laura Jen
nifer dv. J. Vermeulen en I B.C. Verhart.
Paul Maria zv. R.P. Much en H E. Much,
Juliette Felicia Sophie dv. B. Frederiks
en M.W. Parlevliet, Martin zv. A D.
Heemskerk en E C van Rijn, Berna dv.
M. Keserci en S. Keserci, Iskander Egon
zv. S. Abspoel en G.M. Kui)pers, Jeff Jo
hannes Jan zv. P M J. Lekatompessy en
S. de Vries, Natashja dv W. Mooijekind
enP.H M Waasdorp. Maurice zv M.J.J.
Waaijer en K C. van Dijk, Johanna Hyl-
kia Ursinusdv P.V.U Van Grevenste.n
en H M J. Halbertsma, Jay zv. J. Bontje
en N.Y D. Harteveld. Maarten Martijn
zv J.G.F. labeling en R.M. Corts. Mees
Anne Maris zv M Kalf en A F Maris.
Olivier G?ert zv. H G. Bus en M.C.Schil-
te. Elisah Antoma dv J P. van Kempen
en T M M Heemskerk, Laurens Jacobus
zv M C.L M van Amsterdam en C.van
Dui|n, Vincent zv. G.M. Snijer en S.
Spasovska, Henriëtte Nicolinedv. N.
Ouwehand en PJ. Prins, Robin Willem
zv. B van der Lmgen, Priscilla dv. Z.C
Kuijt en M P. J. Schniedewind, Anouska
Eleonora dv. GAM. CLemens en E. van
der Hulst, Remco z\i. J Neuteboom en
C E de Looff, Samira dv. K Heemskerk,
Mèud dv P. van Rooijen en P A. van der
Plas, Amber dv. Y Nobel, Jonnah Marti
na dv. H.J. Pragten J W M. Kleijweg,
Elisabeth Geertruidadv. P de Kooker
en M.E.C. Claessens, Thijmen zv. H
Alkema en P. de Jong, Marcel zv A.M.
Kloos. Nidal zv M Safsaf en N Safsaf,
Mehdi zv. M. Safsaf en N. Safsaf, Marco
zv M Hockx en Y de Roode, Teresa
Hermina Cornelia dv W M Meeuwen
oord en C G.M van Emmerik, Nick zv. J
Neuteboom en Y.A van Bemmelen.
Overleden H H- IJpelaargeb. 20apr
1906 geh gew met C Mekes. J C
Berkhei) geb 4 |un 1924 man, J H M
Ligtvoet 10 dec 1904 geh gew met
P.J. Holverda. J.W.E. Aalten 22 mei
1923 echtg van j Bonefaas. J Win
ters 18 mrt 1937 man. J H V.eland 26
mei 1930 man, A Boogerd 29 aug
1909 geh gew met W Westeriaken, E.
van Leeuwen 2 nov 1893 geh. gew.
met: K. van Kooij. S. Neels 3 okt 1901
vrl, H van der Top 30 aug 1914 man,
D. Varkevisser 25 mei 1907 geh. gew
met: J. Pluimgraaff, C J. Haasnoot 29
jan 1927 man. G. Rietkerk 4 okt 1930
geh gew met: W H Lampe, SA Habi-
boellah 6 dec 1940 man, C. Hordijk 8
feb 1911 man, M N M Eit|es4sep
1957 man, H.J.M. van Aken 10 dec
1929 man. C J J van Velzen 28 sep
1966 man. M J Devilee 13 feb 1911
echtg. van: J A. Franken. A. Slingerland
16 mei 1916 man, J. Flotisson 20 apr
1914 man, P.J.P. van Valderen 2 sep
1956 man. S van de Beek 18 feb 1965
vrl. Q M Beugelsdt|k 25 aug 1938
echtg. van L A. van Kasteren. P A van
der Luit 29 jun 1932 echtg van H Ho-
genes. J G C. Aalders 19 sep 1906 geh
gew met J.J Boerakker, J Paats21
mei 1908 man, D.F deJonghl3sep
1932 man.
Gehuwd: E A Menken en EC Groen.
R van Leeuwen en A A M Schipper,
E L Nieboer en G. Knook. R W J Mees
teren J M Huson, P B vanPolanenen
B. Cremers, R P Peper en P F Markus,
GA de Wekker en PM Eradus, JE
Renella Sanchez en M E Bletz, H.J.
Versnel en J A H Evertzen, P H H de
Beer en E van Praag. J W van Mus-
scher en J W Sloos. P P H van Velzen
enS Mizee. JC ten Donkelaar en J L-
C M den Hollander. M C. Bloken M
Hakim.
Sluiting dreigt
voor slopers
Verschillende autosloperijen in
de provincie Zuid-Holland wor
den bedreigd met sluiting, om
dat hun bedrijf niet aan de
milieu-eisen voldoen. In Berg-
schenhoek werd deze week een
bedrijf ontruimd omdat het niet
beschikte over de Juiste papie
ren en dus als illegaal werd aan
gemerkt. De provincie houdt er
rekening mee dat dit jaar nog
zo'n tien andere sloperijen
moeten worden ontruimd.
De ontruimingen houden
verband met de uitvoering van
de Wet Milieubeheer die de
laatste jaren aanmerkelijk is
aangescherpt. De wet schrijft
voor dat autosloperijen moeten
voldoen aan voorwaarden zoals
een vloeistofdichte vloer van
minimaal 1500 vierkante meter.
Ook moet vloeistoffen zoals olie
en benzine worden afgetapt en
in aparte vaten opgeslagen.
In Zuid-Holland zijn nu onge
veer 200 autosloopbedrijven,
waarvan enkele tientallen nog
niet over de correcte vergunnin
gen beschikken. De provincie
wil niet bekend maken welke
bedrijven nog niet aan de
milieu-eisen voldoen. Autoslo-
pers die vrijtVillig de bedrijfs
voering staken komen in aan
merking voor een ophefpremie.
Een sloperij aan het Trekvaart
plein in Leiden maakte onlangs
van die regeling gebruik.
De ontruiming in Bergschen-
hoek nam twee dagen in beslag.
De kosten van de actie is voor
rekening van het bedrijf.
Nieuwe kas Hortus
AMSTERDAM
drie-klimatenkas
van de Amsterdamse Hortus
Botanicus is vandaag officieel
geopend. Het 2,5 miljoen gul
den kostende bouwwerk moet
de toekomst van de 150 Jaai ou
de botanische tuin veiligstellen.
Enkele jaren geleden dreigde de
Hortus nog te moeten sluiten
nadat de universiteit van Am-
Sterdam afwilde van de verlies
gevende tuin aan de Plantage
Middenlaan.
De enorme kas heeft een sub
tropisch, tropisch en woestijn-
achlig gedeelte out de mui h-
ting van de woestijn met cac
tussen en andere planten is het
nog wachten op een sponsor.
Het liefst een SieMatic keuken van Goedhart Bouwhuis
Bezoek onze showroom met de meest komplete SieMatic presentatie van de hele regio.
Goedhart Bouwhuis, Hoorn 126a (tegenover Avifouna), Alphen a/d Rijn, of maak een afspraak: tel. 01720-22100