Duitsland: 'Alles over
voor vrijheid toeristen'
Buitenland
Smakelijk eten
Mugabe: 'Racistische
blanken wegwezen'
'Aanval Hezbollah heeft geen
invloed op verloop vredesproces'
Militairen omgeschoold
Het laatste oordeel
Blote godsdienstfanaten
vluchten voor de duivel
ZATERDAG 21 AUGUSTUS 1993
*Pr«se ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP* Assoc neOPrf
DPA Deutsche Presse Agent ur CPD Gemeenst happen kePe'5d«er si
Ind The Independent IPS inter Press Serv<e RTR*Reuie'
upi unitco p'ess MemaioMl
Extreem-rechts Oostenrijk verzwakt
wenen De Oostenrijkse politie heeft rechtse extremisten een
belangrijke slag toegebracht. Bij 26 huiszoekingen in verschillen
de deelstaten werd tegen 23 personen proces-verbaal opge
maakt, wegens bezit van nazi-propagandamateriaal. Oostenrijk
heeft de anti-nazi-wetgeving vorig jaar aangepast en een reeks
boetes en gevangenisstraffen van één jaar tot levenslang inge
voerd.
Patsatsia nieuwe premier van Georgië
tbilisi Het parlement van Georgië heeft gisteren de benoeming
goedgekeurd van de industrieel Otar Patsatsia tot premier. Het
parlement stemde met 124 tegen 17 stemmen in met het voor
stel van de Georgische president Sjevardnadze, die voorzitter is
van het parlement. De 64-jarige Patsatsia volgt premier Tenzig
Sigoea op.
Tsjechisch leger spijt van geweld in '69
praag» Het Tsjechische leger heeft publiekelijk excuses gemaakt
voor het gewelddadig neerslaan van demonstraties in 1969, een
jaar nadat het Sovjetleger met een invasie een einde had ge
maakt aan de 'Praagse Lente'. Dat heeft de Tsjechische krant
Mlada Fronta Dnes gisteren gemeld.
Moeder Teresa in het ziekenhuis
new delhi» De nobelprijswinnares Moeder Teresa is gisteren in
New Delhi in een ziekenhuis opgenomen met een longontste
king. Ook had ze koorts. De 83-jarige katholieke non was in de
Indiase hoofdstad om een onderscheiding in ontvangst te ne
men. Het persbureau United News of India verklaarde dat haar
toestand stabiel was, maar ze verbleef wel op de intensive care.
Gewonden bij aanslag Noord-Ierland
Belfast Twee politieagenten en zeven burgers zijn gisteren in
Noord-Ierland licht gewond geraakt bij een aanslag met een
mortierbom op een gerechtshof, zo heeft de politie gezegd. Drie
mortierbommen werden afgevuurd vanuit een verlaten vracht
wagen bij het gerechtsgebouw in het centrum van Newry, 60 ki
lometer ten zuidwesten van Belfast.
Twee doden bij ongeluk militaire basis
fort irwin Een ongeluk op de militaire basis Fort Irwin, Califor-
nië, heeft aan twee soldaten het leven gekost. De slachtoffers za
ten in pantserwagens, die bij een nachtelijke oefening van een
talud afreden en over de kop gingen. Naast twee doden vielen er
elf gewonden.
De Zimbabwaanse president
Robert Mugabe heeft gisteren
gedreigd blanken die hun racis
tische houding niet laten varen
te deporteren. In zijn hevigste
aanval tot dusver op de 100.000
leden tellende blanke gemeen
schap in het land omschreef
Mugabe racisme als 'de grootste
vijand' van zijn 10,5 miljoen
zwarte landgenoten.
„Als de blanken niet verande
ren, zullen ze het land worden
uitgeschopt," zei hij op een po
litieke bijeenkomst in Gwanda
in de westelijke provincie Mata-
beleland. Volgens hem zien
blanken zwarten zien als 'twee
derangs burgers'.
In Zimbabwe is onrust ont
staan naar aanleiding van het
voornemen van de regering rim
beslag te leggen op boerderijen
londen Rtr
Eurotunnel, de maatschappij
die de spoortunnel onder het
Kanaal exploiteert, is een proce
dure begonnen tegen de Britse
en de Franse spoorwegen. Een
in 1987 ondertekend contract
met British Rail (BR) en Société
Nationale des Chemins de Fer
(SNCF) is volgens Eurotunnel
niet meer geldig. De Internatio
nale Kamer van Koophandel in
Parijs is gevraagd te bemiddelen
in het conflict.
Volgens het contract hebben
de twee spoorwegmaatschap-
Frankrijk waarschuwt toeristen opnieuw voor vakantie in Turkije
De Duitse minister Klaus Kinkel (buitenlandse zaken)
heeft Turkije om hulp gevraagd bij het bevrijden van
twee door Kurden in Oost-Turldje ontvoerde Duitse toe
risten. Kinkel vertelde journalisten in München dat hij
zijn Turkse collega Hekmat Qetin per brief heeft gevraagd
om 'werkelijk alles' te doen om de twee vrij te krijgen.
van het militaire commando
van de PKK, Ali Sampan, die zei
dat de mannen zullen worden
overgedragen aan een humani
taire organisatie als Europa een
toerisme-boycot begint en
Bonn een dialoog begint met de
PKK. Het Kurdische persbureau
Kurd-Ha in Düsseldorf, dat goe-
MUNCHEN-PARUS-ANKARA» Rtr-AFP
Het militaire commando van de
Kurdische Arbeiderspartij PKK
heeft bekendgemaakt dat de
twee Duitsers worden vastge
houden samen met een toerist
uit Nieuw-Zeeland. De Duitse
TV citeerde donderdag een lid
de banden met de PKK heeft,
zei bereid te zijn de gesprekken
te organiseren. Kinkel zei echter
in München dat hij druk uitoe
fent om een wet in te dienen
waarbij de PKK, die in Turkije
buiten de wet is gesteld, ook in
Duitsland wordt verboden.
Het Franse ministerie van
buitenlandse zaken maande
gisteren opnieuw toeristen die
naar Turkije gaan tot voorzich
tigheid. Zij zouden onder meer
niet naar gebieden moeten
gaan waar de staat van beleg
heerst, zo zei een woordvoer
ster.
Peking Een slangenhandelaar draait zijn dagelijkse showtje af op de
hoek van een straat in de Chinese hoofdstad Peking. Door zijn neus laat
hij een levende slang naar binnen glijden die er vervolgens door zijn
mond weer uitkomt. foto reuter will burgess
Vakbonden gaan akkoord met
loonoffer personeel Sabena
loonkosten. Sabena-voorzitter
Pierre Godfroid trok na de over
eenkomst zijn eerder aangekon
digde ontslag weer in. Het loon
offer maakt onderdeel uit van
een besparingsplan ter grootte
van ongeveer driehonderd mil
joen.
Leger Israël moet strijdmethode aanpassen
JERUZALEM Rtr-AFP
brussel» anp
van blanken om er boeren zon
der land op te vestigen. Onge
veer vierduizend voornamelijk
blanke boeren hebben een der
de van de landbouwgronden in
bezit. De meeste blanke boeren
zijn in het land geboren als na
zaten van de Britse kolonisten
van het voormalige Rhodesië.
Ze klagen dat ze geen realisti
sche bedragen voor het land
krijgen en dat ze geen beroep
kunnen aantekenen tegen de
beslaglegging.
Westerse landen hebben kri
tiek geuit op de plannen van de
regering en gedreigd de hulp
aan het land te verminderen.
Zimbabwe zit momenteel te
springen om nieuwe investeer
ders. Volgens de blanken ge
bruikt de regering de kwestie
om, na een decennium van eco
nomisch wanbeheer, haar po
pulariteit op te vijzelen.
Eurotunnel wil miljoenen van
Franse en Britse spoorwegen
pijen de verplichting te zorgen
voor de spoorverbindingen van
en naar de tunnel. In Frankrijk
is het tracé klaar, maar in
Groot-Brittannië is het nog niet
eens duidelijk waar de spoorlijn
komt te liggen. Eurotunnel
claimt een niet nader genoemd
bedrag, maar ingewijden spre
ken over enkele honderden mil
joenen. Een woordvoerder na
mens British Rail en SNCF, ver
klaarde de claim van Eurotun
nel te betreuren en er vertrou
wen in de te hebben dat deze
ongegrond wordt verklaard.
De vakbonden in België zijn gis
teren alsnog akkoord gegaan
met een collectieve arbeids
overeenkomst bij de luchtvaart
maatschappij Sabena. Met die
CAO kan ruim honderd miljoen
gulden worden bespaard op de
Dossiers over
moord op JFK
verder open
WASHINGTON AFP
De Amerikaanse inlichtin
gendienst CIA zal nog voor
maandag 90.000 pagina's
dossiers over de moord in
1963 op president John F.
Kennedy overdragen aan
het Nationale Archief. Dat
is in overeenstemming
met een wet betreffende de
gegevens over deze moord,
die in 1992 is aangenomen
door het Congres.
Afgezien van deze 90.000
pagina's zijn rond 23.000
pagina's over de tot moor
denaar van Kennedy ge
doodverfde Lee Harvey Os
wald al vorige maandag
overgedragen. Nog eens
ongeveer 12.000 pagina's
waren al eerder aan de
openbaarheid prijsgegege-
ven.
De CIA beschikte aan
vankelijk over 162.000 pa
gina's tekst over de moord.
Na maandag zijn dat er
37.000 en daarvan zullen
er in de toekomst vermoe
delijk nog eens 27.000
openbaar worden gemaakt
worden. Tienduizend pagi
na's blijven echter in het
bezit van de CIA, omdat zij
elementen bevatten die
'een inlichtingendienst
nooit openbaar zou ma
ken', aldus woordvoerder
French.
De moordaanslag op negen Is
raëlische militairen in Zuid-Li-
banon zal geen invloed hebben
op de vredesbesprekingen over
het Midden-Oosten. Dat heeft
de Israëlische premier Yitzhak
Rabin gisteren in Jeruzalem ver
klaard. Hij zei dit als reactie op
oproepen van oppositieleden
die opschorting van het vredes
overleg eisten dat eind deze
maand in Washington wordt
hervat.
Het opschorten van de vre
desbesprekingen „zou het erg
ste zijn dat kan gebeuren," zei
Rabin voor de radio. „Wat zal
dat opleveren? Het einde van
het overleg met Syrië, toename
van extremisme en meer Iraan-
se invloed en hulp?". De Hez
bollah is tegen dit vredesoverleg
en vastbesloten dit te verstoren.
Rabin zei verder dat de aan
slag op de Israëliërs geen schen
ding betekent van het akkoord
dat Jeruzalem en de Hezbollah-
strijders vorige maand waren
overeengekomen. Deze over
eenkomst kwam door bemidde
ling van Washington tot stand,
nadat Israël een vergeldingsac
tie tegen de Hezbollah had uit
gevoerd waarbij 130 mensen de
dood vonden. Hezbollah zegde
hierbij toe dat ze geen Kat-
joesja-raketten meer zou af
schieten op Israël, maar waar
schuwde wel door te gaan met
acties tegen Israëliërs in Liba
non.
De premier zei dat het Israëli
sche leger zijn strijdmethoden
moet aanpassen aan die van de
guerrillastrijders. Een nieuwe
oorlog zoals die van 1982 sloot
hij echter uit, waarbij hij op
merkte dat het vergroten van de
'veiligheidszone' tot niets zou
leiden. Rabins commentaar was
terughoudender dan dat van
minister Ben-Eliezer (huisves
ting) die eerder had opgeroepen
tot vergelding.
moskou Twee jaar na de coup in de voormalige Sovjetunie zijn de militairen weer terug in de straten van Moskou. Dit keer niet met wapens en
tanks, maar met schoppen aan het werk om de tramrails van de stad te herstellen. foto reuter victor korotayev
ACHTERGROND
BOB KROON CORRESPONDENT
Bemiddelaar Owen stelde echt.er vast dat de moslims
toch nog 30 procent van Bosnië is toegewezen, hoewel
niet alle door de Serviërs 'gezuiverde' gebieden worden
teruggegeven. Maar hij wees erop dat er ook
minderheden van de andere staten onder het gezag van
moslims en Kroaten komen. „We hadden het graag
anders gewild, maar het zat er niet in", zei Owen
gelaten.
Een opzienbarende ontwikkeling was het voorstel van
Owen (EG) en Stoltenberg (VN) om de door Kroaten en
moslims fel betwiste stad Mostar in zuid-Bosnië, evenals
Sarajevo, voor twee jaar onder internationale curatele te
stellen. Met dien verstande, dat Mostar door de EG zou
moeten worden overgenomen terwijl Sarajevo onder
gezag van de VN komt te staan. Dit plan moet nog
worden goedgekeurd door de regeringen van de Twaalf,
waarmee gisteren wel informeel contact is geweest.
De Bosnische Kroaten lieten gisteravond weten dat
een VN-konvooi met hulpgoederen voor de 35.000
moslims in de stad, zal worden doorgelaten. De
vrachtwagens werden eerder tegengehouden omdat het
gebied te gevaarlijk zou zijn wegens een ophanden zijnd
offensief. De moslims in Mostar zijn al drie maanden
verstoken van alle hulp.
De grote verliezer, president Izetbegovic verklaarde
ondanks zijn persoonlijke waardering' voor de
Met een afgerond plan en een landkaart voor de drie
deling van Bosnië-Hercegovina is de vredesconferen
tie in Genève gisteren na ruim een maand tot 30 au
gustus verdaagd. Tien dagen hebben de Bosnisch-Ser-
vische leider Karadzic, de Kroaat Mate Boban en Alija
Izetbegovic, de president van het nu zo goed als geli
quideerde Bosnië, gelegenheid om hun achterban
mee te krijgen voor een ontwerp-akkoord. Daarbij
trekken de moslims duidelijk aan het kortste eind.
inspanningen van de internationale bemiddelaars„niet
tevreden te kunnen zijn met wat ons is aangeboden".
Izetbegovic zei de uiteindelijke beslissing over oorlog of
vrede over te laten aan het Bosnische parlement in
Sarajevo. Voor de moslims weegt hierbij zwaar dat het
Servische beleg van Sarajevo nog steeds niet is
opgeheven.
De grootste teleurstelling voor Izetbegovic is, dat hij
geen kuststrook aan de Adriatische Zee kreeg
toegewezen. De toekomstige moslimstaat krijgt wel
'internationaal gegarandeerde toegangen
vruchtgebruik' van de Kroatische havens Ploce en
Neum, maar Kroatië weigerde iedere formele afstand
van grondgebied aan de Bosnische moslims.
Daarentegen is de rivierhaven Brcko aan de Sava wel
aan de moslims toebedeeld en wordt Goradze, de door
de Serviërs omsingelde moslimstad in Oost Bosnië, met
een brede landcorridor verbonden met Sarajevo. Ook de
enclaves Zepa en Srebrenica krijgen een verbindingsweg
met Gorazde.
Een blik op de nieuwe landkaart leert overigens, dat
het bestuursdistrict Sarajevo aanmerkelijk meer gebied
omval dan de bebouwde stadskom. In totaal is dit bijna
3 procent van het hele oppervlak van Bosnië-
Hercegovina. Als het plan voor VN-bestuur van de grond
komt, biedt dit duidelijk soelaas voor de zwaar
beproefde bevolking van Groot-Sarajevo.
De grote vraag is of Izetbegovic van zijn parlement
volmacht krijgt om op 30 Augustus op de Geneefse
slotzitting het akkoord te ondertekenen. Lord Owen
wees erop, dat het alles of niets wordt. „Wat nu zo
moeizaam is bereikt, is een pakket dat niet opnieuw kan
worden opengebroken". Hij wenste niet te speculeren
over de gevolgen van een afwijzing. „We kunnen niet
nog een oorlogswinter in beschouwing nemen".
Zo kwam een voorlopig einde aan wat een Westers
diploiTiaat 'het festival van de huichelarij' noemde
Daartegenover staat, dat Izetbegovic, afgezien van een
nu volledig ondenkbare militaire interventie van het
Westen, niets anders over blijft dan de troostprijs van
Owen en Stoltenberg te accepteren.
Volgens sommige van de 20 le
den van de Pinksterbeweging
die bij het ongeval betrokken
waren, had de duivel hen een
loer gedraaid. De politie was
verbijsterd toen de auto, die na
een korte achtervolging in Loui
siana tegen een boom strandde,
volgepakt bleek met naakte le
den van de religieuze groepe
ring.
De groep, afkomstig uit Floy-
dada, Texas, was onderweg naar
een religieus ontspanningscen-
taim in Florida, aldus een poli
tiefunctionaris. Hij zei dat enke
le van de passagiers hun kleren
hadden uitgetrokken omdat zij
ervan overtuigd waren dat die
bezeten waren door de duivel.
„Ze zeiden niet veel. Ze stapten
uit en begonnen religieuze lie
deren te zingen."
De politie hield de auto don
derdag aan nadat gesignaleerd
was dat er naakte mensen in za
ten. De chauffeur stapte in een
handdoek gehuld uit. Maar
plotseling sprong hij weer in de
auto en scheurde weg. Hij bots
te vrijwel onmiddellijk tegen
een boom. zei de politie, die de
achtervolging had ingezet. De
auto was total loss, maar de le
den van de Pinkstergemeente
hadden slechts wat schramme
tjes.
De groep telde personen van
1 tot 65 jaar van dezelfde fami
lie. Ze kregen ter plaatse kleren
van de politie. De groep werd
sinds dinsdag vermist. .Ze had
den laten weten dat de duivel
hen op de hielen zat en dat
Floydada vernietigd zou worden
als ze daar zouden blijvenzei
een andere politieman. Ze wa
ren met vijf of zes auto's uit het
stadje vertrokken maar lieten
onderweg hier en daar spullen
en auto's achter.
Het Kurdistan Informatie
Centrum in Londen, een orga
nisatie met banden met de PKK.
beschuldigde intussen het
Turkse leger ervan voort te gaan
met een campagne van aanval
len op steden en dorpen in Kur
distan met de bedoeling de be
volking op de vlucht te jagen
Tijdens de militaire campagne
zou onder meer de steden Yuk-
sekova en Cukurca zijn gebom
bardeerd, waarbij 25.000 men
sen op de vlucht zouden zijn
gedreven.
Brandstichters
belagen Corsica
Portugal en Italië
BASTIA-ROME-USSABON AFP
Het Franse Middellandse Zee
eiland Corsica wordt geteisterd
door bosbranden die bewust
zijn aangestoken. Brandweerlie
den beschuldigden gisteren cri
minelen ervan branden op
nieuw te laten oplaaien die in
eerdere instantie waren be
dwongen. Ook Italië wordt meer
dan ooit geteisterd door bos
branden. Met name de schade
op de eilanden Sardinië en Sici
lië is veel groter dan andere ja
ren. Italiaanse autoriteiten vre
zen dat ook een groot deel van
deze branden zijn aangestoken
Op Corsica heeft vooral hel
noordwesten (het departement
Haute-Corse) te lijden van het
vuur. Gistermorgen maakten
blusvliegtuigen nog een einde
aan een brand die ongeveer
duizend hectare met olijfbomen
in de as had gelegd. Enkele uren
later laaide op enkele meters af
stand van de oude brand het
vuur weer op. Volgens de
brandweer was dit het resultaat
van brandstichting. Tegen de
nog voortvluchtige daders is
een aanklacht ingediend.
De Italiaanse autoriteiten
meldden gisteren een toename
van het aantal bosbranden mei
dertig procent in vergelijking tot
1992. Daarbij zijn twaalf men
sen om het leven gekomen. De
ernstigst getroffen gebieden zijn
naast Sicilië en Sardinië, de re
gio rond Venetië. Toscane en de
Abruzzen. Tot half juli is al
44.000 hectare natuurgebied
verloren gegaan.
In Portugal is het aantal bran
den eveneens aanmerkelijk ho
ger dan vorig jaar sinds 1 juni al
13.000 tegen 11.700 in dezelfde
periode vorig jaar. In de ge
meente Tabua verwoestte de
vuurzee gistermorgen acht
schaapskooien.
'Abortus-arts'
beschoten door
demonstrante
WICHITA Rtr-AFP-UPI
Een 37-jarige vrouw uit Ar
kansas is gisteren aangehouden
nadat zij de dag ervoor in Wi
chita het vuur had geopend op
een arts die werkzaam is in oen
Amerikaanse abortuskliniek. De
man raakte aan beide armen
gewond. Het incident voltrok
zich voor de kliniek in Wichita,
waar in het verleden al talrijke
anti-abortus-betogingen heb
ben plaatsgehad.
De dader behoort tot een
groep demonstranten die pleit
voor een verbod op abortus. De
vrouw is al twee maal eerder
aangehouden, nadat /ij zonder
toestemming was binnenge
drongen in abortusklinieken in
San Francisco en Milwaukee
Het is de tweede keer dat een
arts het doelwit is geworden van
een anti-abortusactivist. In
maart dit jaar werd in Florida
een specialist doodgeschoten
buiten een abortuskliniek in
Pensacola, waar op dat moment
een demonstratie tegen abortus
werd gehouden. Een prevsie-
groep tegen abortus waar
schuwde dat de beschieting in
Arkansas nog maar het begin is
van een hele reeks incidenten.
Abortus is in de Verenigde
Staten een netelige kwestie. De
huidige Amerikaanse president
Bill Clinton is in tegenstelling
tot zijn voorgangers George
Bush cn Ronald Reagan voor
stander van abortus. Sinds zijn
aantreden heeft Clinton het ver
bod op abortus if! diverse fede
rale klinieken opgeheven. Ook
heeft hij de import van de Fran
se 'abortuspil' toegestaan.