Kunstenaars in Moskou de straat op
W1 e
99
Cultuur&Kunst
«J^S^ewonderi ng
Lisse druk in de weer met kunst
U2 geeft
kaartjes
weg aan
werklozen
Prijs voor
Toneelgroep
De Trust
Brieven van
'Stasi-spion'
aan Reve
Unesco hanteert stokoude lijst auteurs
DONDERDAG 19 AUGUSTUS 1993
chef annemiek ruygrok. 071 -356472. piv -chef jan rijsdam. 071 -356473
Benefietconcert in Den Haag
den haag In de Dr. Anton Philipszaal in Den Haag wordt op 28
augustus het 'De Haag Bruis' benefietconcert, ter ondersteuning
van kleine niet gesubsidieerde podia, gehouden. Onder meer
Hans Vermeulen, Boudewijn de Groot, Bolland Bolland, Ro
bert Jan Stips en Urban Heroes treden er op.
Expositie stereofotografie
haarlem Het Teylers Museum in Haarlem houdt van 11 sep
tember t/m 21 november een tentoonstelling over de geschiede
nis van het driedimensionale kijken. De expositie is getiteld 'Een
extra dimensie: van camera obscura tot stereofotografie'. De his
torische ontwikkeling van het ruimtelijk waarnemen wordt ge
schetst aan de hand van camera obscura's, anamorfosen, opti-
caspiegels en -prenten, stereoscopen, -camera's en foto's, ana-
glyfen en hologrammen. Uitgangspunt is de eigen collectie van
het museum.
Ramses Shaffy als Don Quichote
den bosch Ramses Shaffy (60) is binnenkort te zien als Don
Quichote. Hij vertolkt de hoofdrol in de versie van de 'Man van
La Mancha' die door het Koninklijk Ballet van Vlaanderen wordt
uitgevoerd. De Nederlandse première is op 21 september in het
Casinotheater in Den Bosch. Behalve Don Quichote speelt Shaf
fy ook nog de rol van de schrijver van het oorspronkelijke werk,
Miguel Cervantes. De 'Man van La Mancha' werd in 1965 voor
het eerst uitgevoerd in Washington. In Nederland werd hij al
eens uitgevoerd met Guus Hermus in de hoofdrol. De nieuwe
versie wordt geregisseerd door André Ernotte.
Ramses Shaffy: Man van La Mancha.
Nederlanders en Russen werken samen aan kunstproject
Nederlandse en Russische kunstenaars werken de ko
mende maand in de straten van Moskou aan projecten
waar de inwoners na het lange tijdperk van foeilelijke
propaganda-kunst met noeste arbeiders en Lenin-stand-
beelden vast van zullen opkijken. Initiatiefnemer is de
Nederlander Vincent de Boer, die uit eigen ervaring weet
dat Moskou sinds de val van het communisme een klein
schalig maar vitaal kunstleven heeft. „In vergelijking
daarmee is Nederland zelfs blase", vertelt hij vlak voor
zijn vertrek naar de Russische hoofdstad.
ge-expositie is gepland in het
Contemporary Art Centre van
Moskou.
amsterdam fran^oise ledeboer
De Boer was vorig jaar voor het
eerst in Moskou en baarde daar
opzien toen hij met Paul Vendel
en Michiel Voet een galerie met
24.000 roebel-biljetten beplakte:
„Ik ontmoette toen veel Russi
sche collega's en bedacht dat
het leuk zou zijn een samen-
werkingproject op te zetten."
Zijn idee voor 'Exchange' viel in
vruchtbare aarde. De Boer re
gelde na zijn terugkeer sponsors
en bijdragen van de Stichting
Circ, de ministeries van buiten
landse zaken en WVC en het
Sfimuleringsfonds voor Beel
dende Kunsten, Vormgeving en
Bouwkunst.
De organisator benadrukt
echter dat de uitvoering afhan
kelijk is van het stadsbestuur
van Moskou. „Het overleg met
de gemeente verloopt tot nu toe
soepel, al zijn er natuurlijk wel
wat bureaucratische hindernis
sen. Door de schaarste is het
bovendien onzeker of er genoeg
materialen voor de opbouw be
schikbaar zijn. Mijn ervaring is
dat in Rusland tegelijk alles en
niets mogelijk is, dus zien we
wel ter plaatse." De kunstenaars
moeten in elk geval op 12 sep
tember klaar zijn omdat op die
dag de opening van de Exchan-
Vijftien
Samen met Suzanne Oxenaar
selecteerde De Boer in totaal 15
kunstenaars. Dat zijn Linda van
Boven, Luc Franckaert, Peter
Giele, Martin Grootenboer,
Suchan Kinochita, John Körme-
ling, Lisa Post, Adriaan Rees,
Carolien Scholtes, Stephen Sha-
nabrook, Paul Vendel, Barbara
Visser, Michiel Voet, Erik Weeda
en Sandra de Wolf. De selectie
van de 15 Russen was in de
handen van Olja Lapuchova,
Victor Misiano en Ilia Kitup van
het Contemporary Art Centre.
Als alles loopt zoals De Boer wil,
komen de Russische deelne
mers volgend jaar naar Amster
dam.
De organisator vertelt en
thousiast over de plannen van
de Nederlanders. Linda van Bo
ven heeft 2000 zeefdrukken van
ogen laten maken die worden
aangebracht op taxi's en open
bare gebouwen. Peter Giele laat
een gedicht in een koperplaat
graveren. „Het leek ons leuk als
Moskovieten zich nog over 20
jaar afvragen waar de tekst over
gaat en misschien proberen een
Susanne Oxenaar en Vincent de Boer selecteerde 15 Nederlandse kunstenaars die hun werk in Moskou r
gen tonen.
vertaling te vinden", zegt De
Boer.
Lisa Post hoopt dat de moe
ders van de Russische deelne
mers hun gordijnen willen af
staan. „Daar gaat ze iets mee
doen in het straatbeeld. Het
spreekt vanzelf dat ze er Neder
landse gordijnen voor terugkrij
gen." Erik Weeda laat rookbom
men op historische plekken
ontploffen» zoals hij eerder in
Parijs en Berlijn deed en Sandra
de Wolf heeft een demonstratie
van 50 mensen met artistieke
leuzen in gedachten. Michiel
Voet gaat op straat een houten
labyrinth bouwen dat voor de
Het gemeentebestuur van Lisse, of liever gelegd
de commissie kunstaankopen, is druk in de weer
met de aanschaf van kunstwerken. Zo krijgt de
gemeenteraad van het dorp in haar vergadering
van donderdag 26 augustus een kunstwerk voor
de wijk De Blinkerd onder ogen. Kunstenaar Jan
Snoeck uit 's Gravenzande heeft een beeld van
mens en hond ontworpen dat een plaats krijgt in
de vijver bij de Mendeldreef. Ook zal een kunst
werk verrijzen voor het Open Jongeren Centrum
Magnifiosi aan de Ruishornlaan.
Bij de bouw van het jongerencentrum was door
de architect aJ rekening gehouden met het plaat-
In deze rubriek komen al of
niet bekende
streekgenoten aan het
woord die, hetzij direct,
hetzij zijdelings met kunst
en cultuur te maken
hebben. Ze praten over een
kunstvoorwerp, een
kunstuiting waaraan ze
bijzondere waarde
hechten. Van de snuifdoos
van oma tot het
grijsgedraaide muziekstuk
en alles wat daar tussen zit.
Vandaag spreekt Jan Lau
van de werkgroep Leidse
Uitdag zijn bewondering
uit. „Dat Marisje is zelf
weggekropen achter de
deur".
Je moet weten, ik
w|il ben een
^7^7 muziekfanaat. Heb
altijd in de
platenbusiness
gezeten. Van klassiek, opera tot
pop en jazz. Het kan me niet
schelen. Als het maar goed
wordt gebracht. Deze plaat van
Count Basie, daar ben ik gek op.
Zoals hij hier Ol'Man River uit
Showboat speelt. Dan zou ik
wel op een stoeltje midden in
dat orkest willen zitten. Dat je
die muziek als het ware kunt
inademen en weer uitzweten.
Ik houd van dit arrangement.
Basie heeft het nummer wel
vaker op de plaat gezet. Maar
nooit zoals hier met die
tegenritmes. Met saxofoons die
de melodie spelen terwijl ze
toch altijd begeleidende
instrurpenten zijn.' En toeters en
solisten die begeleiden. I Iet
rizzelt van dat soort grappen.
Ik hoorde dit arrangement in
Frankrijk op de autoradio. Acht
jaar lang heb ik naar de plaat
gezocht. Uiteindelijk vond ik
hem in een klein winkeltje in
Wormerveer. Je wordt er echt
stil van. Hier hoor, dan zit hij
met twee vingers op de piano te
pingelen. Ik zeg altijd 'wat Basie
met twee vingers kan doen,
krijgt een heel orkest nog niet
voor elkaar'. En nou lijkt het
weer een symfonie-orkest. Mooi
hè.
Maar waar ik ook zeer aan
gehecht ben is dit aquarelletje
van Maris. Daar zit een
geschiedenis aan vast. Per
ongeluk eigenlijk ben ik er aan
gekomen. Ik kocht dit huis van
mijn moeder. Daar bij die
doorgang zat vroeger een deur
die altijd openstond. Ook toen
heeft die deur een hele tijd
opengestaan. Na een maand
deed ik hem eens dicht en daar
hing dat schilderijtje aan de
muur. Ik heb mijn moeder
gebeld, om te zeggen dat ze bij
de verhuizing dat aquarelletje
vergeten was. Daarop zei zij
'Dan hoort het bij jou. Dat
Marisje is zelf weggekropen
achter de deur. Dat wil in dat
huis blijven'.
Wat er zo grappig aan is: het
materiaal waarop het is
geschilderd. Daar kwam ik heel
toevallig achter, toen er een
nieuw glas in het lijstje moest.
Ik maakte de achterkant open,
zo en wat zie ik? Hij heeft het op
de achterkant van een
uitnodiging geschilderd. Een
uitnodiging voor een expositie
die op 1 maart 1905 zou
beginnen. Of hij nu zo zuinig
was of zo arm dat hij die
uitnodiging gebruikte, ik weet
het niet.
En ten derde heb ik grote
bewondering voor Kees Olthuis
die de muziek voor Europera
componeerde. Van hem kreeg
ik deze partituur, toen ik zestig
werd. Het originele stuk met
doorhalingen en al. Dat iemand
in staat is met een potlood
zoiets te schrijven. Dit is nog
maar voor één instrument.
Maar zo heeft hij voor
het hele orkest en het
koor geschreven.
Fantastisch. En
natuurlijk zijn wens
eronder 'Jan Lau, wij i
worden samen oud'.
Dat vind ik prachtig.
tekst annemiek ruygrok
verwarring moet zorgen die de
Russische kunstenaar Kabakov
nog onlangs opwekte met zijn
doolhof in het Stedelijk Muse
um.
Olifant
De Boer weet van Anatoly Os-
molovsky dat hij een olifant
door Moskou zal laten lopen
met een auto op zijn rug. Yury
Leiderman wil op een Moskou-
se begraafplaats levende dieren
in lege umenkasten plaatsen.
Dat project is echter omstreden
zodat nog niet duidelijk is of het
doorgaat. Wel zeker is dat Va-
dim Fishkin een pijp mag slaan
sen van een kunstwerk. Er werd een betonnen
heipaal geslagen die door de Lissese kunstenaar
Hein van der Voort wordt benut als basis voor
een kunstwerk. De onderste vier meter zal hout
achtig worden beschilderd, terwijl de bovenste
vier meter door een hoed wordt omkleed met
daarop de tekst 'Howdy Folks'. De tekstletters
zullen door neon worden verlicht.
Het is ook de bedoeling om een kunstwerk te
plaatsen bij de nieuw te bouwen brandweerka
zerne. Een kunstwerk van Frans van der Veld, een
vogel die met de nek gestrekt staat, wordt ge
plaatst in het grasveld bij de Gerard Doustraat,
vlak bij de grote vijver.
CONCERTEN
LEIDEN
HOOGLANDSE KERK
Zaterdag 21 augustus
Orgelconcert door Jan Adamus (Po
len). gedurende de middag.
LVC
Vrijdag 20 augustus
Zoldercafé optreden van Panic in Det
roit, 22.00 uur
Zaterdag 21 augustus
Concert Dead Flowers, 21.00 uur.
Donderdag 26 augustus
Groovy Night, 21.00 uur.
PIETERSKERK
Vrijdag 20 augustus
Zomerorgelconcert door Sander van
Marion en hoboïst Peter Ie Feber,
werken van Seixas, Bach, Mozart, van
Marion, Arne, Saint-SaënsenCorelli,
20.15 uur.
ALPHEN
HET KASTEEL
Vrijdag 20 augustus
The Martin Hutchinson Band, 21.00
KATWIJK
NIEUWE KERK
Vrijdag 20 augustus
Orgelconcert van Vincent de Vries,
met werken van Bach, Stanley, Widor
en Feike Asma, 20.15 uur.
NOORDWIJK
0UDEZEEKERK
Woensdag 25 augustus
Concert van het Christelijk Mannen
koor 'Crescendo' uit Urk, organist
Pieter de Jong, 20.30 uur
WARMOND
DORPSPLEIN
Zaterdag 21 augustus
Optreden van de semi-regionale band
'Wat zeg je?', 13.00 uur.
DEN HAAG
GROTE KERK
Dinsdag 24 augustus
Orgelconcert door Gustav Leonhardt,
werk van Weckmann, Kuhnau en
Bach, 20.15'uur.
AMSTERDAM
CONCERTGEBOUW
Vrijdag 20 augustus
Het Brabants Orkest olv Arpéd Joó,
solist Rian de Waal, piano, werk van
Wagner, Tsjaikowski en Brahms,
20.15 uur.
Vrijdag 21 augustus
Koninklijk Concertgebouworkest olv
RiccardoChailly, solist Lazar Ber-
man, piano, werk van Tsjaikowski en
Dvorak, 20.15 uur
Zondag 22 augustus
Amsterdamse Bach Solisten, solist
Thomas Zehetmair, viool, werk van
Handel en Bach, 20.15 uur.
Dinsdag 24 augustus
Nieuw Sinfonietta Amsterdam olv lo-
na Brown, solist Siebe Henstra, kla
vecimbel, werk van Elgar, Britten,
Bach, Corelli, en Tippett, 20.15 uur.
Woensdag 25 augustus
Koninklijk Concertgebouw Orkest olv
RiccardoChailly, werk van Ketting,
Stravinsky en Rimsky-Korsakow,
20.15 uur.
Donderdag 26 augustus
Residentie Orkest olv Leonid Grin, so
list Tim Hugh, violoncel, werk van
Tsiaikowski, 20.15 uur.
THEATERS
DEN HAAG
CIRCUSTHEATER
vr 20 t/m do 26, beh. ma; 20.00 uur,
zo ook 14.00 uur; Musical 'De
Phantom of the Opera'
KONINKLIJKESCHOUWBURG
za 28 en zo 29, 20.15 uur;'Verre
Vrienden' door Toneelgroep Amster
AMSTERDAM
t/m zo 29/8 dag.beh. ma). 20.15
uur, zo ook 14.00 uur; Musical
'Cats'.
uur; One Man Show van Eric Bogo-
sian 'Pounding nails in the floor with
my forehead'
THEATER BELLEVUE
vr 20 t/m do 26 beh. zo en ma,
20.30 uur 'Verre Vrienden' door To
neelgroep Amsterdam
VONDELPARK
Openluchttheater
za21, 15.00 uur, Hawaï middag met
de Wahelo's en Kinikia-Ano.
za 21, 21.00 uur; Jan Rot met 'Rot is
liefde'.
zo 22, 14 00 uur; Arthur Ebeling&
Co.
De Ierse rockgroep U2 biedt
ettelijke duizenden vrijkaart-
jes voor het laatste concert in
Londen aan werklozen aan.
Met het optreden morgen in
het Londense Wembleysta-
dion sluit de band zijn toer-
nee „Zooropa 93" af. Wie be
langstelling heeft voor een
gratis kaartje, hoeft zich
maar bij het loket van het
stadion te melden met een
geldig identiteitsbewijs en
een document waaruit blijkt
dat zij of hij zonder werk is'.
FOTO GPD/ROLAND DE BRUIN
in een metrogang: zo kunnen
de Moskovieten op straat de
metrogeluiden beneden horen.
Bij de opening op 12 septem
ber verschijnt een tweetalige ca
talogus in de vorm van een spe
ciale editie van de 'Segodnja',
een Moskouse kwaliteitskrant.
De krant zal gratis verkrijgbaar
zijn bij kiosken en op diverse
andere punten in de stad. 'Ex
change' wordt op film vastge
legd door Martin Grootenboer
en Max Valisenko. Het is de be
doeling dat deze film ook op de
Nederlandse televisie wordt uit
gezonden maar wanneer is nog
niet bekend.
den haag gpd
De Prijs van de Kritiek 1993 is
toegevallen aan Toneelgroep De
Trust. De groep van artistiek lei
der Theu Boermans kreeg de
meeste stemmen van de leden
van de Kring van Nederlandse
Theatercritici (KNT). De prijs
(een plastiek van Margot Zans-
tra) zal op 1 september worden
uitgereikt in de Koninklijke
Schouwburg in Den Haag.
De plechtigheid heeft plaats
tijdens het jaarlijkse Theaterfes
tival, een serie reprises van de
beste voorstellingen van het af
gelopen seizoen.
Tot dit prestigieuze festival is
De Trust doorgedrongen met
twee voorstellingen:
'Friedrichswald' (van 26 tot en
met 28 augustus te zien in het
Trusttheater in Amsterdam) en
'Overgewicht, onbelangrijk;
Vormeloos' (op 30 en 31 augus
tus te zien in de Koninklijke
Schouwburg).
amsterdam gpd
Nijgh Van Ditmar geeft dit
najaar onder de titel 'Het Wit in
het Oog van de Tijger' brieven
van de Duitse schrijver en vroe
gere Stasi-spion Andreas Si-
nakowski aan Gerard Reve uit.
Reve nam vorig jaar contact
met Sinakowski op na een ruzie
met presentator Adriaan van
Dis in een uitzending van zijn
boekenprogramma voor de
VPRO-televisie.
Van Dis toonde zich zeer kri
tisch over het Stasi-verleden
van Sinakowski waarop de
Duitser dreigde de uitzending te
verlaten. Reve stoorde zich
mateloos aan het moralisme
van Van Dis. Hij stuurde zijn
Duitse collega spontaan een
boek met opdracht, waarna een
vriendschap in brieven ont
stond.
Volgens Joost Nijsen van Nij
gh Van Ditmar toont Si
nakowski zich opnieuw een
meedogenloos waarnemer van
huichelarij" en schijnheiligheid.
,,ln een fascinerende taal vol rit
me- en toonvarianten wisselen
melancholie en humor elkaar in
adembenemend tempo af. De
brieven ontwikkelen zich gaan
deweg tot een hartstochtelijke
bekentenis, doordrenkt 'van
seksualiteit en ongeremde
vreugde in het aardse bestaan."
De uitgeverij gaf eerder zijn
debuutroman 'Na een lang ro
kend zwijgen uit'. Deze verta
ling werd twee keer herdrukt.
Raad voor de Kunst protesteert bij minister
den haag gpd
De Unesco, het cultuurfonds
van de Verenigde Naties, han
teert een stokoude lijst om te
toetsen welke Nederlandse boe
ken in aanmerking komen voor
door het fonds gesubsidieerde
vertalingen. Deze 'golden list'
die in 1978 tot stand kwam ver
meldt de namen van 11 Neder
landse schrijvers: Ruusbroec,
Thomas a Kempis, Erasmus,
Hemsterhuis, Vondel. Nicolaas
Beets, Couperus, Ed. Douwes
Dekker, Huizinga, Van Schendel
en Vestdijk. De Raad voor de
Kunst acht deze lijst 'verre van
representatief voor de Neder
landse literatuur'. In een brief
aan minister D'Ancona van
WVC eist de raad dat de lijst
grondig wordt herzien. Daarbij
moet worden uitgegaan van een
nieuwe uitgebreide lijst met he
dendaagse (20ste eeuwse) Ne
derlandse literatuur, waarop
ook jeugdliteratuur voorkomt.
Deze lijst is vier jaar geleden al
gemaakt ten behoeve van het
EG-vertalingenprojcct. Het Ne
derlands Literair Produktic- en
Vertalingenfonds dat aanvragen
voor vertalingen van Neder
landse literatuur behandelt,
hanteert deze lijst.
De aanleiding dat de Raad
voor de Kunst zich tot D'Anco
na wendt is het verzoek van de
Unesco in Parijs 'De andere
kant' "van Marga Minco op te
nemen in de Unesco Collection
of Representative Works, zoals
de 'golden list' officieel heet. Al
leen boeken die op deze lijst
voorkomen kunnen in aanmer
king komen voor een vertaal-
subsidie van de Unesco.
foto loek zuyderduin»
