Pj
'éuk
7
Oasefestival voorproefje Noortukse Beatnacht
Eric Bogosian ontziet
geen enkel heilig huisje
Première Hoofdstad Operette
Eerste culturele Credit Card
Cultuur&Kunst
Buchraesse-expositie valt af
"N
AA-
1
n
ING Bank brengt kunstcollectie Ritman naar Christie's Londen
Arnhemmers herontdekken
drama Van Oldenbarnevelt
Zestig dichters in Den Haag
PINIE
WOENSDAG 18 AUGUSTUS 1993
Voorstelling over vreemdelingenhaat
Amsterdam Elsje de Wijn en Peer Mascini spelen van 1 t/m 19
september 'Rixe' in de Stadsschouwburg in Amsterdam. De
voorstelling handelt over de waanzin van vreemdelingenhaat.
Jean-Claude Grumberg schreef het stuk. Het speelt zich af in het
Parijs van de jaren zeventig. De première is 3 september.
Expositie Tropenmuseum verlengd
Amsterdam De tentoonstelling 'Adivasi - het andere India' in
het Tropenmuseum in Amsterdam is verlengd t/m 29 augustus.
De expositie sluit aan bij het door de Verenigde Naties uitgeroe
pen 'Jaar van de inheemse volken' en trok reeds 100.000 bezoe
kers.
Namaak Beatles in Nieuwe de la Mar
Amsterdam Van 1 t/m 5 september treden namaak-Beatles op
in het Nieuwe de la Mar Theater in Amsterdam. De vier jongens,
The Bootleg Beades, zijn evenals hun illustere voorgangers af
komstig uit Liverpool. Zij brengen de onvergetelijke hits van
toen ten gehore.
Brickbox in Het Kasteel
alphen aan den run De Ter Aarse band Brickbox treedt zaterdag
21 augustus op in jeugdcentrum Het Kasteel in Alphen aan den
Rijn. Van het concert worden live-opnamen gemaakt. Het reper
toire van Brickbox bestaat uit nummers van onder anderen Van
Halen, Black Crows, Bad Examples en Bon Jovi. In verband met
aanpassingen van de zaal, die nodig zijn om de opnames te kun
nen maken, kunnen er maximaal 250 personen naar binnen.
Het is mogelijk tevoren kaarten te reserveren, tel. 01722-5786.
Brickbox: live-opnamen in Het Kasteel.
amsterdam anp
Bij de Hoofdstad Operette gaat op 25 september in de Amsterdam
se Stadsschouwburg 'La vie parisienne' van Offenbach in première.
Het Parijse leven wordt in deze operette vrolijk, lichtzinnig en vol
feestgedruis afgeschilderd. Dankzij de Nederlandse vertaling is het
amusante verhaal goed te volgen, aldus de Stadsschouwburg. De
regie is van Carl van der Plas. Walter Althammer tekende voor de
muzikale leiding.
amsterdam anp
Binnenkort is in Nederland de
eerste culturele Credit Card te
koop. Met deze kaart is infor
matie te krijgen over culturele
evenementen in binnen- en
buitenland, zijn tickets te reser
veren en tentoonstellingscatalo
gi te bestellen. De kaart is vooral
bedoeld voor mensen die veel
reizen en geïnteresseerd zijn in
kunst en cultuur. Volgens Ma-
rie-Anne Simons van Culture
Service in Amsterdam bestaat
de kaart nog nergens ter wereld.
Culture Service maakt vol
gens haar gebruik van de eerste
internationale culturele databa
se ter wereld. Daarmee kan la
minute informatie worden op
gevraagd over bij voorbeeld ten
toonstellingen of concerten in
Nederland, maar ook elders.
Het bedrijf richt zich nu nog
vooral op de Verenigde Staten
en Europa, maar wil uitbreiden
naar onder meer Japan. Per
twee maanden krijgen leden het
magazine Quo Vadis, waarin de
culturele hoogtepunteen van de
komende tijd worden behan
deld.
Na een aanlooptijd van onge
veer drie jaar verwacht Culture
Service tienduizend particuliere
leden te hebben. Bij zevendui
zend leden is men uit de kosten.
Door de samenwerking tus
sen Culture Service en Visa
Card, biedt de culturele Credit
Card ook alle faciliteiten van Vi
sa, In Nederland hebben 1.3
miljoen mensen een dergelijke
kaart.
frankfurt/utrecht anp
chef annemiek ruygrok. 071-356472. plv -chef jan rijsdam. 071-356473
Zaterdag 21 augustus aan Langen elder slag
Op de kop af tien jaar geleden beleefde Noordwijk zijn
eerste Beatnacht. En tien jaar en één dag later wordt de
tweede Beatnacht een feit. Op zaterdag 20 november
barst het feest in de Noordwijkse Northgohal los: vijf
groepen van de eerste nacht en vijf 'nieuwe Noordwijkse'
bands zullen dan aantreden. The Bob Color verzorgt dan
de hoofdact. Een voorproefje is er al komende zaterdag,
21 augustus. Tijdens het Oasefestival aan de Langevel-
derslag worden uit 20 groepen dé vijf bands voor de
Beatnacht geselecteerd.
aan de Langevelderslag: restau
rant Oase stelde oefenruimte
beschikbaar. „Want 's winters
staat het er toch leeg. Ja, inder
daad, we zijn van de winter al
met dit evenement begonnen.
Die jongens van die oude bands
hadden jaren niet meer ge
speeld. De vingers moesten
worden losgemaakt." Het oefe
nen 'ontaardt' komende zater
dag in een twaalf uur durend
festival met nieuwe groepen. El
ke band krijgt vanaf twaalf uur
een half uur speeltijd. Met eet-
en drinkpauzes ertussendoor
wordt dat nog aardig opschie
ten geblazen. Voor de jury is
geen gemakkelijke taak wegge
legd: tenslotte zullen vijftien
bands afvallen.
noordwuk annemiek ruygrok
Met die vijf oude bands, waar
van de leden inmiddels onge
veer de leeftijd van Mick Jagger
hebben bereikt, zit het wel
goed. Maar om die vijf nieuwe
bands te kiezen, deden de orga
nisatoren van de Beatnacht een
oproep. Elke zichzelf respecte
rende Noordwijkse band kon
zich aanmelden. Ronald Crama,
een van de jongens van het eer
ste uur, schrok zich wezenloos
van de opkomst: maar liefst
twintig min of meer puur
Noordwijkse bands dienden
zich aan. En om daaruit te se
lecteren, moet je ze toch even
laten spelen.
Oefenen
De gelegenheid deed zich voor
De Post is een van de twintig bands die zaterdag op het Oasefestival hun beste beentje voorzetten, foto pr
Het is de bedoeling dat de ja
ren zestig herleven.
Crama: „Iedereen, die van
popmuziek houdt moet maar
Amerikaanse top-komediant in Nederland
den haag bernice breure
In de Verenigde Staten staan
zijn fans met liefde urenlang in
de rij om~een kaartje voor zijn
show te bemachtigen, in Euro
pa haalt de overgrote meerder
heid vooralsnog de schouders
op bij het horen van zijn naam.
Maar daar kan vanaf volgende
week verandering in komen,
wannneer de Amerikaanse top-
komediant Eric Bogosian spe
ciaal voor enkele optredens in
ons land de oceaan oversteekt.
De maatschappijcriticus van
het eerste uur brengt vanaf
dinsdag 24 tot en met vrijdag 27
augustus zijn nieuwste show,
'Pounding Nails in the Floor
with my Forehead', in de Stads
schouwburg in Amsterdam. Het
is de eerste keer dat Bogosian
met een avondvullend pro
gramma in Europa op de plan
ken staat.
De cabaretier bevindt zich in
de"Verenigde Staten al ruim tien
jaar aan de absolute top, - The
New York Times vergeleek hem
zelfs met Lenny Bruce,. Bob Dy
lan en Woody Allen -, maar hier
is hij slechts bij een select clubje
filmliefhebbers bekend. In 1989
kreeg de NewYorker namelijk
voor de Oliver Stones-film 'Talk
Radio' de Zilveren Beer van het
Filmfestival van Berlijn. Bogo
sian schreef de film èn vertolkte
de hoofdrol van de razende ra
dio-presentator die wordt lastig
gevallen door de meest bizarre
luisteraars. De film werd echter
nooit een kassucces, wat niet
betekent dat Bogosian als ac
teur het grote publiek schuwde:
zo speelde hij (bescheiden) rol
len in populaire Amerikaanse
series als Law and Order en Mi
ami Vice.
Zijn doorbraak als komediant
in zijn thuisland begon met zijn
vlijmscherpe show 'Fun House'
gevolgd door 'Drinking in Ame
rica' en 'Sex, Drugs en Rock
Roll'. Bogosian houdt zijn pu
bliek op een zwartgallige wijze
de spiegel van de Amerikaanse
samenleving voor. Niet de
glamour en glitter, maar juist de
zelfkant van deze maatschappij
heeft hierbij zijn voorkeur. Als
De tentoonstelling van Nederlandse landschapswerken 'Het ge
droomde land' van het Centraal Museum in Utrecht gaat, in tegen
stelling tot de plannen, niet naar Frankfurt om daar de Buchmesse
op te luisteren. De Kunsthalle, waar de expositie te zien zou zijn,
wil geen genoegen nemen met de vervangers van bepaalde topwer
ken uit 'Het gedroomde land'.
De bruikleengevers van de topwerken gingen er niet mee ak
koord dat ze hun stukken nog langer kwijt zouden zijn. Voor de
musea onder de bruikleengevers gold ook nog de kwestie dat de
Kunsthalie niets terug kan doen. De instelling heeft geen eigen col
lectie en kan dus nooit iets uitlenen.
In Frankfurt zal het overigens nauwelijks opvallen dat „Het ge
droomde land" niet komt. De Stichting FranJcfurter Buchmesse, die
de Nederlandse deelname behartigt, heeft een zeer breed pakket
activiteiten samengesteld voor de aflevering van dit jaar. Nederland
is themaland en dat wordt onderstreept met tentoonstellingen, to
neel, muziek, (voorjlezingen, een vertaling (voor het eerst) van een
bundel Friese literatuur, en de komst van kroonprins Willem-
Alexander.
s
I J
Eric Bogosian houdt zijn publiek op een zwartgallige wijze de spiegel van de Amerikaanse samenleving voor.
foto frans ru hl
amsterdam anp
De ING Bank heeft een groot
deel van de kunstcollectie van
de Amsterdamse zakenman en
collectioneur Joost Ritman naar
het veilinghuis Christie's in
Londen gebracht. De bank heeft
dat gedaan uit „redenen van
veiligheid en deskundigheid",
zo heeft een woordvoerder
meegedeeld. „Veilen staat niet
op ons netvlies", zegt hij.
Het transport is volgens hem
zeker niet bedoeld om te voor
komen dat de fiscus beslag legt
op de kunstcollectie. De ING
Bank is sinds enig tijd eigenaar
van de collectie.
De bibliotheek van Ritman -
de Bibliotheca Philosophica
Hermetica - waar de fiscus eind
juli beslag op legde, is nog wel
in Amsterdam. De kunstcollec
tie is „enige tijd terug", vóór de
beslaglegging op de boekencol
lectie naar Christie's gebracht. -
De kunstwerken zouden een
waarde vein 150 miljoen gulden
vertegenwoordigen.
Christie's in Londen onthoudt
zich van nagenoeg elk com
mentaar. Een woordvoerster
zegt de verklaring van de ING
Bank te onderschrijven, maar
wil niets meer kwijt.
Wat er met de kunstverzame
ling gaat gebeuren is nog niet
bekend. „De tijd zal het leren",
zegt de ING-woordvoerder. „Al
le opties zijn nog open." Een
veiling op korte termijn sluit hij
evenwel uit.
De bank heeft inmiddels een
aantal juristen ingeschakeld om
na te gaan in hoeverre het be
slag door de fiscus op de boe
kencollectie kan worden aange
vochten. Volgens de juristen is
dat ten onrechte opgelegd.
Daarover zijn volgens de ING-
woordvoerder onderhandelin-
De Belastingdienst legde eind
juli beslag op de kapitale boe
kenverzameling van Ritman,
omdat de bibliotheek jarenlang
ten onrechte BTW zou hebben
afgetrokken over de aankoop
van boeken. Ritman zou daar
om eert voorheffing van vijf mil
joen gulden moeten betalen. Als
de zakenman dat bedrag niet
voor 16 september overmaakt,
zou de fiscus tot verkoop van de
boeken overgaan.
In opdracht van het ministe-
komen luisteren. De eerste
Beatnacht met de Electric Blues,
To-pieces, Speed, The Zodiaks
en The Beatnicks was een gran
dioos succes. Ik denk dat we dat
in november succes kunnen
Sjoemelen
Maar eerst het Oasefestival.
Aankomende en al gevestigde
groepen zetten zaterdag hun
beste beentje voor. Loco-burge
meester Jaap Bedijn geeft om
precies twaalf uur 's middags
het startschot en dan kan het
popgeweld losbarsten. Buren
zullen niet klagen, want de Lan
gevelderslag ligt vrij aan het
strand. De volgorde van op
komst is door het lot bepaald,
sjoemelen was er niet bij. Be
halve een optreden op de twee
de 'Noortukse Beatnacl t' ij er
een reisje naar Londen voor de
eerste prijswinnaar weggelegd.
Rond middernacht zal dat be
kend zijn. En voor de afvallers is
er nog altijd de troost dat zij
zich aan het publiek hebben
kunnen presenteren.
Informatie over het Oasefesti
val: 01719-19638. Kaarten zijn
vijf gulden verkrijgbaar bij Ja
ne's en John's Diskoshop, café
Thomas, The Happy Bar en
Kenta Muziekhandel. De op
brengst van het Oasefestival is
bestemd voor het Noordwijkse
Project in Burkina Fasso.
arnhem-anp
een kameleon sluipt hij in zijn
one-man show van het ene naar
het andere opvallende persona
ge: van effectenmakelaar, dope
dealer tot omhooggevallen
rockster. Hij gebuikt nauwelijks
decor.
Een speciale boodschap heeft
de veertigjarige Bogosian echter
niet, aldus impressario Frans
Rühl die naar eigen zeggen vijf
jaar bezig is geweest om 'zijn
held' naar Nederland te halen.
„Moralisme is hem vreemd".
Ook bij het omver schoppen
van heilige huisjes gaat de caba
retier onbevooroordeeld te
werk, met zijn shows zou hij
verschillende kanten van Ame
rikaanse samenleving tegen het
zere been hebben geschopt.
Eric Bogosian speelt 'Poun
ding Nails in the Floor with my
Forehead' van 24 tot en met 27
augustus. Kaartjes zijn te bestel
len k dertig gulden per stuk bij
de Stadsschouwburg in Amster
dam. Telefoonnummer: 020-
5237700.
Het Theater van het Oosten komt in het nieuwe
seizoen met een unieke produktie over Johan
van Oldenbarnevelt. Het stuk werd drie maan
den na diens executie in 1619 geschreven door
de Engelse auteurs John Fletcher en Philip
Massinger en kort daarop in Londen uitge
voerd. Daarna leek het van de aardbodem ver
dwenen.
Aan het eind van de vorige e?uw ontdekte
een Britse edelman het stuk in een oude ar
chiefkast en in de jaren twintig vertaalde de Ne
derlandse, in de Verenigde Staten wonende
professor Darnouw 'The tragedy of Oldenbar
nevelt' voor het eerst, zonder dat er verder iets
mee gebeurde.
De Arnhemse dramaturg Leo zum Vörde sive
Vörding kreeg lang geleden al een exemplaar
van de vertaling in handen en meteen drong de
wens zich op om het stuk uit te voeren.
Nu krijgt hij bij het Theater van het Oosten
zijn zin. Naar schatting 15 leerlingen van de
Arnhemse Toneelschool brengen het stuk voor
het eerst sinds drie en een halve eeuw op de
planken, in een moderne bewerking van Zum
Vörde sive Vörding. De regie van de „aangekle
de voorlezing" is in handen van de nieuwe ar
tistieke leider van het Theater van het Oosten,
Leonard Frank.
Het Theater van het Oosten, dal zich door
geldgebrek verder moet beperken tot twee gro
te en twee kleine zaalprodukties, begint het
nieuwe seizoen op 15 oktober met het door Ar
thur Miller bewerkte 'Een vijand van het volk'
van Hendrik lbsen. Op 8 december is de Neder
landse première van Ben Eltons eerste toneel
stuk 'Lucht'. 'Comedie' is een stuk dat Frans
Strijards in de jaren zeventig schreef en op 15
januari in première gaat. Ten slotte komt 'Lief
zijn voor Sloane' van Joe Orton ook weer eens
voor het voetlicht en wel vanaf 11 maart.
den haag anpvoor in woonhuizen, musea of Chabot, Christine D'Haen,
openbare gebouwen. Onder de Geert van Istendael en Astrid
In Den Haag treden op 25 en 26 46 Nederlandse en 15 Vlaamse Roemer.
september meer dan zestig dichters zijn Pierre H. Dubois, Reserveren van plaatsbcwij-
dichters op. Ze nemen deel aan Anton Korteweg, Willem van zen is in de drie jaar dat 'Dich-
het jaarlijkse evenement 'Dich- Toorn, Anne Vegter, Simon Vin- ter aan huis' bestaat noodzake
ter aan huis'en lezen hun werk kenoog, H.C. ten Berge, Bart lijk geworden.
door: Onno Schilstra
Nieuw elan Lakenhal nog niet
doorgedrongen in aankoopbeleid
rie van wvc onderzoekt de Raad
voor het Cultuurbeheer in hoe
verre een deel van de Ritman-
collectie tot het Nederlands cul
tuurbezit behoort. Als voorwer
pen van de collectie op de lijst
die behoort tot de Wet tot Be
houd van Cultuurbezit worden
geplaatst, kunnen ze het land
niet verlaten.
Naar verwachting is het ad
vies van de raad half september
klaar. Een woordvoerster van
het ministerie van wvc verwacht
niet dat werken uit de kunstcol
lectie op de lijst worden ge
plaatst.
Sinds het aantreden van Jetteke
Bolten als directeur is het imago
van de Lakenhal grondig
•veranderd. Samen met haar staf
vergrootte zij de
toegankelijkheid, vernieuwde ze
de algehele presentatie en
realiseerde ze ambitieuze
exposities. In dat proces speelde
vooral Boltens prikkelende
opvatting, dat er in wezen
weinig verschil bestaat tussen
'oude' en 'moderne' kunst, een
rol. Die visie maakt het
interessant oude collecties met
moderne te confronteren. De
wijze waarop men in de Lakenhal omgaat met de
verschillende kunstcollecties is dan ook zichtbaar
veranderd. Concept-kunst werd geplaatst
temidden van de Middeleeuwse altaarstukken,
post-moderne neo-Rembrandts openden in 1991
de grote Rembrandt-tentoonstelling, het
omvangrijke drieluik over landschapskunst
benadrukte een ononderbroken
landschapstraditie door de eeuwen heen.
Merkwaardig genoeg speelde deze pregnante
en boeiende visie nauwelijks een rol in de recente
aankoopstrategie. Volgens een vouwblad bij de
tentoonstelling richt men zich op kunst uit de
Leidse regio en op werk dat van belang wordt
geacht voor het Leidse kunstklimaat, ter
'verbreding van de collectie' en om 'een
vollediger beeld te presenteren van de diversiteit
aan stromingen'. Muffe uitgangspunten zijn dat,
vergeleken met Boltens frisse ideeën ten aanzien
van het exposeren. Binnen haar visie zijn toch
heel wat intelligenter mogelijkheden voor
handen. Bijvoorbeeld om de bestaande collectie
juist thematisch te versmallen en aldus
inhoudelijk te intensiveren. Dan is geen enkele
aankoop meer vrijblijvend. De toch niet te
realiseren volledigheid wordt omzeild en de
eeuwige klachten over vriendjespolitiek en
Museum De Lakenhal heeft
een beperkt budget voor de
aankoop van hedendaagse
kunst. De afgelopen tijd echter
werd de collectie sterk
uitgebreid met behulp van
extra subsidies en
schenkingen. Een overzicht
van deze aanwinsten is tot 26
september te zien in het
museum. Op 29 augustus vindt
bovendien een openbare
discussie plaats naar
aanleiding van het
aankoopbeleid. Een gedurfd
initiatief, want glasnost over
het eigen beleid is vooralsnog
ongebruikelijk.
persoonlijke smaak bij de
aankopen behoren tot het
verleden.
In strijd met het eerder beleden
streven naar volledigheid
krijgen, volgens het vouwblad,
geometrisch-abstracte kunst,
landschaps-schilderkunst en
figuratieve kunst per traditie
voorrang in de aankoopronden.
Per traditie, dus niet op grond
van visie. Zo'n voorkeursbeleid
kan niet serieus gehanteerd
worden, maar die schijn dient
wel gewekt. Dus deelt het
vouwblad de aangekochte
conceptuele kunst eerst even in bij de figiiratieve
kunst, om die genres even later als tegenpolen te
presenteren!
In de aankopen van niet-Leidse kunstenaars
herkennen we een verlangen naar het
monumentale: grote schilderijen, forse plastiek,
weinig detaillisme. Fons Haagmans, Mare
Mulders, JCJ Vanderheyden, zulk werk.
Ongetwijfeld wordt eerdaags ook iets gekocht van
Erik Andriesse, Harold Schouten, Jacobien de
Rooy en Marian Plug. Het werk van de Leidse
kunstenaars heeft vrijwel over de hele linie een
opvallend intiemer karakter. Dit gegeven is in de
presentatie genegeerd, terwijl er iets mee had
kunnen worden gedaan: is Leiden niet eeuwen
lang een bakermat van fijnschilderkunst geweest?
Als het streven is te wijzen op verbanden tussen
oud en nieuw, waarom dan niet eens onderzocht
óf er een zodanig verband bestaat? En met het
oog daarop aangekocht?
letteke Bolten is erin geslaagd de lakenhal uit
de versuffing te halen met soms verrassende
ideeën, incluis de prijzenswaardige openheid
over het aankoopbeleid. Het is nu de opgave om
ook in het collectioneren de eigen visies gestalte
te geven: door weerstand te bicden aan
gedateerde opvattingen en door inhoudelijk
forsere zelfkritiek te oefenen.