UIT
'Mensen vertrouwen voor het
nieuws weer op de radio'
Gasten op scherp in Rolf X. Alive
Rtv show
gesproken
Mount Everest, hoogste
berg van de wereld?
Amerikaanse
radio straks
ook in Europa
National Public Radio
(NPR) heeft vergevorderde
plannen om ook in Europa
te gaan uitzenden. De pro
gramma's zullen worden
aangestraald per satelliet.
Primaire doelgroep vormen
de naar schatting tien mil
joen Amerikanen die zich al
dan niet permanent in Eu
ropa bevinden. Naar ver
wachting zullen internatio
nale hotelketens de voor
naamste afnemers zijn. Zij
beschikken immers vrijwel
altijd over schotelantennes.
Ook particulieren die een
schotelantenne bezitten,
zullen het signaal van NPR
kunnen ontvangen. Het is
de bedoeling dat heel Euro
pa wordt bediend, met mo
gelijk als uitzondering het
uiterste zuiden en oosten.
WOENSDAG 18 AUGUSTUS 1993
Midas Dekkers in
VARATV-Magazine:
„De Fransen houden
veel van dieren, mits
smakelijk klaarge-
maakt. De natuur be
schouwen ze als een goed gesor
teerde etalage, waarin de Grote
Poelier zijn waren alleen maar le
vend heeft uitgestald om ze vers
te houden. Je hoort er niet zozeer
de vogels, als wel de kogels flui
ten, met het gevolg dat je in
Frankrijk op je bord dieren aan
treft, waarnaar jé bij ons niet eens
mag wijzen."
Fred Emmer in Story:
„Ik wil niet meer in aanraking ko
men met het Hilversumse wereld
je. Ik ben tevreden met het leven
zoals ik dat nu leef en zou niet te
rug willen naar welke periode in
mijn leven dan ook. Ik heb mijn
gelukkige momenten, en dat is
voldoende. Iemand die zegt dat
hij gelukkig is, geloof ik niet."
Adèle Bloemendaal in Privé:
„Ik vecht niet meer tegen mijn
leeftijd. Jarenlang ben ik opstan
dig geweest. Nietaleen het fysie
ke aspect vond ik ondraaglijk,
maar ook het idee dat ik op weg
naar het einde was. Net op het
moment dat je weet hoe je leven
in elkaar zit, word je eruit wegge
rukt. Dat vond ik zó slecht gere-
Urbanus idolaat van Belgisch ko
ningshuis. foto archief
„Als kind hield ik al zielsveel van
onze koning, en hij hield op zijn
beurt onze koekjes vers. Nergens
kon je je koekjes knapperiger
houden dan in die blikken dozen
met onze koning erop. Ik droom
de ook vaak dat ik, samen met
hem, verdrinkende gastarbeiders
uit de vaart trok. De koning gaf
hen dan zijn uniform met kepi en
al, en ik gaf mijn tupperware doos
met boterhammen met salami."
Cabarettier Marcel Verreck in
VARATV-Magazine:
„Weet je wat me nog altijd fan
tastisch lijkt en waarvan ik al ja
ren droom? Een lied schrijven dat
over de hele wereld een hit wordt.
Ik zie het al voor me. Jaren later
word ik dan aangenomen als ka
belsjouwer van Boudewijn Büch,
die weer eens een of ander eiland
ontdekt of uitgraaft. Als we dan
op een dag met de oorspronkelij
ke eilandbewoners om een vuur
zitten, hoor ik die mannen ineens
mijn lied zingen. Dat moet toch j
fantastisch zijn!"
Gitarist Jan Akkerman in Privé:
„Ik ben een moeilijke jongen en
waarom niet? Hele kerkhoven lig
gen vol met makkelijke jongens,
daar wil ik niet bij horen. Het
punt is dat ik vaak met mezelf in
de knoop zit. Er zit schijnbaar iets
meer in dit beestje dan in door
snee mensen."
Ramses Shaffy in Story:
„Ik ben met mijn derde jeugd be
zig. Mijn tweede beleefde ik rond
mijn veertigste. Nu ben ik bijna
zestigen ik moet eerlijk bekennen
dat ik het niet gemakkelijk heb.
En dat is nog zachtjes uitgedrukt.
Ik voel me soms heel eenzaam. In
deze tijd van Aids durf ik geen
kortstondige contacten meer te
leggen. En dat vind ik heel erg
jammeren frustrerend."
Paul Witteman in Revu:
„Ik zie veel ijdelheid bij mensen
aan de top op de Nederlandse te
levisie. Dat ze in een omgeving
zitten waarin ze te weinig op hun
sodemieter krijgen. Dat merk je
aan mensen. En je ziet het aan de
programmaformule die dan ten
onrechte niet wordt bijgesteld.
Aan de manier van kijken, van
kleding, aan de publiciteit die ze
bereiken, je ziet het aan alles."
„LizSnoyink in Story:
„Een vasten kuur doet je iets. Het
is een reiniging van je hele li
chaam. Bewijs? Ik had een flinke
talgbult op mijn schouder. Na het
gezondheidsvasten was 't ding
compleet verdwe
nen. Door het li-
chaam zelf opgege-
ten. Kun je nagaan
wat er van binnen
gebeurt."
National Public Radio boekt grote successen in VS
WASHINGTON RENATE VAN IPEREN
John Dinges, hoofd van
de afdeling nieuws en in
formatie van de National
Public Radio (NPR) te Washing
ton, heeft evenals andere 'big
shots' in de Amerikaans omroe-
pindustrie, een werkkamer van
slechts zeër bescheiden om
vang. Gemakkelijke stoelen
staan er niet. Een kopje of plas
tic beker koffie is er niet. Op de
grond staat een gouden oorkon
de van de Columbia University.
Dinges heeft die hoge onder
scheiding gekregen voor diens
„excellent journalism". Volgens
de Universiteit heeft NPR de
manier waarop radio met het
nieuws omgaat totaal veranderd
in de VS. De ingelijste prijs
wacht nog op een mooi plekje
aan de wand.
Toen Dinges in 1985 bij NPR
ging werken, moest hij zijn
vrienden en kennissen onveran
derd uitleggen wat dat nou pre
cies was. Gelukkig behoort dit
ongerief voorgoed tot de verle
den tijd. NPR, opgericht eind ja
ren zestig, heeft sinds de Golf
oorlog parmantig een plek ver
overd bij het publiek. De luister
cijfers vertonen nog steeds een
stijgende lijn en bevinden zich -
landelijk gemeten - in de orde
van grootte van vijftien miljoen.
Bij NPR werken honderdvijf
tig journalisten en twaalf full-ti
me correspondenten in het bui
tenland. Zij zijn verantwoorde
lijk voor een nieuwsprogramma
in de ochtend, Morningshow,
tussen 6 en 12 uur, nieuwsbul
letins op de hele en soms de
halve uren en een mid
dagnieuwsprogramma, getiteld
All Things Considered. Grootste
wens: een 'late night' nieuws
programma.
De vraag wat nou eigenlijk
het verschil is tussen de Britse
staatsomroep BBC en 'zijn' pu
blieke National Public Radio
(NPR), wekt bij John Dinges een
reactie als werd hij door een
wesp gestoken. De kleinste ver
wijzing naar welke overheidsin
menging dan ook, raakt hem
diep in het hart. Die inmenging
is er namelijk niet en mag er
ook niet komen, vindt Dinges.
Voor de komende drie jaar
heeft de regering een bedrag
van 1,3 miljard dollar (dat is
ruim twee miljard gulden) uit
getrokken voor publieke radio
en televisie. Net als in ons land
is televisie van dit budget de
grootste slokop. Dit medium
krijgt 75 procent van het be
drag. Het geld wordt doorge
sluisd via een zelfstandig opere
rende raad van commissarissen,
de Corporation for Public
Broadcasting (CPB). De radio-
poot van de publieke omroep
levert de door haar gemaakte
programma's aan 450 aangeslo
ten lokale, publieke stations.
Deze stations betalen voor die
service en kunnen desgewenst
ook eigen, lokaal en regionaal
getinte programma's uitzenden.
Terug naar de BBC. Dinges:
„Het essentiële verschil tussen
ons en andere publieke omroe
pen als de BBC is dat wij im
muun zijn voor directe bemoei
enis van de overheid. Onze raad
van commissarissen schermt
ons van de overheid af." Dat
niet iedereen gelukkig is met
deze constructie blijkt wel uit
een gestage stroom van klach
ten uit de hoek van regering en
overheid. De programma's van
NPR zouden niet objectief ge
noeg zijn en te weinig even
wichtig.
Op de vraag of die critici dan
totaal ongelijk hebben, zegt
Dinges zuchtend: „Ach, er is
niets nieuws onder de zon. Het
draait allemaal om de vraag wie
het uiteindelijk voor het zeggen
heeft. Als dat de overheid is,
dan ben je niet meer dan een
regeringsradio. Als dat de politi
ci zijn, is het nog vele malen er
ger. Er gaan in het Congres
stemmen op onze programma's
door te lichten op hun even
wichtigheid."
Zeggenschap
Dat maakt het leven er niet ge
makkelijker op. „Het is een on
behaaglijk gevoel. Mijn grootste
zorg is dat mijn journalisten
zich er geen zorgen over maken
en op de oude voet doorgaan
met het selecteren van nieuws.
Ik blijf er de nadruk op leggen,
dat we, hoewel we geld krijgen
van de overheid, geen onder
deel uitmaken van de overheid.
Dat is absolute voorwaarde voor
onze geloofwaardigheid."
Een veel gehoord verwijt is
dat de overheid veel geld steekt
in de publieke omroep, waar
over zij totaal geen zeggenschap
heeft. „Dat is nou precies wat
onze tegenstanders zeggen. Het
kost te veel en we hebben er
geen invloed opi Dan zeg ik: wij
hebben een taak. Wij brengen
programma's, die je nooit zult
horen op commerciële radio.
De commercie zou die pro
gramma's overigens best kun
nen maken, maar ze zijn er al
tijd vanuit gegaan dat je er geen
geld mee kunt verdienen. Wij
zijn intussen zo succesvol dat
we naar alle waarschijnlijkheid
winst konden maken, als we
met commercials zouden wer
ken. Dat is het ironische van de
situatie. Want het hele idee is,
dat deze vorm van radio nou
juist die onafhankelijke geld
stroom nodig heeft."
„Maar, voor alle duidelijk
heid, ik heb geen enkele trek in
commerciële radio. Kijk eens
naar ons schema van vandaag.
De onderwerpen duren tussen
de drie en ruim zeven minuten.
Een commercieel station stopt
tussen ieder onderwerp een
commercial en zal een lang on
derwerp drie maal onderbre
ken."
John Dinges van National Public Radio heeft vergevorderde plannen om
ook in Europa uit te gaan zenden. foto gpd
Veel geld
John Dinges heeft alle lof voor
„die wijze Congresleden", die
eind jaren zestig warme pleitbe
zorgers waren voor de publieke
radio en televisie. Juist vanwege
die onafhankelijkheid ten op
zichte van de adverteerders. „Zij
waren zich er toen al bewust
van dat deze vorm van journa
listiek zo belangrijk is dat de
overheid er geld voor over moet
hebben. Men vond dat de over
heid een zekere rol diende te
spelen op tal van terreinen.
Daar hoorde de omroep ook bij.
Ik ben ervan overtuigd dat als
we in 1967 niet waren opge
richt, we vandaag de dag niet
zouden bestaan. Want het kli
maat is totaal veranderd. Priva
tisering is nu het toverwoord."
Tijdens de Golfoorlog zijn de
luistercijfers van NPR fors ge
stegen, een trend die zich heeft
doorgezet ook na afloop van de
oorlog. „Mensen hadden in die
periode een enorme honger
naar nieuws. Velen ontdekten
toen pas ons bestaan. Wij inves
teerden veel geld in de verslag
geving. Niet alleen de headlines,
de schreeuwerige koppen, maar
ook de achtergronden. Steeds
maar door. We werden wel ver
geleken met CNN. Maar met dit
verschil dat de kijkcijfers van
CNN na de Golfoorlog naar be
neden duikelden, terwijl die van
ons zijn blijven stijgen. Mensen
vertrouwen, wat het nieuws be
treft, weer op de radio."
Personalityshoxv RTL 4 is georganiseerde chaos
In de documentaire 'Hoger
dan de Mount Everest' komt
uitgebreid aan de orde hoe de
berg wordt opgemeten. In 1986
kwam het bericht dat de Mount
Everest waarschijnlijk niet de
hoogste berg ter wereld was,
maar de K 2, een berg in Pakis
tan. Voor Edmund Hillary, de
gene die de berg in 1953 voor
het eerst beklom, een grote
schok. Deskundigen besloten
beide bergen met behulp van
satellieten opnieuw te meten.
De documentaire gaat in op de
uitslag van dit onderzoek en be
licht de verschillende meettech
nieken die worden gebruikt om
de hoogte van de bergen te be
palen.
(Uitzending, morgenavond,
20.23 uur, Nederland 2)
en georganiseerde chaos. Drie rij-
I dende camera's, twee handcame-
ra's, evenzoveel cameramensen,
kabelsjouwers, geluidstechnici, een opna
meleider en een uitvoerend producent.
Meer dan twintig mensen krioelen op enke
le tientallen vierkante meters studiovloer bij
Joop van den Ende in Aalsmeer. Toch weet
ieder van hen precies wat hem of haar op
welk moment te doen staat. Regisseur Pa
trick van Mierlo geeft weliswaar via de
'oortjes' aanwijzingen, maar ongelukjes ge
beuren altijd.
Zeker in het nieuwe programma Rolf X.
Alive. Het programma waarin, zo meldde
RTL 4 bij de lancering, alle televisiewetten
overtreden worden. Een cameraman in
beeld is geen probleem, een struikelende
gesprekspartner is meer dan welkom en
gastheer Rolf X(avier) Wouters vindt het wel
grappig dat de zender van zijn microfoon
plotseling uit zijn broekzak valt en hulpe
loos boven de grond bungelt. De camera
duikt er gretig bovenop.
De geluidstechnicus aan de zijlijn veert
even overeind. Televisiewetten mogen dan
overtreden worden, maar de presentator
moet in de huiskamer wel te verstaan zijn.
Loos alarm. Wouters komt luid en duidelijk
over.
Rolf X. Alive wordt twee dagen voor de
uitzending (zondagavond) opgenomen. In
een klein uur ontvangt Wouters in zijn
prachtige hotelsuite een paar bekende gas
ten. Het verloop van het programma staat
in grote lijnen vast. De invulling is steeds
een verrassing voor zowel Wouters als de
gasten zelf. De presentator, die tevens be
denker en eindredacteur van het program
ma is, houdt bewust hele minimale voorge
sprekken met zijn gasten. „Dit programma
valt of staat met de spontaniteit van mijn
gasten. Ik vraag voor de opname eigenlijk
alleen waar ze per se niet over willen pra
ten", legt Wouters na afloop van de opna
me uit. De sigaretten die hij het afgelopen
uur heeft moeten missen, haalt hij in hoog
tempo in.
Het minimale contact voor de uitzending
betekent overigens met dat Rolf volkomen
In de studio van Rolf X. Alive heerst een georganiseerde chaos. foto gpd
onvoorbereid zijn gasten op de sofa laat
plaatsnemen. De vijf redactie- en produk-
tiemedewerkers volgen en spreken de gas
ten uitgebreid en geven Wouters aankno
pingspunten. In Rolf X. Alive wordt meer
van de gasten verwacht dan in de gemid
delde talkshow. Een passieve houding als
'kom maar op met je vragen ik geef wel ant
woord' is volgens uitvoerend producent Da
vid Schaling dodelijk voor het programma.
„We verwachten van onze gasten dat ze op
scherp staan als ze binnenkomen. Ze moe
ten wedervragen stellen, zich met elkaar be
moeien, meespelen."
Acteur Serge Henri Valcke heeft dat goed
begrepen. Als Wouters als een gek door het
decor rent om alles netjes te hebben voor
de komst van Patty Brard, klopt hij het
denkbeeldige vuil uit de sofa. Hij grijpt di
rect de microfoon als Rolf hem uitnodigt
een lied te zingen.
Settien
„Dit programma heeft een aantal seizoenen
nodig om te settien. In Amerika zijn gasten
gewend om meteen een grote mond op te
zetten als ze in een show zitten. Hier moe
ten ze dat nog leren", meent Wouters. Het
programma zou wat hem betreft ook langer
mogen duren. De kijker kan de gast dan be
ter leren kennen en er is meer ruimte om
grappen te maken.
Storende factor in Rolf X. Alive is de spon
sor, het Rode Kruis. Het image van een
gastheer van een personalityshow loopt een
aardige klap op als hij in zijn programma
leden moet werven voor het goede doel. Als
het bij een billboard bleef was er weinig aan
de hand, maar Wouters-gaat zelfs op bezoek
bij de projecten van het Rode Kruis en laat
de verslagen daarvan in zijn programma
zien.
En hij heeft het er tussen de opnamen
van zijn programma door nog druk mee
ook. David Schaling spoort hem aan snel
met het spotten en monteren van de show
te beginnen. Zo kunnen ze nog een paar
uurtjes slaap pakken, voordat morgen het
vliegtuig naar Kenia vertrekt. Daar wacht
het Rode Kruis.
De hoogste berg van de wereld
werd in 1949 voor het eerst offi
cieel gemeten. Men kwam toen
tot de conclusie dat de berg
8.882 meter hoog moest zijn,
met een afwijking van ongeveer
3 meter. In 1974 werd van de
Mount Everest de maat op
nieuw genomen, nu iets precie
zer. De onderzoekers kwamen
toen uit op 8.848,13 meter. In
september vorig jaar konden de
atlassen opnieuw worden aan
gepast. De Mount Everest bleek
ruim 2 meter langer te zijn dan
in 1974.
De Mount Everest is niet de hoog
ste berg ter wereld, maar de K 2 in
Pakistan. foto pr
Volgens Rolf Wouters heeft Rolf X. Alive een aantal seizoenen nodig om te settien. foto frankfahrner
