'Dinosauriërs zijn hartstikke gaaf
'Uitheemse' horeca minder hygiënisch
Het Gesprek van de Zomerdag
'Geen tijd voor ontbijttelevisie'
Obligatiehouders Fokker
eisen lening vervroegd op
BolsWessanen verkoopt
Lyempf aan Nutricia
'Hoogovens krabbelt als eerste uit dal'
DINSDAG 17 AUGUSTUS 1993
Dino-rage voer voor psychologen
De een ziet er nog afschrikwek
kender uit dan de andere. Toch
zetten kinderen de dinosauriërs
zonder blikken of blozen op
hun nachtkastje. Hoe meer tan
den en hóe grotere klauwen,
hoe beter, zo lijkt het wel. ,,Haal
de huid los en je ziet z'n ver
schrikkelijke verwonding", zo
luidt de tekst op een verpak
king. En de kinderen maar
smullen en kopen.
Want dat ze dat doen mag be
slist uit de verkoopcijfers van de
prehistorische beesten worden
afgeleid. Elke zichzelf respecte
rende speelgoedwinkel heeft
een hoek ingeruimd voor de
ruim honderd miljoen jaar gele
den uitgestorven dieren.
,,lk vind ze gewoon hartstikke
gaaf', zegt de twaalfjarige Ri
chard. Hij heeft thuis al een hele
verzameling staan. ,,lk bang?
Nee natuurlijk niet. Waarom
zou ik. Ze zien er wel gevaarlijk
uit, maar ze bijten toch niet
echt. Ik ga er ook niet van dro
men ofzo."
Het Leiderdorpertje is met zijn
verzameling een al een jaar ge
leden begonnen. „Ik ben al een
heel tijdje gek op dino's. ol-
gens mij is het begonnen toen
ik met mijn vader naar een mu
seum (drie jaar geleden was in
het Pesthuis een tentoonstelling
met enkele levensecht nage
maakte dinosauriërs, red) ging.
Ik vond dat zo mooi. Zo groot.
En zij maakten van die enge ge
luiden. Ik ben toen een beetje
gek op ze geworden, maar ook
wel geïnteresseerd geraakt in de
prehistorie", erkent Richard.
Met vriendjes heeft hij deze zo
mer in de huiskamer al een paar
keer hele prehistorische land
schappen gevormd. Houten
blokken van het jongere broer
tje waren de bergen en kranten
vormden de grotten waarin de
beesten zich verscholen. En na-
tuurlijk voerden de prehistori
sche dieren - niets menselijks is
de dino vreemd - oorlogen te
gen elkaar. „Maar ik vind het
ook wel gaaf om ze een beetje
mooi op een rij te zetten. Daar
zit ik dan een beetje naar te sta-
Sinds korte tijd zijn de dino's
echt in ruime mate te koop. Dat
heeft waarschijnlijk alles te ma
ken met de nieuwe speelfilm
Jurrasic Park van Steven Spiel
berg. Hoewel de film, die in de
Verenigde Staten verkoopre
cords breekt, pas eind septem
ber in Nederland in de biosco
pen te zien is, ligt het bijbeho
rende speelgoed al maanden in
de winkel.
De figuren die in de film mee
spelen, zij moeten enkele
moordlustige ontsnapte exem
plaren zien te vangen, zijn te
krijgen met vangstrik, werpnet,
grijphaak en zelfs een bazooka
met verdovingsraketten. De an
dere hoofdrolspelers zijn na
tuurlijk de dino's. Neem nu de
Velociraptor die volgens de ver
pakking 'een afgrijselijke brul
geeft en slaat met zijn scherpe
klauvyen'. Of de Tyyrannosaurus
Rex met zijn 'elektronisch ge
brul en gestamp'. Ja, één model
spuit zelfs vergif.
Andere modellen op batterijen
brullen niet alleen, maar heb
ben eveneens lichtgevende
ogen en draaien met hun kop.
En als de rubberen modellen
niet bevallen dan neem je er
een van gips. Of je maakt er zelf
een met een bouwpakket, uitge
voerd in plastic en hout. Als je
de grootste wilt hebben neem je
een opblaasbare dino of anders
stel je jezelf tevreden met een
sleutelhanger. Memory, puz
zels, drinkbekers, stickers, het is
allemaal met een dino erop te
krijgen.
Wie de felgekleurde monsters
ziet moet toegeven dat zij een
aaibaarheidsfactor hebben van
nul. De verkoopsters van speel
goedwinkel De Waal in de Leid-
se Burgsteeg snappen dan ook
helemaal niets van de dino-ra-
ge. „Dat moet je maar aan een
psycholoog vragen hoor, dat
weet ik niet", zegt er een. „Je
zou toch denken dat kinderen
van die beesten bang zijn. Maar
je staat versteld wat die gassies,
ook al zijn ze nog zo klein, soms
allemaal zeggen. Gaaf dit, gaaf
dat. Ach, die kinderen zijn toch
tegenwoordig bijdehanter dan
vroeger. Vergeleken bij hen wa
ren wij toch zielepieten?"
MEINDERTVAN DERKAAU
afwachting van de film Jurrasic Park van Steven Spiplberg i;
Geen 'babbelende boodschappentas' op de buis
maar serieuze ontbijttelevisie. De AVRO, KRO en
NCRV gaan vanaf 1 januari volgend jaar een in
formatief ontbijtprogramma maken dat tussen
half acht en acht uur wordt uitgezonden. Zo kan
televisie-minnend Nederland zich straks tijdens
het ontbijt op de hoogte stellen van de verkeerssi
tuatie op de Nederlandse wegen en de weersver
wachtingen. Om acht uur volgt als uitsmijter het
NOS-journaal.
In Amerika gaat ontbijttelevisie al jaren goed sa
men met de cornflakes; hele generaties zijn daar
verslingerd aan de vele ochtendprogramma's. In
brood-etend Nederland is het echter nog maar af
wachten of het verschijnsel ontbijttelevisie aan
slaat. Een flink aantal kinderen pikt voor school
tijd nog snel een blokje Tele-Kids mee, maar een
kleine steekproef in Leiden leert dat de volwassen
kijker 'geen tijd', dan wel 'geen zin' heeft om 's
ochtends televisie te kijken.
„Ik kijk al genoeg televisie", bromt F. Pelt, die
snel even een boodschap doet op het Vijf Mei
plein. „Ik denk niet dat ik er vaak naar zal kijken.
Ja, als er iets bijzonders is, als er nieuws is. Zoals
zondag, met die vliegtuigkaping. Die extra
nieuws-uitzendingen vind ik wel wat. Maar ont
bijttelevisie, nee hoor. Ik kijk al genoeg televisie.
Hoewel, die programma's tijdens de Olympische
Spelen 's ochtends, die waren wel leuk. Ik houd
van sport op televisie."
„De kinderen, de kinderen zegt r
Haasteren. „Die moeten allemaal naar school. En
dat is een hele klus. Denk je echt dat ik 's och
tends tijd heb om televisie te kijken? Nou nee, dat
lukt dus nooit." Zo rond drie uur heeft ze ook al
geen tijd om uitgebreid over ontbijttelevisie te
praten. De kinderen komen waarschijnlijk zo uit
school.
Voor een wat ouder Leids echtpaar, dat enigszins
argwanend op de vragen reageert („nee, geen
naam").hoeft het niet zo nodig, die ontbijttelevi
sie. Zij: „Ik heb er niet zo'n behoefte aan. 's Och
tends de televisie aan? Ik denk het toch niet. We
kijken sowieso niet veel televisie. Ik kijk meestal
alleen naar het nieuws." Hij: „Ik weet nog niet of
ik ga kijken. Ik durf het nog niet te zeggen. Het
duurt nog zo'n half jaar voordat ontbijttelevisie
begint. Zoals mijn vrouw al zei, wij talen er niet
zo veel meer naar, naar televisie. Natuurfilms, die
vind ik mooi. Maar die gaan ze 's ochtends denk
ik niet uitzenden."
„De televisie komt bij ons overdag niet aan", zegt
ene mevrouw De Boer. Dus ook 's ochtends niet?
„Nee, zeker niet", beweert zij 'stellig. Wat een ver
schil met 's avonds, als vanachter ieder raam het
blauwachtig licht van het televisiescherm naar
buiten straalt.
ANNETVAN AARSEN
Eten met een
antwoordapparaat
Eten doe je zonder zaktelefoon,
schreven we laatst. Dit omdat
steeds meer restaurantbezoe
kers èn eigenaars zich ergeren
aan te luide achtergrondgelui
den. Men komt voor zijn rust in
een restaurant en wordt vervol
gens geconfronteerd met lieden
die aan tafel worden opgebeld
of die zelf zitten te bellen.
De mensen van Panasonic la
zen het stukje in deze krant en
waren zo vriendelijk ons een
persbericht op te sturen. Het
bedrijf 'introduceert een uniek
antwoordapparaat dat kan wor
den aangesloten op de nieuwe
Panasonic handheld I-model
autotelefoon.' Hoera, we wor
den gered door de handheld!
Het voordeel van dit dappere
apparaat? Men 'biedt de fre
quente autotelefoon-gebruiker
nu de mogelijkheid om onge
stoord van lunch, diner of
drankje te genieten en toch be
reikbaar te blijven. Ook anderen
zullen geen hinder ondervinden
van de aanwezigheid van een
autotelefoon.'
En dan nog iets: 'Tijdens een
vergadering, luch of diner kan
de autotelefoon met antwoord
apparaat en geheel uitgetrokken
lange en flexibele antenne op
tafel worden geplaatst voor een
optimale ontvangst.'
Optimale ontvangst? Een flexi
bele ober vinden wij toch pretti
ger. En een bosje bloemen op
tafel.
HERMAN JOlfSTRA
Keuringsdienst van Waren houdt restaurants scherp in de gaten
De Keuringsdienst van Waren
houdt de zogeheten uitheemse
horeca scherp in de gaten. Met
de hygiëne in shoarmazaken,
Chinese restaurants, Turkse eet
huizen en dergelijke is het ge
middeld - hoewel nog steeds
behoorlijk - minder goed ge
steld dan in de Nederlandse ge
legenheden. Buitenlandse res
taurants kregen daarom het af
gelopen jaar ongeveer twee
maal zo vaak bezoek van een
keurmeester.
„Maar ik wil benadrukken dat
dat niets te maken heeft met de
instelling van de eigenaars. Die
zijn doorgaans van goede wil",
zegt woordvoerder B. Hendriks
van de keuringsdienst. „Het is
vaak onwetendheid. De mensen
weten niet precies aan welke ei
sen ze moeten voldoen. Cul
tuurverschillen spelen verder
een rol. Wat in eigen land kan,
kan hier niet altijd. Bovendien is
het aantal buitenlandse restau
rants de afgelopen jaren niet al
leen flink uitgebreid, de zaken
verwisselden om de haverklap
van eigenaar. Dat komt de con
tinuïteit van de manier van wer
ken natuurlijk ook niet ten goe
de."
Volgens de jaarcijfers voerde de
keuringsdienst het vorig jaar in
totaal 262.000 inspecties uit in
diverse bedrijven, van cafés tot
fabrieken, een toename van 4,2
procent ten opzichte van 1991.
Het aantal waarschuwingen dat
daaruit voortvloeide steeg van
41.800 naar 47.800. Het aantal
klachten van consumenten nam
toe van 6000 in 1991 tot 10.000
het vorig jaar. Van de klachten
hadden er 1650 betrekking op
voedselvergiftiging. „Wanneer
een klacht binnenJkomt neemt
de Keuringsdienst meteen
poolshoogte", aldus Hendriks.
„En bij bepaalde evenementen
zijn we er altijd. Koninginnedag,
een braderie. Voor het overige
kiezen de ongeveer 300 keur
meesters zelf de instanties uit
die ze onaangekondigd met een
bezoekje vereren.
Om bij de restaurants te blijven:
in totaal werden er het afgelo
pen jaar in de ongeveer 9000
eetgelegenheden zo'n 20.000 in
specties uitgevoerd. De dienst
deelde bijna 5000 waarschuwin
gen uit aan de eigenaars. Uit
eindelijk werd in 155 gevallen
proces-verbaal opgemaakt. „Als
er iets mis is volgens de regels,
geven we normaal gesproken
eerst een waarschuwing. Die is
in de meeste gevallen zeer ef
fectief', aldus Hendriks. „In ge
val van een overtreding krijgt
men even de tijd om de zaak in
orde te maken. Pas als dat niet
is gebeurd, krijgt men een pro
ces-verbaal. Tenzij de geconsta
teerde overtreding ernstig is.
Dan wordt meteen verbaal op
gemaakt. En als het heel ernstig
is - bijvoorbeeld als de kakker
lakken over de muur lopen -
dan wordt de zaak zelfs gesloten
op last van de keurmeester.
Maar gelukkig komt dat zelden
Tegen de wil van obligatiehouders van Fokker in, heeft de trustee
van de 4,75 procent converteerbare obligatielening van de vlieg
tuigbouwer geweigerd deze lening vervroegd op te eisen. Op 26 juli
besloot een meerderheid van de obligatiehoudersvergadering voor
vervroegde opeising van deze lening, die pas in 1999 moet worden
afgelost. De Vereniging van Effectenbezitters VEB, die de motor
was van de vergadering, heeft meegedeeld zich samen met haar ju
ridisch adviseur te beraden op te nemen stappen. Woordvoerder
L.G. Burlage sluit niet uit dat besloten zal worden de rechter in kort
geding om een uitspraak te vragen. „De zaak is spoedeisend. Et
bodemprocedure duurt twee jaar, zodat een
schijnlijk de enige oplossing is." Hij verwacht z
dere mededelingen te kunnen komen.
De obligatiehoudersvergadering droeg de ti
vervroegd op te eisen. De VEB is van mening dat de lening c
kan worden opgevraagd nu Fokker voor 51 procent in handen van
de Duitse Dasa is gekomen. De trustee weigert de eis van de VEB
kort geding wa;
r spoedig n
op de lening
De rol van het trustkantoor is omstreden omdat het een dochter
onderneming van ABN Amro is, de huisbankier van Fokker. Gezien
de precaire financiële situatie bij Fokker zou de bank niet gebaat
zijn bij vervroegde aflossing van de lening.
Tijdens de vergadering liet een vertegenwoordiger van Fokker
weten de rechtsgeldigheid van de bijeenkomst te betwijfelen. „De
vergadering kan ook besluiten dat het nu buiten sneeuwt", zei hij.
Ook een verzoek van obligatiehouders om de rente op de lening te
verhogen tot 5,25 procent achtte hij niet haalbaar.
De Keuringsdienst van Waren bezocht vorig jaar 9000 eetgelegenheden.
FOTO» ARCHIEF
UMUIDEN FRANS VAN DEN BERG
Directie-voorzitter Van der Velden in bedrijfsblad:
Financiers zullen pas over 'een
paar jaar' bereid zijn Hoog
ovens geld te lenen voor nieuwe
investeringen. In de tussentijd
moet het staalbedrijf nog verder
de buikriem aanhalen. Daarbij
is een drastische bezuiniging en
personeelsvermindering, zoals
dit jaar het geval is, niet nodig.
Dat voorspelt directie-voor
zitter A. van der Velden van
Hoogovens IJmuiden.,In het be
drijfsblad De Grijper reageert hij
op de vorige week bekend ge
maakte halljaarcijfers. Het vol-
ledige concern leed over de eer
ste zes maanden een verlies van'
189 miljoen.
Toch kan de eerste man van
het IJmuidense staalbedrijf te
vreden terugkijken op de afge
lopen maanden. In IJmuiden
daalde het verlies namelijk tot
70 miljoen. Een verbetering
waarin de prijsverhogingen van
staal nog nauwelijks een rol
hebben gespeeld.
Een verbetering dus puur op
eigen kracht, zoals Van der Vel
den het noemt. De kosten dalen
dit jaar met maar liefst 350 mil
joen (50 miljoen meer dan
voorzien) en nieuwe afzetmark
ten zijn aangeboord. „Op dit
moment kan geen
in West-Europa ons structurele
kostenniveau evenaren. Zodra
de ecorlomie aantrekt, krabbelt
Hoogovens opnieuw als eerste
uit het dal", is Van der Velden
zijn stellige overtuiging.
Toch is hij ook bezorgd. Zo is
nog onduidelijk of de Europese
sanering van de staalindustrie
lukt. Vooral Italië en Spanje lig
gen dwars. De belangrijkste
vraag is echter wanneer de eco
nomie aantrekt. Ook Van der
Velden waagt zich niet (meer)
aan een voorspelling. „Het eco
nomisch herstel schuift telkens
weer naar achteren. Vooral
daarom ben ik zeer bezorgd. De
toekomst blijft uitermate onze
ker."
Lang heeft Hoogovens overi
gens niet meer de tijd. „We
hebben winst nodig en wel zo
snel mogelijk", geeft de direc
teur toe. „Want alleen dan kun
nen we weer geld lenen om te
investeren in nieuwe installaties
en produkten. Eerst moeten we
een deel van de huidige lenin
gen aflossen en aantonen dat
we genoeg gaan verdienen. De
laatste jaren heeft de onderne
ming echter bijna een miljard
verlies gemaakt. Dus ook al
schrijven we morgen weer
zwarte cijfers, dan nog hebhen
we een paar jaar nodig om dat
gat te dichten."
De verkoop van de babyvoe
dingfabrikant Lyempf BV door
BolsWessanen Nederland BV
aan Nutricia is rond. De raad
van bestuur van de Amstelveen-
se onderneming maakte dat de
ze week bekend. Vanaf april
werden al besprekingen ge
voerd over een mogelijke over
name. Lyempf produceert on
der het merk Bebelac zuigelin
genvoeding, alsmede ijsmixen
en speciaal poeders. De omzet
bedroeg vorig jaar 110 miljoen
gulden. Het bedrijf heeft vesti
gingen in Kampen en L
den, waar totaal 175
werken. De koopsom, die niet
bekend wordt gemaakt, is door
Nutricia in contanten voldaan.
Door het afstoten van Lyempf
kan BolsWessanen zich verder
toeleggen op haar kernactivitei
ten. De overname biedt Nutricia
de mogelijkheid haar positie in
de zuigelingenvoeding in inte
ressante afzetgebieden buiten
Europa verder te verstevigen.
De binding met Nutricia maakt
het voor Leympf mogelijk opti
maal verder te groeien door ver
betering van assortiment en uit
breiding van kennis. Het bedrijf
blijft onder de huidige directie
als zelfstandige werkmaat
schappij opereren.
AGENDA
DINSDAG 17 AUGUSTUS
WOENSDAG 18 AUGUSTUS
Wedstri|d 'bierpulschuiven' m Cilé De
