'We hebben mazzel gehad'
Het Gesprek van de Zomerdag
Honderd beren van Suzan
'Hartstikke leuk je
weer eens te zien'
Ook dit
sportieve
toermodel
huur je bij
MAANDAG 16 AUGUSTUS 1993
Los zand
Het zand op het Katwijkse
strand is nog vochtig. De kilte
die de slagregens hebben ge
bracht, zit nog in de grond.
Maar op sommige plekken is de
bovenlaag al droog en schittert
het zand als een heelal dat je
met gebogen hoofd kunt bekij
ken.
Ik heb een badhokje gehuurd bij
Willy Zuid. In een strandstoel zit
ik te kijken naar het helmgras.
Ziek ben ik, maarzonnen mag
van de dokter. Daarvan worden
je gedachten warmer. Als ik
mijn ogen sluit - ja, gelukkig
kan ik dat nog zelf - zie ik een
oranje ruimte. Niks geen visioe
nen van een hemel of een hier
namaals. Het is de zon die door
mijn dunne oogleden heen
dringt en het bloed daarin ver
mengt met haar geelachtige
licht. Ik zie bloed met zonlicht.
En daarom kijk ik maar vlug
weerde wereld in.
Tegenover mij zijn wat Duitsers
in de weer. Ze maken kwartier.
Bakenen een stukje strand af
voor zichzelf. Ja, dat zit nu een
maal in die mensen. Ze willet]
eigenlijk allemaal in hun voor
tuintje in Darmstadt blijven
maar ze moeten zo nodig naar
hetAusland, waar ze als puzzle-
stukjes passen in het negatieve
clichébeeld dat wij van hen heb
ben. Ik koester geen nare ge
dachten. Vooral niet omdat een
Nederlands jongetje, dat zoals
alle jongetjes het hele strand in
zijn emmer probeert te krijgen,
een van de oudere Duitsers en
thousiast aanroept met 'opa'. Ja,
zo moeten we een beetje gaan
kijken. Maar het is wel tekenend
dat ik, als ik mijn blik van 'opa'
afwend en een Campari-parasol
zie staan, bij het woord Campa
ri meteen moet denken: 'Naar
het kamp, Arie!' O, bittere drank.
Geserveerd met soda. Bloed met
prik.
Even verderop is een meisje
neergestreken. Ze ligt topless te
zonnen. Haar borsten zijn plat
als gebakken eitjes. Naast haar
in het zand liggen wat guldens
en kwartjes. Een jongeman met
een opgepompt bovenlichaam
draait een beetje om haar heen
en gaat dan op zijn hurken bij
haar zitten. Hij pakt een van de
munten en legt die op de rech
terborst van het meisje. "Vuile
klootzak!', hoor ik haar schel
den, 'rot op!'De munt moet
gloeiend heet zijn geworden in
de zon. Een uur of wat later zie
ik de jongen en het meisje terug
bij Willy Zuid. De jongen zit lui
achterover. Het meisje kan haar
handen maar niet van hem af
houden.
Het strand is kleiner geworden
als ik huiswaarts ga. Breeduit,
langs de vloedlijn, zitten ge
bronsde en gespierde mannen en
vrouwen. Eerste rang. Ze voelen
zich de bazen van de zee. Met
heerszuchtige blik, en af en toe
met welgevallen hun eigen li
chaam bevoelend, kijken ze de
minder gespierde, gewone, men
sen na. Niemand is iets waard,
behalve zij. Maar de zee. de zee,
wast de voeten van al die men
sen meteen grootsheid die zij
niet kennen en nooit zullen kun
nen opbrengen. Ben ik eigenlijk
wel ziek?
CEES VAN HOORE»
Artsen en verpleegkundigen
van het Amsterdamse VU-
ziekenhuis kregen vorige
week 25 grote knuffelberen,
een geschenk van het bijna
vijf maanden oude, onge
neeslijk zieke patiëntje Su
zan Horbach. Bij haar ou
ders in Heemstede staat een
grote doos met nog eens 75
kleine beertjes. De honderd
beren zijn het gevolg van
een brief die Suzans moeder
aah het radioprogramma
'De Steen en Been-show'
schreef. Els Horbach wilde
uit Suzans naam iets terug
doen voor alle mensen die
zo liefdevol met haar om
gaan.
,,De begeleiding van het
personeel van het zieken
huis is eindeloos", licht Els
Horbach toe. ,,Ze houden
een dagboek bij, met alle
maal leuke dingen van Su
zan. Ze vieren in plaats van
elk jaar nu elke maand haar
verjaardag, met onder ande
re slingers om haar bedje. Ze
vangen ons op. Op een ge
geven moment had ik in de
auto de Steen en Been-show
aanstaan. Toen kwam ik op
het idee."
Vorige week woensdag ont
vingen de makers van het
radioprogramma die de
wensen vervullen de brief.
Vrijdag tijdens de uitzending
waren er 25 grote beren voor
het ziekenhuispersoneel ge
regeld. Een vriend van Els en
Roland Horbach organiseer
de in reactie hierop later de
75 kleine beertjes.
Suzan bleek bij haar geboor
te het syndroom van Down
te hebben, ze is een
mongooltje. De helft van de
ze kinderen heeft een hart
afwijking. Al heel snel was
duidelijk dat Suzan tot deze
groep behoort. Ze werd op
genomen in het ziekenhuis,
waar de artsen geen hoop
konden geven. Suzan over
leefde tot nu toe een li
chaam sinfectie en een long
ontsteking. Wanneer ze
overlijdt valt niet te zeggen.
KEES BALS
Canadese vindt vriendinnen terug na oproep
'Ik vind het interessant u weer
eens te ontmoeten' zei Willy
Kole tijdens het eerste contact
na 40 jaar met Elly van Rijn. Om
die vormelijke toon werd afge
lopen vrijdag hartelijk gelachen
tijdens het weerzien met Willy
Kole die als 15-jarige met haar
ouders naar Canada emigreer
de. Je had moeten zeggen 'ik
vind het hartstikke leuk je weer
eens te zien' giechelden de drie
aanwezige vriendinnen aan de
Leidse Ravelstraat. De oproep
van Willy, verleden week in de
ze krant, om oude vriendinnen
te ontmoeten was een succes.
Buiten gastvrouw Elly van Rijn
waren bij het weerzien aanwe
zig Conny van Mannot en Riny
Pouw. Alle in de brief genoem
de dames reageerden trouwens
op de oproep.
In een zeer Hollands sfeertje
met koffie en appeltaart haal
den de dames herinneringen op
en kwamen fotoboeken op tafel.
„Kijk dat is Jaap Hogerwerf, bij
genaamd het hertje. Hij is car
dioloog geworden," wees een
van de dames op een korfbalfo
to. De meisjes-HBS aan de Ga-
renmarkt, de Genestetstraat en
de korfbalvereniging De Danaï
den waren geliefde onderwer
pen.
In 1976 was Willy met haar man
en twee kinderen al eens in Eu
ropa en natuurlijk in Nederland.
„Ook heb ik Leiden toen be
zocht, maar dat was een grote
teleurstelling. De lagere school
aan de Lage Morsweg was ver
dwenen, de speeltuin gesloten
en Voortman icecream in de
Janvossensteeg kon ik niet vin
den. Ik had ook maar weinig tijd
want mijn man en kinderen wil
den nog zoveel zien in Europa."
Willy Kole kon zich na een stu
diereis in Engeland, waar zij in
een groep van acht Amerikanen
en acht Canadezen schoolsyste
men bestudeerde, tien dagen
vrij maken voor haar geboorte
land. Zij logeerde in Slikkerveer
bij'haar tante en oma en ont
moette daar nog nooit geziene
neven en nichten. In eigentijds
Nederlands bedankte zij het
Leidsch Dagblad 'hartstikke'.
Zojuist geleerd van haar oude
vriendinnen, die bleken dan
ook allen in het onderwijs werk
zaam te zijn geweest.
NIEK FAAS
„Ik heet Atilla Otto", zegt hij.
„Iedereen noemt me alleen Atil
la maar ik wil ook bij mijn ach
ternaam genoemd worden."
Zeven jaar is hij en vreselijk ac
tief. Alleen, die energie kan hij
momenteel moeilijk kwijt. Vlak
voor de zomervakantie brak
Atilla Otto zijn been. Sindsdien
zit hij voornamelijk binnen. Pas
over een paar weken - Atilla zit
dan al weer op school - mag het
gips er af. Nu beweegt hij zich
voort op krukken, of op zijn
kont schuivend over de vloer.
„Het gebeurde toen we tikkertje
aan het spelen waren bij school.
Ik zat achter een hek en toen
sprong een grote jongen per on
geluk van het hek op mijn been.
Scheenbeen gebroken, dus. Het
deed wel zeer, maar die jongen
die het deed was meer over zijn
toeren dan ik. Hij moest bijna
huilen."
Geluk bij een ongeluk mocht
Atilla Otto vervolgens in een
ambulance naar het ziekenhuis.
Zo'n ziekenwagen had hij na
melijk altijd al van binnen wil
len zien. „Dat was wel leuk", al
dus Atilla. De echte ellende be
gon pas later, zegt zijn moeder.
„Na een paar dagen begop zijn
been ontzettend zeer te doen.
We moesten terug naar het zie-
enhuis en daar bleek dat het
een verkeerd was gezet waar
door de spalk was gebroken."
Atilla mocht vervolgens niet
mee op schoolreisje naar
Blijdorp. De kruisvereniging
bleek geen rolstoelen meer op
voorraad te hebben. „Dat was
heel vervelend", zegt Atilla. „Ik
vind Blijdorp heel leuk. Zeehon-
In deze maanden heb je een bijzonder soort pech: va-
kantiepech. Vlak voordat je het vliegtuig instapt,
schiet het in je rug. Net in je hotel, word je van je hele
hebben en houden beroofd. Je verdwaalt in de jungle,
belandt tussen de kannibalen of loopt een vreselijke
infectie op op de rug van een kameel.
Tot eind augustus ruimen we plaats in voor zulke
pechvogels. Daarna schakelen we weer over op 'gewo
ne' pechvogels. Ook voor VakantiePechvogels hebben
we wekelijks een mooie slagroomtaart van banket
bakkerij Van Dam klaar staan. Vindt u dat uzelf voor
deze eervolle vermelding in aanmerking komt, twijfel
dan niet om met ons contact op te nemen. Ook mag u
familieleden, vrienden of buren voor deze prijs nomi
neren. U kunt bellen tijdens werkdagen van 8.30 tot
16.30 uur op het nummer 071-356440. Ook kunt u
schrijven: Leidsch Dagblad, t.a.v. Het Gesprek van de
Dag, Postbus 54,2300 AB Leiden.
Atilla Otto: „Ik ben een beetje ondeugend". foto hielco kuipers
den, die in het water springen
en zo. En ze hebben nu mam
moeten."
De ellende duurde voort. Drie
weken na het ongeluk bleek dat
de breuk nog niet goed was ge
heeld, Atilla kreeg geen loop-
gips, dus moest hij binnen blij
ven. „We kregen wel heel veel
bezoek", zegt moeder Otto.
„Dat leidt een beetje af. Maar
Atilla is wel heel erg actief. Bin
nen zitten vind hij heel erg."
Wat hij zoal doet de hele dag?
Over de vloer schuiven, compu
terspelletjes spelen in zijn een
tje of met zijn vriendjes als die
op bezoek zijn, lezen, spelen
met zijn knuffel Pim de Pinguïn
en brutaal zijn.
„Zet maar in je verhaal", zegt
Atilla, trots. „Dat ik een beetje
een ondeugend jongetje ben.
Hoezo ondeugend? Nou, ik zeg
altijd 'hé, je hoeft me niet zo te
commanderen hoor'." Zijn
been doet niet zeer meer, al is
het een stuk dunner geworden.
„Mijn armen zijn een stuk ster
ker geworden maar mijn been is
slap", aldus Atilla. De zestiende
moet hij weer naar school, met
een gipsbeen. Geen loopgips
maar gewoon gips...
ANNET VAN AARSEN
Auto-en Motorverhuur
LiMultiRent
Lelden 071 - 310001
Katwijk 01718- 285 35
Leidschendam 070 - 327 9115
Bavarwijk 02S1Q- 15315
IJmuiden 02550 - 234 50
Zeezeiler Kömer strandt in het zicht van de haven
REGIO FRANS VISSER
In het zicht van de haven stran
den. Voor menig zeiler een ob
sessie. Dat overkwam vórige
week ook de ervaren zeezeiler
en jachtontwerper Hans Kömer.
Wat even een oversteekje Har-
wich-IJmuiden had moeten
worden, eindigde in een klein
drama op het strand bij de
zuidpiervan IJmuiden.
Veel zeilers trekken tegen
woordig in hun vakantie naar
zee. De schippers weten over
het algemeen waar het gevaar
schuilt. De banken voor Har
wich, Lowestoft, Ramsgate,
maar ook de platen voor de Ne
derlandse kust zien er bij rustig
weer fascinerend en weinig ge
vaarlijk uit. Bij zwaar weer kun
je daar echter beter uit de buurt
blijven.
Iedere ervaren zeiler weet dat
hij bij storm uit de kust moet
blijven. In open zee is het dan
relatief vrij rustig, maar als hij,
op het moment dat de stórm
uitbreekt, nog maar enkele mij
len voor zijn thuishaven zit,
moet hij wel heel sterk in zijn
schoenen staan om de steven te
wenden naar open water.
In een dergelijke situatie ver
zeilde vorige week ook jachtont
werper Hans Kömer. De Zaan
dammer besloot toch binnen te
lopen, want 'de tocht was tot op
dat tijdstip heel gladjes verlo
pen'. Een kwestie van foutieve
inschatting of van pure pech?
'Pech', vindt de ogenschijnlijk
ontspannen Hans Kömer op
zijn kantoor van ontwerpbu
reau Van de Stadt en Partners in
Wormerveer. Maar inwendig
had hij vanaf zijn redding grote
twijfels. Toen hij in het week
einde werd opgebeld door de
nestor en oprichter van zijn bu
reau, de gerenommeerde jacht
ontwerper Rikus van de Stadt,
met de woorden: 'Hoe heb je
kunnen besluiten IJmuiden bin
nen te lopen met dit weer,' wist
hij het zeker. 'Ik had op ruim
water moeten blijven, nooit
naar binnen moeten gaan. Ik
ben in slaap gesust door het feit
dat de overtocht zo gladjes ver
liep.'
Met windkracht 4 vertrok de
Amadeus, type Dehler 34, don
derdagmorgen uit Harwich. Ho
ger wal, dus weinig golfslag.
Kömer wist dat de zee bij de
Nederlandse kust aanzienlijk
ruwer zou zijn, maar verontrus
tend vond hij dat niet. Opge
wekt begon hij aan de oversteek
van 125 mijl (230 kilometer). Al
les verliep voorspoedig. Gemid
delde snelheid 11 mijl.
Niets vermoedend ging de
Amadeus op weg naar de pieren
van IJmuiden. Körner maakte
daarbij ook nog de fout buiten
de diepe aanlooproute voor
zeeschepen te blijven. „Ik wilde
me aan de regels houden en die
verbieden nu eenmaal dat ple
ziervaartuigen deze weg bewan
delen. Stom natuurlijk, want
nood breekt wet."
Twee mijl voor de pier, zo'n
50 meter voor een aanloopboei,
diepte 15 meter terwijl de geul
30 meter diep is. Grote kans dus
op grondzeeën. Een enorme
breker slaat het jacht uit zijn
roer. De boot kapseist en beide
opvarenden slaan overboord.
„Toen ik boven water, kwam
zag ik de kiel boven drijven."
'Ik ben hier,' hoorde hij
Wolfgang roepen. Ze leefden
dus nog. Door een tweede bre
ker draaide de Dehler weer op
zijn goede zijde. „We konden
toen via de achterspiegel zo
weer aan boord stappen."
IJmuiden binnenlopen konden
ze vanaf dat moment wel verge
ten. Het jacht was volledig on
bestuurbaar en voor schipper
Kömer was er maar één moge
lijkheid: de kajuit in en afwach
ten waar het schip zou stran
den. Uit literatuur over de be
ruchte Fastnetrace van 1979,
toen 35 opvarenden verdron
ken, voor het merendeel omdat
ze in de reddingsvlotten waren
gestapt, wist hij dat een jacht
pas moest worden verlaten als
het dreigt te zinken.
„Ik denk dat we over dat
laatste stuk naar het strand on
geveer tien minuten hebben ge
daan. We waren erg gespannen,
maar zeker niet in paniek. Wel
was ik mij ervan bewust dat we
er onmiddellijk uit moesten, als
we aan de grond liepen. De kiel
kan dan heel gemakkelijk door
de romp slaan en dan zaten we
als ratten in de val. Dat gebeur
de niet. Toen we grond voelden
zijn we uitgestapt en tot onze
verbazing stonden we tot onze
knieën in het water. We hebben
mazzel gehad."
AGENDA
MAANDAG 16 AUGUSTUS
Noordwijk
Oefen- en informatieavond van de
Kon. Ned. Reddmgsmii Botenhuis,
Bosweg, van 19.00 tot 22.00 uur
DINSDAG 17 AUGUSTUS
Katwijk
Sporten voor mensen met CARA o I v
een fysiotherapeut in sportzaal Boors-
ma, Zwanenburg 61, van 15.30 tot
16 30 uur
Noordwijk
Wandeling door de Staatsbossen
o.l.v. de boswachter, start parkeerter
rein Duindamseslag, om 10 00 uur.
Rabo/Novostrandloop, bi| politiepost
op het strand t.h.v Kon Wilhelmina
Boulevard, aanvang 19.30 uur
WOENSDAG 18 AUGUSTUS
Leiden
Wedstrijd 'bierpulschuiven' in Café
De Spons, Korte Mare 4, van 15 00
uur tot 24 00 uur
Sporten voor mensen met CARA o I v
een fysiotherapeut in gymzaal De
Brug, Wassenaarseweg, van 16.00
tot 17.00 uur
Informatiepunt Gemeenschappelijk
Wonen, Gerestraat 20, van 20.00 tot
21 00 uur.
Noordwijk
Expositie 'Veranderend landschap' in
Natuurcentrum Jan Verwey. Wete
ringkade 27. van 14.00 tot 16 30
Kinderfestival in Grand Hotel Huis ter
Duin, aanvang 15 00 uur
Optreden van de Egerlénder Blaaska
pel 'Zeedorper Muzikanten' in De
Redschuur, Kon Wilhelmmaboule-
vard.van 19.30 tot 21.30 uur
elkaar na 40 jaar weer in Leiden. Van links naar rechts: Conny van Mannot, Riny Pouw, Canadese Willy Kole en Elly van
foto jan holvast
Jeugdvriendi
Rijn.
