Economie Beurs
Rienk Kamer koopt geen aandelen op economisch kerkhof
MAANDAG 16 AUGUSTUS 1993
15
ECONOMISCH KORT
BEURSEFFECTEN Marien van den b
ER IS RUZIE binnen het be
stuur van onroerend-goedmaat-
schappij Wereldhave. Directie
voorzitter ir. M.T. Kooistra heeft
besloten per 1 september zijn
functie neer te leggen. Er is een
verschil van inzicht ontstaan
tussen hem en de raad van
commissarissen over het beleid
en de organisatie van de ven
nootschap. De commissarissen
hebben dit ontslag aanvaard,
maar nog geen definitieve op
volger benoemd.
NEDLLOYD heeft haar drie che-
micaliën-tankers voor een on
bekend bedrag verkocht aan
Ceres Hellenic Shipping Enter
prises in de Griekse havenstad
Piraeus. De schepen werden
sinds januari 1990 geëxploiteerd
in poolverband onder de naam
Seachem Tankers Ltd en zullen
daar in de vaart blijven. Ceres is
de partner van Nedlloyd in Sea
chem. Als reden voor de ver
koop gaf een Nedlloyd-woord-
voerder op dat de exploitatie
van de schepen fors verliesge
vend was.
ABN AMRO Liquiditeiten Groei-
fonds is in de eerste helft van
1993 sterk gegroeid. Het vermo
gen steeg van 2.032 miljoen
tot ƒ3.410 miljoen. Het aantal
geplaatste aandelen nam toe
van 12 miljoen tot bijna 19,7
miljoen. De intrinsieke waarde
steeg van 168,78 tot 173,40.
ING heeft haar belang in de
aannemingsmaatschappij Vol-
ker Stevin opgeschroefd tot 9,97
procent. Eerder had de bank
verzekeraar een belang van
6,61 procent in het bouwbedrijf.
JAPAN houdt de stijging van de
overheidsuitgaven in het begro
tingsjaar 1994/'95 beperkt tot
3,8 procent. Normaal gesproken
wordt de groei van de uitgaven
eind juli vastgesteld, maar ge
zien de politieke verwikkelingen
in het land is het besluit nu wat
later gevallen.
DE OMZET VAN het Franse
staatsolieconcern Elf Aquitaine
is in de eerste helft van dit jaar
met 3,8 procent gestegen van
98,9 miljard frank tot 102,7 mil
jard frank (32,8 miljard gulden).
Dit is te danken aan een flinke
groei in de sector raffinage en
verkoop. In de divisies explora
tie en produktie, chemie en far
macie ging de omzet omlaag.
Voor de trouwe luisteraar naar
zijn 06-lijn en de abonnee op
zijn nieuwsbrief Financiële
Strategie zal het geen nieuws
zijn: beleggingsadviseur Rienk
Kamer heeft de Amsterdamse
effectenbeurs voorlopig de rug
toegekeerd. Net als alle andere
westerse effectenbeurzen trou
wens. „Op een economisch
kerkhof ga je toch geen aande
len kopen." Dat een Ameri
kaanse bankier als Goldman
Sachs juist wèl adviseert in Ne
derlandse aandelen te beleggen,
laat hem Siberisch. „Tja, die
moeten hun business gaande
houden. Ze hebben destijds
DAF ook aanbevolen."
Rienk H. Kamer is een feno
meen in de Nederlandse beleg
gingswereld. Voor de een is hij
de onvolprezen goeroe die zijn
'volgelingen' meer dan eens een
'gouden' advies heeft gegeven.
Voor anderen is hij de oplichter
gebleven die er begin jaren
tachtig met miljoenen vandoor
ging in zijn American Land Pro
gram. De Nederlandse en Ame-
tckarmwe rjintdééi n g ififafilendeh
gehohsfoierfjitdgCD^hbrdq iiuieIf
geving werd spoorslags aange
scherpt.
Vanuit zijn appartement aan
zee ziet het strandleven er dezer
dagen niet zo uitbundig uit. De
financiële situatie in dit deel
van de wereld is zo mogelijk
nog somberder. Voor Kamer is
inmiddels sprake van een eco
nomische depressie. „Een de
pressie is een hele lange reces
sie. Maar ook een die uitmerge
lend werkt, waar mensen gede
motiveerd van raken."
„Men heeft ook een heel ver
keerd beeld van de depressie
van de jaren dertig. Met van die
mensen met een bord om hun
nek, waarop staat dat ze werk
zoeken. Of van die sombere
huisjes waar sombere mensen
een bord soep eten. Nou, dat
kan ik vandaag ook fotografe
ren. Zesentwintig miljoen men
sen in Amerika zijn van voedsel-
bedeling afhankelijk, terwijl de
werkelijke werkloosheid in Eu
ropa ook tussen de vijftien en
twintig procent ligt. Het werk
loosheidspercentage van zeven
procent van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek is ge-
Kamer: „Ik zit elke dag te studeren
of ik nog wel gelijk heb".
FOTO GPD CEES ZORN
woon om mensen zand in de
ogen te strooien. Je moet de
mensen in de WAO natuurlijk
ook mee gaan rekenen. In
Duitsland: vijftien procent. Wel,
bij vijftien 25 procent praat je
over een depressie."
Maar zijn we dan niet een
stuk welvarender geworden
sinds de laatste grote depressie?
Kamer: „Dat is schijn, geld dat
niet bestaat, schulden en een
uit z'n krachten gegroeide fi
nanciële economie. Meer dan
op de depressie van de jaren
dertig lijkt deze op die van het
einde van de vorige eeuw en die
heeft 25 jaar geduurd".
„Het is veel meer het ineen
storten van de ene na de andere
financiële markt. In 1987 waren
het de aandelenbeurzen. Dat
lijkt een geïsoleerd gebeuren,
maar het lokte een serie na
schokken uit: de beurs van Ja
pan, de Amerikaanse dollar, het
Britse pond, het vastgoed. Net
als bij een aardbeving zijn dat
de 'voorschokken', totdat de
grote klap komt."
Die grote klap zou volgens
Kamer kunnen zijn dat een aan
tal landen de VS, België, Italië
bijvoorbeeld gewoon zijn
schulden niet meer kan betalen.
„Dat is vaker gebeurd in de ge
schiedenis. Dan kondigen ze
een moratorium af, zoals de
stad New York al heeft gedaan,
of ze inflationeren het probleem
gewoon weg en dan krijg je
waardeloos geld terug voor je
obligaties."
„En sinds de jaren dertig heb
ben we wèl een heel systeem
opgebouwd van pensioenen en
sociale voorzieningen, waarvan
de gelden in dit soort schulden
zijn belegd. Die premies komen
met bakken binnen bij de insti
tutionele beleggers, die er wan
hopig van worden waar ze het
geld naar toe moeten brengen.
Die hele geldmarkt is op het
ogenblik wel zo'n twintig keer
groter dan wat de 'echte' econo
mie aan geld nodig heeft. Zo'n
waanzin, al dat geld dat een zin
loos bestaan leidt!"
„Als adviseur kan ik dan toch
onmogelijk gaan zeggen dat je
op basis van een economisch
kerkhof aandelen zou moeten
kopen. Het teveel aan geld
stuwt die koersen weliswaar
omhoog, maar staat toch niet
meer in verhouding met de ech
te economie, die je met aande
len in feite koopt. Neem het feit
dat er in Amerika al meer beleg
gingsfondsen zijn dan gewone
aandelen. Stel dat de rente gaat
stijgen en de mensen willen al
lemaal hun geld terug hebben
uit die fondsen. Die moeten dan
allemaal uit die aandelen zien
te komen. Je kunt nu al be
schrijven wat er dan gaat ge
beuren schetst Kamer zijn on
heilsscenario.
Hij adviseert zijn klanten al
tijden: aandelen in de opko
mende economieën, daar waar
de economie nog écht groeit.
Vooral Zuidoost-Azië en China
dus. En goud. „Zolang we niet
weten uit te drukken wat de
waarde van het geld is, zal de
goudprijs stijgen", aldus Kamer.
De huidige depressie is in zijn
ogen eigenlijk al in 1971 begon
nen, toen de koppeling tussen
dollar en goud werd losgelaten.
Toen was het goud 35 dollar per
ounce waard, inmiddels is dat
het tienvoudige.
„Maar ik zit elke dag te stude
ren of ik nog steeds gelijk heb.
Ik moet natuurlijk wel zorgen
dat ik weer de eerste ben die de
kreet geeft dat de ellende voor
bij is. Helaas vrees ik dat het
nog wel even duurt voor ik dat,
voor dit gebied, kan uitroepen."
BINNENLANDSE AANDELEN
koppelpoort
krasnapolsky
landré&glind
173,00 170,00
73,10 73.00
60,00 60,50
395,00 395,00
145,00b
6550,00 a
70 37,70
00 280,00
BUITENLANDSE AANDELEN
60,00 60,50
1140,00 1140,00
norek hydro nkr 195,00
southw bellcorp
suzuki motor yen
tandycorp
STAATSLENINGEN
113,15 113,25
104,81 104,88
102,45 102,45
nl 61/2 68lll-93h 99,90
100,25 100,25
KS
nl grb 21/2h
nlgrb21/2v
nl grb 21/2d
172,00
192^90
MEEST ACTIEVE FONDSEN
176,30 16/08/93 165,80
fokker eert.
gistbroc.c.
int.ned.groep
kim
kon.knp bt
kon. olie
nedlloyd
océ vd gr.
pakhoed
philips
polygram
postb.beleggf.
rgflorentef.
75,30
45,60-
63,80
174,00
103,60
141,40
28/06/93 71,70
16/08/93 123,70
13/08/93 199,10
11/03/93 53,50
22/04/93 33,92
12/03/93 47,35
16/08/93 130,50
17/08/92 66,40
09/07/93 102,00
13/08/93 8,10
20/07/93 29,20
06/04/93 162,90
06/04/93 140,70
11/08/93 19,00
13/08/93 31,00
12/08/93 41,90
12/08/93 21,00
12/08/93 27,60
16/08/93 140,10
16/08/93 22,90
16/08/93 36,20
02/09/92 64,40
26/08/92 87,30
14/08/92 176,10
17/08/92 200,80
25/08/92 90,50
22/10/92 91,90
02/11/92 175,30
08/10/92 250,70
26/08/92
14/08/92
14/08/92
05/10/92 173,60
02/03/93 97,60
08/10/92 134,40
04/02/93 23,60
02/11/92 45,70
25/01/93 174,50
28/01/93 154,50
73,40
73,20
39,00
59,90
200,80
90,60
93,50
178,00
250,70
45,10 16/08/93 31,50
65,60
63,40
128,20
10/09/92 71,00
05/11/92 37,20
25/05/93 37,60
25/08/92 186,30
24/02/93
26/10/92
217,50
40,80
132,30
98,90
13/08/93 54,60
16/08/93 116,70
12/08/93 85,70
16/08/93 41,40
16/08/93 86,10
12/08/93 73,20
19/08/92 23,50
11/03/93 176,20
04/08/93 30,70
04/08/93 68,70
30/07/93 74,50
48,10
58,50 58,40
43,90 43,90
05/11/92 36,30 36,30
19/10/92 64,40 64,50
27/08/92 63,40 63,40
14/08/92 128,20
05/10/92 117,70
08/09/92
176,40 174,50 176,10
155,70 154,50 155,50
49,40 48,60 48,70
64,20 64,00 64,20
71,30 70,70 71,10
37,80 37.20 37,30
37,90 37,60 37,90
186,90 186,20 186,60
48,30
59,00
18/08/92 118,20
02/09/92 93,70
17/11/92 38,20
26/08/92 190,50
27/10/92 40,20
128,20
117,80
60,00
45,10 43,90
128,20 128,20 128,20
38,20 38,20 38,10 38,20
190,50 193,00 190,50 193,00
40,20 40,50 40,00 40,50
129,60 130,50 129,60 130,50
92,20 92,30 91,80 91,90
Noteringen bijgewerkt tot 1100 uur
VERKLARING DER AFKORTINGEN
op openingskoers
f
gedaan en laten
hj hoogste koers in 12 mnd.
bieden en ex dividend
Ij laagste koers in 12 mnd.
laten en ex dividend
vk vorige koers (slotkoers)
gedaan en laten ex dividend
Ik laatste koers
gedaan en bieden ex dividend
ho
hoogste koers
b bieden
la
laagste koers
stopkoers
sk
slotkoers
e gedaan en bieden
sk2
slotkoers 2 beursdagen terug
OVERIGEOBLIGATIES
102,40 102,20
102,20 102,10
100,60 100,50
100,20 100,20
6,10 102,90 102,80
107,00
108,70
100,00
6,17 106,60 106,60
6,91 103,40 103,10
6,20 102,60 102,50
7,74 101,50 100,00
6,26 104,20 104,10
110,60 110,30
102,00 102,00
6,33 116,30 116,01
7,49 100,00 100,00
iadb 73/4 85-95
iadb 71/4 89-99
iadb 61/2 87-97
ibrd 63/4 86
ibrd 91/4 90-00
ibrd 83/8 90
ibrd 75/892
Ihyss9 76
uml63/4 88-95
vsbgroep 9J/4 90
vsb groep 83/4 91
vsb gr 9 91 -99
vsb gr 73/492 -00
0 111,50 111
8 101,80
7 97,60
0 117,30
5 107,50
2 102!40
3 120,25 119
3 113,20 112
100,50
106,30
2 101,25
102,60
5,81 105,00 105
6,04 103,40 103
6,55 103,40 103
110,20
113,00
107,30
OPTIEBEURS
j96 52
j96 52
aug 325
aug 330
aug 335
32,50 150 15
15,00 100 3
BELEGGINGSFONDSEN
alg.fondsenbez.
23
jn.growthsh
78,50 78,50
ingbnkgeldm.lds
ingbnkglob lund
ingbnkoblig Ids
jadefonds'
japan lund eert.
62,00 f 62,90
52,55 52,55
151,50 151,50
15,60 15,70
302,50 302,10
22,60 22,60
107,00 107,00
TOP-15 PAR.MARKT
artub
berghuizerpap.
free record shop
groenendijk
grontmij
melle, van nrc
nedschroef hold,
ordina beheer
sligro beheer
wewelercert.
vk
5,70
35,10
29,10
21,00
29,60
49,10
49,20
2,20e
59,20
59,50
14,20
70,00
35,40
36,50
26,90
Ik
5,90
35,10
29,00
21,20
29,60
49,00
49,20
2,30 f
59,20
60,00
14,20
70,00
35,40
36,50
27,00
OV.PARALLELMARKT
vk
Ik
abf
117,00
117,00
27,30
27,50e
asn aandelenfonds
52,20
52,20
austriaglob.osh
1137,00
1137,00
biogrond belegg.
10,70
10,70
Columbia secur.
151,00
150,50
96,20
96,40
comm.benacusf.
97,10
97,20
comm.cea f.
97,60
97,90
comm.delosf.
96,10
96,30
comm.eleaf.
95,90
96,10
comm.floreo f.
97,70
98,50
de drie electr.
12,40
12,40
delta lloyddlr
67,70
67,70
delta lloyd ecu
60,20
59,80
delta lloyd mix
71,20
70,90
delta lloyd rent
63,60
63,40
62,40
62,40
docdata
2,40
2,30
ehco-klm'kleding
32,70
32,60
e&l aand.ned. 1
78,40
78,20
e&l akt.beheer 2
81,60
81,40
e&l gulden rente
113,60
113,60
e&l portfolio 3
83,70
83,60
e&l kapit.markt
118,00
117,90
euKop.dev.cap.crp
7,40
7,40
gelderse papier
52,30
52,40
german city est.
31,00
30,90
gouda vuurvast c.
52,20
52,50
great west.res.E
0,34
0,34
groothandelsgeb.
128,00
128,00
helvoet holding
27,50
27,50
inter/view europa
3,40
3,50
580,00
kühne heitz-
34,30
34,00
managem. share
2,20
2,30
ned.elevator bel.
2510,00
2510,00
6,40
6,30
ohra aand.f.
60,20
60,00
ohra liq.grfonds
52,40
52,40
ohra obl.divf.
57,80
57,70
ohraobl.groeif.
55,20
55,10
ohra onr.goed-f.
66,00
66,20
ohra totaal fonds
58,70
58,70
pan pacific vs
10,30
7,00a
p&cgroep
91,50
92,50
461,00
462,00
pie medical
3,70
3,70
pitcher
41,70
42,40
satcom hold. c.
26,30
26,40
simac techniek
11,20
11,30 f
suez growth fund
53,70
53,70
VHSOnr. Mij
3,70
3,80
80,00
80,00
wereldhave
4,30
wolff
69,00
68,00a
EDELMETALEN
Goud
onbewerkt 22,630-23,230
23,120-23,720
24,830
25,320
BUITENLANDSGELD
1,865 1,985
finse mark (100)
franse frank (100)
grieksedr. (100)
ital.lire (10.000)
lap.yen (10.000)
noorse kroon (100)
oost.schill.(lOO)
port.escudo(lOO)
spaanse pes. (100)
turkse lira (100)
zweedse kr. <100)
zwits.fr. (100)
10,80
183,50
24,40
15,70
0,0130
22,00
124,00
12,50
189,50
26,90
16,23
0,0200
24,50
128,50
