Denksport
E
VRIJDAG 13 AUGUSTUS 1993
puzzel
dammen
Nummer 32
Horizontaal: 1. klus; 5. koffie
huis; 8. bede; 12. distilleerkolf;
14. overwinning; 15. heelal; 18.
verstandig; 19. plaksel; 20. ge
liefde van Zeus; 21. vruchten
nat; 22. straathandelaar; 23.
kwalijke reuk; 25. god van de
zee; 27. familielid; 29. wier 30.
slee; 31. zeevis; 33. gast; 35.
kenteken; 37. zangstem; 38.
voormalig Russisch staatsman;
40. dyne; 42. faam; 45. Spaans
rijpaard; 47. liefkozing; 49. kle
dingstuk; 50. brilslang; 52.
scheepstouw; 53. hemelbrood;
56. las; 58. muzieknoot; 59.
plaats op een tentoonstelling;
61. spoedig; 62. kaartterm; 64.
halt; 65. brandstof; 67. admini
stratieve troepen; 68. vis; 70.
schrijfgerei; 72. enig in zijn
soort; 74. hoofddeksel; 76. be
roerd; 78. deel van een schip;
80. voorzetsel; 81. huisdier; 82.
verbindingsstuk; 83. gewichtig;
86. evenzo; 88. gerecht; 89.
strafwerktuig; 90. vreemde
munt; 91. identiek.
Verticaal: 1. brandkast; 2.
haaruitval; 3. roem; 4. Europese
taal; 5. snit; 6. behoeftig; 7. feet;
8. gebaar; 9. landbouwwerktuig;
10. raming; 11. duisterling; 13.
voormalig Russisch heerser; 14.
bestaan; 16. rekening; 17. deel
van de hand; 18. scheepsher-
stelplaats; 22. soort stof; 24.
bergweide; 26. betaalmiddel;
28. briefaanhef; 30. emmer; 32.
buisverlichting; 33. een zekere;
34. bijb. figuur; 36. Spaans riet;
39. effen; 41. evenmens; 43.
bierkan; 44. kerkelijke straf; 46.
getal; 48. stembuiging; 51. eter;
54. drinkbeker; 55. groente; 57.
getal; 60. muzieknoot; 61. voor
werp; 63. afgemat; 64. nagel;
Oplossing
nummer 31
S|E h V|ETMT^
66. insekt; 67. welpenleidster;
69. eb of vloed; 71. strijdgewoel;
73. persoon van adel; 75. peul
vrucht; 77. jong dier; 79. los
plaats; 83. drankgelegenheid;
84. ontkenning; 85. wiel; 87. de
dato; 88. muzieknoot.
Oplossingen, per briefkaart,
dienen uiterlijk dinsdag a.s. in
ons bezit te zijn. Indien per post
wordt ingezonden, als volgt
adresseren: Redactiesecretari
aat, Uitgeversmaatschappij
Leidsch Dagblad b.v., Postbus
54, 2300 AB Leiden.
Winnaars
De cadeaubonnen van 15
gaan naar F.A. Palm, Bernhard-
straat 2, 2351 GG Leiderdorp
(kruiswoord) en mevrouw
I.Mooijekind, Noordeinde 69,
2371 Roelofarendsveen (crypto
gram).
Vandaag krijgt u de oplossingen
van de zomeroploswedstrijd en
de bekendmaking van de prijs
winnaars. In tegenstelling tot
voorgaande wedstrijden kreeg
ik dit keer, in woord en ge
schrift, het nodige gemopper te
horen. Blijkbaar viel de moei
lijkheidsgraad nogal tegen, want
zelfs de meest erv aren oplossers
onder u zijn soms dagen aan
het bord gekluisterd geweest.
De voldoening na het oplossen
van moeilijke problemen is, ge
zien de vele reacties, gelukkig
groter dan de frustratie tijdens
de vele en vaak heilloze pogin
gen. Niettemin zal ik de volgen
de keer het niveau wat trachten
bij te stellen. Nu eerst de juiste
oplossingen met de bijbehoren
de cijferstanden en namen van
de auteurs.
OPGAVE 1: wit 21, 24. 29, 30.
34. 35, 36. 38, 39. 42, 44. 47, 48;
zwart 3. 7.8.9, 10, 12. IJ, 14,16,
18, 22, 23 en 28. OPLOSSING: 1.
42-37 16x27 2. 36-31 27x36 3.
37-32 28x37 4. 48-42 37x48 5.
24-20 14x25 6. 47-41 36x47 7.
30-24 47x33 8. 39x19 48x30 9.
29-23 18x20 10.35x24 13x24 11.
4x15 met winst.
Geen auteur bekend.
OPGAVE 2: wit 29, 31. 33. 34.
38, 39, 40. 43.47. 49; zwart 9. 10.
12, 13, 20, 22. 24. 25. 26 en 28.
OPLOSSING: 1. 49-44 26x37 2
47-42 37x48 3. 29-23 28x19. 4.
33-29 24x42 5. 43-38 42x33 6.
39x8 13x2 7. 40-35 48x30 8.
35x24 25-30 9. 24x35 2-8 10. 35-
30 8-13 11. 30-24 13-18 12. 24-
19 18-22 13. 19-14 22-28 14. 14-
10 28-33 15. 10-5 33-38 16. 5-37
38-43 17. 44-39 43x34 18. 37-28
34-40 19. 28-39 40-45 20. 39-50
met winst. Auteur: P. van den
Eesacker.
OPGAVE 3: wit 25. 26. 29, 33.
36. 37, 38. 39, 40. 43. 47. 48. 49;
zwart 5. 9. 11. 12. 13. 14. 16. 18.
20.22. 23 en 28. OPLOSSING: 1
26-21 23x45 2. 33-29 16x27 3.
36-31 27x36 4. 37-32 28x37 5.
29-23 18x29 6. 48-42 37x48 7.
47-41 36x47 8. 49-44 47x33 9.
39x10 48x50 10. 25x3 5x14 11.
3x6. Auteur: Ir. W. Vrijlandt.
OPGAVE 4: wit 26. 28. 30. 33.
35.37. 39, 40, 44.49; zwart 9. 15.
17, 18. 19, 22, 24, 25 en 27. OP
LOSSING: 1. 37-32 27x29 2. 40-
34 29x40 3. 26-21 25x43 4. 21x3
22x33 5. 49x20 40x49 6. 3-17
15x24 7. 17-44 49x40 8. 35x44
met winst. Auteur:de Bree.
OPGAVE 5: wit 15, 23, 25, 29,
31. 34, 35, 39, 47, 48; zwart 5, 7.
8.9. 12, 13, 14. 18, 22 en 26. OP
LOSSING: 1. 34-30 26x37 2. 48-
42 37x48 3. 15-10 48x34 4. 10x19
13x33 5. 30x17 18x29 6. 35-30
12x21 7. 30-24 29x20 8. 25x1
met winst.
Auteur: P. van Dijk.
'OPGAVE 6: uit 27. 32. 38. 40.
44, 45. 47. 51); zwart 11. 12. 13.
14, 24. 29. 35 en 36. Oplossing:
1. 47-41 36x47 2. 27-21 47x33 3.
40-34 29x49 4. 21-16 49x21 5.
16x38 21x43 of naar 49 en zwart
verliest. Auteur: M. Kuipers.
Uit de al met al toch aanzien
lijke stapel foutloze inzendin
gen viste mijn 5-jarige privé-no-
taris de volgende twee win
naars. De waardebonnen gaan
naar de heren C. Zijlstra uit Al
phen a.d. Rijn en Th. Uittenbo-
gaard uit Oegstgeest.
Beide lezers van harte profici
at en ik dank alle inzenders voor
hun inzet en reacties. Volgende
keer beter!
Overigens organiseert de
Kring voor damproblematiek
een wedstrijd voor beginnende
problemisten. Voorwaarden: 1.
De problemisten mogen voor
heen geen werkstukken hebben
geplaatst in een landelijke dag
bladrubriek of een landelijk of
internationaal damblad. Regio
nale bekendheid is geen be
zwaar. 2. De composities mo
gen niet bij-oplosbaar zijn. 3.
liet verdient aanbeveling het
probleem te voorzien van een
goed (scherp) slot. 4. De proble
men mogen niet elders gepubli
ceerd zijn of worden voor de
einduitslag bekend gemaakt
wordt. 5. Iedere problemist mag
maximaal twee problemen in
sturen. 6. Deze wedstrijd staat
alleen open voor Nederlandse
en Nederlandstalige problemis
ten. Het is onmogelijk de lande
lijke bekendheid van proble
misten buiten Nederland te on
derzoeken. Vlaanderen en Suri
name kunnen wel meedoen. Er
zal worden getracht om in. sa
menwerking met de FMJD en
buitenlandse (probleem )bon-
den te komen tot soortgelijke
initiatieven in de voormalige
Sovjetunie en Frankrijk. 7. De
problemen moeten voor 1 janu
ari 1994 toegezonden zijn aan:
L de Rooij, Eurenderweg 39.
6417 SC Heerlen. De jury be
staat uit de heren A. F. de Zwart
en D. de Ruiter. Tot slot de prij
zen: eerste prijs 100.U0; twee
de prijs ƒ50,00; derde prijs
25.
Deze wedstrijd is een poging
om het onbekende maar veelal
aardige werk van onbekende
problemisten voor het voetlicht
te krijgen. Volgende week keren
we weer terug naar het wed-
strijddammen met fragmenten
het Amber Palangatoernooi, het
open NK van Nijmegen en het
Nielandtoernooi.
schaken
Cryptogram
nummer32
Horizontaal: 2. Gaat over de
kop op het toneel (8); 7. Vogel
die helemaal niets uitvoert (13);
8. Zijn deze dieren familie van
de zakmuizen? (12); 9. Daar
door slaan paarden op hol! (12);
11. Toon wezen dit aantal! (5);
12. Moet reusachtig ter gedach
tenis wezen (6); 13. Hard en bit
ter voor paarden (8); 14.
Scheepsbrand (4); 16. Door een
handgebaar komt moeder thans
aan ris (7); 18. Men kan het
hebben zonder het te krijgen!
(5).
Verticaal: 1. Dat bederft de
inzet (12); 2. Deels een sukkel
(9); 3. De laatste letter om te be
ginnen (11); 4. Troep die meer
rommel maakt (11); 5. Maakt
haar wat minder lang (4); 6. Al
les staat in zijn geheugen ge
grift! (15); 10. Atmosfeer van
een pestkop uit de hoofdstad
(8); 15. Ga er speels mee om,
want er zit muziek in! (3); 17.
Die vloeistof mag uit het depot
gehaald worden (4).
Oplossing
cryptogram 31
-s
kopstuk
r-e-o-u-k-
aardmannetje
-a-m-e-s-l-u-
omgaan-tekst-
-c-nhtit
le vensl ang-e-u-
-n-n-i-n-e-prik
staten-dakj e-1-
-r-g-t-e-l-e-a
vuur-polkabrok
-m-o—ia
berejong
-n-t-p-
reuze
-r-y-
filatelie
BIJ DE DOOD of bij de abdica
tie van een koning komt ook al
tijd'postaal een einde aan een
tijdperk. Zo ook, na het plotse
linge overlijden van de koning
van België, aan de periode
'Boudewijn-op-postzegels'.
Analoog aan de Belgische post
geschiedenis zal de volgende
week nog een rouwzegel wor
den gepresenteerd, daarna zal
nog zeker op gezette tijden een
herdenkingszegel verschijnen,
maar aan de werkelijke 'Boude-
wijn-periode' is met de abrupte
dood van de koning, nu bijna
veertien dagen geleden, toch
ook een einde gekomen.
Boudewijn (1930) is tijdens
zijn leven tal van'keren op ze
gels vereeuwigd. Dat begon al
op 10 april 1935, toen hij samen
met zijn zusje Josephine Char
lotte (1927) en zijn broer Albert
(1934) werd afgebeeld op drie
zegels die de geschiedenis in
gingen als de 'koningskinderen'.
Een jaar later (1936) stond het
portret van de kroonprins op
acht tbc-bijslagzegels. De
laatste zegel van deze reeks
(2,45 2,25 fr.) verscheen begin
1937 (10 januari) nog eens,
maar dan in een andere kleur.
Dat is ook de allereerste zegel in
de wereld die gewijd is aan de
'Dag van de postzegel'.
Tot 1952, het jaar- waarin
Boudewijn tot koning werd ge
kroond (17 juli), verschenen
nog twee series. In 1937 werden
acht zegels uitgebracht waarop
Boudewijn staat afgebeeld op
de armen van zijn moeder, ko
ningin Astrid die in 1935 bij een
auto-ongeluk om het leven was
gekomen. Op 1 april 1939 wer
den acht Rode-Kruiszegels uit
gegeven. Op twee daarvan (75
5 c. en 1 fr. 25 c) de drie 'ko
ningskinderen' met hun oma
(koningin Elisabeth) en op twee
de kinderen met hun vader (75
5 c. en 1,75 fr. 25 c.).
Op 17 juli 1951 werd Boude
wijn koning der Belgen, maar
het duurde nog tot 14 mei 1952
voor er een zegel uitkwam: de
koning zonder bril op een waar
de van 50 fr.. in 1958 gevolgd
door een 100 fr.-zegel met het
zelfde beeld en eind 1952 note
ren we zegels van 1,50, 2 en 4
frank
In 1953 werd de eerste echte
permanente reeks ingezet (de
koning met bril). In deze reeks
verschenen tot en met 1972 re
kening houdend met kleurver
schillen 23 zegels. Zeven zegels
verschenen ook als dienstzegel
met de hoofdletter 'B' en de
1,50 fr.-zegel als militaire zegel
met de hoofdletter 'M'.
In 1960 werd het huwelijk van
koning Boudewijn met dona
Fabiola gemarkeerd met drie
zegels en in 1964 verscheen een
3 fr.-zegel ter gelegenheid van
het 20-jarig bestaan van de Be
nelux met daarop koning Bou
dewijn, koningin Juliana en
groothertogin Charlotte van
Luxemburg.
Op 7 september 1970 werd
een begin gemaakt met een
nieuwe permanente reeks: type
Elström, de koning zonder bril,
liggend formaat. Deze reeks,
waarvan de laatste waarde in
1980 verscheen, telt 43 zegels;
14 zegels verschenen ook als
dienstzegel met de hoofdletter
'B' en vier zegels als militaire
zegel met de hoofdletter 'M'.
In de reeks van negen zegels,
die op 24 juni 1972 werd uitge
geven ter gelegenheid van de
internationale postzegelten
toonstelling Belgica en gewijd
aan de Belgische vorsten, was
de hoogste waarde voorbehou
den aan koning Boudewijn: de
permanente 3,50 fr.-zegel op
een zegel van 20 10 frank. Het
25-jarig regeringsjubileum werd
26 juni 1976 gevierd met twee
blokjes waarin respectievelijk
drie en twee portretzegels.
Dan komen we aan bij 31 mei
1980 als in het kader van het
150-jarig bestaan van België rijf
regels verschijnen waarop de
opeenvolgende Belgische vor
stenparen staan afgebeeld. Op
de hoogste waarde (25 10 fr.)
koningin Fabiola en koning
Boudewijn. In datzelfde jaar (6
september) werd de 50ste ver
jaardag van de koning geme
moreerd met een 9 fr.-zegel.
Op 5 november 1981 versche
nen de eerste drie Boudewijn-
zegels (met bril) van het (eerste)
type Velghe in de hoge waarden
van 50, 65 en 100 fr., in 1984
nog voortgezet (groot formaat)
met een 50 en een 100 fr.-zegel
in een andere kleuren, en in
1986 door een zegel van 200
frank.
De serie 'tweede type Velghe'
(Boudewijn zonder bril, gewoon
formaat) werd 15 november
1982 ingezet en werd 19 februa
ri 1990 'afgerond'. In deze serie
verschenen 13 zegels.
Aan bijzondere zegels ver
schenen in 1990 en 1991: een
zegel van 50+15 fr., ter gele
genheid van het 30-jarig huwe
lijk van koning Boudewijn en
koningin Fabiola en een zegel
van 15 fr. naar aanleiding van
de 60ste verjaardag van de ko
ning.
In 1990 werd ook een proef
genomen met een nieuwe per
manente zegel: 14 fr., gewoon
formaat met linksonder naast
het portret van de koning een
hoofdletter 'B' met daarboven
een kroon. Deze zegel wordt het
'eerste type Michel Olyff ge
noemd. Algemeen viel deze ze
gel in goede aarde. Gevolg: op 1
april 1992 werd onder de naam
'tweede type Michel Olyff een
begin gemaakt met een nieuwe
reeks permanente Boudewijn-
zegels nu met hoofdletter 'B' en
kroon rechtsboven het portret
van de koning. Deze reeks zal
dus nooit meer dan drie waar
den tellen: 15 fr., gewoon for
maat (1 april 1992), 100 fr.,
groot formaat (12 september
1992) en 28 fr., gewoon formaat
(3 augustus 1992).
De volgende week verschijnt
dus de rouwzegel en dan zal het
tijdperk 'Boudewijn-op-postze
gels' (dat niet minder dan 156
zegels telt) definitief zijn afge
sloten.
Paul van der Sterren zal het in
januari 1994 in de kandidaten
matches moeten opnemen te
gen de Amerikaanse ex-Rus,
Gata Kamsky. Een verre van
eenvoudige opgave. Maar Paul
heeft ons dit jaar al zoveel aan
gename verrassingen bereid,
dat wellicht het einde van zijn
spectaculaire opmars in het in
ternationale topschaak nog niet
in zicht is.
In Biel won Van der Sterren in
de ronden 3, 4, 5 en 11 van res
pectievelijk Gluckman, Hübner,
Barua en Barejev. In de overige
9 ronden remiseerde hij met
Nikolic, Hansen, Sjirov,
Gelfand, Judasin, Khalifman,
Salov, Laurieren Kamsky(!).
Een indrukwekkende lijst na
men.
Jeroen Piket won één maal
meer dan Paul, maar daar ston
den vier nederlagen tegenover.
Na een rampzalige start (een 0
tegen de zwakke Zuidafrikaan
Gluckman) kwam Jeroen er
steeds beter in. Helaas wist hij
zich niet te plaatsen, maar de
neerwaartse spiraal waarin zijn
resultaten zich de laatste tijd
bevonden, lijkt te zijn omgebo
gen.
Piket smaakte wel de voldoe
ning om in de eindrangschik
king juist boven zijn 'Angst-
gegner' en clubgenoot, Viktor
Kortsjnoi te eindigen.
Een knappe zege behaalde Pi
ket tegen de Israëlische groot
meester Ilia Smirin. Jeroen han
teerde een systeem waarmee
Loek van Wely eveneens de no
dige successen heeft behaald.
Wit: Piket/Zwart: Smirin
1. d4 Pf6; 2. c4 g6; 3. Pc3 Lg7;
4. e4 d6; 5. Pf3 0-0; 6. Le2 e5; 7.
0-0 Pa6. Deze betrekkelijk nieu
we voortzetting vormt een rede
lijk alternatief voor het meer be
kende 7. Pc6. 8. Le3 Pg4; 9.
Lg5 De8. Speelbaar is eveneens
9. f6. 10. dxe5 dxe5; 11. h3
h6; 12. Ld2 Pf6; 13. Le3 Pd7.
Tijdens het.laatste Hoogovens-
toernooi speelde Gelfand in de
ze stelling 13. Ph5 tegen de
Belgische Rus. Michail Goere-
witsch, ook al een liefhebber
van de witte speelwijze. (Zie bij
voorbeeld de partij Goerewitsch
I
i.
I
i
Jl
i
i
i
1
B
i
i
B
ÉL
8
2
z.
i
1
1
i
n
B
8
W
iz
2
i
I
i
B
i
1
il
i
B
z
r4-
- Curt Hansen, Groningen 1992,
vermeld in de rubriek van 8 ja
nuari 1993). 14. a3 f5; 15. b4 c6;
16. c5 f4; 17. Lel Kh7; 18. Lb2
Pc7; 19. Pbl. Dit opmerkelijke
idee om het paard via bl en d2
naar c4 te spelen, vanwaar het
naar d6 of e5 kan gaan, beleefde
vorig jaar, tijdens de Olympiade
van Manila, een succesvol de
buut in de partij van Loek van
Wely tegen de Est Sepp. 19.
Pe6. In genoemde partij van
Wely - Sepp volgde 19. De7;
20. Pbd2 Td8; 21. Dc2 Pe6; 22.
Tfdl Pd4; 23. Pxd4 exd4; 24. Pf3
Pe5; 25. ïScd4, met prachtig spel
voor wit. 20. Pbd2 Pd4; 21. Pc4
Pxe2+; 22. Dxe2 b6. (Zie dia
gram 1). Zwart ondermijnt de
witte voorpost c5, die niet valt
te handhaven. Piket vindt ech
ter een aardige manier om de
tegenstander tactisch zodanig
bezig te houden dat hij de greep
op de stelling niet alleen be
houdt, doch tevens verder weet
uit te bouwen. 23. Pd6 De6; 24.
Tfdl bxc5; 25. Tacl cxb4; 26.
Txc6 bxa3; 27. Lxa3. De witte
actie heeft een pion gekost.
Daar staat tegenover dat zwart
aan handen en voeten gebon
den is. In het vervolg zal blijken
dat de grootmeester uit Leider
dorp uitstekend van zijn kansen
gebruik maakt. 27. Td8; 28.
Tdcl Dg8; 29. Tc7 a5; 30. Db5
La6. Geeft wit de gelegenheid
tot een aantrekkelijk offer waar
mee zwart vrijwel geheel klem
wordt gezet. 31. Dxd7! Txd7;
32. Txd7 Td8; 33. Te7 Le2; 34.
Pxe5 Da2; 35. Tcc7 Tg8; 36.
Pe8. Zwart geeft op. Een mooi
voorbeeld van goede openings
voorbereiding.
Tijdens het laatste Hoog-
ovenstoernooi verraste de
Spaanse grootmeester illescas
door een finaleplaats tegen
Anatoli Karpov te behalen. Te
gen Piket ging het in Biel hele
maal mis met de man die in
Wijk aan Zee nog zoveel indruk
maakte.
Wit: Illescas/Zwart: Piket
1. Pf3 d6; 2. d4 g6; 3. c4 Lg7; 4.
e4 e5; 5. Pc3 exd4; 6. Pxd4 Pc6;
7. Le3 Pge7; 8. h4 f5; 9. exf5
Pxf5; 10. Pxf5 Lxf5; 11. Le2
Dd7; 12. Dd2 0-0-0; 13. 0-0.
Thans blijkt 8. h4 een slag in de
lucht te zijn geweest. 13.
Tde8; 14. Tacl I.g4; 15. Pd5
Lxe2; 16. Dxe2 Te4; 17. c5?.
(Zie diagram 2). Een verdere
verzwakking van de konings
vleugel middels 17. g3 is na
tuurlijk niet aantrekkelijk, doch
de tekstzet leidt tot een snelle
ineenstorting van de witte posi
tie. 17. dxc5; 18. Txc5 Ld4!;
19. Dd3 Txe3!. Wint een vol
stuk. Reden waarom wit opgaf.
OK VAN HAARLEM
In het kader van de samenwer
king tussen de Haarlemse
schaakverenigingen en met
steun van de Stichting Sportini-
tiatievén en de VSB bank orga
niseert VHS het traditionele
OPEN KAMPIOENSCHAP VAN
HAARLEM. Dit toernooi is be
stemd voor spelers met meer
dan 1900 ELO. Voor spelers met
een ELO tussen ongeveer 1500
en 1900 is er een BIJTOERNOOI
B, terwijl er voor spelers met
minder dan 1500 ELO een BIJ-
TOERNOOI C wordt gehouden.
Speeldata: 27 t/m 31 augustus.
Locatie: Kennemer Lyceum
Overveen. Voor inschrijving en
verdere info: R. Mol. tel. 023 -
331079 of 289510. Dit toernooi
biedt een prima gelegenheid
om de volgende maand goed
van start te gaan in de nieuwe
competitie(s).
OPGAVE VORIGE WEEK
(Wit: Ke2. Tdl, Te4, Lc3. Pd3.
a2, b3, c2, f4, g3. Zwart: Kf5,
Te7, Te8, Lg5, Pd7, a7. b7, c6,
e5, h6. Wit aan zet). Oplossing:
Smyslov vond een fraaie en ele
gante oplossing. Hij nam niet
op g5, evenmin dekte hij zijn
aangevallen toren, doch zette
hij voort met 29. g4+. Als de ko
ning op g4 neemt of naar de
6de rij teruggaat, neemt wit als
nog de loper. Maar zwart speel
de 29. Kxe4; om na 30. Pf2+
Kxf4; 31Tgltot de ontdekking
te komen dat mat niet valt te
voorkomen.
NIEUWE OPGAVE
In 1918 behaalde Richard Réti
zijn eerste grote internationaal
succes met het winnen van het
toernooi van Kosice (Slowakije).
Réti, die slechts 40 jaar is ge
worden, werd vooral bekend
door zijn voor die tijd revolutio
naire openingsideeën en zijn
befaamde eindspelstudies. In
het toernooi van Kosice speelde
Réti onder andere met zwart te
gen een zekere Havasi. laatst
genoemde trok fel ten aanval en
offerde zelfs een toren in een
poging de grote meester op de
knieën te dwingen. Met zijn
laatste zet dreigt hij mat in twee
te geven. (Zie diagram 3). Réti
vond evenwel een meer dan af
doend antwoord.
bridge
De nieuwe Bols bridgetipcom-
petitie begonnen met een leuke
tip van l-arry Cohen; een wat ei
genwijze Amerikaanse topspeler
die de 'wet van het totaal aantal
slagen', ten onrechte overigens,
zo ongeveer heilig verklaart. Die
wet komt erop neer dat bij het
gevecht om de deelscore voor
beide partijen geldt dat in een
troefcontract vaak net zoveel
slagen worden gemaakt als er
troeven zijn in de gezamenlijke
handen. Dus als NZ samen acht
hartens hebben en OW acht
schoppens kunnen NZ 2Ha ma
ken en OW 2Sch.
Iedereen kent wel het regeltje:
'acht altijd, negen nooit'. Met
acht kaarten in een kleur, waar
in van de hoge kaarten alleen de
vrouw ontbreekt, moet zo mo
gelijk op die vrouw worden ge
sneden. Met negen kaarten sa
men moet juist niet worden ge
sneden.
Cohen bedacht voor zijn Bol-
stip een variant: 'Acht nooit, ne
gen altijd!'
A63
v 763
H864
B94
*104 B 52
H V 10 9 5 t B 4 2
10 5 3 w *~l~* 0 VB5
A V 3 Z H 8 6 5
H V 9 8 7
A 8
Diagram 1
3Ha en zuid staat voor een be
kend probleem: passen, double
ren of 3Sch bieden?
Cohens Bolstip geeft de op
lossing: met acht schoppens sa
men 'pas' en met negen 3Sch.
Zuid past dus en noord, met
maar drie troeven mee, past
ook; met een vierkaart steun
biedt noord 3Sch. Het optimale
resultaat is daarmee bereikt;
OW gaan een down in 3Ha, ter
wijl NZ een down zouden zijn
gegaan in 3Sch.
k A63
7 6 3
H 8 6 4
k B 9 4
In dit spel opent zuid ISch (ten Nog een voorbeeld (diagram 2).
minste vijfkaart), west biedt Nu hebben NZ negen schop-
2Ha en partner 2Sch. Oost biedt pens samen en na hetzelfde bc-
H V 10 9 5
10 5 3
k A V3
gin moet dan ook 3Sch worden
geboden. De extra schoppen
zorgt ook voor een extra slag. En
als de schoppens 3-1 zouden
zijn verdeeld? Dan gaat u down.
maar 3Sch blijft goed. want in
da| geval wordt 3Ha gemaakt.
Vermijd dus een drie-over-
drie bod met niet meer dan
acht troeven in de gezamenlijke
handen, besluit Cohen zijn be
long.
Jan Westerhof en Piet lansen
bleken in Menton twee waarde
volle krachten in het Neder
lands team. De Groningers had
den weinig missers en veel nut-
v 4-
tige plusscores. In dit spel (dia
gram 3) bereikten ze als NZ 5K1
nadat west met 1 KJ had ge
opend.
Piet Jansen als noord dou
bleerde, oost lRu, zuid doublet
(voor straft, pas, pas, oost ISch,
zuid 2KI, west 2Sch. noord 3Ha,
zuid 4KI en noord 5K1!
West kwam uit met SchA, ge
troefd. Harten na voor wests aas
(klaveren na en dan ruiten is
overigens beter) en harten na
voor Hall. Nu K1A, RuH en rui
ten naar het aas. Op K1H gaal in
dummy RuV weg. K1B voor de
vrouw en de klus is geklaard.
