'Kerkelijke staat van
hereniging in 1998'
Kerk Samenleving
Clinton ontvangt in Denver
paus Johannes Paulus II
Met Maria op pad
Ana Langerak hoogste 'Nederlandse' bij Wereldraad
VRIJDAG 13 AUGUSTUS 1993
REDACTIE DICK VAN DER PLAS. 071 -356443
HET WEER
ROB GROENLAND
BUITENLAND KORT Raiser: jubileum Wereldraad aangrijpen voor historische stap
Dinosaurus
Dinosaurussen mogen in het
Westen een rage zijn, som
mige rabbijnen in Israël me
nen dat de prehistorische
dieren niet koosjer zijn, om
dat hun bestaan in strijd is
met het bijbelse scheppings
verhaal. Naar aanleiding van
Steven Spielbergs film 'Juras
sic Park' duiken ook in Israël
overal dinosaurussen op, van
speelgoed en boeken tot be-'
drijfslogo's. Religieuze joden
eten geen voedsel dat niet
volgens de spijswetten is be
reid en dus niet koosjer is.
,,De dinosaurus wordt afge
beeld als een dier dat miljoe
nen jaren oud is, hoewel be
kend is dat de wereld pas
5753 jaar geleden werd ge
schapen", zei rabbijn Zvi
Gafner van de ultra-ortho
doxe partij Agudat Israel.
Sterfhuis Luther
Het huis waarin de Duitse
kerkhervormer Maarten Lu
ther op 18 februari 1546
stierf, wordt vanaf midden
september gerestaureerd.
Het huis is sinds 1894 inge
richt als museum. De kosten
bedragen 700.000 mark (bij
na 800.000 gulden), zo heeft
de directeur van het muse
um, Karl-Heinz Siebert, gis
teren meegedeeld. Het groot
ste deel daarvan wordt ge
dragen door de Evangelische
Kerk, de deelstaat Sachsen-
Anhalt en de gemeente Eisle-
ben. Het museum, dat jaar
lijks zo'n 13.000 bezoekers
trekt, blijft waarschijnlijk tot
mei 1994 gesloten. De per
manente expositie over de
kerkhervormer wordt herin
gericht.
Bartholomeus
De geestelijke leider van de
orthodoxe kerken, patriarch
Bartholomeus I van Constan-
tinopel, hoopt op een ont
moeting met paus Johannes
Paulus II. Hij wil met de paus
'in alle oprechtheid over alles
spreken, inclusief de gedra
gingen van de Rooms-Katho
lieke Kerk die ons zorgen ba
ren en ons verdrietig maken',
zei hij gisteren in een inter
view met de Montenegrijnse
krant Pobjeda. De relatie tus
sen de Rooms-Katholieke
Kerk en de orthodoxe kerken
is verslechterd na de val van
het communisme in Oost-
Europa. De orthodoxen, die
in Rusland, Roemenië, Bul
garije en klein-Joegoslavië
veruil de grootste kerk zijn,
verwijten het Vaticaan dat
het met agressieve methoden
aanhangers nacht te winnen
in gebieden die van oudsher
tot het missiegebied van de
orthodoxen worden gere
kend.
Sudan
De rooms-katholieke vredes
beweging Pax Christi Neder
land heeft minister Kooij-
mans van buitenlandse za
ken gevraagd te bevorderen
dat er een einde komt aan de
bombardementen door de
Sudanese regering op dorpen
en vluchtelingenkampen in
Zuid-Sudan. De aanleiding
voor de brief aan Kooijmans
is een persverklaring van de
Nieuwe Sudanese Raad van
Kerken. Daarin wordt gewe
zen op de bombardementen
van de Sudanese regering op
de dorpen in het gebied tus
sen Yei en Morobo. Sinds 5
augustus zijn ongeveer
100.000 mensen uit die regio
naar Uganda, Zaïre of andere
gebieden in Sudan gevlucht.
De vluchtelingen ontbreekt
het, juist nu de regentijd op
haar hoogtepunt is, aan on
derdak, dekens, voedsel en
medicijnen.
De kerken moeten tijdens het vijftig-jarig jubileum van
de Wereldraad van Kerken in 1998 verklaren dat zij zich
in staat van hereniging bevinden. Dit bepleitte de Duitse
theoloog dr. Konrad Raiser, secretaris-generaal van de
Wereldraad, vandaag tijdens de internationale oecume
nische conferentie over kerkelijke eenheid in het Spaanse
bedevaartsoord Santiago de Compostela.
Santiago de compqstelaanp eenheid duidelijker gestalte
Deze kerkelijke gemeenschap,
gebaseerd op de doop en het
geloof in Christus, is ondeel
baar. „Geen kerk kan zich het
recht toeëigenen als enige deze
gave van God te bezitten of
zichzelf als het centrum van de
ze gemeenschap te beschou
wen."
Dit vereist volgens Raiser een
radikaal andere koers van de
oecumenische beweging. In
plaats van de onderlinge ver
schillen te bestuderen moet de
reeds bestaande onvolkomen
worden gegeven. De toekomst
van de oecumenische beweging
hangt af van de vraag of volgens
de kerken de tijd rijp is voor
zo'n 'daad van bekering' die ge
richt is op de toekomstige een
heid.
De traditionele weg naar her
eniging - het zoeken van over
eenstemming over fundamen
tele thema's van de geloofsleer -
heeft gefaald. De kerken aarze
len om stappen te zetten die
naar een doorbraak in de oecu
mene leiden. Terzelfdertijd is er
een nieuwe oecumenische be
weging ontstaan. Deze wordt
gevormd door vrouwen en jon
geren, vooral in het Westen,
maar ook door degenen die
strijden voor ojrheffing van ra
cisme, voor de mensenrechten
of het milieu. Voor steeds meer
christenen is het lidmaatschap
van een kerkgenootschap geen
uitgemaakte zaak meer.
De patstelling in de oecume
ne kan volgens Raiser alleen
maar worden overwonnen als
de oecumenische dialoog in een
nieuwe vorm wordt gegoten.
Dat wordt dan een dialoog tus
sen onder anderen byzantijnse
christenen in het Oosten, ka
tholieken en protestanten in het
Westen en de groeiende evan
gelische en Pinksterbewegingen
van het zuidelijk halfrond.
Daarbij moet eenheid worden
gezien als een gemeenschap
van kerken die accepteren dat
ze onderling verschillend zijn.
Paus Johannes Paulus II is gis
teren in Denver, Colorado,
aangekomen waar hij zal deel
nemen aan de Wereldjonge
rendag. De paus werd met
hartelijke woorden ontvangen
door president Bill Clinton.
In een korte toespraak op
het vliegveld riep de paus de
Verenigde Staten op zich ver
sterkt bezig te houden met de
crisisgebieden in de wereld.
Clinton, die was vergezeld van
vrouw Hillary en dochter Chel
sea, verklaarde dat de Verenig
de Staten met het bezoek ver
eerd en blij zijn. De president
noemde de Wereldjongeren
dag, waar de paus een ont
moeting zal hebben met de
500.000 deelnemers uit de hele
wereld, een historische ge
beurtenis. Hij loofde Johannes
Paulus II als 'advocaat' van de
vrede en gerechtigheid.
De Paus verklaarde dat de
goddelijke voorzienigheid het
volk en de regering van de
Verenigde Staten een grote
verantwoordelijkheid hebben
gegeven. Gezien de grote
spanningen en crises in de we
reld, vooral 'de tragische con
flicten op de Balkan en de
Kaukasus zou de internationa
le gemeenschap effectieve
structuren voor het behoud en
vestigen van vrede en gerech
tigheid moeten scheppen'.
Daarbij zijn de VS in een be
voorrechte positie, aldus de
kerkleider.
Clinton gaf later publiekelijk
aan dat de VS en het Vaticaan
over veel internationale pro
blemen hetzelfde denken. ,,We
hebben een vriendschappelijk
en produktieve ontmoeting
gehad en ik denk dat wij de
basis hebben gelegd voor een
constructieve relatie", zei de
president na een 35 minuten
durend onderhoud in de Je-
zuïten-universiteit Regis nabij
Denver.
noordwijkerhout» 'Vrede in de wereld en de
opbloei van ons geloof'. Onder dat motto
doet de 'Mariale informatiewagen' van de
rooms-katholieke stichting Koningin van de
Vrede deze en volgende week enkele ge-
meenten in de Bollenstreek en Leiden aan.
Vanuit de tien meter lange oplegger worden
onder meer gezegende 'wonderdadige me
dailles', gebedsfolders en rozenkransbrochu
res verspreid. Verder worden tal van religieu
ze boeken en cassettes aan de man gebracht.
Op de standplaatsen wordt 's morgens om
11.30 en 's middags om 15.00 uur het rozen
hoedje gebeden. De 'Mariale' informatiewa
gen stond gisteren in Noordwijkerhout en is
vandaag te vinden aan 't Vierkant in Lisse.
Volgende week dinsdag wordt Hillegom
(kerkplein of Van den Endenlaan) en woens
dag staat de wagen op het Stadhuisplein in
Leiden.
FOTO DICK HOGEWONING
Open lucht-mis
bij Lourdesgrot
in Zevenhoven
Het feest van 'Maria ten Hemel
opneming' wordt morgen in Ze
venhoven gevierd met een open
lucht-mis bij de Lourdesgrot
achter de kerk. Er wordt gere
kend op 700 tot 800 bezoekers.
De mis begint om 19.00 uur.
De Lourdesgrot is waarschijn
lijk 600 jaar geleden gebouwd in
het bos achter de kerk van de
parochie H. Johannes Geboorte
in Zevenhoven. In de grot be
vindt zich een altaar, vanwaar
pastoor J. van Goozen de mis
zal leiden. De bezoekers zitten
voor de grot. Vrijwilligers ma
ken vandaag en morgen alles
klaar om de grote toeloop, van
bezoekers te verwerken. Aan de
mis zal onder andere worden
meegewerkt door het gemengd
koor St. Cecilia.
Kerk in Nood hekelt
beleid inzake Bosnië
den bosch anp
De hulporganisatie Kerk in
Nood/Oostpriesterhulp voelt
zich meer en meer gefrustreerd
door het gebrek aan politieke
eensgezindheid, daadkracht en
slagvaardigheid dat politici als
Clinton, Major en Lubbers te
genover het conflict in het voor
malige Joegoslavië aan de dag
leggen. „Ik pik het niet meer",
schrijft directeur drs. J.G. Orban
in een open brief die zaterdag
in een aantal dagbladen ver
schijnt.
santiago de compostela anp
Ana Langerak, in 1944 in Utrecht gebo
ren, is sinds dr. W.A. Visser 't Hooft in
1966 aftrad als secretaris-generaal, de
hoogste 'Nederlandse' bij de Wereldraad
van Kerken. Enkele weken geleden be
gon zij als directeur van de Wereldraad
afdeling voor zending, educatie en ge
zondheidszorg.
Ze vindt het wel grappig 'opvolgster'
van Visser 't Hooft te zijn, maar het doet
haar meer dat de kerken in Latijns-Ame-
rika haar hebben voorgedragen. Vanaf
1968 heeft zij met een onderbreking van
enkele jaren in Midden-Amerika ge
werkt. Enigszins gevleid was ze ook door
de opmerking van de huidige secretaris
generaal, dr. Konrad Raiser, dat haar be
noeming de instemming had van alle
vrouwen die bij de Wereldraad werk
zaam zijn.
Als twaalfjarige emigreerde zij met
haar ouders naar de Verenigde Staten. In
1968 ging ze naar Costa Rica, waar ze in
het onderwijs werkte, actief was in de
Lutherse Kerk en 's avonds theologie stu
deerde. Van 1982 tot 1985 werkte ze in
Genève bij de zendingsafdeling van de
Wereldraad, maar ze wilde terug naar
het door burgeroorlogen geplaagde La-
tijns-Amerika. Ze kwam terecht in Nica
ragua: zij combineerde daar werken in
de vrouw-en-geloof-beweging met de
functie van docent kerkgeschiedenis aan
een kleine theologische faculteit. Terug
in Costa Rica werd ze directeur bij CE-
LEP. In 1989 werd ze predikant van de
Lutherse Kerk van Costa Rica.
Na een jaar theologie-studie in Brazilië
werkte ze vanaf 1992 in Costa Rica voor
al op lokaal niveau. Van verschillende
kanten werd ze echter gevraagd te solli
citeren naar de vacature bij de Wereld
raad van Kerken. Met twee van haar drie
kinderen woont ze sinds kort weer in Ge
nève. Bij de Wereldraad wil ze vooral
werken aan de bescherming van de
menselijke waardigheid, zowel in zen
ding, educatie als gezondheidszorg.
door Jan Kruis
COLOFON
Dagbladuit|everi| Damiate bv.
DIRECTIE J. de Vries, G.P. Arnold adj
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor, Fran
Nypels, Henk van der Post (adj)
HOOFDKANTOOR
Rooseveltslraat82,2321 BM Leiden,
telefoon 071-356356
REGIOKANTOREN
Kanaalstraat 26a Lisse
Tel: 02521-19353, Fax; 02521-19610.
POSTADRESSEN
Postbus 54,2300 AB Leiden.
TELEFAX
Leiden advertenties 071 -323508.
Leiden tam. berichten 071-323508.
Leiden redactie 071-321921
ADVERTENTIES
ma -vrij. van 08.00-1700 uur:
Telefoon: 071-356230.
RUBRIEKSADVERTENTIES
ma.-vrij. van 8.30-17.00 uur:
(Sleutelt/es) Telefoon 071-143545.
ABONNEMENTEN
Tel 071-128030 bi] vooruitbet. (ind BTW)
perkwartaal82,85
per kwartaal (post)119,50
perjaar321.65
permaand28,75
(Automatische incasso)
KUCHTEN BEZORGING:
ma t/m/vrij: 18.00-19.30 uur,
Zomer in aantocht
Het was voor de meeste mensen
gisteren nog even doorbijten in op
nieuw herfstachtige omstandighe
den. Voor de meteoroloog en/of
weeramateur was het een dag om
van te smullen. De energierijke at
mosfeer balde boven Nederland
nog even de vuisten samen, het
geen resulteerde in een aantal
spannende uren. In de middag
werd al een begin gemaakt met het
slechte weer door een koufrontpas
sage. Dit koufront lag al de hele
ochtend vlak voor de Nederlandse
kust, maar kon doorgolfvorming
zich tijdelijk niet snel in oostwaart-
se richting verplaatsen. Na het
middaguur passeerde er een golf
top 100 kilometer ten noordwesten
van Den Helderen kon het front
eindelijk landinwaarts trekken.
De zuidwester zwol langs het
strand aan tot een 6-7 Bft en tesa-
men met de regen en 15-17 gra
den was het voor de vakantie-gan-
ger opnieuw binnen zitten. Het
weerelement dat na het koufront
vooreen atmosferisch ruig avon
tuur zorgde, was een zogeheten
'troglijn'. Dit zijn gebieden in de at
mosfeer waar lucht convergeert
(samenkomt), hetgeen vaak ge
paard gaat met samenklontering
van buien. Het klonterproces was
op de satellietfoto's in de och
tenduren boven Brits grondgebied
al duidelijk te zien.
Tijdens de oversteek van het oos
ten van Engeland naar de Neder
landse kust veranderde deze bui-
enklont in een muur van onweers
buien met zware tot zeer zware
windstoten. Het KNMI-meetpunt
IJmuiden bij de pier registreerde
bij binnenkomst van de buien aan
het begin van de avond een wind
stoot van 90 km/uur. Het aanzicht
van de naderende buienmuur was
in onze regio zeer spectaculair en
heeft menig persoon naar de came
ra doen grijpen,
Voor de mensen die het slechte zo
merweer meer dan zat zijn (schrij
ver dezes valt zeker niet onder deze
groep), heb ikgoed nieuws. De op
eenvolgende berekeningen van het
Europeesch centrum in Reading
laat voor dit weekeinde een algehe
le opwarming zien boven de Bene
lux. Wel is het zo dat er een zone
met een iets verhoogde onstabili
teit boven het noordwesten van
Frankrijk ontstaat (convergentie-
lijn), die later op zaterdag een
plaatselijk bui kan loslaten in het
zuiden van Nederland. Misschien
dat later op de avond of in de nacht
van zaterdag op zondag ook een
bui onze regio weet te bereiken.
Overdag is het op zaterdag heel re
delijk met flinke zonnige perioden
en 22-25 graden. Op zondag kan
achter de convergentie-lijn de wind
tijdelijk naar het westen draaien en
koelere zeelucht doen binnenstro
men. Bij 20-22 graden is het dan
wat minder warm. Na zondag een
overgang naar hoogzomer!
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Vandaag af en toe zon, ook
nog een verspreide bui.
Morgen perioden met zon
en droog. Middagtempera-
tuur oplopend tot 20 gra-
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
In Ierland en Schotland
half tot zwaar bewolkt en
vooral in Schotland af en
toe regen. In Engeland en
Wales droog en geregeld
zon. Middagtemperatuur
tussen 16 en 19 graden,
in Engeland iets hoger
België en Luxemburg:
Perioden met zon en
droog, maar morgenavond
in de Ardennen kans op
een lokale onweersbui.
Middagtemperatuur oplo
pend tot 22 graden aan
zee en 26 graden in
Luxemburg.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Perioden met zon en morgen een ver
spreide regen- of onweersbui Middag
temperatuur oplopend tot 21 graden
langs het Kanaal en 26 tot 30 graden
verder landinwaarts.
Portugal en Madeira:
Portugal; Flinke zonnige perloden en
voornamelijk morgen een kleine kans op
een lokale regen- of onweersbui. Langs
de westkust afwisselend zon en wolken
velden en mogelijk wat regen. Middag
temperatuur langs de kust van 20 gra
den aan de Cost Verde tot circa 28 gra
den in de Algarve. Maxima in het bin
nenland vandaag nog iets boven de 30
graden. Madeira: Droog en in het alge
meen vrij zonnig, morgen toenemende
kans op wolkenvelden. Maxima onge
veer 25 graden. Spanje en de Canari-
sche Eilanden: Spanje: Flinke zonnige
perioden en voonamelijk landinwaarts
een lokale regen- of onweersbui. Aan de
Golf van Biskaje wolkenvelden en moge
lijk wat regen. Maxima aan de Golf van
Biskaje rond 22 graden, langs de overi
ge Costa's rond 30 graden. In het bin
nenland middagtemperaturen vandaag
35, morgen 32 graden Canarische Ei
landen: Flinke zonnige perioden en
droog. Middagtemperatuur wat dalend
naar ongeveer 28 graden.
Marokko en Tunesië:
Marokko: Vrij zonnig, langs de westkust
ook laaghangende wolken. Droog. Mid
dagtemperatuur vlak aan zee rond 26
graden. Tunesië: Zonnig. Maxima vlak
aan zee rond 34 graden.
Zuid-Frankrijk:
Perioden met zon en vooral in de Pyre
neeën, het Centraal Massief en de Fran
se Alpen lokaal onweer. Maxima van 26
graden in Les Landes tot 32 graden ten
zuiden van Lyon. Aan de Atlantische
kust vooral morgen in de middag afkoe
ling bij wind van zee.
Mallorca en Ibiza:
Droog en flinke perioden met zon. Mid
dagtemperatuur rond 32 graden.
Italië, Corsica en Sardinië:
Italië: Zonnig, in het noorden en morgen
ook in de Apennijnen kans op onweer.
Middagtemperatuur rond 31 graden.
Corsica en Sardinië: Vrij zonnig. Mid
dagtemperatuur rond 32 graden.
Griekenland en Kreta:
Griekenland: Zonnig. Op de Egeïsche
Zee waait het af en toe stevig. Middag
temperatuur rond 32 graden, op de ei
landen in de Egeïsche Zee iets koeler.
Kreta: Zonnig. Maxima rond 28 graden.
Turkije en Cyprus:
Aan de Turkse westkust zonnig, maar
plaatselijk veel wind. In het uiterste oos
telijke deel van de zuidkust en ook op
Cyprus een kleine kans op een regen- of
onweersbui Landinwaarts in de loop
van de dag enkele stapelwolken en in
het noorden regen- en onweersbuien.
Maxima langs de west- en zuidkusten
rond 30 graden,
Duitsland:
In de nacht van donderdag op vandaag
enkele regen- of onweersbuien en in het
noorden veel wind. Vandaag overdag
klaart het vanuit het westen weer op.
Morgen perioden met zon en in het zui
den kans op een pnweersbui.
ttélk opklaringen f
Neerslagkans
Minlmumtemp.
Middagtemp,
Wind
ZATERDAG 14 AUGUSTUS 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 06.20 Zon onder 21.04
Maan op 02.10 Maan onder 18.44
Waterstanden Katwijk
Hoog water 00.49 13.23
Laag water 08.36 21.26
Weerrapporten 12 AUGUSTUS 20 uur:
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Vlissingen
Maastricht
Aberdeen
Athene
Budapest
Brussel
Cyprus
Dublin
Frankfurt
Genève
Helsinki
Innsbruck
Istanbul
Klagenfurt
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
Malta
Split
Stockholm
Warschau
Wenen
Zurich
Buenos Aires
Casablanca onbew.
Johannesburg onbew
Los Angeles licht bew
New Orleans onbewV
New York zwaar bewj
TelAviv halt bew
/VO£~ TCX>/
Ad/V W/JSt/££>£M,
BOES
HEINZ
