Buthelezi: ANC
niet in vredesleger
- j i
Buitenland
'Elitetroepen VS gaan
mogelijk naar Somalia'
Amnesty: 'Sierra Leone
zet kinderen gevangen'
Duitsland snijdt fors
in de sociale sector
Clinton wil meer politie
op straat en minder wapens
'Heiligen' wachten op klanten
i
Shalikashvili voorgedragen
als nieuwe chef-staf van VS
Vredesonderhandelingen in Bosnië op dood punt
Serviërs moeten berghellingen
vanmiddag hebben ontruimd
DONDERDAG 12 AUGUSTUS 1993
Prei se ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Pres
DPA Deutsche Presse Agentur GPD Gem«nscSappci'|Lc Persdienst
i-c* y-el-oioe-dert IPS t r. s.
Opdienen dessert op navel verboden
perth De inspectie van de volksgezondheid in het Australische
Perth heeft een restaurant verboden desserts te serveren op de
buiken van topless dames. Het restaurant probeert volgens de
inspectie op die wijze door een maas in de wet te glippen. De
gemeentebepalingen in Perth verbieden dat topless dames spij
zen en alcohol serveren, maar niet om hen als bord te gebrui
ken.
VS bespioneerden ook geallieerden
new York» De Verenigde Staten hebben tijdens de Tweede We
reldoorlog geallieerden bespioneerd, hun geheime codes ontcij
ferd en hun diplomatieke telegrammen onderschept. Uit docu
menten van het Amerikaanse Agentschap voor de Nationale Vei
ligheid (NSA) blijkt dat de VS in 1945 onder meer hebben ge
spioneerd in België, China, Denemarken, Italië. Liberia, Luxem
burg, Nederland. Noorwegen, Polen, een aantal Latijnsameri-
kaanse landen, en uiteraard in Duitsland en Japan.
Explosie Russische groeve: 11 doden
moskou Een explosie in een ijzerertsgroeve in de buurt van de
Russische stad Goebkin heeft gisteren aan elf mijnwerkers het
leven gekost. Volgens de autoriteiten kwamen zo'n 300 ton ex
plosieven, waarmee een rotspartij moest worden opgeruimd,
vroegtijdig tot ontploffing.
Arrestaties na aanslag op CIA-agent
tbilisi De Georgische politie heeft drie mannen opgepakt in
verband met de aanslag op een Amerikaanse CIA-agent. De
man, Fred Woodruff, werd zondag doodgeschoten. De veilig
heidschefvan Georgië, Eldar Gogoladze, is hangende het onder
zoek op non-actief gesteld.
Honderden doden overstromingen China
pekinc Zeker 380 mensen zijn sinds vorige maand omgekomen
bij overstromingen in tien provincies in het midden en oosten
van China. De overstromingen vernielden 580.000 huizen en
richtten voor meer dan 4,6 miljard gulden schade aan, aldus het
Ch i nese Dagblad.
Indiaas dorp kijkt toe bij onthoofding
new delhi Een Indiaas dorp heeft eind vorige week zwijgend
toegekeken hoe een jong paar wegens schending van de sociale
norm met een bijl werd onthoofd door een oom. De verhouding
van Satish (21) en Sarita (20) werd door de 250 gezinnen van het
dorp Khandravvali als incestueus beschouwd, omdat Satish San
ta's oom was.
Russische consul Iran bevrijd
teheran Iraanse veiligheidstroepen hebben gisteren een einde
gemaakt aan de gijzeling van de Russische consul in Teheran.
De gijzelnemer, die de diplomaat sinds dinsdag vasthield, raakte
daarbij ernstig gewond. De man, een Iraniër die lid was van de
ontbonden communistische Tudeh-partij, eiste politiek asiel in
Rusland.
WASHINGTON Rtr-AFP-DPA-AP
De Verenigde Staten gaan mo
gelijk speciale commando-een
heden sturen naar Somalia om
de voortvluchtige krijgsheer
Mohamed Farah Aidid te arres
teren. Dat hebben Amerikaanse
functionarissen gisteren ge
meld. Zij zeiden bovendien te
verwachten dat de buitenlandse
troepen, inclusief de Ameri
kaanse, nog zeker een jaar in
het Afrikaanse land zullen blij
ven.
Aidid wordt verantwoordelijk
gehouden voor de golf van ge
weld tegen VN-militairen. Zo
werden afgelopen zondag vier
Amerikaanse blauwhelmen ver
moord. In de nacht van dinsdag
De Amerikaanse president Clin
ton heeft gisteren plannen be
kend gemaakt voor de uitbrei
ding van het aantal agenten op
straat en beperking van de wa
penverkoop. De voorstellen
gaan 3,4 miljard dollar (zo'n 6,5
miljard gulden) kosten. Het po
litiebestand wordt vergroot met
50.000 manschappen. Eerder
had Clinton een uitbreiding van
LONDEN DPA-ANP
In het Westafrikaanse Sierra
Leone worden dagelijks kinde
ren en zelfs baby's door rege
ringstroepen gearresteerd. Zij
worden voor onbepaalde tijd en
zonder enige vorm van proces
vastgezet. Dat blijkt uit een van
daag in Londen gepubliceerd
rapport van Amnesty Interna
tional.
Volgens de mensenrechtenor
ganisatie zijn de meeste kinde
ren slachtoffer van het gewa
pende conflict dat in 1991 uit
brak tussen het leger en het re
bellerende Verenigd Revolutio
nair Front. Zij leven doorgaans
in veel te kleine cellen onder er
barmelijke omstandigheden,
worden mishandeld en zijn
sterk ondervoed.
De meeste minderjarige ge
vangenen zijn jongens die ervan
worden verdacht met de rebel
len te hebben meegevochten.
Veel kinderen zijn wees. Zij
hebben hun ouders verloren tij
dens slachtpartijen, aangericht
door de guerrillastrijders en zijn
vervolgens door de opstandelin
gen of het leger gerecruteerd.
Ongeveer duizend jongens in
de leeftijd van zeven tot vijftien
jaar staan als soldaat geregi
streerd. De meesten zijn opge
pakt in het grensgebied met Li
beria, waar de rebellen actief
zijn. Het leger heeft er een ge
woonte van gemaakt minderja
rigen te arresteren om op die
manier achter de identiteit van
guerrillastrijders te komen.
Amnesty bezocht in mei dit
jaar de beruchte Pademba Road
Prison in de hoofdstad Free
town, waar zij zestien jongens
aantrof die zonder vorm van
proces en zonder medeweten
van hun familie in isoleercellen
zitten.
De Klerk noemt ANC 'gevaarlijk en onbetrouwbaar'
SPD: 'Zwaarste last voor zwaksten
moeten dragen. De vakcentrale
DGB vreest dat zeker 200.000
mensen onder de armoede
grens zullen belanden.
Minister Waigel (Financiën)
wees de kritiek van de hand en
noemde zijn voorstellen sociaal
uitgebalanceerd. ,,In Duitsland
wordt jaarlijks duizend miljard
mark in de sociale sector uitge
geven. Daarop zal nu maximaal
vijftien miljard worden bezui
nigd. Het is absurd dit een aan
slag op ons sociale stelsel te
noemen", zo verklaarde de be
windsman.
Behalve deze bezuinigingen
voert het kabinet ook een aantal
lastenverzwaringen in. De ac
cijns op benzine gaat op 1 janu
ari 16 cent omhoog en de soli-
dariteitstoeslag van 7,5 procent
op de inkomstenbelasting voor
de opbouw van de voormalige
DDR wordt op 1 juli volgend
jaar weer ingevoerd.
Nieuw-Zeeland
blij met truffels
wellington rtr
Nieuwzeelandse landbouw
wetenschappers vierden
vandaag de oogst van de
eerste twee truffels in het
land. Het is de bedoeling dat
het er spoedig duizenden
zijn en dat Nieuw-Zeeland
een concurrent wordt van
Frankrijk, dat min of meer
een monopolie heeft op de
dure delicatesse. Het is voor
het eerst dat buiten het
noordelijk halfrond Franse
zwarte Perigord-truffels
worden geoogst.
De twee kleine truffels
werden gevonden door de
snuffelhond van het Nieuw
zeelandse Agrarische en
Voedsel-onderzoeksinsti-
tuut. De Fransen gebruiken
varkens om de in de bodem
gegroeide truffels op te spo
ren en uit te graven. Het
bruine, onooglijke vrucht
vlees van de paddestoel is
gewild om de specifieke
smaak die het geeft aan
vlees en sauzen.
BERLIJN HANS HOOGENDIJK
CORRESPONDENT
Het Duitse kabinet heeft giste
ren een bezuinigingspakket van
bijna 25 miljard gulden aange
nomen. Er wordt vooral ge
snoeid in de sociale sector. De
werkloosheidsuitkeringen gaan
omlaag, de kinderbijslag wordt
afhankelijk van het inkomen en
de hoogte van de sociale uitke
ringen worden voor een jaar be
vroren. Verder wil het kabinet
de compensatie schrappen die
bouwvalckers krijgen voor ver-
letdagen (als het weer te slecht
is om te werken).
Het nu aangenomen bezuini
gingspakket is uiterst omstre
den. De sociaal-democratische
oppositie noemde de regerings
plannen 'vergif voor de toch al
slechte conjunctuur en stelde
dat de zwaksten in de samenle
ving opnieuw dé zwaarste last
bekende aanvallers is vernield.
De leider van de Zulu-partij Inkatha, chief Mangosuthu
Buthelezi, is tegen een vredeskorps waarin ook leden
worden opgenomen van het ANC-leger Umkhonto we Si-
zwe. Volgens de Inkatha-leider zal zo'n vredesmacht het
geweld alleen maar aanwakkeren. Bovendien behoren de
ANC-soldaten in de visie van Buthelezi tot de slechtst op
geleide ter wereld.
Een inwoonster van het Zuidafrikaanse woonoord Thokoza schreeuwt het uit als ze ziet dat haar huis door on-
foto afp walter dhladhla
spelde een burgeroorlog als ge
volg van de manier waarop de
regering en het ANC samenwer
ken. De Inkathaleider bezocht
gisteren de door geweld geteis
terde zwarte woonoorden ten
oosten van Johannesburg. Daar
verloren de afgelopen maand
bijna vijfhonderd mensen het
leven bij gevechten tussen
ANC- en Inkatha-aanhangers.
Tijdens een toespraak tot een
kleine 3.000 met speren en
knuppels bewapende aanhan
gers legde Buthelezi de schuld
van de strijd in de woonoorden
vooral bij het ANC. Hij ontken
de dat een sinistere 'derde
macht' van extreem-rechtse ele
menten in leger en politie de
hand heeft in het geweld, zoals
ANC-leider Nelson Mandela be
weert.
Arrestaties Irak
na vermeende
couppoging
LONDEN Rtr
JOHANNESBURG P. van NUUSENBURG
CORRESPONDENT
Het ANC stelde vorige week de
vorming voor van een vredes
korps, waarin leden van alle be
langrijke politieke partijen zijn
vertegenwoordigd. Dit korps
moet de politie vervangen en de
orde in de zwarte woonoorden
herstellen. De regering is in be
ginsel akkoord gegaan met dit
plan, maar wil niet dat het
korps de taken van de politie
overneemt. Het kan wel een on
dersteunende rol spelen, zo zei
president De Klerk.
De Klerk viel het ANC gisteren
openlijk af toen hij een oproep
deed aan Inkatha om weer deel
te nemen aan de vredesonder
handelingen waar ze in juni uit
stapte. Hij noemde het ANC
„gevaarlijk en onbetrouwbaar".
Buthelezi sloot een snelle terug
keer van zijn partij uit en voor-
De haakse overheid heeft giste
ren 210 officieren, oud-officie-
ren en burgers gearresteerd die
betrokken zouden zijn bij een
couppoging. Dat meldde de
haakse oppositiegroepering
Vrije Raad gisteren. Volgens de
organisatie zijn alle arrestanten
afkomstig uit de regio ten noor
den van Baghdad, waar presi
dent Saddam Hussein is gebo
ren en zijn machtsbasis heeft.
Onder de arrestanten zijn en
kele belangrijke kopstukken
zoals oud-parlementariër Jasser
Mukhlus al-Takriti, Sufiyan Sa-
leh al-Ghurairi, commandant
van het tankbataljon van de Re
publikeinse Garde en Raji al-
Takriti. die de medische zorg
van de Republikeinse Garde on
der zijn hoede had.
op woensdag schoten Amerika
nen in de hoofdstad Muqdisho
zeven bewapende Somaliërs
dood die vermoedelijk tot de
aanhang van Aidid behoorden.
Internationale hulporganisa
ties hebben gisteren forse kri
tiek geuit op de tactiek van de
VN-troepen in Somalia. Zij zou
den onnodig slachtoffers onder
de burgerbevolking maken en
de distributie van hulpgoederen
bemoeilijken. In een gezamen
lijke verklaring aan VN-secreta-
ris-generaal Boutros Ghali zeg
gen 26 organisaties dat het op
treden van de VN morele en ju
ridische vragen oproept. De VN
zouden zich in Somalia „stren
gere gedragsregels" moeten
aanmeten, vinden zij.
Washington ap100.000 agenten voorgesteld.
Ook zal Clinton twee presi
dentiële besluiten tekenen die
een einde moeten maken aan
misdaden waarbij wapens wor
den gebruikt. Het eerste besluit
betreft een herziening van de
regels waaraan wapenhandela
ren zich moeten houden, in het
tweede wordt het ministerie van
financiën bevolen de import
van buitenlandse wapens op te
schorten.
\P-
At\
new delhi» 'Heilige mannen' wachten evenals de ballonverkoopster op de vrijgevige menigte die op het punt staat een hindustaanse tempel in
de Indiase hoofdstad New Delhi te verlaten. De hindus vieren het jaarlijkse feest Janmastami dat de verjaardag van de belangrijkste hindugod
Krishna markeert. foto ap john moore
Colin Powell 30 september met pensioen
DEN HAAG-BRUSSEL
HENK GLIMMERVEEN
De Amerikaanse president Clin
ton heeft de opperbevelhebber
van de NAVO in Europa, gene
raal John Shalikashvili, voorge
dragen als voorzitter van de ge
zamenlijke chefs van staven in
de Verenigde Staten. Shalikash
vili volgt Colin Powell op die op
30 september met pensioen
gaat. De benoeming van een
nieuwe chef-staf. voor de tijd
van twee jaar. moet nog worden
goedgekeurd door de Senaat.
De artillerie-generaal Shali
kashvili is 57 jaar. Hij werd ge
boren in Polen en arriveerde
met zijn ouders in 1952 in de
VS. Hij werd internationaal be
kend toen hij de leiding had bij
de hulpverlening aan de Kurden
in noord-Irak, vlak na beëindi
ging van de Golfoorlog. Shali
kashvili werd op 29 april 1992
benoemd tot opvolger van ge
neraal John R. Galvin als Supre
me Allied Commander Europe
(Saceur). Saceur doet aanbeve
lingen aan de politieke en mili
taire autoriteiten van de NAVO
overallerlei militaire zaken.
Shalikashvili geldt als een van
de beste Oost Europa-experts in
het Amerikaanse militaire appa
raat. Als opperbevelhebber van
de NAVO in Europa had hij de
leiding bij het opstellen van de
aanvalsplannen op Servische
stellingen in Bosnië, die de
NAVO gaat uitvoeren als secre
taris-generaal Boutros Ghali van
de VN daartoe zou besluiten
De ambassadeurs van de zes
tien NAVO-landen hebben dat
NAVO-plan deze weck goedge
keurd.
ACHTERGROND
BUDAPEST RUNA HELLINGA CORRESPONDENT OOST-EUROPA
Karadzic ontkende de nieuwe troepenbewegingen en gaf
de schuld van de vertraagde ontruiming van de bergen
aan de VN-troepen. Die zouden de achtergelaten
Servische posities niet snel genoeg overnemen.
Vanuit Servisch standpunt is het begrijpelijk dat ze
zich niet aan hun belofte houden zolang de VN niet in
staat zijn de bergen volledig over te nemen en een
demilitarisering te garanderen. Per slot van rekening zijn
de Igman en de Bjelasnica nu in Servische handen en
zo'n militair voordeel geef je niet weg als je weet dat de
vijand klaar staat om het gebied weer in te pikken.
Maar de gebeurtenissen rond de twee bergen zijn
kenmerkend voor de tactiek die de Serviërs deze hele
oorlog al hebben gebruikt. Met militair geweld wordt
een situatie geschapen. Vervolgens wordt de
internationale gemeenschap, dat wil zeggen de VN, door
middel van onderhandelingen, toezeggingen en
dreigementen zover gebracht dat ze de Servische
veroveringen feitelijk accepteert.
Dat is zo gegaan in Kroatië, waar grote gebieden onder
het oog van de VN nog steeds in Servische handen zijn.
Dat is gebeurd in Srebrepica, waar VN-troepen voor de
- ontwapening van de moslims hebben gezorgd en zo in
feite de Servische doelstelling hebben verwezenlijkt. En
Alle beloftes van hun leider Radovan Karadzic ten
spijt, blijken de Serviërs niet bereid zich terug te trek
ken van de strategische bergen Igman en Bjelasnica
ten zuiden van Sarajevo. Zelfs de aanvankelijke ont
ruiming van Bjelasnica is volgens Franse VN-troepen
de afgelopen twee dagen weer ongedaan gemaakt.
Servische troepen lijken zich voor te bereiden om ook
het laatste noordelijke strookje van de noordelijke hel
ling van de Igman dat nog in moslimhanden is, te ver
overen.
dat dreigt zo te gaan met Sarajevo en met heel Bosnië,
waarvan de wereld feitelijk inmiddels heeft aanvaard dat
het tot een driedeling zal komen.
Het probleem is natuurlijk dat de wereld weinig
andere keuzes meer heeft. Alleen de Verenigde Staten
lijken nog te geloven dat een gezamenlijk Bosnië een
kans maakt. En natuurlijk de Bosnische president Alija
Izetbegovic, hoewel zelfs die inmiddels al een aantal
keren heeft toegegeven dat opdeling van de republiek
eigenlijk de enige oplossing is.
Als er geen andere uitweg meer is, rijst de vraag hoe
dat resultaat zo snel mogelijk kan worden bereikt. Met,
de huidige patstelling in Genève heeft de internationale
gemeenschap drie opties. De eerste zijn de voornamelijk
door Amerika gepropageerde luchtaanvallen op
Servische doelen. De NAVO heeft zich daarvoor
uitgesproken, maar laat de uiteindelijke beslissing over
aan de VN. De kans dat die daar 'ja' tegen zegt, lijkt zeer
klein.
Een andere optie is de aanvaarding dat de
vredesbesprekingen op dit moment vastzitten en dat
iedereen naar huis kan worden gestuurd. Het resultaat
daarvan is dat de oorlog de komende maanden nog
doorwoedt, terwijl de partijen op een bepaald moment
toch weer met elkaar zullen moeten praten.
Het grote gevaar is dat er tegen die tijd niet eens meer
over een driedeling hoeft te worden gepraat, omdat de
moslims dan zoveel verloren hebben dat ze geen enkele
onderhandelingspositie meer over hebben.
De derde mogelijkheid is blijven praten, blijven
bemiddelen en onderhandelen, met alle frustraties, alle
gebroken beloftes en alle onverholen dreigementen die
daar bij horen. Het is dè enige echt zinnige optie die er
op dit moment is. Het is onzin de» moslims steeds weer
valse hoop op internationale militaire steun te geven,
terwijl de wereld eigenlijk weet dat het daar toch niet-
van komt.
Van den Broek pleit voor militaire actie
GENEVE/WASHINGTON
GPD-AFP-Rtf-ANP
Het geduld van de internationa
le bemiddelaars Owen en Stol-
tenberg is op. De Servische mi
litie heeft tot vanmiddag de tijd
gekregen om de bergstcllingen
Igman en Bjelasnica volledig te
ontruimen. De Bosnische presi
dent Izetbegovic wilde de Ser
viërs nog enkele dagen geven
voor de ontruiming. ..Anders ga
ik het komende weekeinde defi
nitief terug naar Sarajevo", al
dus Izetbegovic, die momenteel
in Genève is voor de vredesbe
sprekingen.
Volgens de Amerikaanse mi
nister Christopher (buitenland
se zaken) is de ontruiming van
de twee bergen niet voldoende
om de dreiging van NAVO-
luchtaanvallen weg te nemen.
„De echte test is of de wurg
greep op Sarajevo wel of niet
wordt voortgezet, of de huma
nitaire hulp kan doorgaanzei
hij gisteren voor de Amerikaan
se omroep CBS.
De Verenigde Naties, die wat
betreft de NAVO het laatste
woord hebben bij een besluit
om Servische posities te bom
barderen. hebben de voorberei
ding voor militaire acties afge
rond. Dat verklaarde gisteren
VN -woordvoerder loe Sills.
Hoewel hij geen bijzonderhe
den gaf. betekent de aankondi
ging dat in Bosnië Amerikaanse
militaire vluchtleiders zijn ge
stationeerd.
EG-commissaris Van den
Broek pleitte gisteren in hel TV
programma Nova voor militaire
actie als de Serviërs de dreige
menten van het Westen aan
hun laars lappen. „Tot nu toe
zijn de bemiddelaars uitermate
terughoudend geweest. Het zou
goed zijn als er eindelijk duide
lijke taal wordt gesproken", al
dus Van den Broek.
Een Amerikaans NAVO-viieg-
tuig dat toeziet op de naleving
van het vliegverbod boven Bos
nië. is gisteren in de Adriatische
Zee gestort. De F16. die kampte
met technische problemen,
kwam neer in internationale
wateren ten noordwesten van
het Kroatische Zadar. De piloot
kon zich met zijn schietstoel in
veiligheid brengen.
