'Kort bijslag
kind met
2,5 miljard'
NOC TREK
NA|E
BIC MAC?
Geen bewijs voor beschuldigingen tegen Princen
Binnenland
Vervoer in grote steden
gaat twee dagen plat
Jan Klaassen na een eeuw nog steeds leuk
Partijen in schippersconflict apart uitgenodigd Scholieren helpen politie
bij surveillance in A'dam
'Straks staan er kruizen op onze huizen'
Indianen zaten zestien
dagen in gevangenis
DONDERDAG 12 AUGUSTUS 1993
3
cpd gemeensckappdijke peryj*rnt
Twee arrestaties na vondst lijk
zaanstad In verband met de gewelddadige dood van een 43-ja
rige man uit Zaanstad heeft de politie zijn 32-jarige ex-vriendin
en haar huidige 35-jarige vriend aangehouden. Beiden komen
uit Zaanstad. Zij zijn eerder als getuigen gehoord en hebben vol
gens de politie nog „veel op hun verklaringen toe te lichten". De
in plastic gewikkelde stoffelijke resten van de man zijn maandag
bij de ontruiming van zijn woning gevonden.
Vijf jaar voor vergiftigen echtgenoot
assen De rechtbank in Assen heeft gisteren een 35-jarige vrouw
uit Meppel veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf en TBS. De
vrouw is schuldig bevonden aan het vergiftigen van haar man,
eind oktober vorig jaar. Gedurende drie achtereenvolgende da
gen mengde ze een uiterst giftige stof door de worst en het ge
hakt dat voor haar man was bestemd. De man overleed op 9 no
vember in het ziekenhuis in Meppel. De officier van justitie had
acht jaar en TBS geëist.
Voorwaardelijke straf voor verpleger
Amsterdam* De Amsterdamse rechtbank heeft gisteren een 38-
jarige verpleegkundige uit Bunschoten conform de eis tot twee
maanden voorwaardelijke gevangenisstraf en tweeduizend gul
den boete veroordeeld. De man wordt verantwoordelijk geacht
voorde dood van een 17-jarig meisje, dat in juni 1991 inhetHil-
versumse Streekziekenhuis een kaakoperatie had ondergaan. Hij
gaf haar een dodelijke combinatie medicamenten en wachtte te
lang met het waarschuwen van een reanimatie-team.
Negen jaar voor moord op man
breda» Wegens de moord op haar echtgenoot heeft de recht
bank van Breda een 39-jarige vrouw uit Meeuwen tot negen jaar
celstraf veroordeeld. De officier van justitie had twaalf jaar ge-
eist. Haar medeverdachte, de 23-jarige stiefzoon en geliefde van
de vrouw, kreeg van de rechtbank twee jaar cel wegens mede
plichtigheid. Tegen hem had officier van justitie acht jaar geëist.
De \touw had haar man op 16 januari meegelokt naar een afge
legen plek en hem daar met vijf schoten uit een pistool om het
leven gebracht.
Motorrijder schiet agenten neer
brunssum» Bij een routinecontrole in Brunssum zijn vannacht
twee politieagenten gewond geraakt nadat zij door een motorrij
der onder vuur waren genomen. Zij liggen buiten levensgevaar
in een ziekenhuis. Ook de dader raakte zwaargewond. De politie
wilde hem aanhouden omdat hij geen helm droeg. De man trok
daarop een pistool en schoot op de twee agenten. Daarna rende
hij weg, maar viel even later hevig bloedend op straat neer. Het
is nog niet bekend of hij door de politie is neergeschoten of dat
hij zichzelf heeft verwond.
den haag ivar hoekstra
De in Indonesië wonende Jo
hannes Cornelis Princen, bij
naam Poncke, die Nederland
niet in mag, heeft altijd al voor
veel commotie gezorgd. De Ne
derlandse overheid wilde niets
meer met hem te maken heb
ben toen hij in 1948 deserteerde
uit het Nederlandse leger en
zich aansloot bij het Indonesi
sche verzet. Als strijder voor de
mensenrechten is hij echter ook
al jarenlang voor de Indonesi
sche regering een lastpost van
formaat.
Princen werd in 1925 geboren
in Den Haag. In de eerste oor
logsjaren bezocht hij het klein
seminarie in Weert, maar in
1943 kwam de Hagenaar tot de
ontdekking dat het priester
schap niet voor hem was weg
gelegd. Na een korte periode als
kantoorklerk in Den Haag be
sloot hij het bezette Nederland
Poncke Princen in 1986 in Jakarta.
archieffoto
te ontvluchten.
Via België hoopte Princen,
een romantisch en principieel
mens, naar Engeland te vluch
ten om daar dienst te nemen in
de strijd tegerj de Duitsers. Bij
de Belgische grens werd hij op
gepakt, waarna hij werd veroor
deeld tot anderhalfjaar cel. Zijn
celgenoten las hij voor uit het
boek 'Pastoor Poncke' van J.H.
Eekhout, wat hem zijn befaam
de bijnaam opleverde.
Na de oorlog werd Princen,
inmiddels militair, in mei 1946
bij de geneeskundige troepen in
Ede ingedeeld. Uit vrees te wor
den uitgezonden naar Indone
sië vluchtte hij naar Frankrijk.
Toen hij te horen kreeg dat zijn
moeder ernstig ziek was, keerde
Princen eind 1946 terug naar
Nederland, waar hij meteen
werd gearresteerd en ingedeeld
bij de troepen van de Zeven De
cember Divisie. In juli 1947
nam hij deel aan de eerste poli
tionele actie in Indonesië.
Diverse gesprekken met Indo
nesische intellectuelen sterkten
Princen in zijn opvatting dat hij
aan de verkeerde kant streed. In
september 1948 liep hij daarom
over naar de vijand, het leger
van de Republik Indonesia, de
TNI. Er werd door generaal-ma-
joor A. Engels, destijds territori
aal troepencommandant voor
West-Java, vijftigduizend gul
den uitgeloofd voor degene die
Princen dood of levend in han
den wist te krijgen. Als troepen
leider van een eigen strijdgroep-
je ontpopte hij zich als een ge
vreesd tegenstander van het
Nederlandse leger.
Tot ojJ de dag v:
ontkent Princen ook maar één
Nederlandse dienstplichtige te
hebben gedood. Voor de be
schuldiging van diverse kanten
dat hij, in Nederlands uniform
gestoken, ten minste dertig
dienstplichtigen in dodelijke
hinderlagen heeft gelokt, is
nooit enig bewijs gevonden.
Na de soevereiniteitsover
dracht vestigde hij zich in Jakar
ta als staatsburger van het onaf
hankelijke Indonesië. Daar bleef
hij zich als parlementslid, jour
nalist, sociaal-advocaat en
mensenrechtenactivist verzet
ten tegen wat hij.zag als onrecht
en machtsmisbruik van de
overheid. Tot zijn grote teleur
stelling zag hij de republiek
waarvoor hij had gevochten af
glijden tot een land met een au
toritair regime, waar mensen
rechten op grote schaal werden
geschonden.
Princen ontwikkelde zich tot
een prominent criticus van de
Indonesische machthebbers.
Daarvoor werd hij meermalen
veroordeeld. In totaal zat hij bij
na veertien jaar in de cel. Vorige
maand nog kwam Princen, die
directeur is van het in Jakarta
gevestigde Instituut voor de
Verdediging van de Mensen
rechten (PNAM), in aanvaring
met de Indonesische regering
toen hij aan drie studenten uit
Oost-Timor onderdak bood. De
Indonesische autoriteiten zoch
ten de studenten vanwege hun
aandeel in de onafhankelijk
heidsstrijd van Oost-Timor in
1991.
Minister Pronk van ontwikke
lingssamenwerking had twee
jaar geleden een officieel onder
houd met Princen. PvdA, D66
en Groenlinks wijzen erop dat
de desertie van Princen is ver
jaard en dat hij dus recht heeft
op een visum. De gezamenlijke
veteranenorganisaties hebben
minister Kooijmans van buiten
landse zaken daarentegen giste
ren een telegram gestuurd
waarin zij zich scharen achter
het besluit om Princen geen in
reisvisum té geven.
In 1978 was Princen voor de
begrafenis van zijn moeder voor
het laatst in Nederland.
rotterdam gpd
Het openbaar vervoer in de gro
te steden met gemeentelijke
vervoerbedrijven zal op 14 en
15 september waarschijnlijk he
lemaal plat gaan. Dat betekent
dat er geen bus, tram of metro
rijdt in Amsterdam, Groningen,
Maastricht, Nijmegen, Rotter
dam en Utrecht. Het is voor de
eerste keer in het loonconflict
met de overheid dat de ambte
narenbonden het werk voor
twee maal 24 uur willen neer
leggen. Dat heeft een woord
voerder van de AbvaKabo giste
ren bekendgemaakt. De bond
vindt dat de acties goed door
timmerd moeten zijn.
Met de actie willen de bon
den de looneisen van het ge-
meentepersoneel kracht bijzet
ten. Ze eisen twee procent
loonsverhoging en behoud van
het ziektegeld, reparatie van het
WAO-gat en functioneel leef
tijdsontslag. Voor de zomer is
hiervoor ook al op grote schaal
actie gevoerd door vooral de
openbaar-vervoerbedrijven,
brandweer en vuilophaaldien
sten. De stakingen en demon
stratieve bijeenkomsten zijn ge
durende de vakantie stopgezet.
Ook bij de andere gemeente
lijke bedrijven worden acties
voorbereid, die in de week van
13 september gaan beginnen.
Amsterdam Jan Klaassen en Katrijn gaan nooit dood. Een eeuw geleden vergaapten de kinderen zich al massaal aan de poppenkast en gisteren
deden ze dat weer in groten getale op de Dam in Amsterdam waar het eeuwfeest werd gevierd. Volgens poppenspeler Wim Kerkhove is het
succes van Jan Klaassen te danken aan het feit dat de kinderen zelf kunnen meedoen aan het theater. Ze waarschuwen de querulant Jan Klaas
sen bijvoorbeeld als hij weer eens in de clinch ligt met het gezag. Een stichting die zich beijvert voor het lot van Jan Klaassen en Katrijn is geld
aan het inzamelen voor de bouw van een theater voor de poppenkast Daar is zeker vier ton voor nodig. foto anp cor mulder
den haag anp
Alle partijen in het binnenvaart -
conflict worden apart door mi
nister Maij uitgenodigd voor
een gesprek op haar ministerie.
Zo probeert ze de impasse in
het binnenvaartconflict te door
breken. Afgelopen dinsdag boy
cotten de schippersbonden het
overleg omdat ze niet aan de
zelfde tafel willen zitten met de
Duwbakkenvereniging en de
Federatie van Schippersbon
den.
De organisaties mogen van
Maij een onafhankelijk voorzit
ter voor de onderhandelingen
benoemen. Ook wil ze praten
over de voorstellen in het plan-
Biesheuvel dat voorziet in een
tijdelijke wettelijke regeling
voor verdeling van alle vracht
tegen een minimumprijs via de
schippersbeurs.
Voorzitter N. Seine van de
schippersbond ONS vindt het
een „prima zet" van Maij om
alle partijen in het binnenvaart
conflict apart uit te nodigen.
Volgens Seine geeft dit de ONS,
ASV en Toerbeurt Noord-Zuid
alle gelegenheid hun standpun
ten op een rustige manier naar
voren te brengen.
De schippers willen Maij dui
delijk maken dat zij het plan-
Biesheuvel nooit resoluut heb
ben afgewezen. „We hebben
bemiddelaar Biesheuvel alleen
er met zijn allen
verder op in te gaan, maar dat
wilde hij niet", aldus Seine. Ver
tegenwoordigers van ONS, ASV
en de Toerbeurt zouden zich
vandaag verder beraden over
een gezamenlijk standpunt.
De Federatie van Schippers
bonden (FSB) heeft actievoer
ders gewaarschuwd de schip-
persbeurzen niet plat te gooien.
Een groot aantal verladers en
binnenvaartondernemingen die
niets met het conflict hebben te
maken, worden daardoor zwaar
gedupeerd. De schippers ne
men echter sinds gisteren weer
lading aan op een van de ne
gentien schippersbeurzen in het
land.
De FSB is verbaasd dat de
schippersbonden en de Toer
beurt niet met haar aan tafel
willen. Ze maakte zich sterk
voor een noodzakelijke krimp
van de binnenvaartvloot van
tien tot vijftien procent. Ze
vindt dat het voortbestaan van
het toerbeurtsysteem niet mag
betekenen dat de bestaande
overcapaciteit in stand blijft. Ze
is voorstander van een meer
marktgerichte benadering met
redelijke tarieven en voorwaar
den. Dat vormt volgens de FSB,
in tegenstelling tot wat de
schippers denken dat goed voor
ze is, de beste garantie voor de
Nederlandse concurrentieposi
tie in de Europese binnenvaart.
amsterdam gpd
Sommigen verbijten hun tranen. Anderen
laten ze de vrije loop. Uit woede en ver
driet, maar vooral uit eerbetoon zijn ze
naar het zwaar geschonden Britse oor
logskerkhof in Nijmegen gekomen. Allen
vervuld van afschuw. Velen hebben bloe
men meegenomen. Enkelen een borstel.
Om de grafzerken van de geallieerden te
helpen ontdoen van de nazi-symbolen en
racistische teksten, waarmee dinsdag in
alle vroegte meer dan tweehonderd zer
ken zijn beklad. De spontane hulp wordt
op prijs gesteld, maar er wordt geen ge
bruik van gemaakt. Het reiningen van de
graven is een specialistisch en moeizaam
karwei, waarmee gistermiddag is begon-
nijmegen rob hirdes
Aan de ingang van de Britse erebegraaf
plaats Jonkerbosch hangt als stille aan
klacht sinds gistermiddag het affiche: 'Ik
ben woedend'. Met daaronder: 'Nijmegen
lOaug. 1993'.
In het bezoekersregister staat geschreven:
'Deze mannen gaven hun leven in septem
ber '44. waardoor zich mensen noemende
beesten de kans kregen hun graven te ver
nielen in '93'.
De grond, waarop de begraafplaats ligt, is
destijds geschonken namens het Neder
landse volk. Om te dienen als een eeuwige
rustplaats voor gesneuvelde geallieerden.
En om hun nagedachtenis te eren.
„Maar nu kunnen ze zelfs de doden niet
met rust laten", stamelt H. Cohen. Hij heeft
er een hele reis voor moeten maken om
met eigen ogen te aanschouwen wat zich
op het oorlogskerkhof heeft afgespeeld. Hij
is er kapot van. „Toen ik ervan hoorde, wil
de ik het niet geloven. Nu moet ik wel. Hier
kunnen we angst voor hebben. Vandaag is
het hier. Morgen staan er op onze huizen
hakenkruizen ■gekalkt. In 1932 is het precies
zo begonnen."
Hij vertelt dat zijn hele familie in de ver
nietigingskampen van nazi-Duitsland is
omgekomen en dat zijn kinderen nu uit
angst voor herhaling een officiële naams
verandering hebben aangevraagd. „Ze zijn
gehecht aan hun naam, maar nog meer aan
hun leven."
De gemeente Nijmegen heeft vandaag
een speciale herdenkingsbijeenkomst be
legd bij het monument voor oorlogsslacht
offers op 'Jorikerbosch'. Op het kerkhof lig
gen 1.642 soldaten: 1.483 Britten, 89 Cana
dezen, 34 Australiërs, 21 Nieuwzeelanders,
1 Nederlander, 12 andere bondgenoten en
twee die ongeïdentificeerd zijn.
Inmiddels is uit het Belgische leper hei
'emergency-team' gearriveerd van de Com
monwealth War Graves Commission, de
beheerder van onder andere de Nijmeegse
begraafplaats. Alle zerken op erebegraaf
plaatsen zijn van 'Portland Stone'. Een be
proefd Brits cement, dat qua samenstelling
uitermate geschikt is voor alle weersom
standigheden. „Maar daar kan je niet zo
maar straffeloos een willekeurige chemi
sche verbinding op loslaten. Zandstralen
kan ook al niet. Want dan loopt de in de
zerken gegraveerde tekst uit."
Eerst wordt geprobeerd het achter op de
begraafplaats staande 'Cross of Sacrifice'
schoon te maken. Voorzichtig worden de
ook daar neergelegde bloemen opzij gelegd
om vervolgens de runetekens en hakenkrui
zen met een chemisch pfeparaat in te sme
ren. Datzelfde gebeurt met vijf grafzerken.
Vervolgens wordt geprobeerd' alles onder
hoge druk schoon te spuiten. De zwarte
leuzen en symbolen verbleken. Maar ver
dwijnen doen ze niet.
Vermoed wordt dat is gewerkt met een
tectyl op oliebasis in fJlaats van met ordi
naire verf. Dat betekent dat alle 214 beklad
de zerken en de twee grote gedenktekens in
elk geval meer dan eenmaal moeten wor
den behandeld.
Economen stellen subsidie ter discussie
Op kinderbijslag kan 2,5 miljard gulden worden bezui
nigd zonder al te veel financiële pijn voor de ontvangers.
Dat schrijven prof. dr. B. van Praag en drs. E. Plug in het
economenvakblad ESB. Zij zijn verbonden aan de Uni
versiteit van Amsterdam.
gulden is. De kinderbijslag voor
het tweede kind zou kunnen
vervallen bij inkomens van res
pectievelijk 4.200 en 5.000 gul
den per maand.
Werd de kinderbijslag ooit ge
zien als een verzekering legen
het risico van het krijgen van
kinderen, vandaag de dag dient
de kinderbijslag vooral om te
voorkomen dat het verschil in
kindertal leidt tot een groot ver
schil in welvaart.
De wetenschappers betrek
ken in hun onderzoek de resul
taten van een grootscheepse
enquête van de Gemeenschap
pelijke Pers Dienst (waarbij ook
deze krant is aangesloten) uit
1991. Uit dat onderzoek komt
naar voren dat veel mensen lie
ver kinderen hebben dan een
hoge welvaart. Dan gaat het
vooral om huishoudens met ho
gere inkomens. Voor zulke huis
houdens is er volgens de beide
economen geen argument voor
het uitkeren van kinderbijslag.
De wetenschappers vinden dat
bij de huidige herijking van het
stelsel van de sociale zekerheid
de kinderbijslag niet buiten be
schouwing kan blijven. Met de
kinderbijslag is jaarlijks in totaal
ongeveer zes miljard gulden ge
moeid.
In ongeveer veertig procent
van de gevallen wordt de kin
derbijslag niet overeenkomstig
de oorspronkelijke doelstelling
van de wet uitgekeerd. De we
tenschappers hebben bereke
ningen gemaakt over 1991. Als
toen de te veel uitgekeerde kin
derbijslag zou zijn teruggevor
derd, zou dat 2,5 miljard gulden
hebben opgeleverd.
De bijslag voor het eerste
kind zou kunnen vervallen als
in een huishouden één persoon
werkt en die meer dan 2.800
gulden per. maand verdient. In
het geval van tweeverdieners
kan de kinderbijslag wegvallen
als het inkomen meer dan 3.300
Ook in het Amsterdamse stadsdeel Geuzenveld/Slotermeer zullen
scholieren de politie gaan helpen bij het surveilleren. Het is de be
doeling dat zo'n twaalf leerlingen uit de hoogste klassen van de
middelbare school De Rotonde na een korte training onder bege
leiding van agenten de straat opgaan.
Eerder al zorgde een soortgelijk project, waarbij jongeren werden
ingezet om de veiligheid in het winkelcentrum in Osdorp te verbe
teren, voor een aanzienlijke vermindering van de overlast door jon
geren.
Voor het project in Geuzenveld/Slotermeer werken het wijkbu
reau, ambtenaren van het stadsdeel en de school samen. De Am
sterdamse politie noemt het stadsdeel Geuzenveld/Slotermeer niet
een uitgesproken probleembuurt, maar jongeren maken zich er
wel vaak schuldig aan vandalisme. Zo was tramlijn 13 lange tijd be
rucht bij trambestuurders. Vooral na het uitgaan van de scholen
waren de trams op deze lijn het doelwit van jongeren. Daaraan
kwam een einde toen er weer conducteurs op lijn 13 kwamen.
Het inzetten van scholieren als straatsurveillant zit nog in de
planfase. Als het experiment doorgaat, krijgen de jongeren even
als in Osdorp een kleine vergoeding, een herkenbaar tenue en
een portofoon. Na hun schoolexamen komen zij in aanmerking
voor een baan bij de politie. Het streven is nog dit najaar met het
experiment te starten.
Door hun folkloristische kledij en de klanken van hun simpele instru
menten vallen de Quichua-lndianen in menige winkelstraat meteen op.
foto anp cor mulder
amsterdam gpd
Nieuw bij McDonald's^ Magnum.
Dark, White 2,- Almond 2,25.
Een groep van 26 Quichua-in-
dianen uit Ecuador blijkt zes
tien dagen gevangen te hebben
gezeten in de militaire gevange
nis in Nieuwersluis. De groep
werd half juli opgepakt bij een
flat in de Bijlmermeer, omdat
het volgens de Amsterdamse
politie klachten regende over
overlast. Pas' toen met behulp
van landgenoten en hulpverle
ners voor vliegtickets was ge
zorgd, werden de indianen wij
gelaten.
Het Nederlands Centrum
voor Inheemse Volken is ver
ontwaardigd over de behande
ling van dq Quichuas. Het vindt
dat zij ten onrechte werden ge
criminaliseerd.
In de flat in de Bijlmer wonen
enkele Ecuadorianen met een
legale status. Zij lieten illegale
landgenoten soms bij hen dou
chen en overnachten. Dat som
migen buiten in auto's over
nachtten. werd door buurtbe
woners als bedreigend ervaren.
Maar met misdaad hebben de
Quichuas volgens het centrum
niets te maken. Volgens Luis
Maldonado. vertegenwoordiger
van de Quichuas in Nederland,
werden de indianen er alleen
van beschuldigd dat ze zich niet
op tijd hadden gemeld bij de
Vreemdelingenpolitie.
Maldonado woont sinds en
kele maanden in Nederland om
de situatie te onderzoeken van
de ongeveer vijfhonderd hier
wonende Quichuas. Van hen
verblijven er honderd in Am
sterdam. Met hun muziekgroe
pen treden zij in de grotere ste
den op en verkopen nijver-
hcidsprodukten.
Komende maand wordt een
werkgroep opgericht met onder
anderen vertegenwoordigers
van Buitenlandse Zaken en Jus-