500 facturen
in één keer?
'Drie branden in zes
maanden geen toeval'
'In je neus peuteren is
niet van gevaar ontbloot'
06-0430
Het Gesprek van de Zomerdag
'Nooit klachten over
reclame maandverband'
Tmhaëms
Wij zorgen ervoor. PI
DINSDAG 10 AUGUSTUS 1993
'Uit zijn neus eten'. Deze zegswijze wordt gebe
zigd om aan te geven dat iemand zit te niksen.
Hele volksstammen nemen deze uitdrukking ech
ter letterlijk. Neuspeuteren. neuspulken en uit de
neus eten zijn bezigheden waarmee naar schat
ting een paar miljoen mensen in ons land dage
lijks in de weer zijn. De pulken worden onder
stoelen of tafels geplakt ofwel, na het rollen tus
sen duim en wijsvinger, de ruimte ingeschoten.
Wie kent niet de neuspeuterende automobilist bij
een stoplicht. Maar het kan nog erger. Aangeno
men wordt dat enkele honderdduizenden kinde
ren en volwassenen de harde resten uit het reuk
orgaan ook nog in de mond stoppen en zelfs
doorslikken.
Op ontdekkingsreis langs alle onderdelen van het
lichaam, belandt ieder klein kind al snel met een
vinger in de neus. Omdat die kleintjes alles in hun
mond willen steken, kan het neuspeuteren ge
makkelijk omslaan in het eten uit de neus. De
Leidse psycholoog drs. J. Feenstra spreekt van een
..verkeerd aangeleerde gewoonte". Volgens hem
dienen ouders hun kinderen het spelen in en met
de neus te verbieden. „Blijft het kind peuteren,
doe dan iets om de vingertjes waardoor die niet
meer in de neusgaten passen. Zo leert de peuter
die kwalijke gewoonte vanzelf af'. Geïrriteerd
neusslijmvlies is er in de meeste gevallen de oor
zaak van dat mensen naar het reukorgaan grij
pen. Maar ook zonder enige echte aanleiding ver
dwijnt menig vinger in een van de neusgaten.
Verveling of spanningen kunnen het neuspeuter-
gedrag danig beïnvloeden.
Bulletjes
Feenstra: „Het is verbazingwekkend dat zo velen
zich aan neuspeuteren te buiten gaan. We accep
teren het als iets normaals. Ik vind het een on
smakelijk gezicht, zeker als de resultaten van dat
gewroet ook nog eens zichtbaar zijn". In zijn
boek Turks Fruit geeft Jan Wolkers een treffend
voorbeeld van dergelijke onfrisse praktijken. Over
de vader van Olga, vriendin van de ik-figuur, zegt
hij: „Ik wist dat de onderkant van het crapaudje
waarin hij altijd zat een miniatuurberglandschap
was van gedroogde snot. Hij peuterde het met
zijn pink uit zijn neus, draaide er bolletjes van die
hij bulletjes noemde en drukte ze zorgvuldig aan
de onderkant van de stoel".
Tijdens een college vroeg Feenstra onlangs welke
neuspeuteren en neuseten opriepen
bij de studenten. Er werden duidelijke parallellen
getrokken met nagelbijten en duimzuigen. „Het
verorberen van de neusinhoud moest volgens een
van de studenten als een vorm van orale bevredi
ging worden gezien. Dat gaat mij te ver", aldus de
psycholoog, verbonden aan de afdeling kinderge
neeskunde van het Academisch Ziekenhuis Lei
den.
De puik met behulp van de vinger(nagel) verwij
deren is niet van gevaar ontbloot. Met name bij
kinderen treedt vaak spontaan een bloedneus op.
„Je kunt de boel behoorlijk kapot maken door
met de vinger te ver de neus in te glijden", weet
dr. P. Vennix, keel-neus- en oorarts. Bij het ruw
wegtrekken van de aangekoekte massa kan een
stuk van het kraakbeen worden meegenomen.
„Er zijn mensen die zo te keer gaan dat in het tus-
senschot van de neus een gat ontstaat". Bij zwak
zinnigen bij voorbeeld komt het in de neus pul
ken veel voor. Op een beestachtige wijze, tot
bloedens toe, zitten patiënten vaak in hun neus te
peuren.
Schaamteloos
Het meeste afval uit de neus komt doorgaans in
de zakdoek. Een groot deel van de Nederlandse
bevolking verkiest de vinger. Vennix: „Je staat er
versteld van dat volwassen mannen en vrouwen
schaamteloos in hun neus zitten". Ter geruststel
ling, het opeten van de pulk levert geen gevaar op
voor de gezondheid. „Het maagzuur kan dat spul
wel aan", aldus de Leidse KNO-arts.
In elke neus ontstaan harde stukken. Het slijm
vlies bevochtigt ingeademde lucht, maar op de
grens van slijmvlies en huid ontstaan als gevolg
van uitdroging korsten. Dit opgedroogde slijm en
de afgeschilferde huid vormen de pulk. Bij het
lostrekken van die pulk, maar ook bij het uittrek
ken van een neushaar, kunnen wondjes ontstaan
met een grote kans op infectie. Bij geregeld terug
kerende kriebels in de neus is het raadzaam de
huisarts te raadplegen, adviseert Vennix. De irri
tatie kan namelijk worden veroorzaakt door een
soort eczeem. Rond 1900 legden wetenschappers
een verband tussen neuspeuteren en de aanwe
zigheid van wormen in het lichaam. Het bewijs
voor die stelling is echter nooit geleverd.
FRED KLAVER
„Het is verbazingwekkend dat zo velen zich aan neuspeuteren te buiten gaan.
foto hielco kuipers
In het begin zapte ze gewoon
naar een ander net, later zette
ze het geluid van de televisie uit
en verzon ze zelf andere recla
meteksten maar uiteindelijk
hingen de reclames voor
maandverband haar zo de keel
uit dat ze een advertentie in een
paar landelijke kranten zette op
zoek naar medestanders.
Mevrouw Anne Meyer uit Kot
ten is zo boos dat ze van plan is
een klacht in te dienen bij de
Reclame Code Commissie over
de luchtigheid waarmee de di
verse merken op de buis wor
den aangeprezen.
Al stromen de reacties sinds de
oproep binnen bij mevrouw
Meyer, een rondje langs drogis
ten in de regio laat nu niet di
rect het beeld zien van vrouwen
die zich ergeren aan Always, Li-
bresse of Kotex. „Nooit krijgen
we klachten", zegt een verkoop
ster bij Cency aan de Leidse
Haarlemmerstraat. „Ik zie ei
genlijk het probleem ook niet
zo. Ik stoor me gewoon niet aan
die reclame."
Haar collega van drogisterij
Boerhaave zegt dat de onderne
ming waar ze voor werkt eigen
lijk weinig maandverband ver
koopt. „En we hebben nooit ie
mand horen klagen ook", zegt
ze. De reclames vindt ze niet
echt belachelijk, hoewel ze
moet lachen om de nieuwe slo
gan voor de opvallend onopval
lende verpakking van Libresse,
'Je kent het niet, he." „Een aan
klacht tegen maandverbandre-
clamc? Nee, dan kun je alles wel
gaan aanklagen. Wat dacht je
van waspoeder?"
Precies hetzelfde reageert ver
koopster Cindy van drogisterij
Schouten in Leiderdorp. „We
verkopen veel, heel veel maand
verband. Maar klachten? Nee,
nooit. Ik moet ook zeggen dat ik
me er zelf niet aan stoor. Ik be
ken."
Hoe anders is de reactie van een
toevallige passant, de heer Nag-
tegaal uit Leiden.Anti-reclame
voor de vrouw", bromt hij.
„Emancipatie overal en wat zie
je op de televisie. Zo'n stomme
doos die onzin uitkraamt in de
trant van 'als zelfs ik er mee kart
zingen...' of 'het geeft zo'n veilig
gevoel'."
Ook Theo Luypen van Akron
een Leids reclame-, markering
en adviesbureau leeft mee
met de door maanverbandre-
clame getergde vrouwen. „Ik
kan me best voorstellen dat
mensen zich daaraan gaan er
geren", zegt hij. „Maar ik denk
dat deze mevrouw geen schijn
van kans heeft als ze een klacht
indient bij de Reclame Code
Commissie. Er wordt in die re
clames geen enkele ethische
grens overschreden
Akron heeft nog nooit maanver-
bandreclames gemaakt maar
heeft wel ervaring met televisie
campagnes. „We hebben als
klant bijvoorbeeld de Leidse
Onderwijs Instelling (LOI). En
daar hebben we wel tclevi-
siespots voor gemaaktaldus
Luypen. De vraag hoe hij recla
me voor maandverband zou
maken, vindt hij moeilijk te be
antwoorden. „Ik kan u niet zo
maar één, twee, drie een story-
board voorschotelen. Maat zo'n
spotje zou informatief moeten
zijn", filosofeert hij. „De bood
schap is dat het produkt goed
opneemt en dat het niet lekt...
Hoewel, ik kan me ook best
voorstellen dat je dat allemaal
laat zitten en gewoon een beeld
geeft van een vrouw die gewoon
haar gang kan gaan."
ANNETVAN AARSEN
Winkeliers In den Boogaard in zak en as
if I
Opnieuw brand in het Rijswijkse koopcentrum In Den Boogaard. Winkelend publiek en winkeliers krabben
zich eens achter de oren. Drie branden in een half jaar, dat kan geen toeval zijn. foto henk bouwman
RIJSWIJK ANNET V
Vragen over post?
Klantenservice Zakelijke Markt
We kunnen ons voorstellen dat u af en toe een dergelijke
vraag heeft over post. Daarom onze Klantenservice Zakelijke
Markt: 06-0430 (gratis).
Hier krijgt u antwoord op al uw vragen over de produkten
en diensten van PTT Post.
Een deel van het winkelpubliek
overweegt een ander winkel
centrum op te zoeken, de win
keliers van het Rijswijkse koop
centrum In de Boodgaard krab
ben zich eens achter de oren.
Drie keer binnen een half jaar is
het winkelcentrum nu getroffen
door brand.
In maart ging een groot deel
van In de Boogaard in vlammen
op oorzaak waarschijnlijk
brandstichting in juni moest
een restaurant gesloten worden
na brandstichting en afgelopen
vrijdag was er opnieuw sprake
van een miljoenenbrand. waar
bij onder meer Albert Heijn en
een tuinmeubel-vestiging van
Blokker zwaar werden getroffen.
De oorzaak van de laatste brand
is nog niet bekend.
„in een half jaar tijd drie
keer", zegt J. Hoes, voorzitter
van de Stichting Koopcentrum
In de Boogaard en bedrijfsleider
van V&D. „Je gaat er toch wat
van denken. Het vervelende is
dat dit ten koste gaat van de
klanten. Sommige mensen heb
ben de indruk dat het hele win
kelcentrum op zijn gat ligt. Dat
is o\Jerigens niet het geval. Van
de 130 winkels zijn er momen
tcel slechts drie buiten bedrijf.
Nee, ik heb niet de indruk dat
de winkeliers bang zijn voor
herhaling. Ik in elk geval niet di
rect. Maar vreemd blijft het
wel."
Langs de zwartgeblakerde ge
vels van Albert Heijn staat flink
wat publiek. Iedereen heeft het
over 'de brand'. „De mensen
maken al flink wat grapjes",
zegt een Rijswijkse. „Over dat
de rookworsten bij Albert Heijn
in de aanbieding zijn. enzo. Ik
heb al mensen horen zeggen
dat ze maar ergens anders gaan
winkelen, in winkelcentrum
Wateringen bijvoorbeeld." Een
vriendin van haar: „Je zou toch
zeggen dat dit geen toeval is,
drie keer. Aan de andere kant,
die brand van vrijdag brak om
half zes 's middags uit. Het was
toen nog ontzettend druk hier.
Een brandstichter zou toch een
ander tijdstip uitzoeken?"
Puinhoop
Volgens een woordvoerder van
de politie kan er nog geen uit
sluitsel gegeven worden ovel- de
oorzaak. Momenteel worden
getuigen gehoord, de br.lnd
ontstond voor sluitingstijd en is
het technisch onderzoek in vol
le gang. Of dat technisch onder
zoek duidelijkheid kan geven is
echter nog de vraag. „Het is een
grote puinhoop", zegt de poli
tiewoordvoerder. „Het is nog
maar de vraag of we sporen
kunnen vinden waar wc iets uit
wijs kunnen worden."
De winkeliers van de passage
in het verlengde van Albert
Heijn en Blokker, die in maart
hun winkels in vlammen zagen
opgaan, hebben inmiddels tij
delijk onderdak gevonden in op
blokhutten lijkende noodwin-
kels op het parkeerterrein naast
V&D. Volgens Hoes gaat het ge
deelte van het winkelcentrum
dat in maart is afgebrand vol
gende week tegen de vlakte.
We verwachten verder dat Al-
bert Heijn binnen veertien da
gen een nr>odvoorzicning kan
openenaldus Hoes gistennid-
dag. „We denken dat de ge
meente daar vandaag nog toe
stemming voor geeft."