Blauwhelmen ie 'Hólland House'
fff
211
iPte
Kerk Samenleving
ZATERDAG 31 JUL11993
REDACTIE: DICK VAN DER PLAS, 071 -356443
UIT DE KERKBLADEN
Vakantietijd (1)
De vakantieperiode geldt
ook in kerkelijk Nederland
als het vergaderloze tijd
perk, constateert secretaris
ir. J. van der Graaf van de
Gereformeerde Bond in het
blad 'De Waarheidsvriend',
Maar de 'heilige vergade
ring van ware christgelovi-
gen', zoals de kerk in de
Nederlandse Geloofs Belij
denis wordt genoemd,
vraagt juist in deze periode
extra zorg. „Wie in vakan
tietijd de gemeente ver
waarloost, zal haar buiten
vakantietijd niet bouwen",
meent Van der Graaf.
Tegen vakantie op zich
heeft de Bondssecretaris
ondertussen helemaal
niets, „Het heeft de Hèere
gehaagd ons in Zijn goed
heid wekelijks een afgezon
derde dag te schenken, die
ook dienen zal voor rust
van lichaam en geest. In de
Schrift wordt bovendien
herhaaldelijk gesproken
over tust ter noodzakelijke
onderbreking van de ar
beid. Als zodanig mag ook
vakantie worden beleefd als
rust om te genieten van het
goede, dat God ons heeft
gegeven en gelaten."
Vakantietijd (2)
Ook de voorgangers storten
zich in de 'vakantiecarous-
sel'. Van der Graaf: „De rust
hebben zij uiteraard niet
minder nodig dan anderen.
Het predikant-zijn is van
daag bepaald geen gemak
kelijke aangelegenheid."
Maar bij het feit dat ieder
een aan vakantie toe moet
zijn op het moment dat de
kalender de maanden juli
en augustus aankondigt,
staat de secretaris even stil.
„Ik veroorloof mij een kriti
sche notie ten aanzien van
het feit, dat ook predikan
ten in overgrote meerder
heid vakantie nemen als de
samenleving vakantie heefL
Dat heeft voor een deel te
maken met het feit dat ook
zij schoolgaande kinderen
hebben. Maar daarmee is
niet alle afwezigheid van
het predikantencorps ver
klaard. Het is voor hen, die
de preekbeurten verzorgen,
bijna onbegonnen werk om
het rooster in de zomer
maanden voor elkaar te
krijgen. De zondagen
rondom 1 augustus zijn wa
re probleemzondagen
Niet alleen de kandidaten
krijgen in deze periode ex
tra kansen, maar volgens
Van der Graaf 'zien ook on
bevoegden hun kans
schoon en krijgen die ook'.
Vakantietijd (3)
Spreiding van de vakantie
is, gelet op het pastoraat en
de verkondiging, gewenst
„Dit geldt niet alleen voor
gemeenten waar veel va
kantiegangers konlen, om
dat daar extra vakantiepas
toraat te verrichten is, maar
ook voor gemeenten waar
de mensen wegtrekken en
de achterblijvenden soms
extra problemen hebben in
hun eenzaamheid. En bo
vendien, de dood gaat nooit
met vakantie. Daarom
moeten predikanten zich,
als het om werksituaties
gaat, dunkt mij, niet willen
laten gelijkschakelen met
andere beroepen." En,
voordat er oproer uitbreekt
onder de dominees, voegt
Van der Graaf daar nog aan
toe: „Ik doel hiermee uiter
aard niet op normale ar-
beidscondities."
Nederlands trefpunt voor militairen in ex-Joegoslavië
„Het is jammer dat ser
geant Ruud Krijnen er niet
bij zal zijn. Die jongen
speelt toch zo voortreffelijk
orgel." Legerpredikant
Marten Mulder, één van de
geestelijke verzorgers van
de Nederlandse militairen
in ex-Joegoslavië, zal de
sergeant missen bij de ope
ning van het Protestants
Militair Tehuis (PMT) op
hét vliegveld Pleso bij Za
greb. „Nu moeten we het
doen met gitaren. Maar
een heleboel liederen zijn
nou eenmaal niet te zingen
met gitaarbegeleiding.
ZAGREB BERT POL
In ons land bestaan 24 Protestantse Militaire Tehuizen (PMT), die geëxploiteerd worden
door de Koninklijke Nederlandse Militaire Bond Pro Rege en als recreatiecentra moeten
worden gezien voor Jan Soldaat. Hij kan er tv kijken, lezen, biljarten, studeren of in de
'huiskamer' een gesprek voeren met andere militairen. Men moet er de gezelligheid van
thuis aantreffen, zo luidt de stelling van Pro Rege. In Duitsland zijn vier van zulke militaire
centra te vinden.
Onlangs werd in ex-Joegoslavië een PMT geopend, bestemd voor het Nederlandse VN-
contingent, hoewel er op last van de VN een andere naam aan moest worden gegeven. Dit
tehuis, Holland House genoemd, staat op het vliegveld Pleso bij Zagreb, waar de VN-
vredesmacht Unprofor is gelegerd.
Het PMT in ex-Joegoslavië is
een initiatief van de Koninklijke
Nederlandse Militaire Bond Pro
Rege, die tal van militaire tehui
zen in eigen land en in Duits
land exploiteert. Het heeft heel
wat voeten in aarde gehad voor
dat het eenvoudige, maar doel
matige tehuis op het VN-terrein
kon worden gerealiseerd. „Hoe
wel we een prachtig concept
klaar hadden liggen", zegt Pro
Rege-voorlichter Kees van der
Mast, die voor de officiële ope
ning van het tehuis naar Zagreb
is afgereisd. „We hadden een
tent van vijftien bij dertig meter
met keuken-, toilet- en koe
lunits."
Maar Pro Rege had blijkbaar
niet gerekend op wat Van der
Mast zelf noemt 'de burgerlijke
VN-bureaucratie'. Het project
van de tent ging in elk geval niet
door, waarna er gezocht werd
naar een tussenoplossing, het
huidige 'Holland House'.
Grenzen
Het plan voor het tehuis in ex-
Joegolavië werd voorgelegd aan
de leden van Pro Rege. Aan hen
werd ook gevraagd om een lut
tel bedrag meer te betalen dan
normaal het geval was, 'om de
grenzen letterlijk en figuurlijk te
verleggen'. Resultaat: tachtig
procent van de Pro Rege-sym-
pathisanten steunde het voor
stel. „Het plan sloeg enorm aan,
want in twee maanden tijds was
er een bedrag van ruim vier ton
binnen. Waarmee het overdui
delijk bewijs wordt geleverd dat
de zorg voor de militair in Ne
derland en daarbuiten wel de
gelijk leeft."
Overigens mocht de bena
ming PMT niet worden gebruikt
vanwege het internationale ka
rakter van de plek waar het te
huis zou worden neergezet. Wat
wel werd toegestaan was 'GV
Legerpredikant Marten Mulder voor het 'Holland House' in ex-Joegoslavië.
(geestelijke verzorging)-cen
trum'.
De kerkdiensten in Holland
House hebben duidelijk een oe
cumenisch getint karakter. Zo
wel legerpredikant Mulder als
aalmoezenier Aendekerke ver
richten niet alleen pastoraal
werk op Pleso. Ze vormen een
druk reizend duo, dat zich be
halve in de vier sectoren die on
der toezicht staan van Unpro
for, ook in de Bosnische oor
logsgebieden ophoudt.
„Wij komen ook in Sarajevo,
in de meest bizarre omstandig
heden waaronder mensen moe
ten leven. Dan vraag ik me wei
eens af, zou ik dat persoonlijk
kunnen? Wonen, werken en sla
pen bijvoorbeeld bij een Oek-
raïns bataljon op zestien vier
kante meter grond. Een slaap
kamer met elf man in één ruim
te, het woonverblijf gescheiden
door een deken en afgezet met
zandzakken. Er komt geen dag
licht naar binnen. Op die kazer
ne mag je maar even een lucht
je scheppen en met een kogel
vrij vest om ren je naar de eet
zaal. Ik heb respect voor deze
jongens en voor het kader."
Angst
De kaderleden vangen de solda
ten volgens Mulder 'op sublie
me wijze' op. „Je zult maar op
een gegeven moment een mor
tieraanval meemaken op de
binnenplaats van de kazerne.
Als bij een aantal soldaten dan
een zekere angst optreedt, kun
nen ze stoom afblazen bij de
kaderleden. En je zult middenin
de nacht maar worden overval
len door een paar dronken Ser
viërs en je geld moeten afstaan,
dan is dat best een dramatisch
gebeuren. Ook dan is de eerste
opvang bij dat kader", aldus
Mulder, die vele jaren legerpre
dikant was bij het opleidings
centrum van de marechaussee
in Apeldoorn. Verder was hij ac
tief in Duitsland en in de Sinaï,
waarna meteen ex-Joegoslavië
volgde.
Binnenkort zit voor Mulder
de periode van een half jaar ex-
Joegoslavië erop. „Je werkt hier
met mensen van allerlei slag en
soort, met een kerkelijke en
niet-kerkelijke achtergrond. En
je reist hier als pastor heel wat
af. Ik ben nu even op Pleso,
maar mijn werk voert mij ook
naar Split, de bedevaartplaats
Medjugorje en Mostar in Her
zegovina. Verder heb ik nog een
hoekje bij Bihac, in het noord
westen van Bosnië. Ik moet zeg
gen dat het moreel van de jon
gens ontzettend hoog is. Niet
dat er nooit wat gebeurt of dat
het allemaal vlekkeloos ver
loopt. Maar de Nederlandse mi
litairen handhaven zich hier
heel goed."
De Gaventest
In 'De Gaventest' geeft de Duitse theoloog Christian A.
Schwarz een programma van zeven stappen om te ont
dekken wat de geestelijke gaven van iemand zijn. In het
hart van het boek wordt de eigenlijke test weergegeven,
die binnen een uur is uit te voeren. Verder biedt
Schwarz praktische adviezen voor het ontwikkelen van
de gaven die de lezer bij zichzelf ontdekt. 'De Gaven
test' sloeg in het geboorteland van Schwarz, die een in
stituut voor gemeente-opbouw leidt, enorm aan. „Dui
zenden christenen erkennen dat God deze test heeft
gebruikt om te laten zien welke geestelijke gaven Hij
aan hen heeft gegeven... en welke niet. Ze weten nu wat
hun roeping is. Velen vertellen dat ze sindsdien geluk
kiger zijn en beter functioneren in het Lichaam van de
Heer, de gemeente van Jezus Christus. 'De Gaventest' is
een praktische uitwerking van het boek van C. Peter
Wagner: 'De geestelijke gaven voor de opbouw van de
gemeente'.
De Gaventest Christian A. Schwarz. - HoornaarGideon, 1993.
- 160 p. ISBN 90-6067-594-0. Prijs32,50 gulden.
BOEKBESPREKING
Het christendom voorbij
De voormalige priester (binnen de Orde der Augustij
nen) Robert Adolfs heeft het met enige moeite op pa
pier gekregen: het christendom is voorbij. Opgegroeid
als de enige zoon in een vroom katholiek gezin was het
christendom voor hem als een natuurlijk milieu. De
mysterieuze en boeiende opleiding in het klooster, uit
eindelijk bekroond met de priesterwijding, werd echter
van al zijn romantiek ontdaan toen Adolfs in 'de harde
werkelijkheid' terecht kwam. De teleurstelling na het
uitblijven van alle veranderingen die tijdens het Conci
lie in de jaren zestig in gang leken gezet, spoorde hem
aan om zijn geloof steeds kritischer te bezien. Zijn in
1966 verschenen boek 'Het graf van God' werd een
groot succes. Hij betoogde hierin dat wanneer de rk-
kerk haar autoritaire machtsstructuur niet opgeeft, alle
religiositeit en zoeken naar spirituele waarden afster
ven: de kerk is dan als het ware het graf van God gewor
den.
Toen het boek ook in het Italiaans werd vertaald, leidde
de stellingname van Adolfs tot een conflict met 'Rome'.
Zijn uittreden gaf hem een gevoel van 'bevrijding uit een
vervreemdende klerikale wereld'. Hij kreeg een baan op
het Europa Instituut van de Universiteit van Amsterdam,
waar hij zich bezighield met internationaal onderwijs. Hij
raakte gaandeweg los van de 'typische klerikale obsessie'
voor de kerk en ging zich meer en meer interesseren voor
de ontstaansgeschiedenis van het christendom. In 'Het
christendom voorbij' wil Adolfs aantonen dat het christen
dom in deze tijd een kritische analyse niet langer kan
doorstaan. Het is een ideologie in een eindfase, meent de
auteur. Deze op het oog negatieve conclusie krijgt volgens
Adolfs een andere dimensie als het woord 'voorbij' op een
dubbelzinnige manier wordt gelezen. „Het betekent ook
iets, wat uitgedrukt wordt in het Engelse woord 'beyond'."
De titel zou in dit geval dan ook moeten worden gelezen
worden als 'voorbij het christendom'. En daar wordt het,
naar de mening van Adolfs, pas echt interessant.
Het christendom voorbij Robert Adolfs. - Baarn Ten Have,
1993. - 164 p. ISBN 90-259-4534-1. Prijs29,90 gulden.
DICK VAN DER PLAS
door Jan Kruis
THMPöBte"'
kMsU
lil.
COLOFON
DIRECTIE: J. de Vries, G.P. Arnold (adj);
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor, Frai
Nypels, Henk van der Post (ad/).
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82,2321 8M Leiden,
telefoon 071-356356
iAB Lelden.
TELEFAX
Leiden advertenties 071-323508.
Leiden fam. berichten 071-323508
Leiden redactie 071-321921.
ma.-vrij, van 8.30
(Sleuteltjes) Telef.
ABONNEMENTEN
^Automatis
incl BTW)
I 82.85
119.50
321.65
28.75
HET WEER
ROB GROENLAND
Menselijkemeteoroloog
Diverse mensen hebben schrijver
dezes de afgelopen tijd benaderd
met vragen die betrekking hebben
op de rol van de meteoroloog bij
het produceren van een weersver
wachting. Aan dit vraagstuk is in
het voorjaar op het KNMI in De Bilt
zelfs een hele voordracht gewijd en
deconclusieszijn opzienbarend.
Met de huidige technologische
vooruitgang is er sprake van een
taakverschuiving in de operatione
le meteorologie. De nadruk zal
steeds meer worden gelegd op het
nauwkeurig interpreteren van 'mo-
deloutput', zoals computerkaarten
waarop het berekende weer voor de
komende dagen staat aangegeven.
Hieruit moet de 'menselijke' me
teoroloog uiteindel ijk specifieke
verwachtingen kunnen afleiden,
die vervolgens op een gebruikers
vriendelijke manier moeten worden
overgebracht naar de klant. Ook zal
er in de toekomst steeds meer ge
werkt worden met statistische me
thoden (Monte-Carlo) en wie weet
zal ook het weerbericht voor de me
dia in de toekomst van vorm veran
deren.
In het algemeen merk ik uit ge
sprekken van mensen op straat of
in café's dat er weinig notie is van
wat er binnen de meteorologie de
afgelopen 15 jaar is bereikt. Het
grootste succes is de oprichting
van het Europeesch weercentrum
•waar iedere Nederlander een deel
belasting aan betaalt. Op zeer
krachtige computers wordt hier het
meest geadvanceerde weermodel
ter wereld gedraaid. Met miljoenen
berekeningen per seconde (totale
rekentijd twee uur) wprdt er een
beeld gegeven hoe de atmosfeer
zich de komende tien dagen over
de hele planeet zal gedragen. Uit
eindelijk worden de eerste vijf da
gen uit deze 'run' van zeer com
plexe berekeningen gebruikt, om
een bruikbare weersverwachting
voor de media te produceren. De
reden hiervoor is dat de verwach
tingstermijn langer dan vijf dagen
te onbetrouwbaar is.
De huidige 'run' laat zien dat zich
juist dit weekeinde een verbetering
instelt, die vooral op zondag moet
leiden tot rustig weer met vrij veel
zon en maxima van 22 graden. De
maandag lijkt de warmste dag te
worden met maxima tot 25 graden
bij een zuidenwind en een toene
mend vochtgehalte. Dit loopt waar
schijnlijk weer uit op onweer, waar
na we weer een stapje terug doen.
Toch ziet het er niet naar uit dat we
opnieuw toegaan naar een periode
met te koud zomerweer.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Denemarken:
Wisselend bewolkt en
vooral zaterdag enkele
buien. Middagtempera-
tuur rond 20 graden.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Zaterdag wisselend be
wolkt en vooral in Ierland
en Schotland een enkele
bui. Zondag meest be
wolkt en vanuit het westen
regen of motregen; in En
geland zondagmiddag
weer kans op wat zon.
Middagtemperatuur van
15 graden langs de Schot
se westkust tot rond 21
graden in zuidoost-Enge-
Belgiëen Luxemburg:
Zaterdag nu en dan wol
kenvelden en plaatseljk
een bui, zondag flinke pe
rioden met zon en droog.
Maxima rond 19 graden, zondag in de
Ardennen iets boven de 20.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Flinke perioden met zon. Zaterdag in het
noorden nog kans op een bui, verder
droog. Middagtemperatuur zaterdag op
veel plaatsen rond 23 graden, zondag
iets hoger. Op beide dagen langs het Ka
naal rond 19 graden.
Portugal en Madeira:
Portugal: Flinke perioden met zon. In
het noorden van tijd tot tijd wolkenvel
den en zondag kans op een onweersbui.
Middagtemperatuur langs de kust tus
sen 26 en 31 graden, zondag aan de
Costa Verde lager. Maxima in het bin
nenland plaatselijk tegen de 35 graden.
Madeira: Perioden met zon en droog.
Middagtemperatuur rond 25 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: In de zuidelijke helft zonnig bij
temperaturen langs de Costa's rond 31
graden,,landinwaarts 35 graden of ho
ger. In het noorden naast zon van tijd tot
tijd wolkenvelden en kans op een lokale
onweersbui. Middagtemperatuur aan de
Costa Brava en Costa Dorada iets onder
de 30 graden, langs de Golf van Biskaje
iets boven de 20. Canarische Eilanden:
In het algemeen zonnig. Maxima aan de
zuidstranden ruim boven de 30 graden.
Marokko en Tunesië:
Marokko: Flink zonnig, landinwaarts op
beide dagen kans op wolkenvelden.
Middagtemperatuur aan zee rond 30
graden. Tunesië: Zonnig. Maxima vlak
aan zee iets boven de 30 graden.
Zuid-Frankrijk:
Flinke perioden met zon, met op zater
dag in het Rhönedal de Mistral. Zondag
aan het eind van de dag kleine kans op
een onweersbui. Middagtemperaturen
van 25 graden plaatselijk in het westen
tot 30 graden of iets hoger ten zuiden
van Lyon.
Mallorca enlbiza:
Flinke perioden met zon en droog. Maxi
ma rond 33 graden.
Italië, Corsica en Sardinië:
Italië: In het noorden op beide dagen
enkele wolkenvelden, kans op onweer en
maxima tussen de 28 en 32 graden. In
het midden en zuiden aanhoudend zon
nig en warm met middagtemperaturen
rond 32 graden, lokaal hoger. Corsica en
Sardinië. Droog en flinke perioden met
zon. Maxima ongeveer 33 graden.
Griekenland en Kreta:
Zonnig. Middagtemperatuur langs de
kust en op de eilanden rond 31 graden,
op -het Griekse vasteland op veel plaat
sen 35 graden of nog iets hoger.
Turkije en Cyprus:
Zonnig. Middagtemperatuur langs de
kusten ongeveer 30 graden.
Duitsland:
Zaterdag naar het oosten wegtrekkende
regen- en onweersbuien, vanuit het wes
ten gevolgd door zonnige perioden. Zon
dag blijft het overal droog. Middagtem
peratuur geleidelijk weer wat oplopend,
met op zondag maxima van 21 graden
in Sleeswijk-Holstein tot rond 25 graden
ten zuiden van de Main.
Zwitserland:
Vooral aan de noordzijde van -de Alpen
op beide dagen naast zon ook enkele
wolkenvelden, en zaterdag eerst nog
kans op onweer, Middagtemperatuur
van 24 graden in het noorden tot 28
graden in Tessin.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
ZONDAG 1 AUGUSTUS 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 05.59 Zon onder 21.28
Maan op 20.33 Maanonder04.57
Waterstanden Katwijk
Hoog water 03.18 15.47
Laag water 11.46
Zon op
06 01
Zononde
21.26
Maan op
20.57
Maanonder06.06
Waterstanden Katwijk
Hoog water 04.02
16.28
Laag water 23.41
13.53
Weerrapporten 30 JUL117 uur:
station
weer
wind
temp neersl
Amsterdam
regen
w2
22
17
4
De Bilt
nnw2
23
15
3
•Deelen
zzw2
23
15
2
Eelde
nnw3
20
16
6
Eindhoven
wzw2
25
15
0,8
Den Helder
nnw2
19
17
2
Rotterdam
23
17
5
Twente
zw2
22
14
0.9
Vlissingen
21
17
4
Maastricht
regen
verand
26
15
0.1
Aberdeen
zwaar bew.
zzw8
21
10
17
Athene
onbew.
no 5
35
23
0
Barcelona
onbew
29
19
0
zwaar bew.
zzo3
27
17
0
Budapest
z3
29
15
0
Bordeaux
motregen
29
18
9
wzwl
26
16
1
Cyprus
onbew.
wzw7
29
0
Dublin
regenbui
wnw6
18
11
0.2
Frankfurt
half bew.
zzwl
31
16
0.2
Genève
licht bew.
ZWÓ
32
16
0
Helsinki
licht bew.
z3
21
13
0.4
Innsbruck
onbew.
zo 6
32
15
0
Istanbul
onbew.
no 7
30
20
0
Klagenfurt
31
15
0
Kopenhagen
zw5
20
15
7
Las Palmas
onbew./
33
20
0
14/
Lissabon
n9
26
19
0.1
Locarrio
wnw2
30
19
0
Londen
zwaar bew.
21
14
0.5
Luxemburg
28
16
0
Madrid
half bew.
wnw5
39
18
0
Malaga
onbew.
zzw6
36
19
0
Mallorca
onbew.
zzw7
31
17
0
Malta
onbew.
nno3
32
21
0
M&skou
zzo2
22
17
12
München
no 2
30
17
0.1
Nice
licht bew.
zo 2
27
19
0
Oslo
ozol
20
13
1
Parijs
regen
wnw5
30
16
0
Praag
licht bew,
ozo2
29
13
0
Rome
w6
28
16
0
Split
nietontv.
Stockholm
zzo6
22
12
0
Warschau
licht bew.
verand
25
9
0
Wenen
onbew.
zo 8
31
15
0
onbew.
wzw3
31
16
0
Bangkok
onweer/
windst
33
27
0.2
HEINZ
MOV&AAd/1. A V<gOL£MOVO, POLMA -
PAAT/A(S0L/NOROPOVLO,
MAA/e WAT Ja ML.T STEM,
V Kk\ Me/A/Z f
or