'In de keuken bedenk je iets
en dat groeit uit tot een song'
'Op zoek naar bronnen van onze beschaving'
Rtv show
Laughing Matters: Humor en
het trieste van een gulle lach
Zoon van Corsica
bestormt hitparade
VRIJDAG 30 JUL11993
8
Rob en Ferdi Bolland willen plezier in werk houden
Hun produktie ligt enorm hoog.
„We schrijven makkelijk drie tot
vier keel meer nummers dan
we nodig hebben", zegt Ferdi Bolland. In
hun studio worden jaarlijks zo'n twaalf al
bums gemaakt, waarvoor de gebroeders
Bolland het merendeel van de liedjes leve
ren. „De motivatie om sommige nummers
te schrijven, halen we uit de artiest", aldus
Rob. „Dat is een enorme uitdaging. Maar
het is ook wel eens prettig om liedjes te ma
ken zonder dat je binnen een bepaald
keurslijf moet blijven."
Volgens de statistieken wordt negentig
procent van de liedjes die worden geschre
ven nooit gehoord. „Wij onderwerpen onze
eigen liedjes dan ook aan een strenge kwali-
teits-check voordat ze worden uitgebracht",
stelt Ferdi. „Er mislukt heel veel om een
paar dingen te laten lukken."
De broers groeiden op in Zuid-Afrika in
een muzikaal gezin. „Iedereen was bij ons
thuis altijd bezig met muziek.. Er werden
goede composities in huis gezongen. Toen
Rob en ik voor het eerst iets van de Engelse
muziekscene hoorden, de beginfase van
The Beatles bijvoorbeeld, waren wij ver
kocht", vertelt Ferdi. „Wij zijn altijd bezig
geweest met het bedenken van liedjes. Dat
ging heel natuurlijk bij ons. Pas later ont
dekten we dat er een scheiding zat tussen
hetgeen wij deden en het schrijven van
liedjes als beroep."
Op aanwijzingen van anderen deden de
broertjes mee aan talentenjachten. Toen ze
15 en 16 waren, namen ze in Nederland
hun eerste plaatje op. „We hadden twintig
liedjes uit ons eigen repertoire geselecteerd
en zongen die voor bij een platenmaat
schappij", herinnert Ferdi zich. „Een paar
weken later namen we in een studio een
plaat op. Al snel stonden we in het televisie
programma van Willem Duys. Dat was het
begin van het succes."
„Tot dat moment waren we volledig vrij
om te componeren wat we wilden", gaat
Ferdi verder. „We schreven van alles. Vanaf
die eerste single werden we gedwongen ons
aan commerciële eisen te houden. De pla
tenmaatschappij bepaalde welk geluids
beeld het beste bij onze act paste. Daar wa
ren wij niet tevreden mee." Rob vult aan:
„We waren blij dat we platen konden ma
ken, maar dwaalden steeds verder af van
het niveau liedjes dat wij wilden schrijven."
Ommekeer
Halverwege de jaren zeventig produceerden
ze voor het eerst een eigen LP, ondanks de
grote weerstand van de platenbaas. Toch
leverde dat meteen een hit op: 'Spaceman'.
„Dat betekende een ommekeer voor ons.
Het was dus wel mogelijk om te doen wat
wij wilden", aldus Ferdi. „Dat was ook
meteen de reden waarom wij stopten met
het optreden als duo. We wilden graag in
verschillende stijlen schrijven, maar kenden
onze eigen beperkingen als uitvoerend ar
tiest."
„Liedjes maken is iets dat gewoon ge
beurt", vindt Rob. „Maar wil je er je brood
mee verdienen, dan moet je dat op een am
bachtelijke manier aanpakken." Broer Fer
di: „Voor ons is het puur werk. Wij gaan zit
ten en schrijven liedjes. Dat heeft te maken
met de bedrijfsvorm waarvoor wij gekozen
hebben. Mensen wachten op onze produk-
ten. Ze hebben het liefst geïnspireerde mu
ziek. Maar het kan ook heel goed zonder in
spiratie. Als we een artiest hebben en weten
wat we met hem willen, dan schrijven we
heel gericht een song."
Ideeën worden over en weer uitgewisseld
en uitgewerkt. Tot en met de produktie van
de nummers zijn beide broers er intensief
bij betrokken. „Een aardig liedje hoeft nog
niet meteen een goede plaat op te leveren",
stelt Rob. „Soms pakt het gewoon verkeerd
uit. Het kan mis gaan, ook al weet je zeker
dat alles erin zit en alles klopt. Het voordeel
is dat wij in onze eigen studio werken en
dus dingen op de plank kunnen leggen. Bij
elke artiest komen we op 4 tot 5 tracks per
album uit die nooit zullen uitkomen."
Bolland en Bolland schrijven dan ook
veel. „Ach, dat hebben we altijd gedaan. We
hebben ook veel opgenomen in een tijd dat
dat helemaal niet nodig was. We werken er
met veel plezier aan. Dat maakt het werk zo
bevredigend", vindt Rob. „Het is elke keer
iets nieuws datje maakt", vervolgt Ferdi. ,,'s
Ochtends in de keuken bedenk je iets, wat
in de loop van de dag uitgroeit tot een nieu
we song."
Edelmetaal
Beide broers boeken vooral in het buiten
land grote successen met artiesten als Sa-
mantha Jones, Falco en Goddess. De muren
van hun kantoortje hangen vol met eervolle
onderscheidingen in diverse soorten edel
metaal afkomstig uit alle hoeken van de we
reld. „We proberen alle segmenten van de
Ferdi (links) en Rob Bolland: „We gaan zitten en
muziek te beheersen", legt Ferdi uit. „Ei
genlijk willen we veel te veel. Dat maakt het
voor de muziekindustrie moeilijk om ons in
te schatten. Aan de andere kant worden we
benaderd voor het hele spectrum van com
merciële muziek."
De grootste kick van het vak, zo bena
drukken Rob en Ferdi, is dat ze ergens in
een ver vreemd land een liedje van hun
schrijven."
hand horen. „Dat zijn fantastische momen
ten. Dat is waar het om gaat", legt Ferdi uit.
„Of neem een optreden van Falco in een
stadion in München, waar iedereen in het
publiek alle teksten moeiteloos meezingt.
Daar doe je het voor."
„We hadden nooit verwacht dat dit ons
allemaal zou gebeuren. We hebben num
mer één gestaan in Amerika en Engeland.
Zoiets kun je alleen bereiken als je je voor
honderd procent inzet. De recente succes
sen vormen de basis voor nog veel meer.
We proberen wel wat georganiseerder te
schrijven, wat efficiënter te werken. Waar
we voor moeten waken, is dat er plezier in
onze produkties doorklinkt. Dat is mis
schien wel het belangrijkste."
Informatieve serie van Teleac over Westerse cultuur
De geschiedenis van de Engelse en Amerikaanse comedy
Humor heeft iets
triests. Vaak is het
.leed of de domheid
van een ander de reden van een
gulle lach. De consument blijft
daarbij op afstand als het on
derwerp op tv of film zijn af
gang maakt, maar in het theater
komt de vernederende lach
griezelig dicht bij het slachtof
fer. Vooral de sullige helft van
een duo heeft het dan zwaar.
Eerst wordt hij of zij in de grond
geboord door zijn collega en
vervolgens lacht de uitverkochte
zaal hem ook nog uit.
Ach, het is hun werk, is de
enige juiste verontschuldigende
reactie. Dat is ook zo, maar in
de praktijk blijkt dat het on
danks dat toch 'maar' mensen
zijn. Vele- humoristische duo's,
elk land heeft er wel een paar,
gingen na jarenlang succes met
grote problemen uit elkaar. Dat
is des te triester, omdat het vaak
voorkwam dat ze als eenling
mislukten: er achter kwamen
dat ze zonder die ander weinig
voorstelden. Een voorbeeld uit
het nabije verleden is het Ame
rikaanse duo Cheech Chong.
Succesvol als duo (met schitte
rende elpees en films), probeert
Cheech Marin nu tevergeefs
succes te boeken als solofilmer
en staat Tommy Chong tegen
woordig met zijn one manshow
op de bühne van kleine niets
zeggende theatertjes.
Een nog pijnlijker voorbeeld
is het Britse antwoord op Laurel
Hardy, Abbott Costello. Ze
werden bekend als een radio
duo, maar vierden hun succes
sen op Broadway en in de film
industrie. Bud Abbott, lang, ma
ger en een gladde prater was de
aangever en Lou- Costello, kort,
dik en met een schelle stem,
Costello had niet alleen te lijden
onder het verbaal geweld van
Abbott, maar kreeg ook vaak
letterlijk op z'n donder van zijn
'maatje'. Die klappen waren wel
eens zo raak, dat Costello hem
op het toneel waarschuwde niet
te ver te gaan. Het publiek
dacht dat het een onderdeel van
de act was, maar Abbott be
greep als enige dat Costello het
meende.
De twee hadden beiden zo'n
sterk karakter en eigen wil dat
elke grap meer ruzie opleverde
dan lachsalvo's. Alleen het feit
al dat Costello als tweede ge
noemd werd, was een tijd on
derwerp van onenigheid. Waar
om niet Costello Abbott?,
vroeg hij zich af.
De breuk kwam in 1957 na
weer een ruzie. Abbott probeer
de tevergeefs zijn roem te ver
zilveren in een solocarrière.
Costello overleed in 1959 op
53jarige leeftijd. Toen Abbott
van Costello's dood hoorde,
stortte hij in. Tot zijn dood in
1974 werd niets meer van hem
Ellende
Al die ellende (en nog veel
meer) die voortkorfit uit humor
is te zien in 'Let there be love',
aflevering 2 van de vijfdelige se
rie 'Laughing Matters' die de
VPRO in de maand augustus
wekelijks op zondagavond uit
zendt. Aflevering 1, 'Visual Co
medy a lecture by Rowan Atk
inson', die aanstaande zondag
wordt uitgezonden, is minder
deprimerend. Daarin voert 'pro
fessor' Atkinson de kijker door
de wereld van de humor. Hij
doet dat met behulp van de 'ko
miek' Atkinson en veel bewe
gende beelden uit de historie
van de humor. Terwijl de pro
fessor college geeft en de ko
miek voorbeelden aandraagt
(schitterende mimetechniek),
komen prachtige scènes van de
'groten der aarde' aan de kijker
voorbij: The Marx brothers in
de opera, Mon Oncle Jacques
Tati, de biljartscène van W.C.
Fields, Peter Sellers als Clou-
seau, de Music Box van Laurel
Hardy en Charly Chaplin in
vele gedaanten.
De andere delen gaan over
het maken van een documen
taire (geen documentaire over
comedy, maar een comedy over
het maken van een documen
taire) met onder andere John
Cleese, de standup comedy (de
babbelaar op het toneel die de
confrontatie met het publiek
niet mijdt; Lenny Bruce was de
grootste in deze categorie) en
de komische speelfilm (Leslie
Nielsen voert ons langs het
Hollywood van de lach) met on
der andere Eddie Murphy.
De oorspronkelijke serie
'Laughing Matters', gemaakt
door Tiger Television (de maat
schappij waarvan Rowan Atk
inson creatief directeur is), be
staat uit zeven delen. De VPRO
heeft bewust de overige twee
delen laten vallen. Eelko Meule-
man van de afdeling Aankoop:
„In de een stond Roseanne Barr
centraal en in de ander Murphy
Brown. Buiten het feit dat deze
series al door andere omroepen
(NCRV en RTL 4) worden uitge
zonden, waren het de zwakste
afleveringen van de serie. Daar
bij komt het ons programma
tisch ook goed uit dat we maar
vijf afleveringen brengen. Maar
dat laatste is niet de hoofdre
den. Als de afleveringen wel
goed waren gqweest, hadden we
ze ook zeker uitgezonden."
(Laughing Matters, zondag 1
augustus, 22.50 uur, Neder
land 3)
Abott Costello werden bekend als een radioduo, maar vierden hun
successen op Broadway en in de filmindustrie. foto archief
ten die niet als primair worden
gezien.
De cursus geeft informatie
over de ontwikkeling en onder
gang van de steden, réligie, we
tenschap, handel en expansie
drift. De lijnen naar het heden
worden voortdurend doorge
trokken. Steden werden geplun
derd bij periodieke rooftochten
van steppevolken in Irak. „De
nomaden uit de woestijn mo
gen dan niet langer een kracht
zijn om rekening mee te hpu-
den, de gevestigde bevolking
van Mesopotamia vecht nog
steeds haar traditionele oorlo
gen uit met haar traditionele
vijanden in Perzië. En nog
steeds trekken de heuvelvolke
ren uit het noorden, de Koer
den, zich na veldslagen met de
tiran in Baghdad terug in hun
kale en onherbergzame ber
gen."
In Mesopotamië ontstonden
zo'n 3000 voor Christus de eer
ste echte sleden, maar van ne
derzettingen is volgens opgra
vingen al tegen 5000 voor Chris
tus sprake. Het schrift wordt
voor het eerst ter wereld gevon
den in de oudste stad Oeroek,
waarschijnlijk daar al in 3000
voor Christus uitgevonden.
Het tweede deel is India: het
rijk van de geest. Daarop volgt
China: het hemelse mandaat,
Egypte: de traditie van bescha
ving en Middèn-Amerika: dei
last van de tijd. De Slotafleve
ring is Het barbaarse wesfen,
over de essentiële kentering van
klassieke waarden in de twaalf
de eeuw naar individualisme en
eigendom, late huwelijken en
kleine gezinnen die bezit bevor-r
derden, de eerste filosoof van de
moderne wetenschap Francis
Bacon (1561-1626), die begreep
hoe wétenschap en technologie
zouden worden gebruikt om
andere volkeren te verdrijven en
de natuur zelf te beheersen, dé'.',
slavenhandel en plundering varï
de Nieuwe Wereld.
„Overal in de landen van het
rijke Westen bestaat een groei-
end en diep gevoel van onbeha-
gen; een gevoel dat de Westerse
levensstijl niet langer is te hand-
haven, moreel of praktisch van
wege de vervuiling, de vernieti-
ging van het milieu en de voort
durende uitbuiting van het
grootste deel van de mensheid.
Misschien heeft het Westen,,
juist op het moment .van zijn
grootste triomf het punt bereikt
waarrnee alle béschavingen te
maken krijgen als ze, om de on-
dergang te voorkomen, moeten
veranderen door van anderen te
leren", is de conclusie van Mi
chael Wood.
(Uitzending: Zondag 1 augus
tus, 22.53 uur, Nederland 2)
Patrick Fiori: „Ik wil
het publiek laten ho
ren dat ik meer in
mijn mars heb dan
'Mama Cosica'."
foto cpd
te gemeenschap is. Iemand die
beroemd wordt, die buiten her
eiland succes heeft, kan reké:
nen op de steun, van allé
600.000 bewoners. Jouw vreug
de is hun Vreugde, jouw verdriet
is hun verdriet. Dat is voor mij;
een geruststelling. Ze zullen er
altijd voor me zijn. Ook als ik
problemen zou krijgen."
Zijn ontwikkeling heeft te ma
ken met hoe hij door zijn eigen
familie is opgevangen. „Ik heb
vanaf mijn jeugd willen zingen'.
Mijn oüders hebben mijn ver
langen gerespecteerd, ze heb
ben me gestimuleerd door te
gaan in muziek. Ze hebben me
nooit iets verboden, ze hebben
me in mijn waarde gelaten en
ze hebben zichzelf een en ander
ontzegd om mij kansen te ge
ven. Ze zijn blij met mijn suc
ces. Ik zie het ook als een belo-,
ning voor hun."
„Die verplichting voel ik.
Maar begrijp me goed. Het is.
geen loodzware last. Het is, al-~
thans op Corsica, iets dat je als'
kind min of meer ten opzichte^ I
van je ouders voelt. Kinderen
zijn alles op ons eiland. Soms"
tot op het enge af, hoor. Ze mo
gen zo veel. Ze zijn bijna hei
lig"
Irak: de bakermat van de be
schaving. We hebben de nei
ging onze wenkbrauwen vra
gend of zelfs cynisch te fronsen,
bij het lezen van die titel. Het
land van een dictator als oor
sprong van onze cultuur? Daar
staan wij het liefst mijlenver of
torenhoog vandaan. Maar Ba
byion heeft wetenschap voort
gebracht, waarvan wij nog
steeds dankbaar profiteren.
Baghdad, in de achtste eeuw
gesticht door de arabische ver
overaars van Irak, werd het be
langrijkste culturele centrum
van de wereld in de daarop vol
gende eeuwen.
Dit wordt allemaal uit de doe
ken gedaan in de zesdelige Te-
leac-cursus 'Op zoek naar de
bronnen van onze beschaving'.
Daarin worden vijf eerste be
schavingen behandeld: Irak, In
dia, Egypte, China en Midden-
Amerika. Onafhankelijk van el
kaar ontwikkelde zich daar vrij
wel gelijktijd grootschalig stede
lijk leven. De slotaflevering is
gewijd aan hun invloed op de
Westerse cultuur.
„Het spoor volgen van Grie
kenland en Rome, via de Re
naissance en de Verlichting
naar de Triomf van het Westen,
lijkt nauwelijks een bevredigen-
Egypte heeft een traditie op het gebi
is geweest op de Westerse wereld.
de manier om naar onze eigen
geschiedenis te kijken, laat
staan naar de gemeenschappe
lijke geschiedenis van de mens
heid. Als onze volgende eeuw
minder catastrofaal moet zijn
dan de huidige, minder schade
lijk voor milieu en geest, dan
moet onze gemeenschappelijke
erfenis deel uitmaken van ons
leerplan." Dat betoogt presen
tator Michael Wood in het voor
woord van zijn boek, dat bij de
televisie-serie behoort.
Hij wijst op grote verschillen
in het morele en geestelijke ka-
I van beschaving, die van invloed
FOTO archief
rakter van de eerste beschavin
gen, maqr ook op de overeen
komsten in materieel opzicht:
steden, het gebruik van brons,
het schrift, grootse ceremoniële
gebouwen, tempels, monumen
tale kunst, klasse-onderscheid
en dat allemaal gesanctioneerd
door wetten en een militaire
macht. Alleen de beschaving
van Peru ontwikkelde die eigen
schappen niet. De vroege Peru
vianen hadden zelfs geen
schrift. Die cultuur is daarom
niet in deze cursus opgenomen,
zoals ook andere zijn uitgeslo-
Patrick Fiori na Eurovisie Songfestival in lift
Mama en Corsica: dat zijn de
pijlers. Dat zijn ze altijd geweest
en dat zullen ze blijven, wat de
toekomst ook brengt. Mama
vanwege het feit dat de familie
band op Corsica alles is. En
Corsica, omdat de voltallige be
volking van het eiland achter ta
lentvolle zonen staat, dus ook
achter Patrick: „Vorige week
mocht ik optreden op een gala
in Bastia. Vijfduizend man, alsof
ik hun eigen zoon was.
'Mama Corsica', het lied dat
Patrick Fiori op het laatste Eu
rosvisie Songfestival ten gehore
bracht, is goed ontvangen.
Niamh Kavannagh won het
Songfestival voor Ierland, maar
wachtte even met het uitbren
gen van haar plaat. Patrick was
eerder en bestormt nu menige
hitparade. Maar dat kan niet al
leen het succes verklaren van
'Mama Corsica'.
Patrick begrijpt er zelf ook
niet zo veel van. „Tijdens de ju
rering waren de meningen ver
deeld. Van de een kregen we
twaalf punten, van de ander
nul. Maar het publiek dat platen
koopt, redeneert kennelijk an
ders. Het meest frappante voor
beeld vind ik Duitsland. Van de
jury kregen we nul punten. De
ze week kwam het verzoek of ik
het nummer in het Duits wil
uitbrengen."
Hij heeft het onverwacht
druk. Journalisten die hij te
woord moet staan en de radio-
en televisie-optredens. En dan
ook nog de voorbereidingen
voor een nieuwe CD die in ok
tober moet uitkomen. „Dat is al
gauw. Maar ik vind dat ik snel
moet zijn. 'Mama Corsica' is
een mooi liedje, maar het is in
de eerste plaats een liedje voor
een songfestival. Ik vind dat" ik
voor mezelf een beetje moet
oppassen dat ik geen bepaald
etiket krijg opgeplakt."
Er zijn nog veel meer dingen
waarover hij wil zingen. „Er is
nog zo veel interessante muziek
waarop ik teksten wil schrijven.
Daarom wil ik haast maken met
een CD. Nu sta ik nog in de be
langstelling, weliswaar met dat
ene liedje, maar het is een be
gin. Die aandacht wil ik vast
houden. Tevens wil ik laten zien
dat ik meer in mijn mars heb."
Hij voelt zich daartoe ver
plicht. Vooral aan zijn ouders.
„Daarvoor moet je het een en
ander weten over de cultuur op
Corsica. De familie is daar alles.
Kijk
vandaan kwam. Weet je dat was toch natuurlijk een beetje
heel Corsica is vergeven van gek. Zoals ik dat ook ben na-
Napoleon. leder huis heeft wel tuurlijk."
een gedenktekentje van hem: Maar anders. „Zeker, maar
portret, een beeldje. Hij is toch. Wat ik alleen
Napoleon, die daar een held, nog steeds. Maar hij zeggen, is dat Corsica een hech-
'Professor* Rowan Atkinson voert
de kijker door de wereld van de
humor. foto gpd
