Partijen Bosnië praten
over opriching van unie
Britse conservatieven verpletterend verslagen
Buitenland
Cook-eilanden horen er
na overval 'echt bij
Samoerai-
Israël bombardeert tot 'doel is bereikt'
Zee van licht
Yohei Kono is nieuwe
voorzitter Japanse LDP
hervormer
vkuüacj iu juli iyys
Soeks stuurt kaartje
'Bedankt dat u me heeft geschreven. Ik ben v
eerd dat ik uw 'Eerste kat' mag zijn.' Is getekend: 'Socks'. Met die
tekst beantwoordt het huisdier van de Amerikaanse presidents
familie Clinton sinds kort de niet aflatende strbom fanmail.
Kroaten wisselen dinar voor kuna
zacreb Het Kroatische parlement heeft besloten de naam v
de nationale munteenheid te veranderen. In plaats met de dinar
kunnen de Kroaten binnenkort betalen met de kuna. De kuna
was de naam van de munt die in de Tweede Wereldoorlog door
het door de nazi's ingestelde regime van Kroatië werd gebruikt.
Zware slag voor Poolse muziekpiraten
Warschau De politie van Warschau heeft gisteren voor 4,7 mil
jard zlotys (506.000 gulden) aan cassettes en kopieerapparatuur
in beslag genomen. Meer dan 52.000 illegale cassettes werden,
samen met CD's, moederbanden en apparatuur waarmee
maandelijks 1,5 miljoen kopieën kunnen worden gemaakt, in
beslaggenomen.
Buthelezi weigert verder te praten
Johannesburg De Zuidafrikaanse president De Klerk heeft giste-
vier uur durend gesprek met Zulu-leider Buthelezi te
vergeefs geprobeerd hem weer naar de onderhandelingstafel te
brengen. De Klerk zei dat onderhandelingen voor een democra
tische Zuid-Afrika niet kunnen doorgaan als de Inkatha-bewe-
ging het beraad blijft boycotten. Inkatha is tegen de multiraciale
verkiezingen die voor 27 april volgend jaar zijn gepland.
Aanslagen beraamd op rappers
san francisco Amerikaanse neo-nazi's waren van plan aansla
gen te plegen op synagoges, radio- en televisiestations en zwarte
rapzangers als Ice Cube en Ice-T. Dat blijkt uit de getuigenver
klaring die een 19-jarige rechtsradicaal gisteren heeft afgelegd.
De man, leider van de skinhead-organisatie Church oftlie Crea
tor en lid van het American Front, heeft bekend op 20 juli een
aanslag te hebben gepleegd op het kantoor van de zwarte bur
gerrechtenbeweging Naacp in Tacoma in de staat Washington.
Stille jaarwisseling in Peking
peking In de straten van Peking zullen bij de viering van het ko
mende Chinese nieuwjaar mogelijk voor het eerst sinds eeuwen
geen knallen te horen zijn. Het stadsbestuur overweegt namelijk
het vuurwerk te verbieden. Bij de laatste jaarwisseling in januari
raakten in Peking 544 mensen gewond door vuurwerk en braken
ruim 200 branden uit. Daar heeft het gemeentebestuur nu klaar
blijkelijk genoeg van.
PORTRET: MORIHIRO HOSOKAWA
Verlies zetel in 'veiligChristchurch niéuwe klap voor Major
christchurch cees van zweepen
correspondent
De regerende Britse Conservatieve par
tij is bij tussentijdse verkiezingen in de
zuidelijke kuststad Christchurch ver
pletterend verslagen door de Liberaal-
Democraten. De verkiezingen waren
noodzakelijk geworden door het over
lijden van het Conservatieve parle
mentslid van Christchurch. De Tories
zien hun meerderheid in het 651 zetels
parlement in Londen hiermee slinken
tot zeventien zetels.
Ingeklemd tussen de groene weelde van
The New Forest en de blauwe zee, was
Christchurch bijna een cliché. Er was
weinig misdaad, nauwelijks werkloos
heid, en de doorsnee inwoner was de
welgestelde 60-plusser in zijn bungalow-
met-aanlegsteiger. En natuurlijk: Christ
church stemde Conservatief.
De laatste keer dat een niet-Conserva-
tief erriiad gewonnen, was in 1906 ge
weest. Maar dat was in een tijd waarin
Christchurch nog in de woorden van
Daniel Defoe ,,een nietszeggend en
armzalig plaatsje" was. In een tijd, toen
de bungalows nog gebouwd moesten
worden.
Bij de laatste zes algemene verkiezin
gen kreeg de Conservatieve Partij in
Christchurch nooit minder dan 57 pro
cent van de stemmen. Robert Adley. het
inmiddels overleden Lagerhuislid, ver
overde er vorig jaar bij de algemene ver
kiezingen een meerderheid van ruim
23.000 stemmen.
Na Adley's dood, gooiden de Conser
vatieven ene Rob Hayward in de ring,
een voormalige marathon-loper. Maar
Hayward ontdekte tijdens de verkie
zingscampagne dat het parcours vooral
bergopwaarts ging.
Donderdagnacht, na de historische
nederlaag, waren er maar weinig partij
genoten die een beschuldigende vinger
naar Hayward uitstaken. Een Conserva
tief Lagerhuislid, Teresa Gorman, zei het
zo: ,,Rob Hayward was een verdomd
goeie kandidaat. Maar zelfs de beste ver
koper kan geen produktcn verkopen die
de mensen niet willen".
Het produkt dat Hayward in Christ
church moest zien te slijten van het re
geringsbeleid. En dat beleid is nergens in
den lande bijster populair. Een landelijke
opiniepeiling wees gisteren uit dat de
aanhang van de Conservatieven nu tot
27 procent is geslonken, 17 procent min
der dan die van Labour en nog maar 2
procent meer dan die van de Liberaal-
Democraten.
Dat de Conservatieven 'Christchurch'
zouden verliezen, was deze week óók al
voorzien. Dat 35 procent van de kiezers
echter van Conservatieven naar opposi
tie zou switchen, was een regelrechte
sensatie die we! eens de laatste spijker in
de doodskist van de premier zou kunnen
zijn.
De vraag is: als de Conservatieven
'Christchurch' niet kunnen behouden,
welke zetel is dan wel veilig? Hayward
beantwoordde die vraag met een schou
derophalen. „In tussentijdse verkiezin
gen brengen kiezers soms een protest
stem uit. Als ze weten dat die stem een
Labour-regeringaan de macht kan bren
gen. denken ze wel twee keer na. Bij de
algemene verkiezingen win ik deze zetel
wel terug".
Maar zelfs als de Conservatieven
'Christchurch' kunnen heroveren, zou
het einde van hun hegemonie in Zuid-
Engeland in zicht kunnen zijn. Christ
church was een van hun sterkste bolwer
ken; in veel andere kiesdistricten was de
Conservatieve overmacht bij de laatste
verkiezingen veel geringer.
De regionale verkiezingen van afgelo
pen mei gaven al een indicatie van de af
kalvende steun. Van de 16 graafschap
pen in Zuid-Engeland waar de Conserva
tieven de absolute meerderheid hadden,
bleef er slechts één over. De Liberaal -De
mocraten daarentegen veroverden een
absolute meerderheid in drie graaf
schappen.
Een aantal factoren heeft veel kiezer
in de armen van labour en de Liberaal
Democraten gedreven. De belangrijkst
is ongetwijfeld de recessie, die de afgeli
pen jaren Zuid-Engeland harder heel
getroffen dan enig ander deel van lu
land. Hoewel in Christchurch bijvoor
beeld de werkloosheid nog altijd 'slecht
8.6 procent is, is dat 244 procent mei
dan in 1990
De tweede factor is het regcringslx
leid. Deze winter zullen de Britten voo
het eerst BTW op huisbrandolie moetei
betalen, een vorm van belastingverho
ging die vooral bij gepensioneerden ii
slechte aarde is gevallen. In Christchurcl
was 37 procent van de kiezers gepensio
neerd.
Maar bovenal is de persoonlijke popu
laritcit van Major een factor geworder
John Major is nu de minst populaire pre
mier sinds de oorlog, en steeds mei
Conservatieven zien hem zoals That
cher in 1990 als een molensteen r»
hun nek. De vraag lijkt al lang niet mei
te zijn of een van hen zijn handschoen ii
de ring gooit, en Major uitdaagt tot eei
leiderschapverkiezing. De enige vraag i
nog: wanneer?
Kroaten openen strategische Maslenica-brug
De hoop op een politieke regeling van de oorlog in Bos
nië is gisteren iets gestegen nadat de drie partijen (Ser
viërs, Kroaten en moslims) besloten een nieuw vredes
voorstel van bemiddelaars Owen en Stoltenberg in over
weging te nemen. Verder zijn de drie partijen overeenge
komen hun commandanten opdracht te geven voor een
staakt-het-vuren.
GENÈVE-MASLENICA GPD-Rtr-AFP
Het nieuwe voorstel van Owen
en Stoltenberg houdt het mid
den tussen het Servisch-Kroati-
sche dictaat voor een etnische
driedeling van Bosnië, en het
tegenbod van de Bosnische pre
sident Izetbegovic voor een fe
deratie op niet-etnische grond
slag. Maar gezien de militaire
realiteit voorziet ook het voor
stel van de bemiddelaars in een
driedeling. Izetbegovic schijnt
zich daar bij te hebben neerge
legd, mits de moslims aanzien
lijk meer gebied krijgen toege
wezen.
Het voorstel voorziet in de
oprichting van een unie van
drie republieken, een Servische,
een Kroatische en een moslim
republiek. De leiders van de drie
zullen om beurten fungeren als
staatshoofd. Volgens diploma
ten zal de centrale regering van
de unie alleen iets over het bui
tenlandse beleid hebben te ver
tellen.
De opdracht voor een staakt-
het-vuren die de Servische lei
der Karadzic, de Kroatische lei
der Boban en Izetbegovic giste
ren gezamenlijk geven, is tot op
dit moment nog niets terecht
gekomen. De Servische, Kroati
sche en moslim-commandan
ten waren niet bereikbaar of
trokken zich eenvoudigweg
niets aan van hun 'leiders'.
Ondanks Servische dreige
menten heeft Kroatië gisteren
de strategisch belangrijke brug
bij Maslenica voor het verkeer
geopend. Afgezanten van de VN
pendelden gehaast tussen de
partijen heen en weer om te
voorkomen dat de oorlog in
Kroatië weer oplaait. De Ser
viërs in Krajina, in het westen
van Kroatië, hebben gedreigd
hun bombardementen op de
brug te hervatten.
De Cook-eilanden hebben
gisteren niet zonder trots hun
eerste roofoverval gemeld. De
politie van de eilandengroep
in de Stille Zuidzee arresteer
de een man in verband met
een gewapende overval die
voor zover de autoriteiten
zich herinneren de eerste was
in de geschiedenis van de ei
landen.
De man van in de twintig
werd ervan beschuldigd
woensdag het Rarotonga-ho-
tel te hebben beroofd van
45.000 Nieuwzeelandse dol
lars (ongeveer 87.000 gul
den). De politie zei dat de
jongeman een inwoner was
van de Cook-eilanden die on
langs uit Nieuw-Zeeland was
teruggekeerd.
Cookeilandse radiozenders
hadden uitbundig over de
overval bericht. Verslaggevers
vonden dat hun afgelegen en
kleine land met de overval
eindelijk aansluiting had ge
kregen met de rest van de we
reld.
De Cook-eilanden bestaan
uit een groep atollen en tellen
ongeveer 18.000 inwoners
De eilandengroep werd in
1965 onafhankelijk van
Nieuw-Zeeland, maar bleef
de Nieuwzeelandse munt ge
bruiken.
Iraakse doelen
beschoten door
toestellen VS
WASHINGTON AFP-Rtr-ANP
Twee Amerikaanse gevecht
vliegtuigen hebben gistere
twee Iraakse raketinstallati<
beschoten. De installaties bc
vonden zich in de zogeheten
no-fly-zone' die de Verenigd
Naties na de Golfoorlog bove
het zuiden van Irak hebben ir
gesteld. Dat heeft het Amur
kaanse ministerie van defensi
bekendgemaakt.
De toestellen waren bij beid
incidenten, die zich twee uur n
elkaar voordeden, bezig mi
een routinevlucht toen ze meri
ten dat ze door de Iraakse rad.
werden gevolgd. Deze radar w<
direct gekoppeld aan een batte
rij luchtdoclraketten. Hiero
voerden de vliegtuigen een aai
val uit. De toestellen, twee L.A
6B's van het vliegdekschip US
Abraham Lincoln, keerden n
afloop behouden terug naar hi
moederschip, aldus de verkl.
ring.
VN-troepen in
Somalia weer
aangevallen
muqdisho ap
De brede coalitie van zeven
oppositiepartijen in Japan
heeft gisteren uit hun midden
de 55-jarige Morihiro Hoso-
kawa als nieuwe premier voor
gedragen. Hosokawa stapte
een klein jaar geleden uit de
Liberaal Democratische Partij
(LDP) die al sinds 1955 re
geerde en richtte de Nieuw
Japan Partij (NJP) op. Bij de
verkiezingen van twee weken
geleden verloor de LDP haar
meerderheid; de 'anti-LDP-
partijen' vormden een coalitie
die een 'nieuw politiek tijd
perk' in Japan aankondigde.
Hosokawa wordt premier van
de regering die de komende
maand moet worden gevormd.
Het is een opmerkelijke omme
keer voor Hosokawa, telg van
een middeleeuws samoerai-ge
slacht en ooit provinciegouver
neur voor de LDP. Zijn NJP
kwam van niets op 36 zetels in
de parlementsverkiezingen. In
de post-electorale koehandel
toonde Hosokawa zich een
pragmatisch en kundig onder
handelaar, die erin sTaagde al
lerlei concessies los te peuteren.
Zowel de LDP als de oppositie
de Japanse Vernieuwingspar
tij van de uitgetreden LDP'er
Hata, de Socialisten en drie an
dere partijtjes maakten de
NJP en zijn bondgenoot de
Pioniers partij het hof om
een coalitie te vormen. Uitein
delijk ging Hosokawa met de
oppositie in zee toen die ak
koord ging met zijn eis voor ver
gaande politieke hervormingen.
Hosokawa is zelf gepokt en
gemazeld in de LDP-poIitiekdie
hij nu bestrijdt. Nadat hij vijf
jaar verslaggever was voor het
dagblad Asahi Shimbun werd
hij in 1971 op 33-jarige leeftijd
het jongste parlementslid ooit.
Hij was toen lid van de fractie
van ex-premier Kakuei Tanaka,
wiens naam synoniem was voor
vriendjespolitiek en schandalen.
De corruptie in het politieke be
drijf wijt hij aan de privileges
van de ambtenaren en hun con
trole over allerlei zakendeals. De
politieke hervorming die hij
mont saint michel» Een optreden v
Michel in het Franse Bretagne.
n de Franse zanger Jean Michel Jarre zorgde gisteren v
overdaad aan licht op e
Israëlische vliegtuigen, helikopters, tanks,
schepen en artillerie legden vandaag voor
de zesde achtereenvolgende dag bointapij-
ten over het zuiden en oosten van Libanon.
Premier Yitzhak Rabin van Israël kondigde
gisteren aan met zijn offensief op zuid-Li-
banon door te gaan „totdat wij ons doel
volledig bereikt hebben". Israël wakkerde
de Libanese vrees voor een groot grondof-
fensief gisteren en vandag aan door extra
tanks en pantserwagens naar Zuid-Libanon
Inmiddels zijn 450.000 burgers op de
vlucht geslagen voor de aanhoudende bom
bardementen van Israël. Libanon vuurde
vannacht opnieuw als tegenoffensief kat-
joesja-raketten af op het noorden van Is
raël.
Beide partijen negeerden internationale
oproepen om de beschietingen te stoppen.
Rabin zei dat de beschietingen zullen aan
houden zolang de Libanese en Syrische re
geringen niets doen aan de activiteiten van
de pro-Iraanse Hezbollah-beweging en de
radicale Palestijnse guerrillastrijders in het
zuiden van Libanon.
Wel zou Israël de inmiddels vijf dagen
durende militaire actie in Libanon willen
beëindigen als de Verenigde Staten kunnen
garanderen dat de pro-Iraanse Hezbollah-
strijders hun beschietingen op noord-Israël
staken. Washington liet de autoriteiten in
Libanon weten dat zij actief onderhandelt
overeen snel staakt-het-vuren in de regio.
Gewapende mannen hebbe
gisteren in de Somatisch
hoofdstad Muqdisho aanvalle
gepleegd op VN-strijdkrachtei
De aanvallers beschoten gisti
ren troepen uit Bangladesh i
het zuiden van de hoofdstad e
een dag eerder een buitenpos
bemand door Egyptische en It.
liaanse blauwhelmen.
Troepen die het VN-hoofc
kwartier bewaken, werden gi
teren opgeschrikt door een raj:
port Svaarin werd gemeld d;
een zelfmoordcommando va
moslimextremisten een aanv.
zouden uitvoeren. VN-woori
voerdster Swieczkowski hechtt
daar weinig waarde aan. „Ht
gaat hier niet om een god^
dienstoorlog. We geloven nu
dat de Somalicrs zich zulle
omhangen met granaten en da
de poort zullen bestormen".
verklaarde ze. Bovendien rij
de meeste Somalicrs soenniete
en hebben geen fundamentals
tische achtergrond
Italië en Spanje
krijgen van EG
miljardenboete
brussel peter de vries
correspondent eg
De EG heeft Italië en Spanje
boetes opgelegd, omdat ze zich
in de jaren '80 niet hebben ge
houden aan de superheffing op
teveel geproduceerde melk. Ita
lië moet Brussel drie miljard
gulden betalen, Spanje twee
miljard. Griekenland krijgt van
de Europese Commissie, het
dagelijks bestuur van de EG,
een lichte straf van elf miljoen
gulden.
Volgens de Europese Com
missie is de boete voor Italië en
Spanje nog laag uitgevallen en
had de aanslag ook twee keer zo
hoog kunnen zijn. Als beide lan
den niet snel de superheffing
invoeren, zullen ze alsnog het
volle pond rtioeten betalen, al
dus hoge ambtenaren.
Op grond van de overproduk-
tie riskeerde Italië een boete
van zes miljard gulden, Spanje
van 4,75 miljard, en Grieken
land van 136 miljoen. Maar
Brussel heeft voorlopig een la
gere aanslag vastgesteld, onder
de uitdrukkelijke voorwaarde
dat de landen hun leven bete-
De Liberaal-Democratische
Partij (LDP), die volgende
maand voor het eerst in 38 jaar
de macht in Japan moet af
staan, heeft vandaag de hervor
mingsgezinde Yohei Kono als
partijvoorzitter gekozen. De 56-
jarige Kono wordt de eerste
LDP-leider die niet tezelfdertijd
premier is.
Kono versloeg bij de stem
mingzijn rivaal, ex-minister Mi-
chio Watanabe (buitenlandse
zaken) met 208 tegen 159 stem
men. Het was de eerste keer dat
de partijleider werd gekozen, en
niet achter gesloten deuren
aangewezen na een koehandel
tussen de facties. Kono volgt
premier Kiichi Miyazawa op die
aftrad als partijleider nadat de
LDP haar absolute meerderheid
verloor bij de parlementsverkie
zingen eerder deze maand. Ze
ven oppositiepartien vormden
een coalitie zonder de LDP.
Evenals de als premier voor
gedragen Morihoro Hosokawa
van de Nieuw Japan Partij, staat
Kono bekend als een strijder te
gen corruptie. Hij stapte in 1976
uit de LDP na het Lockheed-
schandaal om een 'Club van
Nieuwe Liberalen' op te richten
die het politieke systeem moest
hervormen, maar keerde in
1986 terug in het partijnest. Hij
is nooit minister geweest, al
maakte hij wel deel uit van de
machtige Miyazawa-factie. Als
oppositieleider zal het zijn eer
ste taak zijn de partij bijeen te
houden nadat veel groepen en
partijleden de LDP de rug heb
ben toegekeerd.
voorstaat noemt hij Japans
'Derde opening', na de Mpiji-
restauratie in 1868 waarmee het
feodale Japan zich openstelde
voor de moderne wereld, en de
Amerikaanse bezetting in 1945.
Zijn programma voorziet in
meer openheid in het parle
ment, meer rechten voor de
consument, een soepeler on
derwijsstelsel, minder geld voor
defensie en meer voor ontwik
kelingshulp en milieu.
Als het parlement hem volgen
de week tot premier benoemt, is
Hosokawa niet de eerste rege
ringsleider in zijn familie. Zijn
grootvader, prins Fumimaro
Konoe, leidde drie regeringen
tussen 1937 en 1941. Konoe
trachtte de oorlog met de Vere
nigde Staten te voorkomen,
maar is uiteindelijk de geschie
denisboekjes ingegaan als een
zwakke leider die er niet in
slaagde de militaristen in toom
te houden. Konoe pleegde zelf
moord nadat tegen hem een
Morihiro Hosokawa. foto Rt
aanklacht was ingediend we
gens oorlogsmisdaden. Hoso
kawa wil een ereschuld uit die
tijd inlossen: de nieuwe coalitie
regering zal na haar aantreden
de buurlanden openlijk om ver
giffenis vragen voor de oorlogs
misdaden die het keizerrijk
heeft begaan.
TOKYO» Rtr-DPA-AFP