Gokken inperken
met een chipkaart
Onze Top 5
van deze week.
Binnenland
Geen betere controle op APK
Slapend de Zesdaagse doen
Hindoekinderen tijdelijk naar
protestants-christelijke school
Suriname in rep en
roer na subsidiestop
Graf uit vijfde eeuw gevonden
Geen vredespijp, maar excuus
voor gedrag 'Zure Zeeuwen'
9Oorlog met Zeeland?
Dat is toch een grapje9
DINSDAG 27 JUL11993
3
Brit niet vervolgd voor messteek
Amsterdam Het openbaar ministerie in Amsterdam heeft beslo
ten de 54-jarige Mark Freeman, die vorige week een overvaller
met een mes stak, niet te vervolgen. De Brit schakelde de 34-jari-
ge overvaller met één messteek in de arm uit toen deze een gas
pistool op het hoofd van een politieagente gericht had. De over
valler was gevlucht nadat hij een juwelier had beroofd. De zaak
tegen de Brit is geseponeerd omdat te verwachten valt dat hij
zich met succes op noodweer kan beroepen, aldus het OM.
Man dood bij manoeuvre in haven
zutphen Een 49-jarige man uit Barneveld, die met zijn motor
kruiser op vakantie was, is zondagmiddag om het leven geko
men in de jachthaven van Zutphen. Zijn echtgenote moest
zwaargewond naar het ziekenhuis worden gebracht. Bij het ma
noeuvreren met zijn boot raakte hij met zijn hoofd bekneld in
een luik. Hij overleed ter plekke. Toen zijn vrouw met haar been
probeerde het schip af te houden, raakte dat bekneld en brak op
verschillende plaatsen.
Vrouw verdrinkt in woeste zee
pen helder» Een jonge vrouw uit Julianadorp (gemeente Den
Helder) is gisteravond verdronken toen zij samen met vijf ande
ren in zee ging zwemmen. Twee andere zwemmers zijn met on-
derkoelingsverschijnselen in het ziekenhuis opgenomen. De
reddingsbrigade die een oefening hield, had de zwemmers ge
waarschuwd voor de harde wind en de hoge golven.
Kaketoes nog niet terug naar eigenaar
alkmaar De 22 kaketoes die justitie in april bij een vogelhande
laar in Waarland in beslag heeft genomen, blijven op hun gehei
me verblijfplaats. De handelaar krijgt ze voorlopig niet terug.
Dat heeft de raadkamer van de Alkmaarse rechtbank besloten.
Justitie bestempelt de kaketoes als een zeldzame diersoort en wil
de Waarlander wegens heling vervolgen. Via een kort geding
probeert de Waarlander ook een omgangsregeling met de dieren
te krijgen.
Nieuwe directeur van grenshospitium
Amsterdam M.A. Pronk (49) wordt per 1 september de i
directeur van hel; grenshospitium voor kansloze asielzoekers in
Amsterdam-Zuidoost. Pronk werkt vanaf 1980 bij de directie
Vreemdelingenzaken van het ministerie van justitie. Dat behan
delt alle verzoeken van asielzoekers. Van 1974 tot 1980 werkte
hij bij de rijkspolitie district Utrecht. Pronk volgt R. Hofstee op
die in december met bijzonder verlof werd gestuurd vanwege
spanningen met het personeel.
Prijs zwavelarme dieselolie omlaag
den haag De prijs van een liter zwavelarme diesel wordt de ko
mende jaren met zes tot acht cent verlaagd. In 1996 zal een liter
nog maar twee tot vier cent duurder zijn dan 'normale' diesel.
Minister Alders (milieubeheer) .heeft dit gisteren in een brief aan
de Tweede Kamer bekendgemaakt. Momenteel is een liter zwa
velarme diesel nog een dubbeltje duurder dan de minder
milieuvriendelijke dieselolie. Daardoor blijft de vraag gering.
DEN HAAG GPD
Het is niet mogelijk een betere controle op APK-
keuringen van auto's uit te voeren omdat de af
slanking van de overheid dat onmogelijk maakt.
Intensivering van dergelijke controles, zoals de
Raad voor de Verkeersveiligheid (RW) wil, zit er
écht niet in.
Dat heeft minister Maij-Weggen van verkeer
gisteren in een brief aan voorzitter Pieter van Vol
lenhoven van de RW geschreven. Volgens Maij
zullen er in het kader van de 'grote efficiency
operatie' bij het rijk, ook banen verdwijnen bij de
Rijksdienst van het Wegverkeer. Om hoeveel ba
nen het gaat, is niet bekend.
Volgens Maij kunnen er alleen meer perso
neelsleden bij de Rijksdienst worden aangesteld,
als de APK-keuringsgarages per gekeurde auto
een hogere vergoeding aan het ministerie van
verkeer gaan betalen. Het percentage te controle
ren APK-keuringen (drie procent per jaar) wordt
nu al niet gehaald.
Horeca Nederland neemt maatregelen tegen verslaving
Mensen van achttien jaar en ouder moeten in de toe
komst een chipkaart hebben om met een gokautomaat te
kunnen spelen. Bovendien mogen ze niet langer dan één
tot anderhalf uur per dag achter de 'eenarmige bandiet'
staan. Die maatregelen wil de werkgeversorganisatie Ho
reca Nederland nemen om de gokverslaving tegen te
gaan. De organisatie heeft een technisch bureau op
dracht gegeven zo'n chipkaart te ontwikkelen. Bovendien
wordt met het ministerie van justitie overlegd over de ju
ridische haken en ogen, vooral met betrekking tot de pri
vacy.
hoek van holland» Terwijl zijn vader en moeder zich inspannen om hem door het rulle zand te trekken, ligt
Thomas van Doormaal uit Hilvarenbeek prinsheerlijk in zijn wandelwagen te pitten. Gisteren begon in Hoek
van de Holland de jaarlijkse Strandzesdaagse. foto anp marcel antonisse
den haag anp
J. Entius, bestuurslid van de
werkgeversorganisatie Horeca
Nederland en voorzitter van de
Commissie Criminaliteit van
het Bedrijfsschap Horeca,
maakte dit plan bekend in 'On
derneming', het blad van het
Verbond van Nederlandse On
dernemingen (VNO).
In september komt het kabi
net met een standpunt over de
speelautomaten. Entius vindt
dat de de bedrijfstak niet op
overheidsmaatregelen moet
wachten, maar zelf het gebruik
drastisch aan banden moet leg
gen.
De horeca overlegt nu met
het ministerie van WVC en met
Economische Zaken over de
speelautomaten. Binnen de be
drijfstak bestaat de indruk dat
het kabinet met een heffing op
speelautomaten komt om de
zorg voor gokverslaafden te fi
nancieren. Sommigen vrezen
zelfs dat de apparaten helemaal
uit cafés zullen worden ge
weerd.
De afgelopen drie jaar is het
aantal speelautomaten al ge
daald van 75.000 naar 52.000.
Entius schrijft dat toe aan het
beleid van veel gemeenten om
het aantal speelautomaten te
rug te dringen. In veel plaatsen
mag in snackbars niet meer dan
één gokkast staan.
Samen met de Jellinek Kli
niek, het centrum voor versla
vingszorg in Amsterdam, wordt
een training voor horeca-onder-
nemers opgezet, waarin zij le
ren omgaan met gokverslaaf
den. Entius zegt bereid te zijn
een bedrag van bijvoorbeeld
honderd gulden per automaat
uit te geven voor voorlichting
over gokverslaving op scholen.
Ook wil Entius dat er een
geijkte registratie van alle auto-
malen komt. Dan kan precies
worden vastgelegd hoeveel geld
er in de automaat omgaat. Zo
kunnen speelautomaten niet
langer worden gebruikt om
zwart geld wit te wassen. Dat
kan door bij de belasting op te
geven dat de automaat een ton
heeft opgeleverd, terwijl dat in
werkelijkheid veel minder is.
Gemiddeld levert een automaat
twintigduizend gulden pér jaar
op, aldus Entius. Met de maat
regelen uil Horeca Nederland
voorkomen dat een groot deel
van de 41.000 horeca-bedrijven
in Nederland gedupeerd wor
den door een algemeen verbod
op speelautomaten.
Hongerstakers beëindigen actie; Ritzen onderbreekt vakantie
DEN haag gpd
Minister Ritzen van onderwijs blijft bij zijn besluit
om de liberale hindoe-basisschool in Den Haag
niet te erkennen. Wel kan de Vereniging Alge
meen Hindoe Onderwijs Nederland (VAHON)
een nieuwe aanvraag indienen, waarbij preciezer
is aangegeven waarom de liberale hindoes een ei
gen school wensen. Dit komende schooljaar zul
len de 150 leerlingen van de tijdelijk gedoogde
hindoe-school en hun leraren onderdak krijgen
bij een protestants-christelijke school in Den
Haag.
Dat bleek gisteren na afloop van het overleg dat
Ritzen die daarvoor zijn vakantie in Zwitser
land had onderbroken met vertegenwooriger
Kartaram van het VAHON had. Ritzen zei „met
gemengde gevoelens" terug te kijken naar de
hongerstaking die de hindoes de afgelopen week
voor zijn ministerie hielden. De hindoes hebben
hun honger- en dorststaking beëindigd omdat
Ritzen dat als voorgaarde voor een gesprek had
gesteld.
„Het middel van de hongerstaking om iets te
bereiken, wijs ik volstrekt af, maar ik heb wel res
pect voor de aandacht die men heeft willen vesti
gen op de eigen richting die de hindoes vertegen
woordigen", zei Ritzen na afloop van het gesprek.
Aan het standpunt van het ministerie is echter
niets veranderd.
Als de hindoes geld willen voor hun eigen
school, dan moeten ze opnieuw een aanvraag in
dienen bij het ministerie. Vervolgens zal die uiter
lijk eind maart volgend jaar worden bekeken. Ri-
zen heeft de hindoes geadviseerd met een goede
motivering voor de school en het te verwachten
leerlingenaantal te komen. Eerder wezen zowel
het ministerie als de Raad van State een eerste
aanvraag af, omdat die niet aan de wettelijke ei
sen voldeed.
Prijs bellen mag
in 1994 met vijf
procent omhoog
den haag gpd
Bellen in het binnenland
kan vanaf volgend jaar vijf
procent duurder worden.
Dat komt omdat PTT Tele
com voortaan niet alleen de
inflatie van het ene jaar,
maar ook dat van het jaar
erop alvast mag doorbere
kenen in de tarieven. Minis
ter Maij van verkeer en wa
terstaat heeft hiervoor giste
ren, in een brief aan hoofd
directeur Dik van de PTT,
toestemming gegeven.
Maij heeft besloten de re
geling om de tarieven jaar
lijks met maximaal drie
procent te laten stijgen, af te
schaffen. In plaats daarvan
mag het tarief voor de
'kleingebruiker' (dus niet
het bedrijfsleven) hooguit
stijgen met het gemiddelde
inflatie-percentage. Dit is
vastgesteld op 2,5 procent
per jaar.
De PTT mag daarnaast al
vast een voorschot nemen
op de tariefsverhoging van
het daaropvolgende jaar.
Daarmee kunnen de tarie
ven dus in totaal met vijf
procent worden verhoogd.
Achteraf wordt wel gecon
troleerd of de inflatie niet
lager is uitgevallen, waar
door er te veel in rekening is
gebracht.
n haag/paramaribo anp
OCH Ananasschijven op sap,
blik 8 stuks AE& yy
©cn Extra gevulde tomaten-,
groente-of kippesoep, ro
blik 0.8 liter l.by
©Braziliaanse perssinaasappelen, 0 cr.
net 2.5 kilo Z.OU
OC(1 Zaanlander pikant 48+, 11 ftr.
vers van 't mes, kilo J£t5ö"" II. JU
©Komo huisvuilzakken, 0
rol 20 stuks Z.DV
»*0' Extra zomertip.
Slabak met bestek,
van transparant y QJj
Suriname is in rep en roer na de
aankondiging dat Nederland de
ontwikkelingshulp gedeeltelijk
stopzet. Twee parlementariërs
van de oppositie hebben al ge
zegd dat de regering moet op
stappen. Er wordt gesproken
van een „dramatische situatie".
Gisteren besloot het Neder
landse kabinet per 1 augustus
de financiële steun aan de Suri
naamse betalingsbalans te sta
ken. Het kabinet heeft dat be
sluit genomen omdat de Suri
naamse regering te weinig werk
maakt van het aanpassingspro
gramma dat is bedoeld om de
economie een gezondere basis
te verschaffen.
De Nederlandse ambassadeur
in Suriname, Pieter Koch, heeft
het besluit zaterdag aan presi
dent Ronald Venetiaan meege
deeld, zo heeft een woordvoer
ster van minister Pronk van
Ontwikkelingssamenwerking
bevestigd. De steun voor de be
talingsbalans werd uit Pronks
budget betaald.
Nederland heeft de Suri
naamse regering geadviseerd
geld te vragen aan het Interna
tionale Monetaire Fonds (IMF)
en de Wereldbank. Suriname
heeft dat in het verleden altijd
geweigerd, omdat de eisen van
IMF en Wereldbank te veel ne
gatieve sociale gevolgen zouden
hebben.
Inmiddels heeft met name de
Wereldbank meer oog gekregen
voor deze sociale consequen
ties, zodat dit geen overwegend
bezwaar meer hoeft te zijn, zo
redeneert' het Nederlandse ka
binet.
Het aanpassingsprogramma
van de Surinaamse regering,
waarover dit voorjaar na lang
overleg overeenstemming werd
bereikt, wordt begeleid door de
Europese Commissie. Die heeft,
na een aantal bezoeken aan Su
riname, vastgesteld dat er nau
welijks schot in de zaak zit en
ziet er dan ook weinig heil in op
dezelfde voet verder te gaan.
Nederland heeft tot nu toe
zo'n 66 miljoen gulden beta-
lirigsbalanssteun aan Suriname
gegeven. Op grond van het
eveneens dit voorjaar onderte
kende Raamverdrag tussen Ne
derland en Suriname is in totaal
driehonderd miljoen gulden
uitgetrokken voor betalingsba-
lanssteun en een investerings
fonds. Voor de oprichting van
zo'n fonds heeft Nederland
steeds een vaste wisselkoers
voor de Surinaamse gulden als
voorwaarde gesteld. Dat is tot
nu toe niet gelukt.
Bij de opgravingswerkzaamheden op de Op de schouder van het skelet lag een speld
a in het Friese Wijnaldum is vorige week brons die waarschijnlijk als sluiting van haar
wunaldum
terp Tjitsma in het Friese Wijnaldum is vorige week
een graf aangetroffen dat vermoedelijk uit de vijfde
of zevende eeuw stamt. Het is het graf van een on
geveer twintig jaar oude vrouw. De vrouw is destijds
waarschijnlijk niet in een kist de grond in gegaan,
maar zo in haar graf gelegd. Haar kleding is vergaan.
die waarschijnlijk als sluiting van haar mantel
diende. Om haar hals droeg ze een kleurige, glazen
kralenketting. Vermoedelijk was de terp Tjitsma in
de middeleeuwen een koninklijke nederzetting.
foto gpd kerst huisman
kunststof,(z28 cm
Aanbiedingen gelden t/m zaterdag
31 juli a.s.. 'Zolang de voorraad strekt
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
middelburg jan van damme
De Zeeuwse commissaris van
de koningin heeft de publiciteit
ruimschoots gehaald. De tele
foon in zijn kantoor stond giste
ren roodgloeiend. Niet alleen
verslaggevers van Nederlandse
kranten maar ook hun collega's
uit Spanja en zelfs BBC-televisie
bellen. Klopt het dat Zeeland na
bijna 3,5 eeuw nog steeds oor
log heeft met Spanje?
„Het doet me deugd dat het be
richt vleugeltjes heeft gekregen.
Maar ach, u moet die oorlog
niet al te letterlijk nemen, hoor.
Met dat woord doel ik op de
emotionele sfeer tussen beide
landen", zegt commissaris Wim
van Gelder.
Maar is het eigenlijk wel nodig
om vrede te sluiten? Verkeert
Zeeland nog steeds in staat van
oorlog met Spanje? Al jaren
doet het verhaal de ronde over
deZeeuwse onwil om destijds
vrede te sluiten met Spanje.
Maar net als nu was e.en provin
cie 350 jaar geleden ook niet in
staat op eigen houtje de oorlog
te verklaren.
Op het gebied van binnenland
se politiek hadden alle zeven
provinciën als autonome ge
westen veel macht, maar bui
tenlandse politiek en zaken van
oorlog en vrede waren ook in
die tijd voorbehouden aan de
Staten-Generaal. Het waren dan
ook vertegenwoordigers van die
Staten-Generaal die in Munster
op 15 mei 1648 het vredesak
koord met Spanje bekrachtig
den.
Dat er in de delegatie van de re
publiek geen vertegenwoordiger
van Zeeland was opgenomen,
maakte niets uit: de Republiek
der Zeven Verenigde Nederlan
den zette een punt achter de
Tachtigjarige Oorlog. En of de
Zeeuwse statenleden nu hoog
of laag sprongen: de oorlog was
ookVoor hen op dat moment
voorbij.
Dus Zeeland hééft helemaal
geen oorlog met Spanje. Het
enige is dat de Zeeuwen geen
handtekening onder het officië
le vredesakkoord hebben gezet.
Dat kan commissaris Van Gel
der nu alsnog doen, maar daar
mee tekent hij geen vrede.
Hooguit biedt hij zijn excuus
aan voor het gedrag van de 'Zu
re Zeeuwen' van destijds.
Van Gelder stoort zich niet aan
deze „juridische details. Het
gaat mij veel meer om het posi
tieve verhaal richting Spanje.
De Zeeuwen hebben het ak
koord destijds niet geratificeerd.
Ik wil eens kijken of we aan die
volslagen negatieve houding
van toen een positieve wending
kunnen geven."
barcelona. ruud de v
correspondent
„Zouden wij op voet van oorlog
verkeren met een Nederlandse
provincie? Dat is echt nieuw
voor me. U maakt een grapje!"
Bij het Spaanse ministerie van
buitenlandse zaken in Madrid
weet men zich geen raad met
de vraag om een officiële reactie
op het bericht dat de provincie
Zeeland zich formeel nog steeds
op voet van oorlog met Spanje
beschouwt.
Van het Verdrag van Munster
uit 1648 hebben de Spanjaar
den gehoord en van de oorlog
tussen het Spaanse rijk en de
Republiek der Zeven Verenigde
Nederlanden bij ons beter
bekend als de Tachtigjarige
Oorlog ook. Maar dat de pro
vincie Zeeland als enige dat ver
drag uit 1648 niet heeft geratifi
ceerd, is Madrid ontgaan. Ook
het vredesvoorstel van
saris Van Gelder is niet binnen
gekomen.
„Iedereen is hier met vakan
tie. Probeert u het begin sep
tember nog eens", laat een
woordvoerster van de algemene
directie van het kantoor van de
diplomatieke informatie weten.
Ook op de Nederlandse ambas
sade in Madrid wordt verrast
gereageerd.
„Ik ben geen deskundige in
het internationale recht, maar
ik weet bijna zeker dat die
kwestie al lang is opgelost. De
bevoegdheden van dc Staten
van Zeeland lagen in 1648 heel
anders dan nu. Toen was het
blijkbaar mogelijk, dat een pro
vincie zich eenzijdig uitsloot
van internationale verdragen.
Dat kan nu echt niet meer,
hoor. Trouwens, ik denk niet
dat er in Spanje iemand over
deze zaak wakker ligt. Wij heb
ben teminste nog geen veront
ruste telefoontjes gehad."