Aanval Israël op
Zuidlibanees dorp
'Gekkenwerk, maar ook wel dapper'
Buitenland
Prille liefde leidt tot drama
Extra politie naar Genua
Vredesoverleg Bosnië
tot zondag uitgesteld
Streng maar rechtvaardig
Sociale paragraaf voor Major recept voor werkloosheid
VRIJDAG 23 JUL11993
5
Zeker 45 doden
bij gevechten in
noord-N icaragua
Spanning stijgt na offensief pro-Iraanse Hezbollah
De spanningen in het zuiden van Libanon zijn gestegen
nadat Israëlische helikopters gisteren het Zuidlibanese
dorp Jarjouh bestookten. Volgens het Israëlische leger
herbergt het dorp een basis van de pro-Iraanse beweging
Hezbollah. De actie was een vergelding voor de dood van
een Israëlische soldaat eerder op de dag.
De liefde voor zijn vriendin Kurisha is de 17-jarige Mohammed
Shamin noodlottig geworden. De jonge inwoner van Fiji kon het
niet verdragen dat zijn vriendin terug zou keren naar Groot-Brit-
tannië.
De jongen had op 16 juli geprobeerd zich te verstoppen in het
vliegtuig dat haar naar huis zou brengen. In een brief aan een
vriend had Shamin geschreven: „Ik zal zo snel mogelijk afscheid
van haar nemen op het vliegveld en dan mijn plan uitvoeren. Ik
zal me aan de wielen vastbinden en als het vliegtuig de lucht in
gaat, zal ik samen met de wielen in het onderstel worden getrok
ken."
Vijf dagen later werd Shamins zwaar verminkte lichaam ge
vonden op 30 meter afstand van het einde van de landingsbaan.
De soldaat kwam gisteren om in
de zogenoemde Israëlische vei
ligheidszone in het zuiden van
Libanon toen langs de kant van
de weg een bom ontplofte. Het
Israëlische leger probeert sa
men met het Zuidlibanese Le
ger (SLA) posities te heroveren
die onlangs door Hezbollah zijn
ingenomen. Bij de aanslag raak
ten twee soldaten van het SLA
gewond.
De aanvallen van Hezbollah
vormen onderdeel van het
grootste guerrilla-offensief sinds
maanden. Volgens Israël wil
Hezbollah hiermee een groot
scheepse tegenactie uitlokken
en een wig drijven tussen de
Arabische landen die momen
teel vredesbesprekingen voeren
met Israël. Hezbollah meent dat
een vredesregeling met Israël de
belangen van Arabische landen
en Palestijnen verkwanselt.
Via de Amerikanen heeft de
Israëlische regering Syrië ver
antwoordelijk gesteld voor het
geweld in Zuid-Libanon, omdat
Damascus de beweging steunt.
Zowel de regering van Syrië als
Libanon hebben laten weten
niet te zullen optreden tegen de
Hezbollah, omdat ze gewapend
Libanees verzet tegen een bui
tenlandse bezettingsmacht (Is
raël red.) rechtvaardig achten.
Het Israëlische leger heeft gis
teren ook tachtig zieke Palestij
nen beschoten die met een
mars naar de veiligheidszone
medische verzorging wilden af
dwingen. De tachtig behoren
tot de groep van 395 Palestijnen
die eind vorig jaar door Israël
werden gedeporteerd naar het
niemandsland tussen Israël en
Libanon. Bij de schietpartij
raakte niemand gewond.
genua «rtr
De Italiaanse regering heeft gis
teren extra politie naar de ha
venstad Genua gestuurd. De
autoriteiten hopen daarmee de
gevechten de kop in te drukken
die sinds dinsdagavond woed
den tussen allochtonen en in
woners van de Noorditaliaanse
stad. Vooral in het havengebied
zijn de spanningen flink opgelo
pen.
Zeven Noordafrikanen raak
ten in de nacht van woensdag
op donderdag gewond toen ze
door gewapende bendes wer
den aangevallen. De bendes
gingen de immigranten te lijf
met messen, stenen en stokken.
Een van de Noordafrikanen ligt
nog in het ziekenhuis nadat hij
met een ketting op het hoofd
werd geslagen.
Volgens het hoofd van de na
tionale politie, Vincenzo Parisi,
zijn de rellen in het havenge
bied een gevolg van een drugs
oorlog. Italiaanse dealers vrezen
namelijk dat zij hun lucratieve
handeltje kwijtraken aan
Noordafrikaansehandelaren.
Bij gevechten in het noorden
van Nicaragua tussen legereen
heden en voormalige leden van
het Sandinistische Volksleger
zijn zeker 45 doden gevallen en
98 mensen gewond geraakt. De
vijandelijkheden begonnen
woensdag toen leden van van
het Volksleger de stad Esteli,
150 kilometer ten noorden van
de hoofdstad Managua, pro
beerden in te nemen.
De 72-jarige Nicaraguaanse
ambassadeur in Honduras die
door de opstandelingen werd
gegijzeld toen hij voor vakantie
naar zijn vaderland terugkeer
de, is gisteren weer vrijgelaten.
Volgens legerwoordvoerder
Wheelock hebben de opstande
lingen zich gisteren terugge
trokken nadat de regering mili
taire versterking had gestuurd.
De opstandelingen, zogenoem
de recompa's, hebben uit onvre
de met het beleid van president
Chamorra de wapens opgepakt
Het Nationale Sandinistische
Bevrijdingsfront (FSLN) heeft de
aanvallen van de dissidente
Sandinisten veroordeeld.
Tirana Beren en wolven zijn een plaag geworden voor de plat
telandsbevolking van Albanië. De roofdieren hebben in de ber
gen rond de noordelijke stad Skhoder volgens Albanese kranten
dit jaar al meer dan 600 schapen gedood; Boeren en herders kla
gen erover dat hun levens gevaar lopen omdat ze geen wapens
meer mogen dragen. Vorig jaar verbood de regering particulie
ren vuurwapens te dragen om een golf van geweld na de val van
het communisme in te dammen.
Raketten in bolwerk maffia
napels De Italiaanse politie heeft vier grond-grondraketten
ontdekt in een auto die zij aanhield bij een wegblokkade bij Na
pels. Er is één arrestatie verricht. De Italiaanse autoriteiten vre
zen dat de maffia een spectaculaire aanslag beraamt om zijn ge
zag te herstellen na een serie gevoelige tegenslagen. De jongste
tegenslag was de arrestatie in Palermo gisteren van Salvatore
Cangemi. Hij werd getipt als de jnogelijke opvolger van Salva
tore „Toto" Riina, de baas der bazen van de maffia in heel Italië,
die in januari werd opgepakt.
Hooggerechtshof Nigeria buigt voor junta
Lagos* Het Nigeriaanse Hooggerechtshof heeft gisteren gewei
gerd het beroep in behandeling te nemen, dat was aangetekend
tegen het decreet van de militaire president, Ibrahim Babangida,
waarbij de presidentsverkiezingen van 12 juni ongeldig werden
verklaard. Babangida verbood ook publikatie van de uitslag van
de verkiezingen, die vrijwel zeker werden gewonnen door
Moshood Abiola. De president schreef nieuwe verkiezingen uit
voor 14 augustus.
VS helpen Witrusland
Izetbegovic eist eerst bestand
Het vredesoverleg tussen de lei
ders van Kroatië, Servië en Bos
nië is uitgesteld tot zondagmid
dag. Dat hebben de bemidde
laars Owen (EG) en Stoltenberg
(VN) gisteravond bekend ge
maakt. Aanvankelijk zou het
overleg vandaag beginnen.
Kroatië en Servië hadden toe
gezegd te komen. De Bosnische
president Izetbegovic had zijn
deelneming aan het overleg af
hankelijk gesteld van een aantal
voorwaarden, zoals de vrije
doorlating van hulpgoederen en
een bestand in de gevechten
rond Sarajevo.
Gisteren liet Izetbegovic we
ten niet naar Genève te reizen,
omdat de beschieting van de
Bosnische hoofdstad door Ser
vische mijities onverminderd
voortging. Ondanks toezeggin
gen van Servische zijde dat de
gevechten gestaakt zouden wor
den, werd de hoofdstad gisteren
zo onder vuur genomen dal
zelfs pantserwagens een rijver
bod kregen. In het totaal vielen
er volgens Radio Sarajevo zeven
doden.
De Bosniërs hebben verklaard
zondag wel naar Genève te wil
len komen, op voorwaarde dat
de Serviërs zich aan het afge
sproken staakt-het-vuren hou
den.
Kroatië heeft gisteren zijn
grenzen voor Bosnische mos
lims gesloten. Verblijfsvergun
ningen of doorreisvisa zullen al
leen nog aan Bosnische mos
Iims worden verstrekt vcror ge
zinsherenigingen of in'samen
werking met de VN-vluchtelin-
genorganisatie Unhcr.
Washington De Verenigde Staten en Witrusland (Belarus) heb
ben een verdrag ondertekend waarin Washington zich verplicht
de voormalige Sovjet-republiek te helpen om van zijn kernwa
pens af te komen. President Bill Clinton en zijn Witrussische col
lega Stanislav Sjoesjkevitsj zetten gisteren in Washington hun
handtekening onder dit akkoord.
Toch monument Berlijn-Grünewald
PORTRET: BETTY BOOTHROYD
Derde devaluatie Joegoslavische dinar
Belgrado* Klein-Joegoslavië heeft gisteren de dinar voor de der
de keer dit jaar gedevalueerd. De nieuwe wisselkoers is nu vast
gesteld op 13.600.000 dinar voor 1 dollar. De oude koers bedroeg
2.400.000 dinar. Gisteren is ook een nieuw bankbiljet van 50 mil
joen dinar geïntroduceerd, om de druk- en verwerkingskosten
van de enorme hoeveelheden papiergeld te verminderen. De in
flatie bedraagt momenteel 600 procent per maand.
FOTO TANJUC NENAD PETROVIC
Beren en wolven rukken op in Albanië
Weer zelfmoord
van Italiaanse
topindustrieel
Voor de tweede keer in een
week tijd heeft een Italiaanse
topindustrieel zelfmoord ge
pleegd, vermoedelijk in verband
met een onderzoek naar cor
ruptie. De voormalige voorzitter
van het Ferruzi-conglomeraat,
Raul Gardini, schoot zichzelf
door het hoofd in zijn huis in
Milaan.
Drie dagen geleden sloeg Ga-
briele Gagliari, de voormalige
voorzitter van de staatsolie
maatschappij ENI in de gevan
genis de hand aan zichzelf. Zijn
zelfmoord leidde tot een golf
van kritiek op het langdurige
voorarrest waaraan verdachten
in het corruptie-onderzoek zijn
onderworpen.
Zonder sociale paragraaf wil
de Britse oppositie eigenlijk
niet dat het Verdrag van Maas
tricht over de economische en
monetaire unie wordt be
krachtigd. Mèt de sociale para
graaf is hetzelfde Verdrag on
aanvaardbaar voor premier
John Major, die in Maastricht
heeft bedongen dat de para
graaf niet geldt voor Groot-
Brittannië. Major vindt de re
geling een 'economische ramp
en een recept voor werkloos
heid'.
Wat is de sociale paragraaf ei
genlijk?
De sociale paragraaf is een
protocol dat aan het Verdrag
van Maastricht is toegevoegd en
waarin de doelstellingen van
het sociale beleid van de EG
met betrekking tot verbetering
van de levens- en werkomstan
digheden in grote lijnen worden
vastgelegd. De paragraaf be
krachtigt het aparte sociale ver
drag dat in december 1989 door
11 EG-leiders (onder wie niet de
Britse premier John Major)
werd ondertekend en geeft de
Europese Commissie 'Brussel')
duidelijk omschreven bevoegd
heden om sociale wetgeving op
te leggen.
Wat betekent dat in de praktijk?
Als het Vgrdrag is geratificeerd
kunnen de ministers in de Eu
ropese ministerraad zonder in
mengingvan hun de nationale
parlementen afspraken maken
over gezondheid en veiligheid,
werkomstandigheden, raadple
ging van werknemers, gelijke
behandeling v
vrouwen wat betreft werkgele
genheid en arbeidsvoorwaarden
en de bescherming van gepen
sioneerden en werklozen. Bij
eenstemmigheid kunnen voor
schriften worden uitgevaardigd
over zaken als sociale zeker
heid, afvloeiingsregelingen, col
lectieve vertegenwoordiging, ar
beidsvoorwaarden, werkom
standigheden voor werknemers
van buiten de EG en banen-
scheppende projecten.
Wat zouden Britse werknemers
hiermee winnen?
Voorstellen die uit de sociale
paragraaf voortvloeien, zijn on
der andere dat zwangere vrou
wen recht krijgen op 14 weken
zwangerschapsverlof met door
betaling van salaris op ziekte-
geld niveau, vergeleken met de
huidige Britse regeling van zes
weken verlof tegen 90 procent
van het salaris en twaalf welcen
tegen een gekorte uitkering.
Verder: een werkweek van
maximaal 48 uur waar Groot-
Brittannië overigens de eerste
tien jaar niet aan hoeft te vol
doen; een plan om part-time en
tijdelijke werknemers die ten
minste acht uur per week wer
ken dezelfde arbeidsrechten
sociale zekerheid en contractu
ele voordelen te geven als full
time werknemers; controle op
het aantal uren dat schoolgaan
de kinderen werken.
Waarop heeft de sociale para
graaf geen betrekking?
Het salaris, het recht van ver
eniging, het stakingsrecht en
het recht op uitsluiting. In te
genstelling tot wat de Britse re
gering eerder heeft beweerd, zal
de sociale paragraaf geen in
vloed hebben op de uitgebreide
vakbondswetgeving die de Con
servatieven in de laatste tien
jaar hebben geïntroduceerd.
Waarom is de sociale paragraaf
ingesteld?
Om de werkomstandigheden
in de landen van de Europese
Gemeenschap niet te ver uiteen
te laten lopen. Daarmee wordt
voorkomen dat bedrijven om
aan dec strenge sociale wetge
ving in de ene lidstaat te ontko
men in dat land de deuren slui
ten, om ze elders binnen de EG
waar de regels soepeler zijn te
openen.
Haar taak wordt wel vergeleken
met die van een schooljuffrouw
op een instituut voor moeilijk
opvoedbare kinderen. Het gaat
Betty Boothroyd niet slecht af.
Haar klas bestaat uit 650 Lager
huisleden, van wie de meesten
uitsluitend in het eigen stemge
luid zijn geïnteresseerd. Weini
gen zijn echter opgewassen te
gen Madame Speaker'.
De 63-jarige is streng maar
rechtvaardig. Toen een rumoe
rig Lagerhuislid weigerde in te
binden, waarschuwde ze hem
met een zinspeling op haar eer
dere carrière als danseres: „Kijk
uit jij, ik weet hoe ik een karate
trap moet uitdelen."
Maar voor 'Mevrouw de Voor
zitster', die gisteravond bij de
eerste stemming in het Lager
huis de beslissende stem moest
uitbrengen en tegen haar eigen
Labour-partij stemde, staan de
belangen van diezelfde Lager
huisleden voorop. Deze week
opende ze het vuur op het Brit
se Hooggerechtshof, dat zich
wil bemoeien met 'Maastricht'.
Reden voor de aanval was een
besluit van het Hooggerechts
hof om de rechter te laten uit
maken of de in het Lagerhuis
gevolgde procedure ter be
krachtiging van het verdrag juist
is geweest. Betty Boothroyd zag
hierin een terugkeer naar de tijd
van voorde Glorious Resolution
toen de koning naar believen de
wil van het parlement negeerde.
Wat voor de Fransen de Franse
Revolutie was, was voor de Brit
ten de Burgeroorlog en de Glo
rious Revolution. De burgeroor
log begon in 1642 met vijande
lijkheden tussen legers van het
parlement en de strijdmacht
van de koning. De strijd eindig
de zeven jaar later met de exe
cutie van de koning. Hoewel de
Stuarts later toch weer op hun
troon belandden, was het pleit
definitief beslecht in het voor
deel van hgt parlement.
In 1688 werd de koning ge
dwongen een Bill of Rights Xe
ondertekenen die de fameuze
woorden bevatte: „De vrijheid,
van spreken en debat in het
Betty Boothroyd: 'Madame Spea
ker'. FOTO PRESS ASSOCIATION
parlement mag niet worden be
let of in twijfel getrokken door
enig hof of op enige plaats bui
ten het parlement." I let was de
ze episode waarnaar Betty
Boothroyd deze week verwees.
Met haar harde opstelling heeft
Betty Boothroyd zich impopu
lair gemaakt bij sommige hoog
waardigheidsbekleders, en het
is dan ook niet vreemd dat deze
maand een roddelcampagnc te
gen haar op gang kwam. Onder
meer had ze, zo viel in de bou
levardpers te vernemen, het
aanbod van een gratis vakantie
op Cyprus geaccepteerd.
Betty Boothroyd verwaardigde
zich niet op de roddel in te
gaan, maar enkele Lagerhuisle
den onthulden de ware toe
dracht van de zaak. Mevrouw
Boothroyd, zo zeiden ze, gaat al
jaren met vakantie naar Cyprus
en heeft bij een van die bezoe
ken toegezegd een hotel te zul
len openen. Ja, ze zal in dat ho
tel verblijven, maar ze betaalt
alle kosten zelf. De roddelcam
pagne, waarschijnlijk geïnsti
geerd door de regering, stierf
een vroege dood.
londen cees van zweeden
correspondent
berlijn De Duitse Bundesbahn zal een deel van de pferrons van
het station Berlijn-Grünewald ombouwen tot monument ter
herdenking van de jodenvervolging. Vanaf dit station, dat de
Bundesbahn wil slopen om plaats te maken voor een remise,
werden in de Tweede Wereldoorlog zo'n 36.000 Berlijnse joden
naar de vernietigingskampen getransporteerd. Tegen de sloop
was deze week protest aangetekend door de joodse gemeen
schap.
Python wurgt Amerikaans jongetje
commerce city Een 15-jarige jongen uit Commerce City in de
Amerikaanse staat Colorado is gewurgd door een 3,5 meter lan
ge en 35 kilo zware python, het huisdier van zijn broer. De jon
gen had slangebeten over zijn lichaam en sectie wees uit dat hij
gestikt was. Pythons wurgen hun prooi voordat zij proberen
hem in zijn geheel te verslinden, maar volgens de politie waren
er geen aanwijzingen dat de slang de jongen had willen opeten.
RAF-lid onthult identiteit tipgever
berlun De óp 27 juni in Bad Kleinen gearresteerde RAF-terro-
riste Birgit Hogefeld heeft elke twijfel over de identiteit van de
vermeende infiltrant uit de weg geruimd.Klaus Steinmetz is
een politiespion. Hij heeft de geheime diensten op ons spoor ge
bracht. Zonder zijn verraad zou Wolfgang (Grams, red.) nog le
ven en zouden wij beiden nog in vrijheid zijn", zo schrijft Hoge
feld aan de links-alternatieve Berlijnse krant taz. Steinmetz had
begin deze week gezworen dat hij niet voor de politie had ge
werkt. Hogefelds verklaring staat hier haaks op. Ze noemt het
verhaal van de infiltrant een 'leugenconstructie'.
Omringd door Nederlandse VN-militairen en medewerkers van Artsen zonder Grenzen bekijkt Pronk het Kosevo-ziekenhuis in Sarajevo.
FOTO ANP HANS STEINMEIER
sarajevo maurice wilbrink
verslaggever
Onverstoorbaar loopt Jan Pronk, minister
van ontwikkelingssamenwerking, tussen de
gebouwen van het Kosevo-ziekenhuis door,
terwijl de beschietingen plotseling verhevi
gen. Geratel van machinegeweren en harde,
doffe klappen weerklinken in dit zeer
kwetsbare stukje Sarajevo. „Ik vind het ei
genlijk gekkenwerk", zegt een Nederlandse
VN-officier. „Maar ja, het is ook wel dapper
van hem."
Pronks missie komt op een precair mo
ment. De veiligheid in de Bosnische hoofd
stad is minimaal. De bewindsman moet
aan de rand van Sarajevo enkele uren
wachten voordat de stad wordt vrijgegeven
door Unprofor, de VN-macht. Als de bom
bardementen even verminderen, mag de
pantserwagen met Pronk aan boord op weg
naar het ziekenhuis dat hij zo graag *wil
zien.
De Serviërs zijn op de hoogte van Pronks
beqpek, menen VN-militairen. En de Servi
sche1 sluipschutters kunnen hem vanuit de
heuvels zeer goed in het vizier houden, ze
hebben een perfect overzicht. Als een kogel
langs iemands hoofd fluit, dan is dat ook zo
bedoeld.
Pronk wil zich intussen niet teveel met
dat soort details bezighouden. Nadat hij de
beruchte 'Sarajevo-landing' heeft gemaakt
waarbij de piloot zijn toestel in een soort
vrije val op het vliegveld laat neerkomen
om zo min mogelijk kwetsbaar te zijn voor
vijandelijk vuur is hem duidelijk dat hij
een onrustig dagje heeft getroffen. „De af
gelopen dagen waren warm en vrij kalm",
legt de Nederlandse majoor Niessen uit. Nu
is het fris en luidruchtig: de zwaarste be
schietingen sinds weken.
Bij Artsen zonder Grenzen wordt de mi
nister gewezen op de zeer gevaarlijke lig
ging van het grote Kosevo-ziekenhuis, waar
vlakbij de linies dagelijks tweeduizend
mensen worden behandeld. Ziekenhuisdi
recteur Kadic schetst de wurggreep waarin
zijn ziekenhuis langzaam maar zeker stikt.
„We hebben tijdens het beleg al 176 directe
treffers gekregen. Zes gespecialiseerde art
sen zijn daarbij omgekomen. We hebben
geen stromend water en een enorm tekort
aan dieselolie waardoor ook onze stroom
voorziening erg slecht is."
De Nederlandse minister heeft Kadic ver
der weinig concreets te biéden. Kadic zou
graag een vliegtuiglading met steriel gaas
willen hebben, 'want we verbruiken hier
6000 vierkante meter gaas per dag'. Pronk
zegt toe dat hij op ieder niveau de nood
kreet van de Kosevo-staf zal laten weerklin
ken. Meer kan hij niet doen.
