Actie tegen 'godsdienstwet'
Verwachte nieuwe encycliek
'zelfmoord voor RK Kerk'
Kerk Samenleving
RK Kerk viert Heilig Jaar in Santiago de Compostela
VRIJDAG 23 JUL11993
REDACTIE: DICK VAN D
BUITENLAND KORT
Bougainville
De Wereldraad van Kerken
heeft de blokkade van het
eiland Bougainville door
Papoea-Nieuw-Guinea ver
oordeeld. Als gevolg van de
blokkade lijden tienduizen
den mensen honger. Ook is
de medische verzorging
volstrekt onvoldoende. Een
delegatie van de Wereld
raad heeft gesproken met
vertegenwoordigers van de
zogenaamde 'interim rege
ring' van Bougainville, met
hulporganisaties en vluch
telingen. Wegens de 'totale
blokkade' door de marine
van Papoea-Nieuw-Guinea
is het eiland zelf niet te be
reiken.
Investeringen
De Anglicaanse Kerk heeft
door verkeerde beleggingen
bijna 500 miljoen pond (cir
ca 1,5 miljard gulden) ver
loren. De commissie die het
vermogen van 2 miljard
pond (5,8 miljard gulden)
beheert, heeft ernstige fou
ten heeft gemaakt. Dat
blijkt uit een rapport, dat
op verzoek van aartsbis
schop George Carey van
Canterbury tot stand kwam.
Sinds 1989 is de waarde van
het bezit met 750 miljoen
pond verminderd. Dit is
grotendeels te wijten aan
riskante investeringen en
verder aan de slechte eco
nomische situatie in Enge
land. Het bezit van de Kerk
dient voornamelijk om de
tractementen en de pen
sioenen van de bijna 20.000
actieve en gepensioneerde
priesters te betalen.
Keulse Verklaring
De behoudende aartsbis
schop van Salzburg, Georg
Eder, heeft de benoeming
tegengehouden van dr. Ar
no Anzenbacher tot hoogle
raar aan de theologische fa
culteit van Salzburg. De
Oostenrijker Anzenbacher
(53), hoogleraar sociale
ethiek en katholieke theolo
gie aan de universiteit van
ae Duitse stad Mainz, was
door het bestuur van de fa
culteit als enige kandidaat
voorgedragen. Anzen
bacher brengt het aartsbis
schoppelijk veto in verband
met zijn handtekening on
der de Verklaring van Keu
len. In deze verklaring de
den meer dan 150 theolo
gen in 1989 een scherpe
aanval op het beleid van
paus Johannes Paulus II.
Monument
De joodse gemeenschap in
Duitsland en de Bundes-
bahn hebben hun conflict
over de toekomst van het
station Berlijn-Grünewald
bijgelegd. De Bundesbahn
kondigde afgelopen maan
dag aan vier van de vijf per
rons van het station te slo
pen om er een grote remise
te bouwen. Vanaf de per
rons zijn tussen 1941 en
1945 ongeveer 36.000 Ber-
ijjnse joden naar de vernie-
tigingskampen gedepor
teerd. De spoorwegen hou
den vast aan hun plan de
remise te bouwen, zei di
recteur Heinz Dürr van de
Bundesbahn na een ont
moeting met de voorzitter
van de Centrale Raad van
de Joden in Duitsland, Ig-
natz Bubis. Een deel van ae
perrons zal echter worden
omgebouwd tot monument
ter herdenking van de jo
denvervolging. Dit monu
ment zal voor het publiek
toegankelijk zijn. Bubis is
met het voorstel van Dürr
akkoord gegaan.
Stichting Oost-Europa Zending dringt aan op veto Jeltsin
De stichting Oost-Europa Zending is een actie begonnen
tegen de nieuwe wet in Rusland die evangelisatiewerk
door buitenlanders verbiedt. President Jeltsin moet deze
'door het parlement gejaagde' wetswijziging met een ve
to tegenhouden.
krimpen aan de lek anpvoerd door christelijke buiten
landse organisaties. Oost-Euro-
De wet blokkeert volgens de pa Zending, met vijf medewer-
christelijke stichting in feite elke kers in Rusland, houdt zich vol-
humanitaire activiteit, uitge- gens een woordvoerder uitslui
tend bezig met humanitaire
hulp.
De stichting schrijft in een
brief aan Jeltsin, die binnenkort
zijn handtekening onder de wet
moet zetten, dat de wetswijzi
ging een aantasting is van de
vrijheid van meningsuiting en
de godsdienstvrijheid. Zij roept
andere christelijke organisaties
op een soortgelijk protest te la
ten horen.
Volgens Oost-Europa Zending
is er sprake van een complot
van oude communistische bu
reaucraten en religieuze groe
peringen die nauw met het ou
de regime hebben samenge
werkt. Het tijdstip voor de wets
wijziging is 'uiterst geraffineerd'
gekozen: „Juist in de zomerpe
riode is er weinig politiek tegen
spel te verwachten."
Vertegenwoordigers van bui-
rome eelco v
Paus Paulus VI presenteerde 25
jaar geleden de encycliek Hu-
manae Vitae. Het document on
derwees de gelovigen dat seksu
aliteit alleen is toegestaan aan
getrouwde paren en gericht
moet zijn op de voortplanting.
Anti-conceptiemiddelen wer
den categorisch verboden.
Hoewel het protest binnen de
kerk en onder de gelovigen toe
neemt tegen het 'dictaat van
Rome', heeft paus Johannes
Paulus II een nieuwe encycliek
klaar die de regels van Humani-
tae Vitae, evenals het principe
van de onfeilbaarheid van de
paus, bevestigt.
De encycliek moet 'Veritas
Splendor' (Schitterende Waar
heid) gaan heten. Het docu
ment is al geruime tijd gereed,
maar paus Johannes Paulus II
aarzelt met de presentatie van
wege de te verwachten kritiek
die het zal ontlokken. Sommige
theologen flienen zelfs dat de
encycliek helemaal nooit het
daglicht zal zien - wat een uni
cum zou zijn voor de rooms-ka-
tholieke kerk. Of de encycliek
uit zal komen of niet, het beleid
van de conservatieve Poolse
paus, wordt door velen be
schouwd als een vorm van zelf
moord van de rooms-katholieke
kerk.
Vooral in Noordeuropese lan
den en de Verenigde Staten
wordt aangedrongen op hervor
mingen binnen de kerk. De
vooraanstaande Duitse theo
loog Norbert Greinacher, die
zichzelf omschrijft als een con
servatieve katholiek, zegt in de
Italiaanse krant La Republica
dat er sprake is van een morele
dictatuur van de paus.
„De paus wil opnieuw zijn
onfeilbaarheid onderstrepen en
niet alleen in algemene zaken
die de moraal betreffen of de
tien geboden. De paus zegt,
zich baserend op het natuur
recht, dat zijn mening over de
natuur van de mens, de seksua
liteit, de wereld, de familie en
het huwelijk etc, onfeilbaar is.
De nieuwe encycliek zal de re
gels van de Humanitae Vitae,
die onder meer stelt dat anti
conceptiemiddelen tegen de
natuur indruisen, ideologisch
legitimeren en dus versterken",
aldus Greinacher.
Greinacher, maar hij niet al
leen, meent dat het beleid van
de paus rampzalige gevolgen
heeft en dat alleen een nieuwe
paus, door middel van een soort
culturele revolutie, het tij kan
keren. De theoloog zegt dat de
kerk een absolute monarchie
geworden, is, terwijl die vorm
overal in de wereld is verdwe
nen. Hij pleit voor meer demo
cratie - 'in de eerste eeuwen van
de geschiedenis van de kerk
werden pausen, bisschoppen en
piesters gekozen' - afschaffing
van het celibaat, en toelating
van vrouwen tot geestelijke
ambten.
Thomas R. Fox, redacteur van
het Amerikaanse blad Nathional
Catholic Report, meent net als
Greinacher dat deze hervormin
gen niet indruisen tegen de ker
kelijke leer, maar daarentegen
de kerk een stuk geloofwaardi-
santiago de compostela
De Rooms-Katholieke Kerk kent drie heilige
steden: Jeruzalem in het land waar de Heer
werkte, Rome, waar Petrus en Paulus zijn
begraven, en Santiago de Compostela in het
noordwesten van Spanje, waar volgens de
legende de stoffelijke resten zijn begraven
van Jacobus, de zoon van Zebedeüs.
Als de naamdag van Jakobus, 25 juli, op de middelste zuil
een zondag valt, roept de RK Kerk een heilig ria aan te raken, op het graf
jaar uit. De laatste maal, in 1982, kwamen te bidden en een volle aflaat
ongeveer zes miljoen pelgrims naar Santia- den te verdienen. Hij krijgt de Jakobsschelp
go. Dit jaar (komende zondag is het 25 juli) als teken dat hij de pelgrimstocht heeft vol-
worden er zelfs negen miljoen verwacht. bracht.
Bij aankomst in Santiago gaat de pelgrim
eerst naar de kathedraal om met zijn hand
het Portico de la Glo-
de apostel
zijn
tenlandse kerken hebben Jeltsin
afgelopen woensdag eveneens
opgeroepen de wet niet te teke
nen. Zij vrezen dat de deur naar
beperking van rechten en vrij
heden van de Russische burgers
wordt opengezet, aldus Michail
Koelakov, secretaris van de Rus
sische afdeling van de interna
tionale associatie voor gods
dienstvrijheid.
Paus Johannes Paulus II heeft een nieuwe encycliek gereed. Of het document ooit zal worden gepresenteerd,
is nog maar de vraag. foto epa
ger zullen maken. Fox schreef
een felle brief in de New York
Times, waarin hij het beleid van
Rome aan de kaak stelt. Volgens
Fox worden de rigide regels van
de Humanae Vitae door veel
priesters en theologen afgewe
zen en negeert 90 procent van
de bevolking ze geheel. Het ho
ge kader houdt echter vast aan
het 'dictaat van Rome', waar
door het zijn eigen geloofwaar
digheid ondergraaft en de gelo
vigen aanzet tot twijfel omtrent
andere religieuze kwesties.
Braziliaanse
bisschop te gast
in Zoeterwoude
zoeterwoude
De Braziliaanse bisschop
mgr. J. Postma brengt ko
mende zondag een bezoek
aan de Zoeterwoudse paro
chie Sint Jans Onthoofding.
Hij is hier de gast van pas
toor B. van der Plas, met
wie hij samen op het klein
seminarie in Hageveld en
het groot-seminarie in War
mond heeft gezeten'. Post
ma en Van der Plas gaan
de pontificale Hoogmis van
9.30 uur in de Sint Jan aan
de Zuidbuurtseweg.
Na enkele jaren als kape
laan in Weesp te hebben
gewerkt, vertrok Postma
naar Brazilië waar een groot
tekort aan priesters was. La
ter werd hij benoemd tot
bisschop van Garihuns, in
het noorden van het land
en niet ver van Recife, de
toenmalige zetel van de be
kende bisschop Dom Hel
der Camara. De parochies
van Postma liggen in een
arme streek, waar vaak gro
te droogte heerst. Het wer
ken is hier voor de bisschop
verre van eenvoudig. Hij
werd al een keer met de
dood bedreigd en overleef
de alleen al in de afgelopen
maanden twee roofoverval
len.
De laatste keer dat pas
toor Van der Plas zijn stu
diegenoot zag, was vijf jaar
geleden. Van der Plas was
toen pastoor in Noordwij-
kerhout en hij bezocht met
enkele van zijn parochia
nen de bisschop in zijn
werkgebied.
Na de mis
Zoeterwoude heeft
schop Postma
ting met vertegenwoordi
gers van een aantal organi
saties in de parochie Sint
Jans Onthoofding. Hij ver
trekt op 5 augustus weer
naar Noord-Brazilië.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: te Hellendoorn: R.J.
Perk te Spannum-Edens en
Kubaard.
GEREFOMEERDE KERKEN
Beroepen: te Nijeveert: drs.
K.D. van den Hout te Ter Apel.
GEREFORMEERDE GEMEEN
TEN
Bedankt: voor Oosterland: C.A.
van Dieren te Stolwijk.
HEINZ
z/ezom/jaj
koffers staam
&£patccr /k&a
<?f vaêcant/sf
COLOFON
Leidsch Dagblad, uitgave
van Dagbladuitgever^ Damlate bv
DIRECTIE J. de Vries. G P Arnold (adp;
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Mapor. Fra
Nypels. Henk van
HOOFDKANTOOR
Telefoon 071-356230.
:r Post (ad/).
ma.-vri|. van 8.30-
ABONNEMENTEN*
Tel. 071-128030 bi,
per kwartaal
per kwartaal (post)
permaand
HET WEER
ROB GROENLAND
Kleine lichtpuntjes
Onze regio kwam er gisteren duide
lijk het beste vanaf. Vanuit de
weersatelliet op 36.000 kilometer
boven het aardoppervlak was een
grotendeels bewolkt West-Europa
te zien, uitgezonderd enkele kust
gebieden zoals een strook van Rot
terdam naar Alkmaar, waar de cu-
mulusbewolkingduidelijk in de
minderheid was. Deze tijdelijke
adempauze hadden we te danken
aan een rugje van hogedruk waar
van de as om 14.00 uur boven het
oosten van Engeland lag. In de
vooravond arriveerde deze rugas
over de Nederlandse kust en wie
toen goed de lucht bestudeerde,
kon daarin alweer nieuwe wolken
lagen zien verschijnen. Dit waren
voornamelijk nog stroken met
schaapjesbewolking (altocumulus)
die het proces van warmte-advectie
in de bovenlucht verraadde.
Met de vakterm warmte-advectie
wordt bedoeld: het transport van
warmte met de stroming. In het ge
val van gisteravond hadden we te
maken met het opglijden van war
me lucht in de bovenlucht. De bo
venluchtwinden zorgden op dat
moment voor het transport van
warmte uit het westen. Dit opglij
den van warme lucht wordt ge
stuurd door een lagedrukgebied
ten westen van Ierland. Uiteinde
lijk komt de warme lucht aan de
grond ook goed door en dit is het
punt waarop we in de meteorologie
spreken van een warmtefrontpas-
sage. Dit front arriveerde vanmor
gen voor de kust met een hoop be
wolking en een spat regen. Deze
middag en de komende avond ko
men in het gebied achter het
warmtefront genaamd; de warme
sector. Hierin kan de luchttempe
ratuur tot 20-23 graden oplopen
en met wat zon erbij kan dan even
het slechte zomerweer worden ver
geten.
De warme sector wordt morgen
middag afgesloten door een kou
front. De grote hamvraag is het
tijdstip van passage. Het meest
waarschijnlijke tijdvak waarin het
koufront de Nederlandse kustlijn
passeert, is aan het einde van de
ochtend. Met enige mazzel komen
er in de loop van de middag opkla
ringen van de Noordzee binnen en
kan het buiten ondanks de stevige
westenwind vrij vriendelijk aan
doen. Mocht het front verder ver
tragen, bijvoorbeeld door golfvor-
ming, dan blijft de zaterdagmiddag
bewolkten regenachtig. In ieder
geval kan het voor het front uit nog
warm worden met maxima van 21-
23 graden. De zondag lijkt een fris
se en koele dag te gaan worden
met naast opklaringen ook enkele
buien, een voorbode van het weer
voor volgende week.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Bewolkt, morgen ook kans
op wat zon. Op de meeste
plaatsen van tijd tot tijd
regen, vandaag in Enge
land meest droog. Maxima
vandaag van 16 graden
25 graden
morgen vooral in Engeland
en Wales wat lagere tem
peraturen.
.België en Luxemburg:
Vandaag vooral in de mid
dag
en meest droog. Morgen
meest bewolkt en later op
de dag kans op regen of
onweer. Maxima van
graden langs de kust
rond 23 graden
Midden-Frank-
Noord- e
rijk:
Perioden
mandië ook wolkenvelden. Vandaag vrij
wel overal droog, morgen in het noord
westen wat regen, elders aan het eind
van de dag kans op een onweersbui.
Middagtemperatuur vandaag langs de
kanaalkust rond 20 graden, elders rond
26 graden; morgen op veel plaatsen iets
Portugal en Madeira:
Portugal: Overwegend zonnig. Warm
met maxima aan de kust van ongeveer
30 graden,.in het binnenland plaatselijk
tegen de 40 graden. Madeira: Perioden
Droog. Middagtemperatuur ongeveer 25
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje.- Zonnig. Middagtemperatuur
aan de Golf van Biskaje tussen de 25 en
30 graden, aan de Costa's tussen de 30
en 35 graden en in het binnenland
plaatselijk tegen de 40 graden. Canari
sche Eilanden: Zonnig, aan de noordzij
de van de eilanden enkele wolkenvel
den. Middagtemperatuur rond 30 gra-
Marokko en Tunesië:
Marokko: Overwegend zonnig. Aan de
stranden droog, landinwaarts kleine
kans op onweer. Middagtemperatuur
westkust rond de 30 graden, bij
wegend zor
30 graden.
Zuid-Frankrijk:
Vrij zonnig. Morgen in de loop van dag
kans op een onweersbui. Maxima van
25 graden bij de westkust tot rond 33
graden aan de Cöte d'Azur.
Mallorca en Ibiza:
Flinke perioden met zon en droog. War
mer, met morgen maxima rond 34 gra-
Italië, Corsica en Sardinië:
Vrij zonnig en vrijwel overal droog. Maxi
ma meest tussen de 28 en 31 graden.
Griekenland en Kreta:
Zonnig. In het noorden van het Griekse
vasteland vandaag misschien een on
weersbui. Op de eilanden in de Egeïsche
Zee van tijd tot tijd een stevige noorde
lijke wind. Middagtemperatuur langs de
kust en op de eilanden rond 30 graden,
op het Griekse vasteland plaatselijk 35
graden.
Turkije en Cyprus:
Zonnig. In het Turkse binnenland kleine
kans op een onweersbui. Middagtempe
ratuur langs de kusten 30 graden of iets
hoger, in het binnenland flink hoger.
Duitsland:
In het noorden op beide dagen wolken
gen geregeld zon met aan het einde van
de dag kans op onweer. Middagtempera
tuur van 20 graden in Sleeswijk-Hol-
stein tot zo'n 27 graden ten zuiden van
de Main.
Zwitserland:
Perioden met zon. Morgen aan het eind
van de dag misschien plaatselijk on
weer. Middagtemperatuur ongeveer 28
graden, vandaag in het noorden nog iets
lager."
Oostenrijk:
Overgang naar droog en vrij zonnig weer.
Geleidelijk warmer, met morgen maxima
rond 28 graden.
Neerslagkans
Mimmumtemp.
Middagtemp.
ZATERDAG 24 JULI 1993
Zon op "^OS3"?6* Zon onder 21.40
Maan op 12.35 Maan onder23.25
Waterstanden Katwijk
Hoog water 07.20 19.50
Laag water 03.06 15.15
n 22 JULI 20 ui
w5 21 10 0 1
Viissmgen licht bew.
.Bordeaux
Brussel
Cyprus
nno5 23 13 0.5
lotarno
Londen
Mallorca licht bew
München half bew
Stockholm half bew.
New Orleans zwaarbew.
New York half bew.
22 17
32 23
27 21