Bijna geen reis meer te koop
'Leraren moeten af en toe even onbereikbaar zijn'
Binnenland
Agenten niet vervolgd
voor dood door schuld
Vijftig miljoen gulden voor nieuwe rivieroevers
Dode moest
terechtstaan
Over naturalisatie is te weinig bekend
WOENSDAG 21 JULI 1993
3
Man licht bank voor zeven ton op
Rotterdam Een 64-jarige Nederlander die in België woont, heeft
bekend een Rotterdamse bank voor 700.000 gulden te hebben
opgelicht. De man, die ondertussen weer op vrije voeten is, had
in het Brabantse Roosendaal een groothandel in vlees en slacht
afval. Hij vervalste facturen, ging ermee naar de bank die voor
de incasso zou zorgen en vroeg om een miljoen gulden. Hij
kreeg een voorschot van bijna zeven ton. Maar toen de bank het
geld wilde incasseren bij de bedrijven, die waren gevestigd in
België, Engeland, Frankrijk en Spanje, bleek dat zij niet wilden
betalen omdat zij helemaal geen goederen bij de verdachte had
den besteld.
Andriessen regeert in z'n uppie
den haag Minister Andriessen regeert deze week heel Neder
land. De minister van economische zaken vervangt al zijn va
kantievierende collega's. Volgende week neemt minister Pronk
het estafettestokje over en de week daarna minister Dales. Daar
na doet Andriessen het nog een weekje totdat op 16 augustus
het kabinet weer met zijn besprekingen over de begroting be
gint. Minister Andriessen was ook 'vakantieminister' toen drie
jaar geleden Irak Koeweit binnenviel.
Zes jaar voor verkrachting en inbraak
alkmaar De rechtbank in Alkmaar heeft gisteren een 21-jarige
en een 22-jarige man wegens verkrachting, inbraken met geweld
en zware mishandeling veroordeeld tot zes jaar celstraf. De
rechtbank rekende het de mannen zwaar aan dat zij bij een in
braak in een flat in Alkmaar de bewoonster hebben verkracht. In
juli vorig jaar ondernamen de mannen een strafexpeditie tegen
een Alkmaarder wegens een huurgeschil. Daarbij probeerden zij
hem met een stofzuigerslang te wurgen. Toen dat niet lukte,
hebben zij de man zo zwaar mishandeld dat hij zijn milt moet
'Meldpunt ritueel misbruik onnodig'
den haag Minister d'Ancona (welzijn) vindt een meldpunt voor
kinderen die ritueel misbruikt zijn vooralsnog niet nodig. De
huidige meld- en hulpdiensten kunnen vragen op dit gebied
goed opvangen. Volgens d'Ancona is er bovendien nog onvol
doende bekend over deze stelselmatige kindermishandeling in
ons land. Daarom wordt in september een conferentie over dit
onderwerp gehouden. Dat antwoordt de minister op vragen van
Tweede Kamerleden van CDA, PvdA, WD, D66 en RPF. Aanlei
ding voor de vragen was een TV-zending van NOVA eind juni
over ritueel misbruik van kinderen.
Smit-Tak gaat U-boot bergen
Rotterdam Het Rotterdamse bedrijf Smit-Tak gaat begin augus
tus in het Kattegat bij Denemarken een Duitse U-boot uit de
Tweede Wereldoorlog bergen. Het gaat om de U 534 die aan het
einde van de oorlog door de geallieerden tot zinken werd ge
bracht. De bergers rekenen erop dat het wrak, dat op een diepte
van 62 meter ligt, historische kostbaarheden herbergt. Op
drachtgever is een Deens weekblad. De bedoeling is dat het ge
borgen wrak wordt tentoongesteld m een museum dat speciaal
daarvoor wordt gebouwd.
SLM'er vast wegens smokkel cocaïne
Amsterdam Op Schiphol is gistermorgen een 41-jarige Suri
naamse boordwerktuigkundige gearresteerd, nadat in zijn baga
ge circa drie kilo cocaïne was gevonden. De man kwam met een
gecombineerde vlucht van de Surinaamse luchtvaartmaatschap
pij SLM en de KLM uit Paramaribo. Hij viel door de mand toen
zijn bagage werd gecontroleerd.
Weduwe Köksal stapt naar gerechtshof
roermond anp
De politiemensen die betrokken
waren bij de arrestatie van de
Turk Huseyin Köksal, die in ja
nuari in een Venlose politiecel
overleed, worden niet strafrech
telijk vervolgd wegens dood
door schuld of het in hulpeloze
toestand achterlaten van Köks
al. Dat heeft de hoofdofficier
van justitie mr. W. Zeyl gister
middag bekend gemaakt. Wel
wordt één brigadier vervolgd
voor mishandeling.
Zeyl baseert zich op rappor
ten van een neurochirurg en
een neuroloog uit Groningen.
Ze kwamen tot de conclusie dat
Köksal is overleden aan een
hersenbloeding. De bloeding
werd veroorzaakt door scheu
ring van een waarschijnlijk aan
geboren verwijding van een
hersenslagader.
De artsen achten het „moge
lijk doch niet waarschijnlijk"
dat Köksal was blijven leven als
er tijdig medische hulp was in-
Na half augustus is aanbod van vakanties naar de zon weer beter
Het is moeilijk voor de komende drie, vier weken een reis
naar een zonnig land te boeken. Tegenover een vraag
van vierduizend reizen per dag, staat een aanbod van
een krappe driehonderd. Directeur Couvreur van de Ver
eniging van ANVR Reisorganisatoren adviseert: ,Wie nog
keuze wil hebben, moet voor vertrek na half augustus
boeken."
enschede cppdoordat veel mensen te lang
hebben gewacht met boeken.
Dat reisbureaus niet aan de Onzekerheid over de economi-
vraag kunnen voldoen, komt sche situatie zou vaak tot uitstel
volgens de ANVR-directeur van de beslissing over de vakan
tie hebben geleid. Maar op ba
sis van het zwakke voorseizoen
hadden de touroperators hun
reisaanbod al beperkt. „Ze kun
nen het zich niet veroorloven in
het hoogseizoen met overcapa
citeit te zitten en bijkopen kan
nu niet meer. Er is nog maar
mondjesmaat wat beschikbaar.
Het aantal last-minute-reizen is
zeer beperkt en ze gaan meestal
ook nog tegen normale prijzen
weg", aldus Couvreur.
De vraag naar zomerreizen is
pas vorige maand goed op gang
gekomen. In het
klaagden de reisorganisatoren
nog steen en been. Eind mei lag
het aantal boekingen nog vijf
procent onder het niveau van
vorig jaar. Vooral de vliegreizen
scoorden heel slecht: er was
sprake van een daling van zes
tien procent.
In juni kwam de ommekeer.
De eerste drie weken van de vo
rige maand steeg het aantal
boekingen met 21 procent. De
vliegreizen schoten zelfs met
dertig procent omhoog. Top
pers zijn Turkije en Griekenland
met respectievelijk plus 51 en
plus 41 procent.
Ook deze maand verwachten
de reisorganisatoren flink hoger
uit te komen dan een jaar gele
den. Toch zal deze 'inhaalslag'
niet voldoende zijn om het
slechte voorseizoen goed te ma
ken, verwacht Couvreur. „Per
saldo denken wij uit te komen
op min vijf of zes procent".
geschakeld. Volgens de hoofd
officier is er geen verband aan
getoond tussen het gewelddadi
ge politie-optreden en het over
lijden van Köksal.
Köksal werd op 19 januari
aangehouden voor dronken rij
den. Volgens ooggetuigen ge
bruikte de politie bij de aanhou
ding veel geweld. Daarbij waren
een agent en een brigadier be
trokken. De agent wordt niet
vervolgd omdat zijn aandeel
volgens de hoofdofficier „ge
ring" was. Bovendien zou hij
onder invloed staan van de veel
oudere en meer ervaren briga
dier. Het overlijden veroorzaak
te grote opschudding in de
Turkse gemeenschap in Venlo.
De advocaat van de weduwe
van Köksal, mr. G. Knoops,
heeft aangekondigd dat hij vóór
15 augustus een klacht indient
bij het gerechtshof in Den
Bosch. Hij wil dat een „neutrale
instantie alle feiten nog eens
kritisch bekijkt."
FOTO HANS VAN WEEL
leeuwarden cpp
Voor het gerechtshof in
Leeuwarden moest gisteren in
hoger beroep een 47-jarige in
woner van Wijster terechtstaan
die, zo bleek tijdens de zitting,
al twee maanden dood was. Dat
de dode een oproep kreeg, is
volgens de wet correct. Een
rechtzaak kan namelijk nooit
worden gestaakt voordat de
rechter een uitspraak doet, zelfs
niet als de verdachte overlijdt.
De rechtbank in Assen veroor
deelde de man vorig jaar we
gens ontucht tot twee jaar cel.
Onderzoek: Turken en Marokkanen kennen mogelijkheid en procedure niet
den haag anp
De belangrijkste reden dat hier
wonende buitenlanders de Ne
derlandse nationaliteit niet aan
nemen is dat ze te weinig weten
over de voorwaarden voor natu
ralisatie en de gevolgen die het
heeft voor hun rechtspositie. De
belangrijkste reden om het wél
te doen is dat je met een Neder
lands paspoort geen visum no
dig hebt voor andere landen in
West-Europa. Bovendien is voor
sommige beroepen, zoals poli
tieagent, de Nederlandse natio
naliteit vereist. Dat blijkt uit het
rapport 'Motieven voor natura
lisatie' van het Wetenschappe
lijk Onderzoeks- en Documen
tatiecentrum (WODC) van het
ministerie van justitie, dat giste
ren openbaar is gemaakt*
Het WODC hield eind 1991
ruim zeshonderd interviews on
der Marokkanen, Turken, Tune-
siërs en Kaapverdianen. Van el
ke groep had ongeveer de helft
alleen de nationaliteit van het
land van herkomst: de andere
helft de Nederlandse of beide
nationaliteiten.
Uit de interviews blijkt vol
gens onderzoeker mr. drs. R.
van den Bedem dat vooral Tur
ken en Marokkanen de moge
lijkheid tot naturalisatie niet
kennen. Zij die hem wel ken
nen, weten vaak te weinig over
de procedure en de eisen; Ne
derlands spreken, een aantal ja
ren hier wonen en ge^n straf
rechtelijk verleden hebben.
De nieuwe Rijkswet op het
Nederlanderschap, die 1 januari
1985 in werking trad, werd ont
worpen omdat vreemdelingen
dezelfde rechtspositie moesten
'Misbruik met
ziekenfondskaart
is zeer minimaal'
rijswijk anp
Het komt maar heel weinig voor
dat buitenlanders misbruik ma
ken van de ziekenfondskaart
van een familielid dat in Neder
land woont. Dat stelt staatsse
cretaris Simons van WVC giste
ren in een brief aan de Tweede
Kamer.
Simons baseert zich op on
derzoek van de Ziekenfonds
raad begin dit jaar bij fondsen
in Amsterdam, Rotterdam en
Den Haag. Er werden maar en
kele gevallen van fraude gecon
stateerd. Aanvullend onderzoek
van het Amsterdamse zieken
fonds ZAO bracht ook geen gro
te oplichting aan het licht.
De WD wilde opheldering
van Simons, na een krantebe-
richt over een miljardenfraude
met ziekenfondskaarten. Daar
bij zouden allochtonen zieke fa
milie of vrienden uit hun ge
boorteland laten overkomen
om op hun ziekenfondsbewijs
gratis medische hulp te krijgen.
Stress in het onderwijs. Een
paar weken vakantie en de
stress is weg. Dat dacht men
vroeger misschien, maar dat is
wat al te simpel gesteld, zegt K.
Blase, coördinator van het on
langs opgerichte Landelijk
Centrum Stressmanagement.
Het centrum komt in het na
jaar met vijftien trainingen
voor stressbeheersing bij leer
krachten en schoolleiders. De
nieuwe filosofie: pak de stress
aan, neem zelf actie. „Stressre
ductie alleen, zoals afstand ne
men, helpt niet. Want heel
vaak voelt de leerkracht die uit
gerust op school komt, de
stress meteen weer op zich af
komen", aldus Blase.
De stress in het onderwijs is
hoog. Datzelfde geldt voor het
bedrijfsleven. Er is alleen een
belangrijk verschil. „Managers
hebben veel vaker de kans om
zich terug te trekken. En dat
doen ze ook. Ze zijn op bepaal
de momenten in de week voor
iedereen onbereikbaar. Voor
leerkrachten is dat anders. Zij
staan voor de klas en moeten
de hele dag alert blijven en al
les van zichzelf geven. Hetzelf
de geldt voor de schoolleiders.
Toch doen zij er verstandig aan
ook af en toe onbereikbaar te
zijn", vindt Blase, voorheen le
raar natuurkunde.
In Lochem komt een behan
delcentrum voor overspannen
leerkrachten. Binnenkort kun
nen de eerste acht terecht. Ver
der komen er cursussen voor
stressbeheersing die op scho
len worden gegeven. Ook ko
men er in Assen, Doetinchem,
Wognum en Eindhoven
stressconsulenten in dienst. Ze
begeleiden langdurig zieke le
raren en geven cursussen aan
docenten die niet aan stress
bezwijken.
Het onderwijs telt 230.000
mensen. Eén op de tien leer
krachten is langdurig ziek. Het
speciaal onderwijs voor zeer
moeilijk lerende kinderen en
Eén op de tien leraren valt uit door psychische problemen zoals stress.
ARCHIEFFOTO
het voorbereidend beroepson- keurd wegens hart- en vaat-
derwijs kennen de meeste uit- ziekten die vaak nauw met
val. Zestig procent van de lera- stress zijn verbonden,
ren wordt op basis van psychi- Leerkrachten die zijn opge-
sche klachten afgekeurd. Nog brand, zijn vaak de besten,
eens 22 procent wordt afge- „Mensen die zich met een to
meloze energie voor de school
en de kinderen hebben ingezet.
Plotseling hebben ze geen
energie meer en storten in. Dat
komt omdat ze zo druk voor
anderen bezig zijn geweest, dat
ze zichzelf zijn vergeten. Dan
blijkt dat ze geen nieuw per
spectief hebben, en het idee
dat ze op de oude voet door
moeten, komt ineens op ze af",
zegt Blase.
Het argument dat leerlingen
mondiger en dus lastiger zijn,
gaat voor een deel op. „De taak
van de leraar is zwaarder ge
worden. Vroeger doceerde je
aan één klas. Door de individu
alisering van het onderwijs,
heb je nu met dertig verschil
lende leerlingen te maken, die
allemaal hun eigen aanpak vra
gen."
De trainingen, geconcen
treerd in Utrecht, zijn gericht
op het leren omgaan met
stress, het ontwikkelen van een
zorgsysteem voor het personeel
in de school en het bevorderen
van de terugkomst van langdu
rig zieken. De cursussen zijn
voor zowel schooldirecties als
individuele leerkrachten en
teams van een school. Want, zo
is de filosofie, stress gaat ieder
een aan. Schooldirecties moe
ten oog krijgen voor stressfac
toren in het werk en daar iets
aan doen. Maar ook de indivi
duele leerkracht moet leren
zijn stress te herkennen en
meteen actie te nemen.
Deze stressbeheersing en
ziektepreventie zijn ontwikkeld
door vier schoolbegeleidings
diensten in samenwerking met
het'APS. S. Homminga, direc
teur van de schoolbegelei
dingsdienst West-Friesland, is
zeer te spreken over deze ge
richte aanpak. Het blijkt dat
negen van de tien overspannen
leraren weer opgewekt aan het
werk is. Blase denkt dat zijn
trainingen zichzelf terugverdie
nen. „Je voorkomt langdurige
ziekte. Deze cursus verdient
zichzelf terug."
Vragen op video
in kader van
campagne CDA
den haag »gpd
Bezitters van een videoca
mera kunnen CDA-fractie-
voorzitter Brinkman via de
videofilm met vragen besto
ken. De leukste vragen wor
den door de partij geselec
teerd en zullen door Brink
man worden beantwoord in
de zendtijd voor politieke
partijen.
De video-stunt is onder
deel van de „luistercampag
ne" van het CDA die deel
uitmaakt van de parle
mentsverkiezingen van vol
gend jaar. Het CDA luistert
niet alleen naar de videoca
mera-bezitters. Mensen die
zo'n ding niet in huis heb
ben, mogen hun vragen
schriftelijk stellen. Wordt de
vraag door de partij goedge
keurd, dan komt de came
raploeg van het CDA bij de
vragensteller langs.
Voorbijganger
steekt dief
met mes neer
amsterdam anp
Een 54-jarige man heeft gister
middag in Amsterdam een dief
neergestoken die even daarvoor
een juwelier in de Leidsestraat
had beroofd en er met de buit
vandoor was gegaan. Dat heeft
een woordvoerder van de Am
sterdamse politie bekendge
maakt.
In de Leidsestraat kwam de
dief oog in oog te staan met
twee agenten die in hun dienst
auto zaten. Hij trok zijn pistool
en dreigde de vrouwelijke agent
dood te schieten. De 54-jarige
kwam toevallig voorbij, zag wat
er gebeurde, trok zijn mes en
schakelde de overvaller met één
steek uit.
De overvaller moest naar een
ziekenhuis. Hij is niet in levens
gevaar. De voorbijganger is aan
gehouden en na verhoor vrijge
laten. Volgens woordvoerder
Wilting, die benadrukt dat de
politie er in principe voorstan
der van is dat burgers agenten
steunen, wordt de zaak 'heel
formeel' aangepakt.
„Er is iemand neergestoken.
De vraag of dat een strafbaar
feit is geweest, moet worden be
antwoord. Daarom is de man
aangehouden. Als verdachte
heeft hij een andere positie dan
als getuige. Hij kan een advo-
den haag De ministers van landbouw en verkeer hebben gisteren voor de komende vier jaar vijftig miljoen gulden beschikbaar gesteld om de natuur in de uiterwaarden langs de Ne
derlandse rivieren te bevorderen. Het geld wordt gebruikt om de oevers er weer een beetje als vroeger te laten uitzien zodat de oude planten en dieren weer kunnen terugkeren. Over
twintig jaar moet specifiek aan de rivieroever verbonden natuur, zoals ooibossen, moerassen, en graslanden met bloemen en water, helemaal terug zijn. Op de foto een uiterwaard langs
de
ge-
hebben als Nederlanders. Het
aantal naturalisaties is na 1985
sterk gestegen (in 1991 30.000,
vorig jaar 37.000), maar volgens
Van den Bedem is dat juist niet
het geval onder de twee groot
ste doelgroepen van het min
derhedenbeleid: de Turken en
Marokkanen.
Staatssecretaris Kosto van
justitie heeft laten weten dat
zijn ministerie voorlichtingsma
teriaal voor geïnteresseerde
vreemdelingen zal maken.
bruik maken var
recht. De zaak wordt doorge
stuurd naar de officier van justi
tie, die beslist of hij de verdach
te doorstuurt naar de rechter.
En uiteindelijk moet de rechter
beslissen of er sprake is geweest
van een strafuitsluitingsgrond,
zoals noodweer." Volgens Wil
ting heeft de 54-jarige alle be
grip voor deze gang van zaken.
Joden 'geschokt'
door Dorenbos
amsterdam gpd
Drs. Bert Dorenbos, directeur
van de stichting Schreeuw om
Leven en voormalig directeur
van de EO, heeft zich de woede
op de hals gehaald van de or
thodox-joodse gemeenschap in
Amsterdam. Dat bericht het
Nieuw Israëlitisch Weekblad
(NIW).
Directeur drs. I. Sanders van
de joodse school Cheider zegt
„diep geschokt" te zijn omdat
Dorenbos zich met jodenzen-
ding in Polen zou bezighouden.
„Zending onder joden zien wij
als moord", schrijft hij Doren
bos.
Dorenbos is betrokken bij de
opvang van joodse kinderen in
Warschau. Volgens de Neder
landse antropologe Dina Siegel,
die de opvangboerderij onlangs
bezocht, zouden christenen on
der de dekmantel van He
breeuwse of joodse les proberen
joodse kinderen tot Jezus te be
keren. Bovendien zou Dorenbos
zich in de voormalige Sovjet-
Unie presenteren als vertegen
woordiger van de joodse ge
meenschap.
Dorenbos, die zich door de
felle toon van Sanders „diep
aangeslagen" voelt, is zich van
geen kwaad bewust en ontkent
dat hij zich als vertegenwoordi
ger van joden uit Nederland
heeft gepresenteerd.
De Antwerpse rabhijn j. Frie-
derich, docent aan het Cheider,
heeft ook het contact met Do
renbos verbroken. „Voor ons jo
den is zending veel levensge
vaarlijker dan de gaskamers",
schrijft hij.