Brandsmabedevaart in Dokkum
Kerk Samenleving
Nieuw 'hoofdkwartier' parochie Voorhout
WOENSDAG 21 JUL11993
REDACTIE DICK VAN DER PLAS. C
HET WEER
ROB GROENLAND
HEINZ
Zalig verklaarde pater karmeliet op 51-ste sterfdag herdacht
Op initiatief van rooms-katholieken in Nijmegen en om
geving wordt op maandag 26 juli in Dokkum de eerste
Titus Brandsmabedevaart gehouden. Op die dag is het 51
jaar geleden dat de pater karmeliet, die in 1985 zalig
werd verklaard, in het concentratiekamp Dachau om het
leven werd gebracht.
Brandsma, in 1881 geboren in
het Friese gehucht Oegekloos-
Minister-president Lubbers
houdt vast aan het primaat van
de betaalde arbeid. Hij gaat er
van uit dat iedereen - die dat
kan - werkt en dal de grondslag
van de sociale zekerheidswetten
het verstrekken van een uitke
ring blijft aan degenen die niet
zelfstandig in hun bestaan kun-
Lubbers laat dit weten in een
'globale' reactie op de open
brief 'Gerechtigheid door soli
dariteit', die de Raad Van Ker-
ter, had grote betekenis voor
Dokkum, legt de Dokkumse
pastor J.H. Peters uit. Hij hield
in 1924 met andere Friese pries-
ken in Nederland vorige maand
publiceerde. De Raad pleitte
voor een sociale rechtsstaat die
alle kwetsbare mensen in be
scherming neemt en keerde
zich tegen een 'overwaardering'
van de betaalde arbeid. Niet al
leen is voor velen de weg naar
de arbeidsmarkt afgesloten,
maar ook houdt een dergelijke
overwaardering een ernstige
miskenning in van andere vor
men van werk: de zorgarbeid en
het vrijwilligerswerk. De Raad
pleitte daarom voor een discus
sie over het 'arbeidsethos'.
ters een bedevaart naar Dok
kum ter ere van de H. Bonifa-
tius, die in 754 bij de Friese stad
werd vermoord. In 1926 was hij
mede-organisator van de eerste
nationale bedevaart naar Dok
kum. Deze bedevaart, die tot
het midden van de jaren dertig
jaarlijks werd gehouden, trok
soms 3000 pelgrims.
De bedevaartgangers brengen
maandag een bezoek aan de
De internationale raad van
christenen en joden (ICC))
heeft kritiek geuit op de ont
werptekst van een gebed, be
doeld voor de volgende We
reldvrouwengebedsdag.
Daarin wordt een vergelijking
getrokken tussen het lijden
van Christus en dat van de
Palestijnen; in beide gevallen
krijgen de joden de schuld.
Deze tekst, gemaakt door Pa
lestijnse vrouwen, is volgens
de ICCJ schadelijk voor de
vrede en de verzoening. „Het
is te betreuren dat in de tekst
geen solidariteit blijkt met al-
Bonifatiusbron, die sinds begin
vorige maand weer stroomt, en
de bedevaartkapel. Daarna bid
den zij in het Processiepark de
Kruisweg, waarbij zij gebruik
maken van de meditatieve tek
sten die Brandsma in 1942 in de
gevangenis van Scheveningen
heeft geschreven.
Sinds de bron in ere is her
steld, hebben ongeveer 5000
mensen Dokkum bezocht, schat
len die in het Midden-Oosten
lijden", aldus een verklaring
van de ICCJ, die deze week in
Haifa vergaderde.
Door de combinatie van
bijbelcitaten en 'eenzijdige'
opmerkingen over het lijden
van Palestijnen wordt de anti-
joodse traditie in de theologie
nieuw leven ingeblazen. Deze
traditie heeft verschrikkelijke
gevolgen voor het joodse volk
gehad, aldus de ICCJ.
De volgende Wereldvrou
wengebedsdag wordt op 4
maart gehouden. Daaraan
doen vrouwen uit 180 landen
Peters. Dat aantal is veel te wei
nig om de spoorlijn tussen
Leeuwarden en Dokkum op
nieuw aan te leggen, meldt het
NS-blad De Koppeling. Voor
heropening van de spoorlijn
zouden volgens NS-planoloog
H. van Breukelen minstens
200.000 in- en uitstappers nodig
zijn.
Bisschopswijding
Wiertz op
25 september
ROERMOND ANP
De wijding en installatie van de
ken F.J.M. Wiertz (50) van Heer
len tot bisschop van Roermond
heeft op zaterdag 25 september
om 10.30 uur plaats in de kathe
draal van Sint Christoffel te
Roermond. Dat heeft een
woordvoerder van het bisdom
gisteren meegedeeld.
De wijding dient te geschie
den door drie bisschoppen.
Hoofdconsecrator is de voorzit
ter van de Nederlandse bis
schoppenconferentie, kardinaal
dr. A.J. Simonis. Welke bis
schoppen hem bijstaan is nog
niet bekend.
Weinig aanhangers
Lefebvre terug
in RK Kerk
VATICAANSTAD» CNS
Slechts weinig aanhangers van
de ultra-conservatieve aartsbis
schop Marcel Lefebvre hebben
zich sinds diens excommunica
tie in juni 1988 weer bij de
Rooms-Katholieke Kerk aange
sloten.
Volgens cijfers van het Vati-
caan behoren 65 priesters tot
organisaties die het Vaticaan na
de excommunicatie van de
aartsbisschop voor diens aan
hangers heeft opgericht. Daar
naast zijn 153 traditionalistische
priesterstudenten en 110 gelijk
gezinde nonnen de paus trouw
gebleven.
Het Vaticaan schat dat het
aantal aanhangers van Lefebvre
sinds 1988 van 500.000 naar
meer dan een miljoen is ge
groeid. Onder hen zijn meer
dan 200 priesters.
Lefebvre, oud-aartsbisschop
van de Senegalese hoofdstad
Dakar en Tulle, werd geëxcom
municeerd, omdat hij ondanks
een verbod van paus Johannes
Paulus II vier priesters bisschop
wijdde. Hij overleed in maart
1991 op 85-jarige leeftijd.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Amsterdam (toez
J.P.G. van Dijk te Hoogezand-Sappe-
meer-Kropswolde;te Middelsum-
Toornwerd-Westerwijtwerd en Huizm-
ge: H.S. Benjamins, kandidaat te
Groningen.
Aangenomen: naar Apeldoorn (part
time): J.C. Borst, justitiepredikant
(part-time) wonende te Zoetermeer
die tevens als justitiepredikant werk
zaam blijft; naar Spijkenisse: T.T. van
Leeuwen te Arkel.
Bedankt: voor Ouddorp: P. de Vries te
Opheusden; voor Enter: J.A. Wouden
berg te Almelo.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Molenaarsgraaf-Brand
wijk: J.P.C. Prenger, kandidaat te
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt: voor Nieuwerkerk (Zld.): J.J.
Tams te Lisse; voor UdehC.A.van
Dierente Stolwijk.
GEREF. GEMEENTEN IN NED.
Bedankt: voor Gouda: J. Roos te Chil-
liwack.
Koster J. Kraakman bij het huidige gebouwtje 'De Roef', dat plaatsmaakt voor een compleet nieuw kerkelijk centi
Alle kerkelijke activiteiten van de rooms-ka-
tholieke parochie St. Bartholomeus in Voor
hout worden weer onder één dak gebracht.
Het gebouwtje .'De roef, ingeklemd tussen
het 'schip' van de kerk en de pastorie, wordt
afgebroken en vervangen door een nieuw
onderkomen met vergaderzalen, een oefen
ruimte voor de koren, kamers voor het pa
rochiesecretariaat en een dagkapel. Pastoor
C.J.Th. van Bockxmeer hoopt dat dit com
plex nog voor de kerst in gebruik kan wor
den genomen, maar dan zou de komende
maanden alles van een leien dakje moeten
gaan.
De Bartholomeus-parochie heeft drin
gend behoefte aan meer ruimte. Zeker na
het afstoten van het parochiehuis was het
moeilijk om alle activiteiten onder dak te
brengen, vertelt koster J.Th. Kraakman.
Over de snelheid waarmee de nieuwbouw
kan worden verwezenlijkt toont de koster
zich overigens wat pessimistischer dan de
pastoor. „De start verloopt nu al wat stroef
omdat er eerst een bodemonderzoek moet
worden gehouden, voordat met het eigen
lijke werk kan worden begonnen."
Voor de bouw van de nieuwe 'roef moet
een flinke hoeveelheid grond worden afge
graven. Om het aanblik op de ernaast gele
gen parochiekerk zoveel mogelijk intact te
houden, wordt het complex wat verlaagd
aangelegd. „Het gebouw gaat als het ware
een stukje de grond in", verduidelijkt
Kraakman, die behalve koster tot voor kort
ook beheerder van het parochiehuis was.
Dat onderkomen is inmiddels verkocht en
doet nu, onder de naam 'Het wapen van
Voorhout' dienst als horecabedrijf.
Het nieuwe kerkelijk centrum wordt, on
der meer met schuifwanden, zodanig inge
deeld dat de ruimten voor meerdere doel
einden geschikt zijn. Een belangrijke plaats
wordt ingenomen door de 'dagkapel' waar
in de dagelijkse missen kunnen worden ge
houden. Pastoor Van Bockxmeer: „Een be
langrijk voordeel daarvan is dat we in de
wintermaanden de grote kerk op de door
deweekse dagen minder hoeven te verwar
men." Dat betekent een aanzienlijke kos
tenbesparing, rekent koster Kraakman voor.
„Het is niet op te brengen om een ruimte
van 25 meter hoog vrijwel continu op een
behaaglijke temperatuur te houden."
In de periode dat de oude 'roeF is afge
broken en nog wordt gewerkt aan het ver
vangende onderkomen, zal volop moeten
worden geïmproviseerd om alle activiteiten
te laten doorgaan. „Maar dat lost zichzelf
allemaal wel op", verwacht Kraakman.
De kosten van het nieuwe complex, dat is
ontworpen door de plaatselijke architect J.
Warmenhoven, zijn nog niet bekend. Er
wordt nog gewerkt aan het bouwbestek en
de aanbesteding heeft nog niet plaatsgehad.
Lubbers aan Raad van Kerken:
primaat voor betaalde arbeid
Kritiek op Wereldgebedsdag
UIT DE KERKBLADEN
Symbolen 1
De gereformeerde predi
kant P.J. van Midden uit
Lisse omschrijft zichzelf in
het kerkblad De Kruisvaan
als een 'nuchtere Noord-
hollandse boer'. Maar toch
zijn er symbolen waar hij
het hoofd voor buigt, ver
trouwt hij de lezers toe. Hij
illustreert dat met een ge
schiedenis die volgens hem
getuigt van een sterke sym
boliek. „In de tempel in Je
ruzalem stond een gouden
lamp (in het hebreeuws:
menora) met zeven annen
en op die armen zeven olie-
sehaJen, waarin de bran
dende pitten staken. Die
lamp brandde alle dagen en
nachten van de week. Het
was een 'eeuwig licht'. Toen
de makkabeeën. de joodse
vrome strijders uit de twee
de eeuw voor Christus, de
opvolgers van Alexander de
Grote Jeruzalem en daar
mee de tempel uitgooiden,
reinigden ze het heiligdom.
Alleen: de menora, de ze-
venarmige kandelaar bleef
donker. Men ging op zoek
en vond - volgens de tradi
tie - één kruikje zuivere
olijfolie, genoeg voor één
dag. Maar het wonder ge
beurde: de lamp bleef er
acht volle dagen en nachten
op branden. Sinds die tijd is
er een nieuw feest in Israël:
chanoeka, waarbij een spe
ciale lamp, de chanoea-me-
inora, met acht brandpun
ten op een rij plus een aan-
Stekertje ervoor, ontstoken
wordt. Elke dag een lichtje
erbij, tot ze na acht dagen
alle branden."
Symbolen (2)
Symbolen hebben iets per
soonlijks, meent Van Mid
den. „Ze zeggen de één al
les en de ander niets." Een
symbool waar hij zelf het
hoofd voor buigt, is het
symbool van het licht. „En
daarbij voel ik me in goed
gezelschap, want het is het
symbool van de Almachtige
zelf, die zijn aanwezigheid
in de tempel in Jeruzalem
met de zevenarmige kande
laar aangegeven wilde
zien." Van het tempellicht
naar de kaarsen in de kerk
is een hele sprong, maar
wel een logische. „Net als in
de tempel stak men in de
kerk van alle eeuwen een
licht aan, dat steevast bleef
branden: het licht van
Christus. Alleen op Goede
Vrijdag werd het gedoofd,
na de lezing van de kruis
woorden, en in de Paas
nacht weer ontstoken.
Prachtige symboliek is dat."
Symbolen (3)
Het kaarslicht als beeld van
Zijn opstanding. Van Mid
den: „Zoals we dat in onze
kerk hebben bij de doop:
één van de doopouders
neemt het licht van de grote
kaars mee en steekt er de
doopkaars mee aan. Dat is
geen plechtigheid op niets
af: het is het beeld van het
lopend vuur, dat de dope
ling mag delen in Christus'
verrijzenis. Net zoals wij
licht aansteken op de avond
van oudjaar bij het noemen
van de namen van de over
ledenen. We steken geen
kaarsen voor de gestorve
nen aan - voor hen hoeft
dat echt niet meer - maar
voor onszelf: om ons erbij
te bepalen dat Gods licht
altijd brand, dag en nacht,
over levenden en doden.
Als iedereen inslaapt - ook
in de dood - weten we dat
God wakker is om de zijnen
tc wekken op zijn uur."
COLOFON
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ
Leiöscn Dagblad, uitgave
mREcflEdJUd!eVne[DGp'A^
HOOFPDKANTC»VRn
l-3Z350a
Rugje van hogedruk
De dag van gisteren werd geken
merkt door een duidelijk geval van
een 'backbend occlusie'. Deze vak
term, vrij vertaald: teruggebogen
occlusiefront, wordt gegeven aan
een regenband die zich om een de
pressie-kern heen heeft gebogen
en op deze manier een bepaald ge
bied twee keer kan passeren. Dit
type front liet zich gisterochtend
vlak voor de Nederlandse kust door
de weersatelliet in volle glorie foto
graferen. Het frappante was dat
onze regio vanuit de ruimte ook ge
fotografeerd kon worden omdat
zich een kleine opklaringsstrook
ophield boven de westelijke provin-
Op dat moment zag de teruggebo
gen occlusie er erg dreigend en ac
tief uit en het leek het sterk op dat
ons gebied een behoorlijke hoe
veelheid hemelwater zou krijgen.
Doch de verdergaande ontwikkelin
gen in de middag deed het machti
ge front in twee stukken uiteenval
len. Een stuk trok Zeeland in en
het andere actieve stuk trok over
de Waddeneilanden. Onze regio
werd dus op een haartje gemist,
maar buiten was daar met veel van
te merken want een ander feno
meen was in de tussentijd gaan
broeien, namelijk buien. Deze bui
en konden zich vormen zodra de
luchttemperatuur op 1,5 meter
hoogte boven de 14 graden uit
kwam.
Gecombineerd met een tempera
tuur van rond het vriespunt op
1800 meter bracht dit een flinke
convectie (stijgende luchtkolom-
men) op gang. Vooral wat verder
landinwaarts waren de buien plaat
selijk behoorlijk zwaar. Verder werd
aan de zuidzijde van het wegtrek
kende lagedrukgebied boven het
uiterste noorden van Nederland tij
delijk een windkracht 8 Beaufort
gemeten (stormachtig).
Een rugje van hogedruk, die tussen
vanavond en morgenavond vrij snel
met de westelijke hoogtestroming
over ons land trekt, houdt het weer
eventjes droog met zonnige perio-
den. De donderdag wordt absoluut'
de fteste dag van deze week, daar
na dient zich een volgende rakker
aan op de weerkaart. Deze jonge
man wordt op vrijdag richting
Noordzee gelanceerd en geeft bij
ons het herfstweer opnieuw een sti
mulans. Het enige pluspunt is de
iets hogere temperatuur van 20-22
graden bij een zuidwestenwind. In
het weekeinde komen we in de
achterkamer van het lagedrukge
bied, hetgeen de buugheid weer
stimuleert en de middagmaxima
doet dalen tot onder de 20 graden.
Zomer 1993 begint al een naam te
krijgen.
HET WEER IN EUROPA
door Jan Kruis
Geldig tot en met
donderdag.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Vandaag in Engeland en
Wales perioden met zon,
in Schotland meer bewol
king maar droog. In Ier
land bewolkt en kans op
regen. Morgen ook in En
geland en Wales bewolkt
en overal grote regenkan
sen behalve bij Londen.
Maxima in Schotland en
langs de Ierse westkust
ongeveer 15 graden, el
ders ongeveer 17" graden
.maar bij Londen iets bo
ven de 20 graden.
België en Luxemburg:
Wisselend bewolkt en van
tijd tot tijd een bui. Mor
gen waarschijnlijk droog
en geregeld zon. Koel met
maxima rond 18 graden.
Noord- en Midden-Frank-
In de loop van vandaag van het westen i
uit opklaringen en alleen in de oostelijke
departementen nog regen. Morgen pe
rioden met zon en bijna overal droog. In
Bretagne en Normandié morgen toene
mende bewolking en later regen. Mid-
dagtemperatuur ongeveer 20 graden,
langs de Kanaalkust enkele graden la
ger. Morgen iets hogere temperaturen.
Portugal en Madeira:
Portugal: Zonnig. Warmer met morgen
maxima tussen de 30 en 35 graden.
Madeira: Perioden met z<?n en droog.
Middagtemperatuur ongeveer 25 gra-
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: Zonnig en droog. In het noorden
eerst nog wolkenvelden en kans op een
bui. Middagtemperatuur aan de Golf van
Biskaje rond 24 graden, aan de Costa's
rond de 30 graden en in het binnenland
tussen 35 en 40 graden. Canarïsche Ei
landen: Zonnig, aan de noordzijde van
de eilanden ook wel eens wolkenvelden.
Middagtemperatuur rond 30 graden.
Marokko en Tunesië:
Marokko: Zonnig, langs de kust vandaag
nog kans op wolkenvelden. Droog. Mid
dagtemperatuur aan de westkust rond
de 30 graden. Tunesië: Overwegend
zonnig. Maxima aan zee ongeveer 33
Zuid-Frankrijk:
In de loop van vandaag meer zon, mor
gen perioden met zon. Aan de Rivièra
zonnig. Vandaag zekér in het oosten nog
een regen- of onweersbui. Daarna bijna
overal droog. In het Rhóneldal waait de
Mistral. Maxima van 21 graden in Les
Landes tot circa 25 graden in de
Provence. Morgen enkele graden hoger.
Aan de Cöte d'Azur middagtemperatu-
ren tegen de 30 graden.
Mallorca en Ibiza:
Perioden met zon en droog. Maxima
rond 31 graden.
Italië, Corsica en Sardinië:
Italië: In het noorden en midden van
daag nog half tot zwaar bewolkt en een
enkele regen- of onweersbui. Morgen
van het westen uit meer zon en geleide
lijk droog. In het zuiden van Italië zon
nig en droog. Maxima van 24 graden in
het noordelijk merengebied tot 32 in het
zuiden van Sicilië. Corsica: vandaag
wolkenvelden en een.enkele bui. Mid
dagtemperatuur ongeveer 24 graden.
Morgen meer zon en warmer met 's mid
dags 28 graden. Sardinië: Perioden met
zon en droog. Maxima rond 28 graden.
Griekenlanden Kreta:
Zonnig. In het noorden van het Griekse
vasteland meer bewolking en kans op
een onweersbui. Middagtemperatuur
langs de kust en op de eilanden onge
veer 32 graden, op het Griekse vaste
land tegen de 40 graden.
Turkije en Cyprus:
Zonnig In het Turkse binnenland kans
op stapelwolken. Droog. Middagtempe
ratuur langs de kusten dichtbij de 35
graden. In het binnenland boven de 40
graden
Duitsland:
Tamelijk veel bewolking en een enkele
bui. Morgen minder puien en in het wes-
maxima rond 19 graden.
