Attali voortijdig weg
bij Oosteuropa Bank
Buitenland
Milieugroepen tegen
dichten 'Darién-gat'
'Gordijn des doods'
Omstreden brug Kroatië
onder VN-bescherming
Aung San Suu Kyi: vier jaar in huisarrest
Britse geheime dienst
MI5 geeft zich bloot
ZATERDAG 17 JUL11993
Algemeen Nederlands F
Alijev meldt moordaanslag
moskou De waarnemend president van Azerbajdzjan, parle
mentsvoorzitter Gejdar Alijev, heeft gisteren laten weten dat er
in de nacht van donderdag op vrijdag een aanslag op hem is ge
pleegd. Volgens Alijev, die tijdelijk tot staatshoofd is benoemd
na de vlucht van de gekozen president Eltsjibey, heeft het oppo
sitionele Volksfront de aanslag beraamd. Hij gaf verder geen bij
zonderheden.
Ex-premier Goria verdacht van corruptie
turijn Giovanni Goria, voormalig christen-democratisch pre
mier en minister van landbouw van Italië, wordt verdacht van
afpersing. Volgens openbare aanklagers in Turijn zou Goria in
de periode '91-'92, toen hij minister van landbouw was, een
wijnhandelaar onder druk hebben gezet om hem tien procent te
geven van een EG-subsidie van omgerekend 3,8 miljoen gulden
die de handelaar via Goria's ministerie zou hebben aange
vraagd. Goria was premier van juli 1987 tot maart 1988.
Noodtoestand in Congo
Brazzaville» President Lissouba van het Afrikaanse Congo heeft
gisteren voor het hele land de noodtoestand afgekondigd. De
maatregel is nodig om de rust en veiligheid te herstellen, zo ver
klaarde de Congolese premier Opango. De ernstige rellen van de
afgelopen weken hebben aan zeker 23 mensen het leven gekost.
Matador mag zich El Cordobès noemen
cordqueDe Spaanse matador Manuel Diaz, die beweert de
zoon te zijn van de beroemde stierevechter Manuel Benitez El
Cordobès, mag de bijnaam van zijn 'vader' blijven dragen. Dat
heeft èen rechtbank in het Zuidspaanse Cordoue gisteren be
paald. Manuel Benitez ontkent dat Manuel zijn zoon is en vindt
dat de jonge stierevechter zijn artiestennaam niet rpag gebrui
ken. De zaak heeft in Spanje veel opzien gebaard, vooral omdat
beide stierevechters in de arena actief zijn.
Koptische christen vermoord
Cairo» Een 21-jarige koptische christen is gisteren in de Egypti
sche stad Dairut doodgeschoten. De autoriteiten denken dat de
moordaanslag het werk was van islamitische fundamentalisten.
De extremisten, die al anderhalfjaar een gewelddadige campag
ne voeren tegen de Egyptische regering, kiezen regelmatig chris
tenen als doelwit.
Rapport over uitgaven dwingt bankdirecteur tot onmiddellijk vertrek
panama-stad ips
VN-vredesmacht Cambodja
veelvuldig doelwit dieven
Jaqcues Attali is gisteren
met onmiddellijke ingang
opgestapt als president van
de Europese Bank voor
Wederopbouw en ontwik
keling (EBRD). Dat is twee
maanden eerder dan hij
van plan was. Zijn besluit
viel samen met de publica
tie van een accountants
rapport over de geld
verspilling bij de Oosteuro
pa Bank.
londen cees van zweeden
correspondent
Nadat Britse kranten zijn 'beste
dingspatroon' hadden onthuld,
kondigde Attali op 25 juni zijn
aftreden aan. Hij zou echter in
functie blijven tot een opvolger
was gevonden, een proces dat
pas in september of oktober
wordt afgerond. Het accoun
tantsrapport echter was voor
hem reden om meteen op te
stappen.
De accountants vellen in hun
rapport een vernietigend oor
deel over Attali. De Financial
Times had al eerder onthuld dat
Attali de begroting voor de in-
Jacques Attali.
richting van zijn majestueuze
hoofdkantoor in de Londense
City met elf miljoen gulden had
overschreden.
Kosten noch moeite waren
het hoofdkwartier
paleis te veranderen. Twe
miljoen gulden was uitgegeven
aan de vervanging van het be
staande marmer door het pe-
archieffoto
perdure Carrara-marmer. De
vloeren waren belegd met een
speciale 'schaduwloze' vloerbe
dekking en de bureaustoelen
hebben f680 gulden per stuk
gekost.
Maar het accountantsonder
zoek bracht nog meer dubieuze
zaken aan het licht. Zo had At-
fali een dependance van de
Oosteuropa Bank in Parijs ge
sticht zonder zijn directeuren
daarvan op de hoogte te bren
gen. De accountants hekelden
ook Attali's dure gewoonte om
zich in privé-vliegtuigen te ver
plaatsen. Dit had de bank zo'n
1,7 miljoen gulden gekost.
Nu Attali zo overhaast is ver
trokken, is het onzeker of hij
nog de gebruikelijke 'gouden
handdruk' krijgt. Als hij was
aangebleven tot zijn opvolger
was benoemd, had de president
op een (belastingvrij) jaarsalaris
van 420.000 gulden kunnen re
kenen.
Attali's functie zal nu tijdelijk
worden waargenomen door de
vice-president van de Oosteuro
pa Bank, de Amerikaan Ron
Freeman. Tot de kandidaten
voor het presidentschap beho
ren Jacques de Larosiere, presi
dent van de Franse Centrale
Bank, en Europees Commissaris
Henning Christophersen, oud
minister van financiën van De
nemarken.
De Britse regering trok giste
ren de kandidatuur in van Nigel
Lawson, minister van financiën
onder Thatcher. Eerder had ex-
minister Onno Ruding al laten
weten geen interesse te hebben.
De regeringen van Panama en
Colombia willen de onderlinge
handel verbeteren door een weg
aan te leggen door de Darién-
jungle, een van de belangrijkste
natuurgebieden van Midden-
Amerika. Diverse milieugroepen
hebben al protest aangetekend.
In. Canada en de VS heet hij
Panamerican Highway, in La-
tijns-Amerika kortweg de Pa-
namericana: de weg die Alaska
in het uiterste noorden verbindt
met Patagonië in het uiterste
zuiden van het continent. Of
liever gezegd: bijna verbindt.
Want in de 27.000 kilometer
*lange weg op sommige plaat
sen een autobaan, op andere
plaatsen een smalle strook as
falt vol kuilen zit een gat van
108 kilometer.
Dit zogeheten 'Darién-gat' is
de regio al lang een doorn in het
oog. Maar nu is de kogel door
phnom penh ips
De VN-troepen in Cambodja
(Untac), die het land volgende
maand zullen verlaten, hoeven
zich steeds minder zorgen te
maken over de verscheping van
hun uitrusting. Gezien het tem
po waarin hun bezittingen ver
dwijnen, zullen ze in augustus
nog maar weinig over hebben.
Sinds begin dit jaar zijn 110
dienstauto's gestolen. Maar ook
van de voorraad walkie-talkies
en kantoorartikelen is nog maar
weinig over.
Het wordt de dieven ook wel
gemakkelijk gemaakt. Het bij
houden van inventarislijsten ge
beurt weinig accuraat en het
kan de meeste verantwoordelij
ken domweg niet schelen dat er
spullen 'zoekraken'.
Luitenant-generaal John San
derson, de leider van de VN-
itroepen, heeft de Cambodjaan
se regering nu gevraagd de vei
ligheid van de VN-bezittingen
te waarborgen. Of dat lukt is
nog maar de vraag, want zelfs
op de parkeerplaats van het VN-
hoofdkwartier slaan de dieven
hun slag. Vorige week werd na
melijk de auto van VN-woord
voerder Eric Fait ontvreemd.
ZAGREB AFP-Rtr-DPA
Kroatië ziet af van de herope
ning van de strategisch belang
rijke Maslenica-brug en het
vliegveld bij Zadar. De brug en
het vliegveld zullen onder VN-
toezicht en -bescherming wor
den geplaatst. Met dit besluit
geeft Kroatië gehoor aan een
oproep van de Veiligheidsraad
van de VN.
De Veiligheidsraad had Kroa
tië donderdag opgeroepen af te
zién van het heropenen van de
brug en het vliegveld uit vrees
voor het oplaaien van de oorlog
met de Serviërs in Kroatië.
De strategisch belangrijke
punten zullen voor de strijden
de Servische en Kroatische re
geringstroepen worden gesloten
en door VN-troepen worden be-
VN kunnen weer
even financieel
voort in Bosnië
genéve Rtr-AFP-DPA-ANP
waakt. Verder is overeengeko
men dat Kroatische troepen
zich zullen terugtrekken uit het
gebied dat zij bij een offensief in
januari op de Serviërs hadden
heroverd.
Het voornemen van Zagreb
om de brug, die onder bereik
van Servische artillerie ligt,
morgen te openen leidde de af
gelopen dagen tot bombarde
menten in het gebied.
In het Zwitserse Genève
wordt vandaag een nieuwe ron
de in het vredesoverleg over het
voormalige Joegoslavië gehou
den. Volgens de laatste berich
ten zullen de presidenten van mallorca Ondanks een EG-verbod maken Italiaanse vissers nog
Bosnië, Servië en Kroatië aan steeds gebruik van grote drijfnetten. De kilometerslange netten staan
het overleg deelnemen. rechtop in het water en vormen volgens de milieu-organisatie Green
peace een 'gordijn des doods' voor jonge potvissen. De dieren raken
verstrikt in de netten, stikken en spoelen uiteindelijk aan op de stranden
van onder meer de Spaanse oostkust. foto »anp
ACHTERGROND
DEN HAAG AAD LUYMES ANP
De Verenigde Naties hebben
weer voldoende geld om de be
volking in Bosnië drie maan
den lang van hulp te voorzien.
Enkele donorlanden, waaron
der Nederland, en de EG zeg
den gisteren in het Zwitserse
Genève ruim 208 miljoen gul
den toe.
De VN-organisatie voor
vluchtelingen Unhcr had de
vergadering bijeengeroepen
omdat de hulpoperatie in ge
vaar dreigde te komen door
geldgebrek. Nederland levert
met 26 miljoen gulden een
hoofdaandeel. De VN denken
voor dit jaar nog ruim 700 mil
joen gulden nodig te hebben,
willen ze hun hulp in Bosnië
kunnen voortzetten.
Unhcr-hoofd Sadako Ogata
waarschuwde voor een hon
gersnood als de VN niet vol
doende voedsel kunnen distri
bueren in Bosnië. Als het deze
zomer niet lukt duizenden
oorlogsslachtoffers te helpen,
„dan vrees ik het .ergste voor
de komende herfst en winter",
aldus Ogata.
Al dertig jaar wordt het Burmaanse volk gemangeld door
de militaire machthebbers die niet van plan zijn hun
machtspositie prijs te geven. En het ziet ernaar uit dat de
tengere Suu Kyi nog lang gekooid zal blijven. De
generaals beschouwen de populaire dochter van de
nationale held Aung San als het grootste gevaar voor
hun machtspositie.
Haar partij won in 1990 de verkiezingen, maar de junta
weigerde het veld te ruimen. Door vriend en vijand
wordt Suu Kyi beschouwd als de enige die in een
democratisch Myanmar een leidersrol zou kunnen
vervullen. In 1991 kreeg de dissidente internationaal
grote bekendheid toen ze de Nobelprijs voor de Vrede
won wegens haar geweldloos verzet tegen het brute
regime.
Begin dit jaar gaven de militairen aan dat Suu Kyi niet
vrijkomt zolang zij de touwtjes in handen hebben. „Wij
kunnen haar niet vrijlaten, omdat we vrezen dat
onscrupuleuze elementen haar willen gebruiken om het
land te destabiliseren", aldus de onderdirecteur van de
militaire inlichtingendienst, kolonel Kyaw Win. „Een
volgende regering moet zich maar buigen over haar
vrijlating."
Om haar vrijheid af te dwingen, begon de
oppositieleidster eind vorig jaar een hongerstakingen
een tijd lang werd voor haar leven gevreesd. Toen zij na
enkele maanden begreep dat het regime haar^rustig zou
laten doodhongeren, maakte zij in april een einde aan
haar actie. Ook oproepen van regeringen en
internationale instellingen om vrijlating van de
oppositieleidster haalden niets uit.
In 1988 zette Aung San Suu Kyi na een jarenlang verblijf
in het buitenland weer voet op vaderlandse bodem om
Wij willen in vrijheid ons eigen leven leiden en ons
brood verdienen zonderzorgen en angst". Dat schreef
Aung San Suu Kyi, de Myanmarese oppositieleidster
en Nobelprijswinnares vlak voordat zij op 20 juli 1989
huisarrest kreeg. Sindsdien leeft zij in angst en onze
kerheid over haar eigen lot en dat van de bevolking
van het geïsoleerde Myanmar (Burma).
haar stervende moeder te verzorgen. Al spoedig werd ze
meegesleurd door de protestbeweging van studenten die
al maanden ageerden tegen de in 1962 gevestigde
dictatuur van generaal Ne Win. Gegrepen door deze
ontwikkelingen besloot Suu Kyi in de voetsporen van
haar vader te treden, die het land in de jaren veertig naar
de onafhankelijkheid voerde. Ze stortte zich in de
politiek en stelde zich aan het hoofd van de Nationale
Liga voor Democratie (NLD) op.
De massademonstraties mondden uit in een
volksopstand die bloedig werd neergesabeld. Duizenden
mensen werden hierbij gedood. Tienduizenden
studenten vluchtten naar het buitenland of sloten zich
aan bij guerrillagroepen van etnische minderheden. Om
de volkswoede in te dammen, besloot generaal Ne Win
af te treden, maar achter de schermen heeft hij tot op
heden nog steeds een dikke vinger in de pap.
In datzelfde jaar werd ook een coup in scène gezet,
waarmee de generaals hun machtspositie versterkten.
De legerleiders vormden een nieuw regeringslichaam, de
Staatsraad voor Orde en Herstel (SLORC) en kondigden
de staat van beleg af. Het regime werd zo mogelijk nog
repressiever. Dit weerhield Suu Kyi er echter niet van het
land door te trekken om onvermoeibaar te pleiten voor
democratie en geweldloos verzet tegen de
machthebbers.
Dat ging goed totdat de militairen op 20 juli 1989
toesloegen. In een groots opgezette campagne tegen de
oppositie werden de leiders van de NLD achter de tralies
gezet. Suu Kyi zelf kreeg huisarrest, waardoor alle
contacten met haar aanhangers werden verbroken.
Maar het volk is haar nog niet vergeten. Naar verluidt is
ze nog populairder dan haar vader, wiens foto's tijdens
de volksopstand werden meegedragen.
In een poging hun machtspositie een democratisch
tintje te geven, schreven de militairen in 1990
parlementsverkiezingen uit. Die werden door de NLD
van Suu Kyi met een overweldigende Meerderheid
gewonnen, terwijl de regeringspartij nauwelijks
stemmen kreeg. De junta accepteerde de uitkomst
echter niet en weigerde de macht over te dragen.
De regering bepaalde dat het nieuwe parlement een
constitutionele vergadering zou worden om een nieuwe
grondwet op te stellen, maar dit lichaam heeft geen
enkele macht. De meeste NLD-leden zijn gearresteerd of
gevlucht. De overheid dringt erbij overgebleven
parlementariërs op aan het leger een leidende rol toe te
kennen, zodat de machthebbers niets te duchten
hebben.
Critici verwijten het regime dan ook dat de hefhaaldelijk
opgeschorte besprekingen over de nieuwe grondwet
slechts dienen om een democratisch gekozen regering,
en daarmee de vrijlating van Suu Kyi, op de lange baan
te schuiven. Sommigen vrezen dat de
Nobelprijswinnares tot haar dood een gevangene zal
blijven.
de kerk. Hoewel Panama nog
geen definitief besluit heeft ge
nomen, begint Colombia bin
nenkort met de aanleg van de
weg.
Volgens Juan Carlos Navarro,
directeur van de Nationale As
sociatie voor Natuurbescher
ming (Ancon), is het project een
ramp voor de flora en fauna in
het gebied. De aanleg van een
weg leidt volgens hem tot meer
migratie naar het gebied en dus
tot vernietiging van het bos.
Ook andere organisaties heb
ben bezwaar gemaakt tegen de
Darién-weg. Zo hebben Kuna-
indianen de handen ineengesla
gen om te strijden voor het be
houd van wat zij Nabgaana
noemen en heeft bisschop Ro-
mulo Emiliani verklaard dat het
verhogen van de lage levens
standaard in het gebied veel be
langrijker is dan de aanleg van
de weg.
washington opa
Miljoen Aziaten gedwongen
tot prostitutie en slavernij
beid. Zo zijn in Kuwayt zekér
tweeduizend vrouwelijke hul -
pen in de huishouding sekSuëel'
misbruikt of verkracht, aldtfs
Michele Beasley van de.Vli?-
men's Commission on Refugee
Women and Children^ De
slachtoffers zijn voor het me
rendeel afkomstig uit Sri Lanka,
Bangladesh, India en de Filipij-
nen.
Abdel Momen, de voorzitter
van Women and Children Inter
national, meldt de verkoop van
25 jongens die in de Golfstaten
moesten deelnemen aan kame-
lenrennen. De kinderen, som
migen niet ouder dan vier, wer
den in het zadel vastgebonden
en raakten zwaargewond als de
kamelen tijdens een race vielen
of schichtig reageerden. De jon
gens, afkomstig uit Pakistan en
Bangladesh, waren gekocht van
families die in geldnood ver
keerden.
Jaarlijks worden in Azië bijna
een miljoen mensen, onder wie
tienduizenden kinderen, tot
prostifutie en slavenarbeid ge
dwongen. Dat hebben vertegen
woordigers van een aantal men
senrechtenorganisaties deze
week tegenover een commissie
van het Amerikaanse Congres
verklaard.
Kenneth Klothen van de orga
nisatie Defence for Children In
ternational wees de commissie
leden erop dat kinderprostitutie
vooral in Thailand en de Filipij-
nen wijdverbreid is. Toeristen
die seksuéle omgang met de
kinderen hebben, denken vol
gens hem ten onrechte dat ze
geen risico lopen met het HIV-
virus, wat AIDS kan veroorza
ken, te worden besmet.
Ook de Golfstaten blijken het
toneel van vele vormen van
seksueel geweld en dwangar-
RAF dreigt met vergelding
voor dood Wolfgang Grams
hamburg ap
De Duitse terreurbeweging Rote
Armee Fraktion (RAF) heeft ge
dreigd hoge politici, onderne
mers en ambtenaren in de knie-
en te schieten als vergelding
voor de dood van Wolfgang
Grams. Dat heeft de krant Bild
gemeld.
De knieschijf-tactiek is al eer
der door de RAF toegepast. Ook
het verboden Ierse Republikein
se Leger (IRA) bedient zich van
deze strafmaatregel.
RAF-lid Grams werd op 27 ju
ni op het station van het Oost-
duitse Bad Kleinen gedood bij
een actie van de speciale poli-
tie-eenheid GSG-9. Na het inci
dent gingen geruchten de ronde
dat Grams door de politie was
geëxecuteerd. De uitslag van
het onderzoek naar de gebeur
tenissen in Bad Kleinen wordt
volgende week verwacht.
londen cees van zweeden
correspondent
Vier jaar geleden bestond MI5
officieel niet eens, gisteren po
seerde het hoofd van de Britse
contra-spionagedienst voor de
camera's. Doel: de lancering
van een glanzende brochure
waarin meer informatie wordt
verstrekt dan een Russische
spion vroeger in zijn hele leven
kon vergaren.
In navolging van de Ameri
kaanse CIA en de Russische
KGB ontdeed de Britse MI5 zich
gisteren eindelijk van haar slui
er van geheimzinnigheid. En
vanonder die sluier kwam een
dienst te voorschijn die in niets
lijkt op het beeld dat de schrij
vers van spionageromans ervan
hebben geschetst.
Het beeld van MI5 was er een
van een bolhoeden-brigade van
voormalige legerofficieren die
in Oxford of Cambridge hadden
gestudeerd. Alleen dat laatste
klopt enigzins. Een kwart van
het personeel, zo werd gisteren
onthuld, is inderdaad afkomstig
van 'Oxbridge'.
Maar verder hebben de spio-
nageschrijvers er naast gezeten.
Meer dan de helft van de twee
duizend 'spionnen' is vrouw, en
de gemiddelde leeftijd ten kan
tore ligt onder de 40 jaar.
Dat MI5 wordt aangevoerd
door een vrouw, Stella Riming-
ton, was in 1991 al door de Brit
se regering onthuld. Dat deze
vrouw nu voor de pers poseer
de, was echter ongehoord.
MI5 is echter niet van plan zo
ver te gaan als de CIA, die een
afdeling persvoorlichting heeft,
of de KGB, die ooit haar eigen
Stella Rimington, hoofd van MI5,
poseert voor de fotografen.
foto AP» sean oempsey
schoonheidswedstrijd organi
seerde. Zo zal bijvoorbeeld de
omvang van de begroting ge
heim blijven en kan het hoofd
van de dienst niet worden ge
hoord in het Lagerhuis.
Maar de gisteren gepubliceer
de brochure verstrekt informa
tie die voorheen hoogst geheim
was. Zo blijkt uit het boekwerkje
dat nog maar een kwart van de
middelen wordt besteed aan
contraspionage, terwijl 44 pro
cent van het geld naar de be
strijding van her verboden Ierse
Republikeinse Leger (IRA) gaat.
Terreurbestrijding is sinds de
val van de Muur het nieuwe
doel van MI5. Toen de regering
vorig jaar bekend maakte dat
MIS een aantal taken van de po
litie zoti overnemen, reageerde
Scotland Yard geërgerd. Deze
week kon de politie echter een
(vermeende) IRA-terrorist arres
teren dankzij, zo erkende een
Yard-woordvoerder, het nijvere
inlichtingenwerk van Stella Ri-
mingtons jeugdige dames.