NS vrezen veel meer
agressie ie de trein
Consumentenbond probeert deuk in imago te repareren
Binnenland
Extra tegenvaller van
100 miljoen gulden
'Ouderen in advertenties
vaak gediscrimineerd'
Huizenprijzen schieten omhoog
Politie schiet op de verkeerde man
'Technische
opleiding
verlengen'
Laatste blik op de Fordfabriek
Was drogen in de regen
'Jaarlijks voor tonnen
fraude bij benzinepomp'
VRIJDAG 16 JULI 1993
3
Door groeiende stroom asielzoekers
Het kabinet kampt met een fi
nanciële tegenvaller als gevolg
van de steeds grotere stroom
asielzoekers. Minister d'Ancona
(WVC) heeft berekend dat er nu
zevenhonderd asielzoekers per
week binnenkomen ofwel ruim
36.000 per jaar. Tot nu toe werd
uitgegaan van 25.000 asielzoe
kers per jaar. De ontwikkeling
betekent een extra tegenvaller
van jaarlijks zeker 100 miljoen
gulden.
D'Ancona schrijft dit in een
notitie aan het kabinet. Ze is er
van uitgegaan dat de stroom
asielzoekers ook in de toekomst
onverminderd doorgaat. De ex
tra kosten slaan alleen op haar
eigen begroting. In hoeverre dit
doorwerkt bij de vijf andere mi
nisteries die geld uitgeven voor
asielzoekers, is nog onbekend.
Het kabinet had tot nu toe de
extra kosten voor asielzoekers
geschat op 600 miljoen gulden:
300 miljoen dit jaar en 300 mil
joen in 1994. Daarmee vormden
deze uitgaven het belangrijkste
deel van een tegenvaller van 1.4
miljard gulden over 1993 en
1994, waarvoor het kabinet nog
een oplossing moet vinden, ver
der zijn er minder gasbaten
(500 miljoen gulden) en extra
EG-uitgaven (300 miljoen gul
den).
Met de mededeling van d'An
cona is het totale financiële pro
bleem voor het kabinet nog ho
ger uitgekomen. Er liggen im
mers nog wensen van minister
Hirsch Ballin (justitie) van 200
miljoen gulden voor extra cel-
Alders (volkshuisves-
i bijna 100 miljoen gul-
)r de Rijksgebouwen-
n van Ter Beek (defen
sie) van bijna 100 miljoen voor
VN-vredesoperaties. Hiermee
komt het totale financiële pro
bleem op twee miljard gulden.
Premier Lubbers
Kok (financiën) willen vandaag
een voorstel aan de voltallige
ministerraad doen. Besluiten
vallen waarschijnlijk pas mor
gen.
vertenties in kranten die zich
richten op beter opgeleide le
zers, bleken minder te discrimi
neren dan die in kranten voor
een breder publiek.
Volgens onderzoeker Bart
Klomp komt discriminatie op
leeftijd voort uit de „mythe dat
ouderen minder presteren, va
ker ziek en inflexibeler zijn". In
werkelijkheid, zo stelt hij vast,
kan niet worden aangetoond
dat ouderen minder presteren.
„Leeftijd zegt niets over ie
mandscapaciteiten."
Klomp pleit ervoor discrimi
natie van ouderen bij wet te
verbieden. Dat komt volgens
hem ook het bedrijfsleven ten
goede. „Ouderen presteren en
leren niet slechter, maar anders
dan jongerenconcludeert hij.
„Het prestatievermogen hangt
meer samen met factoren als
opleiding, aanleg, ervaring, ge
zondheid en motivatie dan leef
tijd."
Het bedrijfsleven discrimineert
ouderen. Ook de overheid
maakt zich daaraan schuldig,
maar veel minder. Dat blijkt uit
een onderzoek naar de inhoud
van personeelsadvertienties,
verricht in opdracht van het
Overleg Mensen Zonder Baan
Noord-Brabant. Het rapport is
aangeboden aan de vaste Twee
de-Kamercommissie voor soci
ale zaken.
Meer dan eenderde van de
advertenties (36 procent) sluit
ouderen op grond van hun leef
tijd uit. Meestal worden werk
nemers gevraagd die jonger zijn
dan 36 jaar, soms ligt de grens
bij 45. AJs het om lager opgelei
den gaat, ligt de 'discriminatie'-
grens vaak al bij 26 jaar.
Voor het onderzoek werden
1.500 advertenties onder de
loep genomen uit vier landelijke
en vier regionale kranten. Ad-
nieuwegein/den haag gpd-anp
De prijzen van koopwoningen
schieten omhoog. Irr de eerste
helft van dit jaar stegen ze met
gemiddeld acht procent ten op
zichte van dezelfde periode vo
rig jaar. De steeds lagere hypo
theekrente en de jaarlijkse
huurverhoging met gemiddeld
zes procent leiden tot toene
mende spanning op de huizen
markt.
Niet zelden wordt bij verkoop
meteen de vraagprijs betaald en
soms zelfs meer, aldus de Ne
derlandse Vereniging van ma
kelaars (NVM). Het aantal da
gen dat een huis te koop staat,
daalde ten opzichte van vorig
jaar met zestien procent. De
drukte op de huizenmarkt is des
te opvallender, omdat ze in een
periode valt waarin het Neder
land economisch juist een stuk
Uit een gisteren gepresen
teerd onderzoek naar de kwali
teit van de zes miljoen wonin
gen in Nederland blijkt dat nog
maar vier procent daarvan
slecht of zeer slecht is. Tien jaar
geleden was dat veertien pro
cent.
Het gaat om 252.000, voorna
melijk vooroorlogse woningen.
Ze staan vooral in de vier grote
steden. Daar verkeert een vijfde
van de woningen in slechte of
zeer slechte staat van onder
houd.
Uit het onderzoek, dat uit een
steekproef onder 26.000 wonin
gen bestond, blijkt dat de kwali
teit van zestien procent van de
woningen redelijk tot matig is
en van tachtig procent ronduit
Een 18-jarige Hagenaar die
twee dagen geleden door een
agent in zijn been is geschoten,
blijkt niet betrokken te zijn ge
weest bij een gewapende over
val op een koffiehuis, zoals de
politie aanvankelijk dacht. De
politie had tijdens een schiet
partij op de Delftselaan in Den
Haag niet de vermeende over
vallers, maar een groepje auto
dieven voor zich. De rijksre
cherche heeft de zaak in onder
zoek.
Bij de schietpartij is volgens
de politie vier keer geschoten.
Er zouden drie waarschuwings
schoten zijn gelost en er zou
een keer op een verdachte zijn
geschoten. Behalve de 18-jarige
autodief is daarbij ook zijn 13-
jarige hulpje gewond geraakt.
Beiden worden verpleegd in een
ziekenhuis.
Voorafgaand aan de schiet
partij was de politie gealar
meerd vanwege een gewapende
overyal op een koffiehuis aan de
Elandstraat. Toen agenten een
auto zagen rijden die aan de be
schrijving van de vluchtauto
voldeed, werd direct de achter
volging ingezet. Die eindigde op
de Delftselaan toen de vluchters
tegen een geparkeerde auto re
den. Toen de vijf inzittenden
probeerden te vluchten, heeft
de politie geschoten.
Biesheuvel gaat
bemiddelen in
ruzie schippers
rotterdam/brussel anp
Minister Maij (verkeer en water
staat) heeft oud-premier Bies
heuvel gevraagd te bemiddelen
in het conflict in de binnen
vaart. Biesheuvel zal zich de ko
mende dagen oriënteren, waar
na hij zo snel mogelijk als be
middelaar aan de slag zal gaan.
Ongeveer zestig schippers
hebben gisteravond de Vol-
keraksluizen in Willemstad en
kele uren bezet. In Amsterdam
bezetten dertig schippers de
Oranjesluizen enige tijd. De po
litie, die de acties grimmiger
vindt worden, heeft een einde
gemaakt aan de blokkades.
Er zijn bijna dagelijks blokka
des van actievoerende schip
pers om niet-actievoerende col
lega's te dwingen het werk neer
te leggen. De acties van zo n
500 Nederlandse binnenschip
pers zijn hun derde week inge
gaan.
Op de schippersbeurzen in
België zijn gisteren opnieuw
geen vrachten voor Nederland
aanvaard. Verder blokkeerden
Belgische schippers uit solidari
teit ook enige tijd een sluis in
Evergem bij Gent.
Valse bommelding bij asielzoekers
hoek van holland Vier Scheveningse sportduikers hebben voor
de kust bij Hoek van Holland een bijzondere ontdekking ge
daan. Ruim buiten de territoriale wateren stuitten ze vorige
week op een kostbaar bronzen kanon. Dat gebeurde tijdens de
inspectie van het wrak van de achttiende-eeuwse Hollandse oor
logsbodem Delft. Het kanon is inmiddels geborgen. Het stamt
uit 1765, verkeert in perfecte staat en is historisch van grote be
tekenis. foto gpd cees kuiper
Zes jaar en TBS voor moord op vrouw
den bosch De rechtbank in Den Bosch heeft gisteren een 41-ja
rige man uit Spijkenisse tot zes jaar onvoorwaardelijke celstraf
en TBS met dwangverpleging veroordeeld. De man stak in janu
ari in Boxmeer een 30-jarige vrouw dood. Hij had haar tijdens
zijn werk als vrachtwagenchauffeur leren kennen, ging af en toe
bij haar op de koffie en projecteerde zijn seksuele fantasieën op
haar. Toen zij op een dag in januari niet op zijn avances inging
zij was gelukkig getrouwd stak hij haar dood. Deskundigen
beschouwen de man als sterk verminderd toerekeningsvatbaar.
Aantal geweldsincidenten met 27,5 procent gestegen
Veel meer agressie in de trein. Dat vrezen de Nederland
se Spoorwegen. Over de eerste vijf maanden van dit jaar
steeg het aantal incidenten waarbij een strafbaar feit
werd gepleegd met 27,5 procent. Als dat zo doorgaat,
moeten de NS rekening houden met in totaal 1.225 inci
denten met agressie. Vorig jaar waren dat er 961. Opval
lend is dat steeds meer reizigers onderling aan het bak
keleien slaan.
Ook bij het agressiemeldpunt
van de Spoorwegen kwamen de
eerste vijf maanden van dit jaar
27,5 procent meer meldingen
binnen dan vorig jaar. Het
meldpunt, in 1991 ingesteld na
dat een conducteur in een trein
was vermoord, registreert zowel
verbaal als fysiek geweld tegen
NS-personeel.
In januari van dit jaar stelden
NS vast dat de drukte in de trei
nen bijdraagt aan de groeiende
agressie, vooral tussen reizigers
onderling. Of die verklaring ook
nu opgaat, is onduidelijk. De
spoorwegpolitie durft op dit
moment geen uitsluitsel te ge
ven over oorzaken. „Daar moe
ten we nog eens goed naar kij
ken", zo stelt K. Witteman, staf
lid van de spoorwegpolitie.
Het verbale en fysieke geweld
tegen conducteurs komt vol
gens NS in principe voort uit
problemen bij de kaartcontrole.
in drie van de vijf gevallen is er
een direct verband tussen de
agressie tegen de conducteur en
het ontbreken van een plaats
bewijs.
Opmerkelijk is daarbij de
groei van het aantal zwartrij
ders: 112.262 in 1991 tegen
150.431 in 1992. Volgens de
spoorwegpolitie houdt deze stij
ging regelrecht verband met de
veel scherpere controle. Er zijn
dus geen zwartrijders bijgeko
men, maar er zijn er meer ge
pakt, aldus de NS*. Veertig pro
cent van hen betaalt alsnog. De
overige zestig procent wacht
een rechtzaak, waarbij NS de
kosten volledig trachten te ver
halen op de wanbetaler.
De spoorwegpolitie wil de
strijd tegen de zwartrijders ver
der opvoeren. De wetgeving
biedt de mogelijkheid om kaart
jes ook op het perron te contro
leren. Dat gebeurt al enige jaren
bij de nachttreinen en bij het
vervoer van voetbalsupporters.
De NS willen deze succesvolle
kaartcontrole ook bij andere
treindiensten toepassen. Zelfs
reizigers op drukke spitslijnen
kunnen worden verrast door
controle „bij de roltrap".
De NS vinden dat het de goe
de kant op gaat met het suppor-
tersvervoer. Zo is de schade aan
treinstellen gedaald van bijna
210.000 gulden in het seizoen
'91/'92 tot 75.000 gulden in het
afgelopen seizoen.
•s-gravendeel De 160 ex-Joegoslavische bewoners van het op
vangcentrum De Aalfuik in 's-Gravendeel zijn gistermiddag een
paar uur geëvacueerd. Volgens een anonieme melding zou om
drie uur 's middags een bom ontploffen. De politie vond echter
niets. Om half drie besloot burgemeester M. Salet tot evacuatie
over te gaan. „We hebben tot die tijd gewacht, om onrust te
voorkomen. De bewoners maken een emotionele tijd door. Deze
gebeurtenis kost hen drie dagen van hun leven", zo verklaarde
de burgemeester.
Hoger salaris voor dorpsburgemeester
den haag Burgemeesters van gemeenten tot 14.000 ii
krijgen volgend jaar een hoger salaris. Het kabinet vindt dat hun
inkomen meer in overeenstemming moet zijn met de zwaarte
in hun functie. Het maximum te bereiken salaris gaat naar bij-
a 9.400 gulden bruto per maand, ofwel ruim 120.000 gulden
per jaar, inclusief vakantiegeld. Dat maximum is nu ruim 8.500
gulden per maand. Dat komt overeen met 110.000 gulden per
jaar.
Twee broers bij botsing overleden
Door een verkeersongeval in Eindhoven zijn gisteren
twee broers van 27 en 21 jaar uit Tilburg om het leven gekomen.
Het ongeval deed zich voor op het knooppunt de Hogt, waar
twee snelwegen bij elkaar komen. Vermoedelijk reed de auto
de broers te hard en is hij daardoor geslipt en tegen een
busje in de berm gebotst. Daarin zaten drie wegwerkers. Ze
Kostbaar bronzen kanon gevonden
den haag anp
De studieduur van technische
opleidingen als chemische tech
nologie, civiele techniek en
werktuigbouwkunde aan de
technische universiteiten van
Delft, Eindhoven en Enschede,
moet worden verlengd. Het is
onmogelijk deze studies in vier
jaar tijd af te ronden.
Dat stelt het Amerikaanse bu
reau ABET dat in opdracht van
het ministerie van onderwijs de
studies in Nederland heeft ver
geleken met die in Duitsland,
Frankrijken België.
Volgens ABET zijn de Neder
landse ingenieurs veel specialis-
tischer opgeleid, terwijl er op
buitenlandse universiteiten
meer aandacht is voor bijvoor
beeld wiskunde als bijvak.
Amsterdam Tientallen jaren was de Fordfabriek langs het Noordzeekanaal een symbool van techniek en vernuft tot zij een aantal jaren geleden
werd gesloten. Op deze plek komt een kolenoverslag- en kolenveredelingsbedrijf. De gemeente Amsterdam heeft de panden van de Fordfabriek
voor tien miljoen gulden gekocht en zal ze voor zes miljoen gulden laten slopen. foto dijkstra bv»ruud nijpjes
zandvoort» Op de strandboulevard tussen Bloemendaal en Zandvoort probeert deze gestrande Duitse
toerist zijn was te drogen in de regen. foto anp arthur bastiaanse
den haag*theo
Voor het eerst in veertig jaar moest de
Consumentenbond deze week een
dreigend proces afkopen. De-bond liet
een waterzuiveringsapparaat testen en
kraakte het in een publikatie af. Later
bleek dat het apparaat bij de test niet
compleet was geweest en daarom
slecht scoorde. De bond betaalt een
schadevergoeding van 20.000 gulden
aan de fabrikant. Een smet op de on
kreukbaarheid van de gedegen consu
mentenorganisatie. Het imago van on
feilbaarheid is in het geding.
De juristen van de Consumentenbond
weten nog niet welke stappen ze zullen
nemen tegen het laboratorium in Bel
gië dat de waterzuiveringsinstallatie
testte en verkeerd beoordeelde. De
bond overwteegt de betaalde schade
vergoeding bij het laboratorium terug
te halen.
Bedrijfsjurist T. Recter wijst erop dat
het Belgische laboratorium „ter zake
kundig" is. De organisatie mocht daar
dus best op afgaan. Dat de zuiverings
installatie bij de test niets deed „nul
komma nul" wekte geen verbazing,
want de installaties kwamen in het al
gemeen niet al te best uit de bus.
Het gaat om een nieuw produkt en het
was dan ook geen wonder dat de Con
sumentenbond tot een test besloot.
„We kregen veel telefoontjes van leden
die er meer over wilden weten." Zo
gaat het vaker. Eigen experts houden
de vinger aan de pols bij het beoorde
len van gebruiksartikelen als audio- en
videoapparatuur en wasmachines.
Sommige artikelen worden in eigen
huis getest, het meeste onderzoek
wordt uitbesteed.
De contacten met de 700.000 leden
van de bond leiden nogal eens tot on
derwerpen voor een test. Steekproefs
gewijs wordt bovendien iedere maand
aan duizend leden gevraagd wat ze
vinden van de Consumentengids.
Daarnaast beschikt de bond over een
forum van maar liefst 2.800 leden dat
af en toe wordt ingeschakeld. De 'doe-
mee'ers', zoals ze worden genoemd,
hielpen onder meer luiers te beoorde
len.
De Consumentenbond (250 man per
soneel) gaat er prat op volledig onaf
hankelijk te zijn. Om medewerking van
de fabrikanten zit de bond dan ook
niet verlegen. „De spullen die we tes
ten, kopen we gewoon in de winkel."
De fabrikant hoort hoe een onderzoek
is opgezet en wat de uitslag is. Daar
kan hij op reageren. „Veel onderzoek is
genormeerd, de producent test zelf ook
zo en op die manier sluit je meetfouten
uit." Recter benadrukt dat in het geval
van de waterfilters alle fabrikanten
vonden dat de test tekort schoot. Uit
zonderlijk is dat niet, want slechte be
oordelingen leiden stèevast tot protes
ten en goede tot advertenties waarin
de fabrikant verwijst naar de Consu
mentengids.
De bond beoordeelt niet alleen boor
Konsumenten Kontakt, het kleine maatschappelijk bewogen broertje van de
Consumentenbond, houdt eind dit jaar op te bestaan. Voor de 25 medewer*
kers van de stichting, onder wie de 50-jarige directeur Bert Donia, is ontslag
aangevraagd. De organisatie heeft al lang te kampen met geldgebrek. Konsu-
menten Kontakt (35.000 leden) is vooral afhankelijk van subsidies, onder
meer van het ministerie van economische zaken. Die financiële basis bleek te
smal. In het bestuur van KK zitten leden van de vakcentrales FNV en CNV en
de Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen.
machines, condooms en wasmiddelen,
maar houdt zich ook bezig met dienst
verlening. Volgens woordvoerder M. de
Vaan zal het wegvallen van de Europe
se binnengrenzen de komende'jaren
veel extra werk opleveren. Wat bijvoor
beeld betekent het als Britse hypo
theekbanken op de Nederlandse markt
actief worden? En kan de Franse PTT
de post goedkoper bezorgen?
Volgens Recter speelt de Europese
Commissie een belangrijke rol bij de
bestrijding van illegale activiteiten van
grote conglomeraten. De bond heeft al
een paar keer een klacht ingediend
over ongeoorloofde prijsafspraken.
„Als je iets aankaart, blijkt Brussel be
hoorlijk strijdvaardig. De Europese
Commissie kan zomaar ergens binnen
stappen en een de boeken controle-
De Consumentenbond behartigt op de
eerste plaats de belangen van zijn le
den, maar er zijn ook activiteiten die
dat belang overstijgen. Zo onderhan
delt de organisatie in opdracht van het
ministerie van economische zaken met
bedrijven over leveringsvoorwaarden,
service en garanties. „Want het gaat
echt niet alleen om de prijs van een
produkt."
den haag gpd
Bij benzinestations is vorig jaar
voor enkele honderduizenden
guldens gerommeld door
pompbedienden en beroepsrei
zigers, zoals vrachtwagenchauf
feurs en vertegenwoordigers. De
pompbedienden schreven ben
zinebonnen uit voor niet ge
tankte benzine ('diesel-plus') of
verkochten zelf bij de super
markt gekochte drank en siga
retten. Dat blijkt uit onderzoek
door Hoffmanns Bedrijfsrecher
che in Amsterdam die vierhon
derd keer door argwanende
pomphouders werd ingescha
keld.
De dertig bedrijfsrecher-
cheurs stuitten op een nieuwe
soort fraude met benzinebon
nen. Hoffmann senior: „Ie slaat
bij de benzinepomp bier en
rookwaren in, geeft een vette
knipoog, schuift een briefje van
vijfentwintig over de toonbank
en hup, je krijgt een bonnetje
voor niet getankte benzine."
De rechercheurs spoorden vijf
pompbedienden en drie be
roepschauffeurs op die zich aan
dit soort praktijken schuldig
maakten. De acht zijn inmid
dels ontslagen. De chauffeurs
hadden jaarlijks acht- tot tien
duizend gulden ten onrechte
aan benzinegeld geïncasseerd.
Volgens de organisatie voor
transportondernemers EVO valt
er voor de meeste vrachtwagen
chauffeurs weinig te frauderen.
Dat komt door de komst van de
tachograaf, waarop alle gereden
kilometers worden geregi
streerd. De werkgever kan dan
de benzinedeclaraties vergelij
ken met de tachograaf.