'Sunset Boulevard' uitverkocht
ewondering
Cultuur&Kunst
Jubilerend Diligentia
krijgt opknapbeurt
Aangename
solo Kim
Soepnel
Matig spel in sfeervolle Pieterskerk
LEIDSE
jHOPÏbmR
Whitney Houston komt voor
optreden naar Maastricht
CLIP&PflPER
DONDERDAG 15 JUL11993
17
CONCERTEN
LEIDEN
HOOGLANDSE KERK
Vrijdag 16 juli
Orgelconcert door Anton Door-
heim, 12.30 uur.
Zaterdag 17 juli
Orgelconcert Frank van Wijk,
13.30 uur.
Zondag 18 juli
Inloopconcert door Die Haghe
Sangers, 14.30 uur.
Exotisch dubbelconcert van do
centen Rotterdams Conservatori
um mmv harpist Purmtam en Ka-
runa en Simone op tanpura,
21.00 uur.
LOKHORSTKERK
Zaterdag 17 juli
Concert door Caroline van Oyen,
sopraan, en Anton Doornheim,
oregel. Werken van o.a. Purcell,
Handel, Pergolesi, Diepenbrock,
Mendelssohn en Batholdy, 14.30
HARTEBRUGKERK
Zondag 18 juli
Lakenmis. Messe Brêve van Gou
nod doqr Gemengd koor en Scho-
la Cantorum, 10.30 uur.
WATERPODIUM
Zaterdag 17 juli
Music for the Royal Fireworks,
slotconcert door Soreo met vuur
werk, 22.00 uur.
BINNENSTAD
Zondag 18 juli
De Gouden Pet, stratmuziekcon-
cours, 13.00-17.00 uur.
ARSENAALPLEIN
Zondag 18 juli
Finale De Gouden Pet, optreden
finalisten en prijsuitreiking,
17.00-23.00 uur.
VROUWENKERKPLEIN
Zaterdag 17 juli
Praet Pop part II met Stick to the
Lips en The Curt Bausch Gang,
13.30 uur.
STADHUISPLEIN
Zaterdag 17 juli
La Charanguita, salsa, 13.00 uur.
LVC
Vrijdag 16 juli
GrQmngse rockband The Heat,
23.30 uur.
KATWIJK
VREDESKERK
Dinsdag 20 juli
Concert door Klaas J. Mulder met
werken van o.a. Bach en Men
delssohn, 20.15 uur.
NIEUWE KERK
Vrijdag 16 juli
Concert zomerorgelserie: Ben van
Oosten met werken van Charles-
Marie Widor, Gigout, Franck,
Bach en Merkel, 20.15 uur.
LISSE
ST. AGATHAKERK
Donderdag 22 juli
Concert door Simon Stelling,
Frans programma met werken van
o.a. Vierne, Duruflé en Guilmant,
20.15 uur.
NOORDWIJK
OUDEZEEKERK
Woensdag 21 juli
Chr. gemengde zangvereniging
'Hosanna in Excelsis', 20.30 uur.
AMSTERDAM
CONCERTGEBOUW
vrijdag 16 juli
Mozart Festival, Radio Kameror
kest olv Arnold östman, soliste
Emmy Verhey, viool, 20.15 uur.
zaterdag 17 juli
Mozart Festival, Radio Kameror
kest olv Arnold Östman, solisten
Christiane Oelze, sopraan, Claron
McFadden, sopraan, James
Doing, tenor, Liewe Visser, bas,
20.15 uur.
zondag 18 juli
Mozart Festival, Radio Kameror
kest olv Arnold Östman, solisten
Melvyn Tan, Ronald Brautigam en
Bart van Oort, fortepiano, 20.15
dinsdag 20 juli
Hilliard Ensemble-, 'Connections.
Music of twelve countries and five
centuries', 20.15 uur.
donderdag 22 juli
Kamerorkest van Litouwen olv
Saulius Sondeckis, soliste Tatia-
na Nikolayeva, piano; werken van
Arensky, Sjostakovitsj, Tsjaikovs-
Met een nu al volledig uitver
kochte reeks voorstellingen van
Youp van 't Hek begint het
Haagse theater Diligentia op
dinsdag 17 augustus zijn jubile
umseizoen. Het theater bestaat
200 jaar en markeert dat met
een fikse opknapbeurt.
De zomermaanden worden
besteed aan een renovatie van
de zaal en het voorhuis. Tegelijk
worden de ruim 500 stoelen
vervangen door betere.
Volgens een woordvoerder
moet de renovatie ervoor zor
gen dat het gebouw het monu
mentale karakter van twee eeu
wen geleden zoveel mogelijk te
rugkrijgt. Diligentia is één van
de vier Nederlandse theaters die
nog.gebouwd zijn vóór de Fran
se tijd. De andere drie staan in
Maastricht, Leiden en Amster
dam.
Diligentia heeft, om aan geld
voor de opknapbeurt te komen,
stoelen 'verkocht' aan met na
me bedrijven. Die krijgen dan
een naamplaatje op de achter
kant van hun stoel. Ze kosten
5000 gulden per stuk.
THEATER
RECENSIE WUNAND ZEILSTRA
'De Contrabas' van Patrick Süskind door
Kim Soepnel. Gezien 14/7, Burchtzaal
Het weer was wispelturig ge
noeg om de voorstelling 'De
Contrabas' van Patrick Süskind
naar de Burchtzaal te verplaat
sen. Gelukkig maar, want de
door Kim Soepnel gespeelde
monoloog zou in de open lucht
waarschijnlijk verloren zijn ge
gaan. Het stuk is gebaat bij een
intieme sfeer.
Op een bijna geluiddicht ka
mertje mijmert een contrabas
sist over zijn vak en over zijn le
ven. De ene keer verdedigt hij
het instrument met verve; zo
wordt ons op belerende toon
voorgehouden dat een orkest
het eventueel wel zonder diri
gent kan stellen, maar beslist
niet zonder de contrabas.
Als we dan eenmaal anders
tegen dit kennelijk onderge
waardeerde instrument aankij
ken, volgen uitweidingen over
de beperkingen er van. Het
blijkt soms letterlijk en figuurlijk
een sta-in-de-weg in het leven
van deze contrabassist, wiens
liefde voor een jonge mezzoso
praan door zijn bescheiden po
sitie binnen de hiërarchie van
het orkest vermoedelijk niet be
antwoord zal worden.
In de vertolking van Kim
Soepnel wordt 'De Contrabas'
een aangename voorstelling.
Omdat ze zelf als contrabassiste
aan het conservatorium is op
geleid, kan ze meespelen met
langspeelplaatfragmenten en
kan ze laten horen wat ze be
doelt. 'De olifant' uit het werk
van Saint-Saëns bijvoorbeeld,
het anderhalve minuut durende
'allegretto pomposo' voor con
trabas, brengt zij met een de
monstratieve afkeer ten gehore.
Dat ze als actrice een enkele
keer minder overtuigt, stoort
daarom nauwelijks. Ze haalt bij
voorbeeld door een wat one
venwichtige timing nog lang
niet alle humor uit deze prach
tige tekst. En het bravour waar
mee ze in dit stuk een man
tracht uit te beelden, is wel eens
clichématig. Het neemt niet
weg dat haar optreden door een
sympathieke uitstraling wordt
gekenmerkt.
Voor'Andrew Lloyd Webber gaat zon nooit meer onder
Niet alle critici waren met lof vervuld, maar zoals een van
hen schreef: „Een nieuwe musical van Andrew Lloyd
Webber is zoiets als een pas-ontworpen tank - jarenlang
voorwerk, enorme ontwikkelingskosten, en niet te stop
pen."
„Middelmatig", oordeelde de
toneelrecensent van de Daily
Telegraph. „Een dwaas plot",
meende de Financial Times.
Maar wat deed het oordeel van
de scribenten er eigenlijk nog
toe? De produktiekosten van
'Sunset Boulevard' waren 10
miljoen gulden gweest, en in de
twee weken voorafgaand aan de
première was al voor 14 miljoen
aan tickets verkocht. Voor wie
de show nog wilde zien: er wa
ren nog kaartjes voor de decem
ber-voorstellingen.
Niet alleen voor de benepen
zitplaatsen in het Londense
Adelphi Theatre was de belang
stelling overweldigend, ook
voor de plaatsen op het toneel
had het storm gelopen. Liza Mi-
nelli, Meryl Streep en Elaine
Paige hadden allen gepoogd de
titelrol te krijgen. Maar vergeefs.
Sir Andrew Loyd Webber gaf
uiteindelijk de voorkeur aan een
oude bekende: de actrice Patti
LuPone die op Broadway ooit
Evita speelde in Lloyd-Webbers
gelijknamige musical.
De première, afgelopen
maapdag, bracht menige Rolls
Royce in beweging. Er waren
musici als Shirley Bassey en
Cliff Richard, acteurs als Roger
Moore en Emma Thompson, en
de politici Neil Kinnocken Betty
Boothroyd (Lagerhuisvoorzit
ster en ex-balletdanseres).
Klassiekers
'Sunset Boulevard' is de nieuw
ste loot aan de immer groeien
de Lloyd Webber-stam. Met zijn
46 jaar heeft de Britse compo
nist nu 11 musicals op zijn
naam staan, waarvan vele in
middels klassiekers zijn gewor
den: Jesus Crist Superstar, Evita,
Cats, Phantom of the Opera.
In het rijk van Andrew Lloyd
Webber, 's werelds beroemdste
in leven zijnde componist, gaat
de zon nu nooit meer onder. In
de Londense West End draaien
momenteel vijf Lloyd Webber-
shows, maar daarnaast gaat op
elk uur van de dag ergens an
ders op de aardkloot wel een
gordijn omhoog voor een van
zijn produkties.
Andrew Lloyd Webbers 'Sun
set Boulevard' is de theater-ver
sie van Billy Wilders gelijknami
ge film over het leven van de ac
trice Norma Desmond. Het ver
haal heeft Lloyd Webber niet
wezenlijk veranderd. Ooit een
befaamd actrice, is Norma Des-
mond in haar majestueuze huis
aan Sunset Boulevard (Holly
wood) in vergetelheid wegge
zakt. Ze raakt verliefd op een
jonge script-schrijver die bij
toeval in haar huis verzeild
raakt, maar vermoordt hem als
hij voor een jongere vrouw
kiest. Nog een keer komt Nor-
ma Desmond daarna in de
schijnwerpers te staan, maar dit
keer zijn het de schijnwerpers
van Los Angeles' misdaad-re
porters.
Billy Wilder, inmiddels 87
jaar, was bij de première aan
wezig en velde een positief oor
deel. „Ik heb er bijzonder van
genoten", zei hij. „Andrew
Lloyd Webber heeft de klus heel
goed geklaard. De strekking is
dezelfde gebleven
De rol van Norma Desmond
wordt gespeeld door de 46-jari-
ge Patti LuPone, een Ameri
kaanse van Siciliaanse afkomst.
LuPone, die hiervoor naar ver
luidt 55.000 gulden per week
krijgt, draagt de hele show. De
musical komt pas op gang als zij
na 20 minuten op het toneel
verschijnt, en zonder omhaal
het nummer zingt dat dagen
lang op het trommelvlies ach
terblijft: With One Look.
LuPone zingt haar nummers
tegen een decor dat tijdens een
van de previews door het pu
bliek op een applaus werd ont
haald, hetgeen ongebruikelijk
is. Het decor is de barokke ont
vangstkamer van haar landhuis
aan Sunset Boulevard, waarin
de musical zich goeddeels af-
speeld.
Ironisch genoeg was het dit
decor dat Sir Andrew Lloyd
Webber vorige maand noopte
de première twee weken uit te
stellen. Bij toeval was ontdekt
dat het decor, dat vele tonnen
Patti LuPone met Kevin Anderson: musical gedragen door LuPone. foto ap
weegt, in beweging werd ge
bracht als iemand buiten het
theater een draagbare telefoon
hanteerde. De radiogolven van
de telefoon, zo leerde nader on
derzoek, activeerden de hydrau
lische pompen van het toneel
systeem.
Maar die valse start was afge
lopen maandag al weer verge-
RECENSIE
Concert: Ensemble Tuhü (Rose-Marie
Bekker, zang; Tom Burmanje, gitaar), ge
zien: 14/7, Pieterskerk. Leiden.
Spanje kent een rijke muziek
cultuur met een enorme diver
siteit aan stijlen. In de ene
streek klinkt de muziek weer net
iets anders dan in alle andere.
Toch zijn er overeenkomstige
kenmerken die ervoor zorgen
dat de muziek 'Spaans' blijft,
zoals de temperamentvolle uit
voeringswijze, de directe ma
nier van zingen en de meesle
pende melodieën.
Ensemble Tuhü bracht gister
avond iets van die zuidelijke
sfeer naar Leiden. In de Pieters
kerk vertolkten zangeres Rose-
Marie Bekker en gitarist Tom
Burmanje, overigens de helft
van het voltallige ensemble, op
de flamenco-cultuur gebaseer
de volksliederen. De zang werd
afgewisseld met solostukken
voor gitaar. Het repertoire was
uitstekend gekozen met prach
tige composities van groothe
den als Rodrigo, Granados en
Albéniz. Hoe moeilijk het is de
ze muziek te vertolken op een
manier dat het ook echt Spaans
blijft klinken, bleek bij dit con
cert eens te meer. Bekker is een
zangeres met een mooi, maar,
voor dit soort muziek, veel te
gecontroleerd stemgeluid. Een
'cancion' van Rodrigo klinkt nu
eenmaal anders dan een canta
te van Bach. Een te klassiek ge
bruik van de stem is dodelijk
voor het temperament waar de
ze stukken om vragen. Nog twij
felachtiger wordt het, wanneer
alle teksten moeizaam van blad
worden gelezen. De afstand tot
de liederen wordt hiermee wel
erg groot.
De versterkte klank van de
begeleidende gitaar klonk flu
weelzacht en als zodanig erg
mooi. Het chorus-effect, een
lichte zweving in toonhoogte
waardoor het geluid voller
wordt, werkte wonderwel heel
goed. Wonderwel, want volks
muziek, akoestisch gitaar en
elektronica gaan niet altijd even
De Amerikaanse megaster
Whitney Houston, al geruime
tijd 's werelds best verkopende
popzangeres, komt dit najaar
voor een eenmalig optreden
naar Nederland. Op zaterdag 23
oktober staat de 'Zwarte Strei
sand', zoals zij door haar fans
liefkozend wordt genoemd, zo
goed als zeker op de planken
van het Maastrichtse congres
centrum MECC.
De populariteit van het gewe
zen fotomodel en voormalig
nachtclubzangeres is dit jaar
wereldwijd tot recordhoogte ge
goed samen. Burmanje is een
vaardig gitarist maar speelde
gisteravond slordig. Veel hape
ringen en daarbij het onvol
doende beheersen van een aan
tal typische flamenco gitaar
technieken zorgden, mei name
in zijn solostukken, voor te wei
nigovertuigingskracht.
Met het sausje uitbundigheid
dat de toegift bedekte, hadden
alle voorafgaande stukken ook
beprenkeld mogen worden.
Ondanks de matige uitvoe
ring van de muziek was het
concert wel heel sfeervol. De
ambiance van de monumentale
kerk leent zich prima voor dit
soort kleinschalige uitvoerin
gen.
stegen. Alleen al in Nederland
verkocht de 29-jarige Houston
van haar meest recente album,
de soundtrack van de film Body
Guard, tot nog toe bijna een
half miljoen exemplaren.
Opmerkelijk is overigens dat
Houstons concert in het MECC
amper 24 uur na het optreden
van een andere popvedette,
Eros Ramazzotti, plaatsvindt.
Voor de organisatoren bete
kent dat een lucratieve 'efficien-
cy-winst': de kostbare extra in
frastructuur zoals tribunes, po
dium en dranghekken kunnen
gewoon blijven staan.
PC-werkstation
Ergonomisch design Ijk
Deels voorgemonteerd j
ShopToppers zijn aktie-artikelen van
Clip Paper, een landelijke keten van
Kantoorsupers voor een Superkantoor!
Bel de dichtstbijzijnde vestiging voor
toezending van de aktuele aktiekrant
Koopavond en j.' zaterdag open
Vareseweo 41Rotterdam Tel 010-262 10 22
Tiber 40. Le.dschendam Tel 070 320 30 04
Hanzeweg 11Gouda Tel 01820-723 88
0e Hemmen 23, Drachten Tel 05120-421 21
In deze rubriek komen al of
niet bekeftde
streekgenoten aan het
woord die hetzij direct
hetzij zijdelings met kunst
en cultuur te maken
hebben. Ze praten over een
kunstvoorwerp, een
kunstuiting waaraan ze
bijzondere waarde
hechten. Van de snuifdoos
van oma tot het
grijsgedraaide muziekstuk
en alles wat daar tussen zit.
Vandaag spreekt Irène
Prinsen haar bewondering
uit over haar
inspiratiebronnen:
schrijvers en filosofen. Van
de Leidse kunstenares is
tijdens de Lakenfeesten het
werk Apocalypse te zien in
de Pieterskerk. In de
Hooglandse kerken staat El
Greco, basiliek voor een
schilder. „Schrijvers die de
zandbak van buitenaf laten
zien, vanaf de maan, vind
ik inspirerend."
tffkMkk Met dingen hebben
ik niet zo veel. Die
kunnen kapot gaan,
in de brand vliegen.
Ik heb meer met
denken. Dat
inspireert me. Er is één ding
waar ik wel iets mee heb. Een
schilderij, een aquarel van
Hilmar Schafer dat ik heb
gekocht tijdens mijn studie
filosofie. Het is ook steeds mee
verhuisd. Voor mij drukt het
leegte uit, het niets. Een
wolkenlucht met daaronder
gras. Links in de verte zie je nog
de suggestie van een riviertje.
Verder is er niets. Er gebeurt
niets dat menselijk is.
Denken begint ook in het niets.
Herbegint en eindigt in het
niets. Net als de wereld, het
leven. De bijbel zegt het al: in
het begin was er niets. Leegte.
Zo kom je ook ter wereld: als
baby ben je helemaal lëeg. Je
wordt geboren in een in een
tekst waar al heel lang aan is
geschreven. Tegelijkertijd moet
je iets presteren in dat
specifieke stukje tijd waarin je
wordt geboren. Je bent een
soort prisma waarin het licht
van de tijd breekt.
Voor ieder mens is de ervaring
van denken anders. Als filosoof
denk ik radicaal. Ik vraag terug
vanuit dingen die voor anderen
vanzelfsprekend zijn. Wat is
waar en wat is onwaar? Wat is
zekerheid? De meeste mensen
hebben die behoefte niet. De
vanzelfsprekendheden zijn het
speelgoed dat we in de zandbak
krijgen waarin we worden
geboren. We vragen niet: wat is
dit? Wat is het spel? Wat zijn de
regels? Hoe komen die tot
stand? Wie biedt dit aan? Wat is
dat voor instituut? En waarom?
Een filosoof, een kunstenaar is
iemand die deze vragen wel
'stelt.
Schrijvers, die de zandbak van
buitenaf laten zien, vanaf de
maan, die vjnd ik inspirerend.
Mensen zoals Menno ter Braak
en Albert Camus. En filosofen
als Nietzsche, Heidegger,
Wittgenstein of de Fransman
Ricoeur. Zij stellen wel vragen
bij die vanzelfsprekendheden.
Met filosofie ben ik niet verder
gegaan. Dat wordt kennelijk
gebruikt als inspiratiebron in
mijn werk als kunstenaar. Het
rationele versus kracht, drift.
Kunst is zo aantrekkelijk omdat
je gedachten via die drift kunt
uitwerken. Je beweegt je tussen
geest en drift. Het geeft je de
mogelijkheid om in contact te
komen met die drift, dat oer.
Daarom werk ik graag met staal.
Het is een krachtelement.
In mijn werk zit een paradox.
Het is zeer aanwezig, heel
expressief. Ik leef zelf in een
soort volheid van die culturele
bagage terwijl ik toch weet dat
mijn werk voortkomt uit de
leegte. Ik geloof in de waarheid
van de paradox. We leven
intens. We leven om te sterven.
Als je veel volheid
produceert, sta je
dicht bij de leegte, het
niets. De leegte waar
de wereld uit is
ontstaan en waarin
ook weer zal eindigeiij,^/
TEKST LETTY STAM
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
