Investeren op North Sea Jazz
A
Jury: niveau moet beter
Kwaliteit
op druk
Werfpop
Cultuur&Kunst
Sinead O'Connor is te
moe voor toneeldebuut
Den Haag schrapt subsidie
voor Schönberg Ensemble
LEIDSE
MAANDAG 12 JUL11993
21
Le Corbusier's stad in KunstHal
rotterdam De enige stad die ooit door de beroemde Zwitsers-
Franse architect Le Corbusier is ontworpen, is het Indiase Chan
digarh. De stad leek in niets op andere steden in India. Ze ver
rees aan het begin van de jaren vijftig, bedoeld voor 500.000
mensen. In Le Corbusier's ontwerp, nauwelijks beinvloed door
lokale tradities, zijn wonen, werk, verkeer en recreatie geschei
den. Inmiddels is het inwonertal gegroeid tot 700.000 en is
Chandigarh 'ge-indianiseerd'. Op de tentoonstelling in de Rot
terdamse KunstHal (van 17 juli t/m 22 augustus) zijn originele
niet eerder gepubliceerde tekeningen te zien. een fotografische
weergave van de stad 40 jaar na oplevering, het dagelijks leven
in de stad is in beeld gebracht, er zijn beelden te zien uit de
beeldentuin van de stad en een selectie van modern van Indiase
kunstenaars met Chandigarh als inspiratie.
Jeugdorkesten in De Doelen
rotterdam ln het Rotterdamse concertgebouw De Doelen zijn
deze zomer zes internationale jeugdorkesten te horen onder lei
ding van gerenommeerde dirigenten en met een keur aan solis
ten voor elk concert. Op 30 juli begint de serie met het Nationaal
Jeugdorkest olv Roberto Benzi met Boris Bel kin als solist. Op 11
augustus het Wereld Jeugd Orkest (olv Ole Kristian Ruud en Mi
chael Brewer), op 14 augustus het European Community Youth
Orchestra olv Kurt Sanderling, op 16 augustus het Asia Youth
Orchestra olv Eri Klas met de violist Gidon Kremer als solist, op
18 augustus het Gustav Mahler Jligend Orchester (Marc Al-
brecht) en tenslotte op 30 augustus de Junge Deutsche Philhar
monic olv Heinz Holliger.
Evenement in teken van overleden grondlegger Paul Acket
Op het North Sea Jazz Festival is het tegenwoordig een
kwestie van 'investeren', zoals een ervaren bezoeker con
stateerde. En hij heeft gelijk. Met name in de kleinere za
len van het Haagse Congresgebouw moet je ruim van te
voren een plaats zoeken als je per se iets wil zien. Kom je
te laat, dan ben je gedoemd op de gang te staan om
slechts wat flarden op te vangen. Aan het gebruik om de
hele avond overal even aan te lopen om zo iets nieuws te
ontdekken, is een eind gekomen.
pleet te maken. Het is voor veel
mensen een uitje geworden dat
op vrijdagmiddag al begint. Op
het station in Leiden hebben zij
afgesproken met vrienden. Zij
staan met attachkoffer te wach
ten in hun ongemakkelijk zit
tende kantoorkleding. Tijd om
naar huis te gaan en zich op te
frissen is er niet, want om zes
uur begint al het eerste concert.
Gegeten wordt er in het con
gresgebouw: gefrituurde lekker
bek met een kwak knoflook-
De omstreden Ierse zangeres Si
nead O'Connor ziet wegens
„emotionele uitputting" af van
haar voorgenomen debuut als
toneelspeelster. De kortgescho
ren zangeres zou vanaf donder
dag op de planken staan in het
stuk „Hamlet's nachtmerrie"
waarin zij de rol van de Dood
zou spelen.
In een korte verklaring zei de
producent van het toneelstuk
dat O'Connor haar verontschul
digingen aanbiedt voor haar te
rugtrekking. De Ierse zangeres
zag vorige maand op het aller
laatste moment ook al af van
een optreden tijdens een vre-
desmanifestatie en plaatste ver
volgens in Ierse kranten een ad
vertentie waarin ze fans vroeg
haar met rust te laten.
den haag anp
Den Haag houdt de komende
jaren de begroting voor kunst
en cultuur op 87 miljoen gul
den. Een verhoging zit er ge
zien de slechte financiële situ
atie van de stad niet in. De ge
meente wil wel geld vrijmaken
voor onder meer kunst in het
onderwijs, beginnende kun
stenaars en een centrum voor
jazz in het Theater aan het
Spui. Dat gaat ten koste van de
subsidie van een ton aan on
der andere het Schönberg En
semble.
Een en ander staat in het
meerjarenplan cultuur van de
gemeente. Den Haag wil de
subsidie van het Schönberg
Ensemble schrappen omdat
het kamermuziekensemble
volgens de gemeente onder de
verantwoordelijkheid van het
rijk valt. Daarnaast vervalt de
garantie van 150.000 gulden
voor opvang van financiële te
genvallers van het North Sea
Jazz Festival. Dat wordt omge
zet in een subsidie van 75 mil
le. Hoewel Den Haag graag
meer opera binnen de stads
muren ziet, is^ het idee van
Danstheaterdirecteur Carel
Birnie niet overgenomen. Bir-
nie wilde een zaal laten bou
wen als nationaal podium
voor opera- en musicalpro-
dukties.
MEINDERT VAN DER KAAIJ
Het is allemaal een logisch ge
volg van de enorme toeloop die
het festival dit jaar kende. Een
recordaantal van 70.000 men
sen kwamen het afgelopen
weekeinde af op de 18de versie
van North Sea, dat inmiddels
het grootste overdekte jazzfesti
val van de wereld is geworden.
Nog nooit eerder kwam het
voor dat alle dagen uitverkocht
De drie dagen stonden onver
mijdelijk in het teken van de vo
rig jaar overleden grondlegger
Paul Acket. Behalve Sonny Rol
lins en Hans Dulfer kreeg ook
hij de Bird Award toegewezen,
een prijs voor mensen die een
wezenlijke bijdrage hebben ge
leverd aan de jazz. Bij de uitrei
king zei Hans Dulfer dat er ei
genlijk een smet aan zijn Bird
Award kleefde: „Het is verdomd
jammer dat ik deze prijs niet uit
handen van Paul Acket krijg."
Toch had het overlijden van
de eigenzinnige Acket weinig
gevolgen voor de programme
ring van het North Sea Jazz Fes
tival. Het draait al jaren op de
combinatie van populaite pop
groepen die in de verte iets te
maken hebben met jazz, en de
gevestigde namen in de jazzwe-
reld.
Het gevolg is wel dat met na
me jongeren steeds meer wat
'meepakken' van jazz. Zij pen
delen rustig heen en weer tus
sen de immense Statenhal en
het plein dat vergeven is van de
snack- en biertenten. En als het
even kan mengen zij zich ook in
de andere zalen waar de 'moei
lijke muziek' wordt gespeeld.
Langzamerhand nemen zij
het concertplan ter hand waar
op het programma schematisch
staat aangegeven. Met behulp
van een merkpen stippelen zij
een route'uit van concerten die
zij beslist willen bijwonen. Af en
toe wordt er een pauze ingelast
om wat drank en eten tot zich te
Want dat lijkt dit festival com-
De nieuwelingen blijken soms
wat aanpassingproblemen te
hebben. Tijdens het concert van
Santana roept iemand 'harder'.
De muziek is hem niet luid ge
noeg. En inderdaad, het ge
luidsniveau is zodanig dat een
gesprek tussen twee mensen
mogelijk is zonder al te veel de
stembanden te belasten. En het
relatief geringe aantal decibel
len weerspiegelt de houding
van veel bezoekers: rustig aan.
Met rugzakjes en klapstoeltjes
schuifelt de massa zonder te
dringen door de te nauwe gan
gen. Het tovert het Congresge
bouw met twaalf podia om in
een ware mierenhoop.
Vele onvergetelijke namen
mogen de jazz de laatste jaren
dan zijn ontvallen, denk aan
Miles Davis, Dizzy Gillespie,
Stan Getz, Art Blakey en Dexter
Gordon, het betekent niet het
einde van deze muziekvorm.
Tienduizenden mensen kwa
men dit weekeinde af op erken
de grootheden als B.B. King,
Lional Hampton, Toots Thiele-
mans en McCoy Tyner. Maar
minstens net zo in trek waren
de 'nieuwe' namen zoals The
Brecker Brothers, David San
born en onze eigen Candy Dul
fer met haar band Funky Stuff.
Zo is hopelijk ook, ondanks
het overlijden van Paul Acket,
het North Sea Jazz Festival nog
lang niet aan zijn einde geko
men. Muziekliefhebbers uit de
Leidse en Haagse regio mogen
zich gelukkig prijzen met zo n
evenement vlak bij de deur. Te
gen een van zijn medewerkers
pop
recensie hans keuzers
Werfpop met Railroad Steel. Soapstone,
Painting over Picasso. Roots Syndicate.
Spo-Dee-O-Dee. De Abbas, gezien 11/7
Van Der Werfpark, Leiden.
Vraag naar de grootste angst
van elke festivalorganisator en
hij zal naast het uitvallen van de
hoofdact onmiddellijk regen
roepen. Het zag er gistermiddag
even naar uit dat het Werfpop-
festival flink in het water zou
vallen. Tijdens de soundcheck
van Railroad Steel viel het water
even met bakken uit de hemel.
De eerste en gelukkig ook de
laatste bui.
De elfde editie van Werfpop
had naast een op papier aan
trekkelijk programma een zeer
grote publieke belangstelling.
Werd er vroeger wel eens ge
klaagd over de lauwe, koele pu
blieke ontvangst dit jaar ging de
Leidse popliefhebber al vroeg
en veelvuldig uit zijn dak.Dat
was in eerste instantie te dan
ken aan de traditionele Leidse
opener Railroad Steel. De groep,
net uitgekomen met hun de-
buut-cd heeft zonder meer
goed geluisterd naar The Black
Crowes en de Stones. Veel riffs
zijn prettig geleend van deze
supergroepen. Zanger Rikkert
Meilof heeft een prima roek-
stem en als hij zijn stem wat
laat janken doet hij sterk den
ken aan de zanger van de Tragi
cally Hip Gordon Downie. Met
hun podiumact doet Railroad
Steel echt niet veel onder voor
de (bijna)top van het Neder
landse club circuit.
Drukke dagen staan te wach
ten voor het Belgische Soapsto
ne. Eind juli reist de band naar
het New Musical Seminar in
New York. Dat ze daar recht op
Met zijn podiumact doet Railroad Steel, de traditionele openingsact op Werfpop, niet veel onder voor de
(bijnajtop van het Nederlandse club circuit foto loek zuyderduin
hebben bewijst de band tot op
zekere hoogte tijdens Werfpop.
Een hoofdrol is weggelegd voor
het jaren zeventig Hammond
orgeltje. Ook bij deze band weer
ongelooflijke retroverwijzingen.
Er wordt een stortvloed aan Jimi
Hendrix, Lenny Kravitz en een
vleugje Creedence Clearwater
Revival op het publiek uitge
stort gelardeerd met een be
hoorlijke brok psychedelica. Het
basismateriaal van de band is
zonder meer uitstekend maar
mist spanning. De band werkt
te weinig naar een goede cli-
max.De Amerikaanse maar te
genwoordig in Amsterdam ver
blijvende groep Painting over
Picasso speelt aan het eind van
de middag het publiek volko
men plat. De 8-mans formatie
brengt met een Jango Edwards-
Festival of Fools-achtig geheel
een enorme energieke set. John
Lindland is de prettig gestoorde
Zappa-achtige zanger. Zijn Eric
Clapton/MTV-aankondiging is
onovertrefbaar. De band speelt
een kaleidoscopische set. Zan
geres Monica Page laat met een
klassiek geschoolde stem in'
True essence of a Diva een
schitterend operagedeelte ho
ren. Painting over Picasso is een
waanzinnige live-sensatie en de
groep is rijp voor het grotere
clubcircuit.
Zowel Roots Syndicate als het
Amsterdamse Spo-Dee-O-Dee
zijn twee duidelijke missers in
de Werfpopprogrampiering.
Roots Syndicate komt. ondanks
het single succesje Mocking
Bird Hill, niet echt verder dan
het uitkauwen van diverse reg-
gaestijlen. Het ontbreekt de
groep zonder meer aan sterk
basismateriaal.Spo-Dee-O-Dee
doet het later niet veel beter. De
Amsterdammers leveren een
veel te eenvormige set af en ei
genlijk alleen de Beatlescover
She Said kan er goed mee door-
.De Abbas besluiten het 11e
Werfpopfestival. Lang voordat
er sprake was van een Abba-re-
vival speelden Henk Koorn,
Toon Moerland en Erik Jansen,
beter bekend als Hallo Venray,
al hun rockversies van Abba
hitsongs. Koorn presenteert met
een geweldig gevoel voor un-
derstatempnt en brengt de hits
met de nodige rock (S.O.S), jazz
(Knowing me, knowing you) of
ronduit belegen country (I have
a dream). Met een aantal Ne
derlandse klassiekers (Het oude
cafe aan de haven, en Vader
Abraham had zeven zonen)
voluit meegezongen door het
enthousiaste publiek besluiten
de Abbas het zeer drukbezochte
Werfpop 93.
Jim Henderson speelde met zijn trio op het North Sea Jazz Festival dat ee
legde Acket een week voor zijn was. Daar boven, daar waar al
overlijden wat schertsend uit zo veel jazzgiganten een heen
dat hij op aarde niet meer nodig komen hebben gezocht, was hij
i record aantal bezoekers trok.
foto anp
beter op zijn plaats. „Zij hebben
daar een goede organisator no
dig", zo sprak hij.
Voorschotense big band wint Leids jazzfestival
recensie «wilfreds
ig Band Festival in het kade
Lakenfeesten Met Fnts I
Big Band. West Coast Big Band.
rgen
Dubbelaar Big Band. Swing Tu
Band, Fly Over Big Band. The WindmiTl
Big Band. The Very Big Band. Big Band
Pauwkes Jazz Orkest. Cabanza Big Band.
Benny Bright Orchestra Gehoord Pieters-
kerkplein, 11/7, Leiden
De West Coast Big Band uit
Voorschoten is gisteren de win
naar geworden van het Leids
Big Band Festival op het Pieter
skerkplein. De voorzitter van de
jury, Fred Racké, prees de band
om het goede samenspel tussen
de secties, de mooie klankkleur,
de goede stijl en de kwaliteit
van de musici. De band krijgt
als prijs een live optreden van
een uur in het radioprogramma
van Racké op Radio West.
Tweede werd de Pauwkes Jazz
Band uit Beek en Donk en de
Windmill Big Band eindigde als
derde.
De typische big-bandjazz van
orkestleiders als Glenn Miller,
Count Basie, Benny Goodman
en Duke Ellington is de laatste
tijd bijzonder populair. Ons
land telt nu ruim driehonderd
big bands en dat aantal groeit
gestaag.
Het strenge rapport van de
jury, die naast Racké bestond
uit Philip Paar, Rob Matla en
Herman Schoneveld, doet ver
moeden dat er op dit moment
zelfs sprake is van wildgroei. Zij
vond het niveau van het con
cours weliswaar 'zeer redelijk
tot goed', maar maakte toch
ook harde opmerkingen: „Vaak
is de coördinatie tussen de vier
secties (saxofoons, trombones,
trompetten en de ritme-sectie)
zoek. Er ontstaat geen eenheid
en dan klinkt het niet als band."
Ook over de kwaliteit van de
solisten was Racké niet te spre
ken: „Te vaak improviseren ze
niet stijlvast en boven hun ni
veau. Op vocaal gebied viel er
helemaal weinig te beleven."
Het ernstigst vindt Racké dat de
bands te vaak arrangementen
kiezen die te hoog gegrepen zijn
voor de musici. Zelfs de IVësf
Coast Big Band maakt zich hier
aan schuldig. Daar staat tegen
over dat de Voorschotense ama
teurs volgens hem een enorm
speelplezier hebben.
Yeah! Oké, Man!
Er waren grofweg twee soorten
bezoekers. De jazzliefhebbers
sleepten hun stoelen van podi
um naar podium en stelden
zich keurig in rijtjes voor de
bühne op. Zij luisterden vooral,
gaven na ieder nummer een
klaterend applaus en lieten zich
soms een welgemeend 'Yeah!
Oké. Man!' ontvallen. De ande
ren waren gewoon voor het
gekomen. Zij be
schouwden de muziek vooral
als een prettige achtergrond om
met vrienden te praten. Hier
klónken zinnetjes als: „Mag ik je
aan m'n ex voorstellen? Ik heb
echt een ge-wel-di-ge ex!"
De prachtige sonore koper
klanken en de zogeheten 'jazz-
explosions' (felle uithalen en
uitbarstingen van alle instru
menten samen, zoals in de eer
ste maten van de James Bonds-
ong 'Goldfinger') waren overi
gens niet aan iedereen besteed.
Een paar jongens die waar
schijnlijk waren overgewaaid
van Werfpop, dat tegelijkertijd
plaatsvond, konden de muziek
maar matig waarderen: „Piep
piep piep piep, pep pep pep
pep," imiteerden ze de klanken
van het Benny Bright Orchestra
misprijzend: „Dat is nou jazz."
56472, PLV -CHEF JAN RIJSDAM. 071-356473
Van Paassen
laat treurige
vleugel zingen
MUZIEK
RECENSIE WILFRED SIMONS
Pianorecital van Marius van Paassen m het
kader van de Leidse Lakenfeesten We
ken van L van Beethoven. R Schumanr
M van Paassen en C Debussy Gehoord
Burgerzaal van het Stadhuis. 10/7. Leiden
Medelijden heb ik met de vleu
gel in de Burgerzaal van het
Stadhuis. Al jaren staat hij daar
tussen de pilaren te verkomme
ren. Weinigen kijken naar hem
om; hooguit krijgt hij af en toe
een aai over zijn toetsen van
een gelegenheidspianist die een
stukje Strangers in the Night ten
beste geeft. Geen wonder dat hij
er niet al te best aan toe is:
warmte, kou en droogte hebben
hem de zwevende klank van
een barpiano gegeven. Een tin-
gel-tangelgeluid dat weliswaar
sympathiek klinkt, maar waar
mee je eigenlijk geen serieus
pianorecital kunt geven.
De pianostemmer had de
John Brainsmead Son nog
kort tevoren gestemd voor hot
concert van afgelopen zaterdag
avond. Toch was het net alsof
Marius van Paassen het beken
de Rondo opus 51 nr. 1 van Van
Beethoven op diens eigen in
strument speelde. Ook bleef tij
dens de Fantasie opus 17 van
Schumann een toets in het hoge
register bijna een minuut lang
hangen. Gelukkig had Van
Paassen hem in die tijd maar
één keer nodig. Maar het gaal te
ver om van een mislukt concert
te spreken. Integendeel, met
zijn fenomenale technische ver
mogen, dat hij onopvallend en
spaarzaam gebruikte, bracht
Van Paassen de treurige vleugel
werkelijk tot zingen.
Van Paassen beheerst het ma
teriaal tot in de puntjes en heeft
een enorm goed gevoel voor
melodie en sfeer. Opvallend is
een zekere analytische benade
ring van de romantische stuf
ken; hij toont de emoties die
erin schuilgaan meer dan dat
hij ze de luisteraar laat voelen.
Bij het Rondo vallen die emoties
nog niet zo op; het stuk staat in
de Idassieke. 'Mozartiaanse' tra
ditie. Van Paassen gaf er een
frisse, eigenzinnige uitvoering
Met de Fantasie van Schu
mann is het heel anders gesteld.
In dit zéér romantische stuk
geeft de componist uiting aan
die c
de
negentiende eeuw maar kon
hebben. Achtereenvolgens liet
Van Paassen op boeiende wijze
frustratie, berusting, bevrijding,
vreugde, zelfvertrouwen, loute
ring. strijdlust, strijd en uitein
delijk verzoening horen.
Interessant was Tadda van
Van Paassen zelf. Hierin klinken
invloeden door van Debussy en
Satie, maar vooral van Philip
Glass. Hier geen negentiende-
ste-eeuwse: de eenzaamheid
van het individu in de massa, de
vervreemding, de anonimiteit
van de mens in een dolgedraai
de. ontzielde wereld. Tadda
doet denken aan de muziek van
de film KoyaanisqatsL maar is
optimistischer; Van Paassen
heeft ook momenten van rust
en genade gecreëerd. Muziek
als'het leven zelf. zou ik haast
zeggen.
Hans Heesakkers, de trompettist van de winnende West Coast Big band u
