Corruptie rond
export Suriname
M
Tankauto met LPG vliegt uit de bocht
HOE KRIJG IE
EEN VENT VAN
2 METER
OP Z N KNIEËN?
Binnenland
Turks protest tegen geweld in Sivas
De verslaggever is hedenochtend om half elf gestopt met roken
ZATERDAG 10 JULI 1993
3
Gasprijs gaat vier cent omhoog
den haag De gasprijs voor kleinverbruikers gaat de komende
drie jaar in totaal met vier cent per kubieke meter omhoog; twee
cent per 1 januari aanstaande, 1,75 cent in 1995 en 0,25 cent in
1996. Grootverbruikers gaan een cent meer betalen, verspreid
over een periode van twee jaar. De Gasunie is dit gisteren over
eengekomen met het ministerie van economische zaken en met
EnergieNed. de distributeur van gas aan particulieren.
Bekentenis moorden na vondst kogels
zaanstad De 30-jarige man uit Oostzaan, die vastzit voor de
moord op zijn 24-jarige buurvrouw en haar 3-jarige zoontje,
heelt zijn bekentenis afgelegd nadat de politie woensdagavond
in zijn huis een doosje met munitie had gevonden. De man
heeft de politie donderdagnacht zelf de ondiepe sloot in het re
creatieschap Spaarnwoude gewezen, waarin hij het kind had
verdronken. De politie is nog op zoek naar het moordwapen.
Over het motief van de moord wil de politie nog niets kwijt.
Douane ontdekt 8.350 kilo marihuana
funaart» De douanerecherche heeft in een loods in Fijnaart
8.350 kilo marihuana ontdekt. De softdrugs, die een straatwaar
de hebben van ongeveer 40 miljoen gulden, werden tijdens een
routinecontrole aangetroffen. Er werd één arrestatie verricht. De
drugs waren in een container per schip van Colombia naar Am
sterdam getransporteerd. Daarna werd de container naar Fijn
aart gereden.
Nederlanders in Kenya beschoten
nairobi» Een groep Nederlandse toeristen is deze week in een
natuurreservaat in Kenya beschoten door een gewapende ben
de. Volgens een woordvoerder van de Nederlandse ambassade
in Nairobi, die dat gisteren bevestigde, dwongen de overvallers
de bus met twee Nederlandse families te stoppen. Zij beschoten
het voertuig, waarbij de bestuurder in zijn been werd geraakt.
De Nederlanders kwamen met de schrik vrij. De bestuurder ligt
in het ziekenhuis.
Deel moskee door brand verwoest
Amsterdam Bij een brand is gisteren een deel van de Turkse
Meflana moskee in Amsterdam-Geuzenveld verwoest. De brand
is aangestoken. Volgens de politie is uit een eerste technisch on
derzoek gebleken dat iemand een brandbare vloeistof heeft
rondgesprenkeld en vervolgens aangestoken. Niemand raakte
gewond.
De recherche onderzoekt de zaak.
Rotterdammer licht Duitsers op
Dordrecht» De politie in Dordrecht heeft een 51-jarige Rotter
dammer aangehouden die ten minste 150 Duitsers zou hebben
opgelicht. Hij verhuurde hen caravans diq niet van hem waren.
De toeristen betaalden voorschotten van 60(Uot 3.000 mark. Sa
men met een 51-jarige man uit Steenbergen, die drie weken ge
leden werd aangehouden, adverteerde 'de Rotterdammer in
Duitse kranten en bood caravans langs de Nederlandse kust te
huur aan.
Bosniërs in hongerstaking
utrecht» Bosnische ontheemden in de kazernes in Den Bosch,
Roermond, Zuidlaren en Wageningen zijn voor onbepaalde tijd
in hongerstaking gegaan. Zij eisen dat het vliegveld in de Bosni
sche stad Tuzla gebruikt wordt voor humanitaire transporten in
centraal Bosnië. Volgens een woordvoerder doen in totaal 883
mensen mee aan de actie. Het is de bedoeling dat er pas weer
wordt gegeten als aan de eis is voldaan.
ADURODAM
Nederlandse bedrijven kochten topambtenaren om
Met een inval op negentien adressen in Nederland en
één in België denken de politie en de FIOD een omvang
rijk omkoopschandaal te hebben ontdekt. Er zijn twee
arrestaties verricht; een 46-jarige man uit Zuid-Schar-
woude en een 32-jarige uit Naarden werden aangehou
den. Zij zijn de hoofdverdachten.
den haag anp
De politie sluit meer aanhou
dingen niet uit. De twee, beiden
directeur van een im- en ex
portbedrijven, worden verdacht
van het omkopen van topamb
tenaren in Suriname. Om hoe
veel ambtenaren het gaat, wil
de politie niet zeggen. De Ne
derlandse bedrijven zouden de
Surinaamse ambtenaren mil
joenen guldens aan steekpen
ningen hebben betaald voor or
ders voor voedsel, kleding en
bouwmaterialen. De omkopin
gen zijn volgens de politie al
twee jaar aan de gang.
Donderdag en gisteren wer
den huiszoekingen gedaan bij
bedrijven in Noord-Scharwoude
en Amsterdam, in de woningen
van de directeuren, bij belas
tingconsulenten en in kluizen
verspreid over heel Nederland.
Bij belastingconsulenten is ad
ministratie in beslag genomen.
Zij worden zelf niet verdacht, al
dus een woordvoerster van de
politie.
De politie kwam op het spoor
van de omkopingen door on
derzoek naar geldstromen.
„Banken zijn verplicht transac
ties van meer dan 25.000 gulden
te melden aldus een politie
woordvoerster. Hoge ambtena
ren uit Suriname plaatsten or
ders in Nederland. De Neder
landse bedrijven stuurden ver
volgens te hoge rekeningen. Een
kwart van het geld ging naar de
ambtenaren, zegt de woord-
De politie hoopt het onder
zoek volgende maand af te slui
ten. Richting Suriname wordt
voorlopig geen actie onderno
men. Er is volgens de politie
geen contact over de zaak met
Suriname.
t Naar schatting tweehonderd Turken
hebben gisteravond op de Dam in Amsterdam ge
protesteerd tegen het geweld in het Turkse plaatsje
Sivas. Daar kwamen op 2 juli bij een aanslag op een
hotel 36 prominente intellectuelen, kunstenaars en
schrijvers om het leven. Meer dan 150 mensen raak
ten gewond. Onder de doden bevond zich ook een
Nederlandse studente antropologie. De demonstratie
werd georganiseerd door het Demokratisch Platform,
waarin ongeveer tien Turkse organisaties zijn vere
nigd. De organisaties achten de Turkse overheid ver
antwoordelijk voor de „massamoord" in Sivas. De
Turkse staat zou, aldus de demonstranten, „de moor
denaars" in Sivas beschermen en tegelijkertijd hon
derden mensen in Istanbul en Adana, die tegen de
aanslag protesteerden, arresteren en slaan. Na de de
monstratie gingen vijf kunstenaars tot zondagavond
in hongerstaking. foto anp hans steinmeire
Met man en macht werkte de brandweer gisteren om de gekantelde LPG-tankauto weer op zijn wielen te krijgen.
ZWIJNDRECHT
MADURODAM. HEEEL NEDERLAND AAN IE VOETEN
Een tankauto uit België met 20.000 liter
LPG is gistermiddag in Zwijndrecht uit
een bocht gevlogen en gekanteld. De au
to raakte zwaar beschadigd. Het vracht
verkeer met gevaarlijke stoffen moest
urenlang'omgeleid worden. Een groot
gebied in de omgeving van het ongeluk
werd afgezet.
Kort na half acht was de wagen weer
op zijn wielen getakeld. De oplegger met
LPG werd toen achter een andere truck
naar het Botlekgebied gebracht, waar hij
ook vandaan kwam.
Het ongeval gebeurde omstreeks half
drie in de buurt van de afslag naar de
A16, richting Rotterdam. De politie ver
moedt dat de 30-jarige chauffeur uit Ant
werpen te hard heeft gereden. Die zegt
echter dat het ongeluk is gebeurd toen
hij uitweek voor een Fietser. De vracht
wagen heeft twee lichtmasten geramd.
Na vijftig meter kwam hij op zijn kant tot
stilstand.
De politie zette voor alle zekerheid een
gebied met een straal van tweehonderd
meter rond de vrachtwagen af. Aanvan
kelijk zou een negen verdiepingen tel
lende flat moeten worden ontruimd. Dat
bleek later toch niet nodig omdat er geen
gevaar voor ontploffing bestond. De tan
kauto lekte niet.
Kabinet: Geen
geld voor extra
gevangeniscellen
den haag gpd
Het kabinet heeft geen geld
voor de inrichting van zeshon
derd noodcellen dit jaar en de
bouw van tweeduizend extra
cellen in de komende twee jaar.
De plannen vergen dit jaar vijf
tig miljoen gulden, op termijn
het drievoudige. In de begroting
van Justitie zit geen financiële
ruimte meer.
Premier Lubbers heeft dit gis
teren na afloop van het kabi
netsberaad laten weten. Het
cellenprobleem is besproken in
het kader van de begroting
1994. Enkele weken geleden
moest minister Hirsch Ballin
(justitie) onder zware politieke
druk van de hele Tweede Kamer
beloven extra cellen te bouwen.
Lubbers zei dat de minister
raad nu alternatieve oplossin
gen onderzoekt.
Gekeken wordt of het moge
lijk is twee gevangenen in een
cel te zetten of meer alternatie
ve straffen uit te delen.
'Zootje ongeregeld' leert van commando's overleven in oorlogsgebied
ROOSENDAAL MAURICE WILBRINK
„Mannen, en ook dames natuurlijk, we gaan nu
aandacht besteden aan het as-pect vei-lig-heid!
Het sergeantenproza wordt omlijst door een ge
staag vallende regen. Mijn onderbroek wordt al
lekker nat. Met een groepje collega's moeten we
door een kapotgeschoten dorp lopen. Er zal een
hinderlaag liggen, en als we worden geraakt, be
gint een detectiesysteem dat ons is omgegespt te
piepen.
Het lijkt inderdaad frappant veel op een van
die verwoeste dorpen in Bosnië. Plotseling be
gint het schieten. Dekking, in het gras, dan ach
ter een betonnen zuiltje en tenslotte achter een
muur. Maar zo'n muurtje zegt niets. Ten minste
drie zandzakken, nog liever een 50 centimeter
dikke betonnen muur heb ik nodig. Voor de
vorm zoek ik verder, tot een piep aangeeft dat ik
dodelijk ben getroffen, of zoals een beroepsmili
tair het later verwoordt: „De verslaggever is he
denochtend om half elf gestopt met roken".
Acht van de tien journalisten hebben in het
spookdorp het leven gelaten. Later evalueren we
de oefening, onderdeel van een cursus oor-
logsjournalistiek. Verslaggevers, brengen we
naar voren, blijven niet in de richting van de
schoten bewegen, zoals commando's. We ma
ken dat we wegkomen. Realistischer zou een oe
fening zijn, waarbij we te voet of in een auto een
kruispunt moeten passeren dat wordt beschoten
dooreen sluipschutter.
De cursus, een initiatief van de journalisten
vakbond en Defensie, lijkt al bij voorbaat een
succes: tientallen verslaggevers hebben zich ge
meld. Er sneuvelen dan ook steeds meer journa
listen in oorlogsgebieden, omdat ze, zoals op de
Balkan, primaire doelwitten zijn geworden.
In het driedaagse programma komen nogal
wat elementen aan de orde die op het eerste ge
zicht een ABC'tje lijken: ga in een oorlogsgebied
nooit met je auto de berm in (mijnen!), ren nooit
naar een slachtoffer dal op een mijn is gelopen
(andere mijnen!), zorg dat je een goed verband
kistje bij je hebt.
Maar de explosieven-instructeur weet hoe naï
ef mensen kunnen zijn. „Als je een verlaten huis
betreedt waarin nog spullen staan, blijf dan
overal met je handen van af. Overal kunnen
booby traps zitten. Je draait een lichtschakelaar
om, waar een dun visdraadje aan zit: voldoende
om je naar een andere dimensie te helpen."
Later oefenen we in de verzorging van gewon
den. Samen met een collega ga ik af op een
meisje dat hevig ligt te kermen. Een instructrice
houdt op een formulier bij of we de goede han
delingen verrichten. Wat te doen? We hebben
net geleerd dat we niet zomaar aan een lichaam
mogen sjorren. In sommige gevallen mag ie
mand water drinken, in andere gevallen juist
niet!
Een dokter erbij zou mooi zijn. Maar natuur
lijk is er geen dokter, het is oorlog! Zou het
slachtoffer misschien in een shock-toestand zijn,
vraagt de instructrice belangstellend. Ja, wie
weet. Maar hoe zie je dat? Het meisje begint nu
zo te kermen dat ik er wat opbeurende teksten
uitgooi: „Geeft niks meid. er zijn ergere dingen".
Hadden we maar een stille gewonde. De evalua
tie beneemt de cursisten opnieuw een paar illu
sies. Enkele gewonden zijn niet snel genoeg ge
holpen, andere niet goed genoeg. Zo vallen er
doden.
Een dag later zijn we te gast bij de comman
do's in Roosendaal. Het motto: hoe overleef je 72
uur in het veld, zonder voedsel, water of slaap
zak. Een adjudant kijkt wat meewarig achterom:
met flinke pas struint hij door het bos, de ver
slaggevers hobbelen er achteraan. Wat een
zootje ongeregeld, zie je de oude rot denken.
Geroutineerd legt hij enkele overlevingsprin-
cipes uit: raak nooit in paniek, bescherm je te
gen het klimaat, eet en drink. Klinkt eenvoudig,
maar is het niet. Eerder was een filmpje getoond
over een man die 31 dagen in de Canadese
sneeuw overleefde door na 24 dqgen zijn tanden
te zetten in zijn overleden metgezellen. Ik kijk
rond: de dij van de Algemeen Dagblad-collega?
De bil van de NOS-verslaggever desnoods? YVat
een onzin. In een crisisgebied is altijd wat te
eten. Je hebt noodvoer bij je, en dollars of D-
marken.
Eendrachtig bouwen we een vuurplaats en ko
ken aardappels en andijvie die wc zogenaamd
op het boerenland hebben verzameld. Dat
valt de adjudant toch mee. Het overlevingsin
stinct werkt. Gesterkt door veel koolhydraten be
ginnen we aan het 'aspect nachtonderkomen',
het programma schrijft immers 'overnachting te
velde' voor.
Er wordt hard gewerkt en er verrijzen stevige
hutten. Laat in de avond bespreken we opnieuw
het cursusprogramma. Ook ervaren verslagge
vers zijn enthousiast: „Het is in een crisisgebied
veel te gevaarlijk om arrogant te zijn. Ie kunt al
tijd weef wat bijleren".
De houding 'Ik zal overleven' helpt sommigen
van ons de nacht door. Een slaapzak was op de
kazerne achtergebleven (niet nodig, had de ad
judant vriendelijk doch beslist gezegd) en de jute
zakken houden maar weinig kou legen. Ik ver
lang naar de van vlooien vergeven vacht, waar
onder ik ooit, diep in de bergen, als een prins
heb geslapen. Rillend begroet ik de eerste vogel
die op de Rucphense heide een nieuwe dag aan
kondigt.
foto anp john de pater
Het gemeentebestuur van Zwijndrecht
wil maandag met de provincie en met
Verkeer en Waterstaat gaan praten over
een andere route voor gevaarlijke stof
fen. Die loopt nu binnen de bebouwde
kom van Zwijndrecht en Dordrecht. Het
gemeentebestuur protesteert daar al lan
ger tegen en voert al geruime tijd overleg
over het omleggen van de route.
Celstraffen tot
vier jaar voor
verkrachtingen
amsterdam anp
Het gerechtshof in Amsterdam
heeft zeven jonge Zaandam
mers in hoger beroep veroor
deeld tot gevangenisstraffen tot
vier jaar. De groep ontvoerde in
1992 vier keer heroïneprostitu-
ées om hen in een afgelegen ge
bied te mishandelen en te ver
krachten. Het hof legde op een
enkele uitzondering na aan
zienlijk hogere straffen op dan
de rechtbank.
De straffen van de rechtbank
in Haarlem bleven beperkt tot
maximaal drie jaar, waarvan
een half jaar voorwaardelijk.
Het hof vond dit onvoldoende.
De gebeurtenissen zijn „zeer
bedreigend" geweest voor de
slachtoffers, die ernstige psychi
sche schade hebben opgelopen,
aldus hel hof.
De groep jongens, op één na
van Turkse afkomst, reed tussen
januari en eind augustus vorig
jaar vier keer naar Amsterdam
om een heroïneprostituée op te
pikken. De vrouwen werden
naar recreatiegebied Het Twiske
in Oostzaan gereden. Daar wer
den zij geschopt, geslagen, be
dreigd met een pistool en mes
sen en zowel oraal als vaginaal
verkracht. Tenslotte werden zij
hulpeloos achtergelaten.
De reclassering rapporteerde
dat de jongens al sinds de lagere
school een hechte groep heb
ben gevormd. Veel respect voor
vrouwen hebben ze niet. Prosti-
tuées zijn vrouwen met wie een
man kan doen wat hij wil, zo
meenden de jongens.
Verdubbeling
overnemingen
in buitenland
AMSTERDAM ANP
Nederlandse bedrijven zijn in
de eerste helft van dit jaar zeer
actief bezig geweest met hut ko
pen van ondernemingen in het
buitenland. Er werden 53 zaken
met een gezamenlijke waarde
van ruim een miljard dollar U.9
miljard gulden) afgewikklMd
vergeleken met 50 transacties
van 409 miljoen dollar (onge
veer 750 miljoen) in de eerste
zes maanden van 1992. Dat
blijkt uit onderzoek van het ac
countantsbureau KPMG Klyn-
veld naar internationale fusies
en overnemingen.
Dat de waarde van overne
mingen door Nederlandse be
drijven is gestegen, valt toe te
schrijven aan de kracht van de
gulden ten opzichte van andere
geldeenheden. Belangrijke uit
schieters waren de koop van
Scottish Equitable Life door
Aegon. de overneming van de
Brazilaanse Cica door Unilever
en de verwerving van de
Zweedse uitgeverij Liber door
Wolters Kluwer. Daarnaast is
Groot-Brittannië goedkoper ge
worden doordat het pond ster
ling geen deel meer uitmaakt
van het Europese Monetaire
Stelsel (EMS) en goedkoper is
geworden.
Uit het onderzoek bleek ver
der dat het aantal overnemin
gen binnen Nederland afneemt.
De verkoop aan de zittende di
rectie (management buy-out)
komt vaker voor. In Europa is
de waarde daarvan in de ver
slagperiode met ruim een kwart
toegenomen van 6,3 tot onge
veer 7,7 miljard dollar.
