De
onbekende
opstand
in Tibet
ZATERDAG 10 JULM993
HENNIE VAN ECMOND
k viel met mijn neus in de boter.
I Rellen in Lhasa, de hoofdstad van
JL Tibet. Ik stond erbij en maakte fo
to's." Zo begint het korte briefje van een col
lega die ruim een jaar geleden de krant ver
liet om zijn grootste wens in vervulling te la
ten gaan: het maken van een wereldreis. Bij
het briefje zaten enkele fotorolletjes met
daarop unieke beelden van demonstrerende
Tibetanen op 23 en 24 mei jongstleden.
Uniek, omdat er tot nu toe geen enkele foto
van de demonstraties is gepubliceerd. Al vier
jaar lang weigeren de Chinese autoriteiten el
ke journalist toegang tot het 'dak van de we
reld'.
Nieuws uit Tibet bereikt dan ook maar
mondjesmaat de rest van de wereld. Af en toe
bezoekt een delegatie het land, zoals laatst
een afvaardiging van de Europese Gemeen
schap. Of vraagt de Dalai Lama aandacht aan
de wereld voor de onderdrukking van zijn
volk. En voor de rest moeten we het doen
met berichten van toeristen en andere reizi
gers.
Wie Tibet tegenwoordig wil bezoeken,
dient diep in de buidel te tasten. Er moet ten
minste honderd dollar per dag worden be
taald voor de reis naar de toppen van de Hi-
malay. Mijn collega wilde er absoluut heen
en kwam dus op het goede moment.
De rellen in mei waren de ergste sinds de
opstand in 1989, die de Chinezen met harde
hand onderdrukten. Meer dan 2000 Tibeta
nen demonstreerden tegen de verslechterde
economische omstandigheden. Waarnemers
vertelden dat de betoging ook te maken had
met het oppakken van ruim honderd mensen
een week eerder. Zij werden gearresteerd
omdat er een delegatie van de Europese Ge
meenschap op bezoek kwam. De delegatie
onderzocht op uitnodiging van de Chinese
regering 'de beschuldiging van schending
van mensenrechten'.
De uren durende demonstratie begon, zo
blijkt uit het briefje van mijn collega, bij de
Jokhang Tempel, een van de belangrijkste
Boeddhistische heiligdommen. Daarna richt
ten de betogers zich tegen het nabijgelegen
politiehoofdkwartier. Er werd met stenen ge
gooid, een aantal politiemensen raakte ge
wond. De demonstratie werd uiteindelijk uit
een geslagen met gebruik van traangas. Ook
werd er in de lucht geschoten om de betogers
te verjagen. Agenten in burger grepen diverse
demonstranten in hun kraag. Later bleek het
al de tweede dag van demonstraties te zijn.
De politie hield ook enkele toeristen aan
die fotografeerden. Hun films werden in be-
slag genomen. De foto's van mijn collega be
reikten wel de rest van de wereld. Duitse
vrienden smokkelden ze mee naar Hong
Kong en stuurden de foto's naar de redactie.
