'EHBO-kist in rotsituaties'
IHIp
ISpl
Kerk Samenleving
Actief koufront
ZATERDAG 10 JUL11993
UIT DE KERKBLADEN
Vakantie (1)
Als een dominee vakantie
dagen wil opnemen, kan hij
of zij die maar hel beste be
nutten om ook daadwerke
lijk op reis te gaan. Vakantie
houden in de eigen pastorie
- dus niet weggaan - is vrij
wel onmogelijk omdat er
dan toch nog steeds een be
roep op de predikant wordt
gedaan. Toch gaat dominee
J.F. Tanghé van de her
vormde gemeente in Kat
wijk aan den Rijn het pro
beren. In het kerkblad be
reidt hij zijn gemeenteleden
alvast voor.
„Van maandag 5 juli tot
en met zaterdag 31 juli heb
ben wij vakantie. Wij zullen
voor het eerst sinds jaren
niet weg gaan, maar onze
vakantie thuis in Katwijk
doorbrengen. (In septem
ber hopen mijn vrouw en ik
trouwens nog een vijftien-
daagse reis naar Egypte en
Israël te maken.) We heb
ben het strand voor de deur
en een veelheid van attrac
ties in de naaste omgeving,
dus wat wil je eigenlijk nog
meer. Misschien dat we nog
een weekje ergens in ons
goede vaderland gaan kam
peren, we zien het allemaal
wel. We hebben er zin in!*'
Vakantie (2)
En nu over naar het educa
tieve deel van zijn betoog.
Tanghé: „Toch is het wat
ons betreft een beetje een
experiment. Want dat de
dominee thuis blijft, ge
woon zondags in de kerk zit
met z'n gezin en geen werk
doel in de gemeente, is
misschien voor u als ge
meente ongewoon. Voor
ons is het ook ongewoon,
want in mijn negenjarige
ambtelijke loopbaan zijn
we tot nog toe één keer een
week thuisgebleven."
Maar daar heeft de domi
nee slechte ervaringen mee.
„Het slot van het liedje was,
dat ik van de zeven dagen
anderhalve dag vrij heb ge
had en de andere dagen
werd er - de dominee is
toch thuis - zoveel beroep
op me gedaan, dat er van
vakantie geen enkele sprake
Ik hoop dus van harte,
dat u ons onze vakantie
gunt en er begrip voor hebt,
dat ik, ook al ben ik thuis,
niet in de gemeente kom."
Vakantie (3)
Dat laat aan duidelijkheid
niets te wensen over. zou je
zeggen. Van 5 juli tot en
met 31 juli is Tanghé met
vakantie en doet dus geen
werk in de gemeente. Daar
valt niet mee te marchan
deren. Of toch een beëtje?
Tanghé: „Op 25 juli - in
mijn vakantie dus - hoop ik
wel de morgendienst in de
Dorpskerk te leiden, omdat
de preekvoorziener van
wijk 1 een afzegging kreeg
en na vijftig telefoontjes
nog geen vervanger had
kunnen vinden. Aangezien
we toch niet weg zijn, heb
ik deze dienst op me geno
men, maar ik hoop, dal u
zich realiseert, dat dat niet
betekent dat ik de maandag
erna weer aan het werk
ben, maar nog een week va
kantie heb."
Maar jg. hoe werkt dat bij
Tanghé, zal het gemiddelde
gemeentelid inmiddels wel
denken. De aanhouder (en
de preekvoorziener) wint!.
REDACTIE DICK V
De Bijbel: veel gekocht maar niet gelezen
Elk jaar heeft het Nederlands Bijbel Genootschap (NBG)
een 'omzet' van circa 90.000 volledige Bijbels en van cir
ca 20.000 kleine Bijbels (alleen het Nieuwe of alleen het
Oude Testament). Naast het NBG zijn er in Nederland
nog andere Bijbelverspreiders (het Katholiek Bijbel Ge
nootschap, bijvoorbeeld), zodat naar schatting per jaar in
Nederland tussen de 160.000 en 200.000 Bijbels worden
gekocht.
T HOLTERMAN
Alle ontkerkelijking en seculari
satie ten spijt mag de Bijbel dus
nog steeds een ware bestseller
worden genoemd. Ondanks de
ze prachtige oplagecijfers staat
dominee Wim van Galen van
het NBG niet alleen maar te jui
chen. Hij haalt een Duits boek
uit de boekenkast en legt het
zonder commentaar op zijn bu
reau. 'Bestseller ohne Leser'
(Bestseller zonder lezers) staat
er op het kaft. Met woorden had
Van Galen het niet helderder
kunnen uitdrukken: de Bijbel
wordt nog steeds geweldig goed
verkocht - het is een sieraad in
de boekenkast - maar wordt er
na aanschaf ook in gelezen?
Daarover heeft het NBG, ge
vestigd in Haarlem, ook cijfers.
Uit het laatste grote onderzoek
van 1989 - in opdracht van het
NBG en de NCRV - blijkt dat in
60 procent van de huishoudens
in Nederland een Bijbel is, maar
slechts 50 procent van de men
sen antwoordt bevestigend op
de vraag of ze wel eens uit de
Bijbel horen lezen en slechts 23
procent zegt zelf wel eens in de
Bijbel te lezen.
Dominee Van Galen trekt uit
de cijfers deze conclusie: „De
Bijbelverspreiding gaat in Ne
derland vooraf aan het Bijbelge
bruik." Met andere woorden: de
Bijbel wordt veel meer gekocht
dan er in wordt gelezen.
Nog steeds - althans volgens
het onderzoek van 1989 - be
staat in Nederland de traditie
dat men een Bijbel krijgt. In 21
procent van de gevallen heeft
men zelf een Bijbel gekocht,
maar in 68 procent heeft men
een Bijbel gekregen (in 39 pro
cent daarvan van een kerk, in 30
procent daarvan van ouders of
schoonouders, in 20 procent
daarvan van de school, om de
belangrijkste categorieën te
noemen). Het schenjcen van
een Bijbel bij min of meer
plechtige gelegenheden (het be
reiken van de volwassenheid,
huwelijk, schoolverlating)
steunt in Nederland op een lan
ge traditie, maar het is wel een
traditie die aan erosie onderhe
vig is, aldus Van Galen. „Dat
overdrachtsmechanisme gaat
stokken." Er zijn bijvoorbeeld
steeds minder ouders of
schoonouders die bij gelegen
heid van het huwelijk van het
nageslacht een Bijbel ten ge
schenke geven als leidraad voor
het leven 'in voor- en tegen
spoed'.
Handicap
Los van alle ontkerkelijking en
secularisatie heeft de Bijbel in
de tegenwoordige tijd tegen dat
het zo n dik boek is. Want uit al
lerlei onderzoekingen blijkt dat
90 procent van
überhaupt niet m<
De Bijbel is nog steeds een bestseller.
dik boek - van welke aard dan
ook - begint. „Alleen al in haar
uiterlijke verschijningsvorm is
in onze tijd de Bijbel een handi
cap geworden", aldus Van Ga
len.
Afgezien van het loutere feit
dat de Bijbel een 'pil' is. komen
daarbij de 'gebeeldhouwde'
taal, het spreken van Jezus in
parabelen in het Nieuwe Testa
ment, de 'schroeiende' bewoor
dingen waarin de profeten van
het Oude Testament zich uiten,
etcetera. Het staat allemaal
haaks op de vlot toegankelijke
journalistieke teksten, de recla
meboodschappen ,en andere
'hapklare' informatieve bood
schappen van deze tijd.
Het NBG is inmiddels druk
doende met een nieuwe Neder
landse vertaling van de Bijbel.
De laatste dateert van 1951. Dat
is althans de datum van uitgave,
maar een groot deel van die
vertaling stamt uit de vooroor
logse jaren. In het jaar 2001 wil
het NBG een nieuwe vertaling
op de markt brengen waarvoor
nu al een team van vertalers be
zig is. Het gaat daarbij niet om
een zo 'populair' mogelijke ver
taling van de Bijbel (daarvoor
dient nog steeds de Groot
Nieuws Bijbel van het NBG),
maar om een zo nauwkeurige
mogelijke 'omzetting' van het
Hebreeuws (het Oude Testa
ment) en het Grieks (het Nieu
we Testament).
Wie het wereldwijd beziet,
hoort duizelingwekkende cij
fers. Elk jaar worden in de we
reld 18 miljoen Bijbels verkocht,
13 miljoen testamenten, 50 mil
joen Bijbel-gedeelten en 500
miljoen Bijbel-vouwbladen.
Gaatjesvuller
De Bijbel mag het nu - niet als
'bestseller', maar als werkelijk
gelezen boek - moeilijk hebben,
toch zijn er, aldus Wim van Ga
len. hoopvolle tekenen. „Er is in
onze tijd een hernieuwde be
langstelling voor zingeving, voor
zijnsvragen. Er is in onze sa
menleving discussie over begin
en einde van het leven."
Als het erop aankomt, grijpen
de mensen naar de Bijbel. Van
Galen vertelt dat aan de Neder
landse soldaten die naar Bosnië
gingen, is gevraagd of ze een
Bijbel mee wilden. Circa 85 pro
cent antwoordde daar bevesti
gend op. Zou het dan toch waar
zijn dat nood leert bidden? „De
Bijbel is niet een soort EHBO-
kist in rotsituaties. Om met
Bonhoeffer te spreken: God is
geen gaatjesvuller. Maar ja..., je
ziet het in Nederland en in heel
West-Europa: daar waar het le
ven gezond en sterk is, is het
moeilijk de vragen naar het be
staan aan de orde te stellen."
Sathya Sai Baba en Kaliyuga
De IKON zond op 6 mei de documentaire 'Sathya
Sai Baba; als in een spiegel uit'. Daarin werd voor
al aandacht besteed aan de bijzondere rol die Sai
Baba in de Indiase samenleving speelt. Centraal
stonden de vragen: hoe is het mogelijk dat zoveel
mensen zich zo door één persoon laten inspireren
dat ze hun leven radicaal omgooien en in dienst
stellen van hun medemens, en, wat is de oor
sprong van die inspiratie? Medewerkers van Sai
Baba vertelden wat hij voor hen betekent en er
werd een beeld gegeven* van de onderwijs- en
hulpprogramma's die door de man uit India en
zijn volgelingen zijn opgezet.
Hel boek van Bernardien Sluizer 'Sathya Sai Ba
ba en Kaliyuga' sluit naadloos aan bij dit televisie
programma en de onderwerpen die daarin aan
bod kwamen. In het eerste deel wordt veel aan
dacht besteed aan de achtergronden van het fe
nomeen Sai Baba. die van zichzelf zegt: „Ik ben de
ware goddelijke moeder en vader. Ik ben de beli
chaming van de liefde." Maar ook: „Aanbidt mij
niet. Ik ben goeroe noch God."
Voor meer dan zeventig miljoen mensen in In
dia en tal van andere landen wordt Sai Baba be
schouwt als een 'avatar', een God zonder vorm en
eigenschappen, die een menselijk lichaam heeft
aangenomen en ervoor koos naar de aarde af te
dalen. Voor anderen is hij niet meer dan een vinger
vlugge goochelaar, die de mensen met zijn wonderen
verblindt en om de tuin leidt.
Sluizer laat in het tweede deel van het boek zes wes
terlingen aan het woord die zich hebben verdiept in de
relatie tussen oosterse en westere cultuur en religie, en
in het fenomeen Sai Baba. Onder hen bevinden zich de
bekende Amerikaanse psychiater Samuel Sandweiss, de
theoloog en filosoof Otto Duintjer en Dom Tholens, een
Bendictijner monnik eh stichter van de abdij De Slan
genburg in Doetinchem.
Sathya Sai Baba en Kaliyuga Bernadien Sluizer. - Deventer
Ankh Hennes, 1993. - 158 p. ISBN 90-202-1037-8. Prijs 34,50
gulden.
Het Woord Gods vieren
De monnik Ambroos Verheul van de abdij Affligem
BOEKBESPREKING
HET VERHAAL VAN
geeft in 'Het Woord Gods vieren' een aantal liturgisch
pastorale beschouwingen. Hij gaat onder meer in op de
structuur van de eucharistieviering en grijpt terug naar
de bronnen van de synagogale eredienst. Maar Verheul
geeft ook waardevolle suggesties om het Woord Gods fcv/jiuw Ixu,tuviv,1
°P ^B^d'j^se ^marueren^te vieren, ^jvoorbeeldj^de daar een vleugje onverwachte humor,
."v AReeves begint haar geschreven verhaal met de pro-
hele wereldvrede en een broederlijk samengaan
van alle mensen en volkeren? Die vraag staat cen
traal in 'De verloren erfenis' van jacob Slavenburg.
Bij het zoeken naar een antwoord volgt de auteur
nauwgezet het pad door de geschiedenis, waarbij
hij het uiterst boeiend noemt dat het vroege chris
tendom er zo heel anders uitzag dan de kerk van
nu. „Dogma's en leergezag, groeiend onbegrip
over de relatie tussen de mens Jezus en de geest
van Christus, vermaterialisering van de spirituali
teit, macht en institutionalisering; dit alles vormde
zich in een proces van eeuwen. En dan zien we dat
in bepaalde opvattingen - zoals die over oorlog en
vrede, of bijvoorbeeld over de vrouw en de seksua
liteit, of over het Goddelijk^ principe en over de
wederkomst van Christus - vaak weinig meer is te
rug te vinden van de dynamische leringen van Je-
Slavenburg besteedt onder meer ruime aandacht
aan de kerkvaders, mystici en hervormers; aan de
opkomst van het pausdom, de verscheurende con
cilies en theologische haarkloverij.
De verloren erfenis inzicht in de ontwikkeling van het
christendom J. Slavenburg. - Deventer Ankh-Hermes,
1993. - 334 p. ISBN 9O-202-5597-5. Prijs49,50 gulden.
Het verhaal van Jezus
Voor kinderen van 1 tot 4 jaar vertelt Eira Reeves
in, een kleurig door haarzelf geïllustreerd boekje
'Het verhaal van Jezus'. De Engelse streefde ernaar om
Jezus en de mensen om hem heen zo te schetsen dat
niet hun uiterlijk, maar hun persoonlijkheid op de
voorgrond treedt. Haar aquarellen geven het boekje een
bijzonder karakter: ze zijn licht en luchtig, met hier en
i Woorddienst, geleid door een diaken of
een gebedsleider. „Een toekomst waarin niet-priesters
een zondagse Woorddienst zullen leiden, staat duidelijk
voor de deur", zo verwijst hij naar het toenemend te
kort aan priesters.
Het Woord Gods vieren liturgisch pastorale beschouwen Am-
broos Verheul. -Averbode Altiora; Den Bosch KBS, 1993. - 144
p. ISBN 90-6173-566-1. Prijs31,00 gulden.
De verloren erfenis
Hoe is het mogelijk dat 2000 jaar christendom, ondanks
alle pretenties, nog steeds niet heeft geleid tot een alge-
feten die de komst aankondigen van een bijzonder kind
en vervolgt met hoofdstukken waarin op chronologi
sche volgorde het leven van Jezus wordt beschreven
('Toen Jezus geboren werd', 'Toen Jezus groot werd',
'Wat Jezus allemaal deed', 'Jezus ging naar Jeruzalem',
'Jezus werd doodgemaakt' en 'Jezus leeft!').
Het verhaal van Jezus Eira Reeves. - Hoornaar Gideon, 1993.
64 p. ISBN 90-6067-595-9. Prijs14,50 gulden.
DICK VAN DER PLAS
kV/
HEINZ
JODOCUS, MAS IfC J£ ONZS
S£CR£TAR£SSF MCO&S7EUFN
V JUFFROUW MASFLLAK/
COLOFON
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ
Leidsch Dagblad, uitgave
van Dagbladuitgever!) Damiate bv
DIRECTIE J. de Vries, G.P Arnold (ad/.
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Maioor, I
Nypels, Henk van der Post (adi)
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, 2321 BM Leiden,
telefoon 071 366356
REGIOKANTOREN
Kanaalstraat 26a Lisse
a vri|. van 08.00-1700 ui
5/euM/e0_Telefoon1
Tel. 071 128030 bijv
per kwartaal
permaand
KUCHTEN BEZORGING:
HET WEER
ROB GROENLAND
De dag van gisteren werd geken
merkt door een zeer interessant en
leerzaam koufront dat tergend
langzaam op de Nederlandse kust
afstevende. Gedurende de hele
ochtend en de middag was er op de
buienradar een scherp begrensde
lijn van echo's te zien die zich tus
sen Engeland en Nederland in be
vond. Het hele systeem vertraagde
aanzienlijk omdat zich boven het
zuiden van Engeland een 'ripper in
het front vormde. Dit is een bena
ming voor een golfvormige storing
op het frontvlak, in feite een ver
dikking van het regengebied, die
de oostwaartse snelheid van het
front gisteren tijdelijk deed afne
men. Terwijl in Limburg het kwik
nog richting 25 graden ging, zakte
dit plaatselijk in Engeland tot on
der de 10 graden. Dit laatste werd
veroorzaakt door de intensieve re-
genval gecombineerd met de aan
zienlijk koudere lucht die vanuit
het westen in diecontreien binnen
stroomde.
Een ander leuk verschijnsel trad 's
middags op toen zich gedurende
enkele uren een zwak buienbandje
boven de kust ophield. Dit fungeer
de als een soort voorloper op het
koufront. Dit kleine buienlijntje
kon zichzelf in stand houden door
het proces van wrijvingsconvergen
tie. Dit is een vakterm die de in
vloed van het aardoppervlak op de
luchtstromingen beschrijft. Door
wrijving blijft de wind op land iets
gekrompen ten opzichte van de
wind boven zee, en zo ontstaat er
een situatie dat er juist boven de
kuststrook lucht van twee kanten
samenkomt en vervolgens naar bo
ven toe moet uitwijken Dit laatste
proces ging gistermiddag gepaard
met de vorming van een wolken
band.
Vandaag trekt het koufront verder
het continent in, waarbij ons ge
bied aan de achterzijde van dit sys
teem zit. Met enige mazzel blijft
het overdag op een enkele bui na
droog en zijn er flinke zonnige pe
rioden. Wel staat er een stevig
windveld uit het westen 5-7 Bft en
het wordt met warmer dan 16-17
graden. De komende avond en
nacht kan een buiengebied uit En
geland nog net onze streek bestrij
ken. Morgen overdag opnieuw een
afwisseling van opklaringen en bui-
enluchten bij een stevige westen
wind. De kaarten voor volgende
week schetsen een lichte weersver
betering. Het Azorenhoog werpt
een uitloper op naar het Franse
vasteland maar lijkt geen plannen
te hebben door te stoten naar het
midden van Europa.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig toten met
Engeland, Schotland,
e buien. Koel n
maximumtemperaturen
van 12 graden in het wes
ten van Schotland tot 19
bi| Londen.
België en Luxemburg:
Aan zee perioden met zon
en meestentijds droog.
Naar het oosten toe meer
bewolking en enkele re
gen- of onweersbuien.
Maximumtemperatuur on
geveer 18 graden.
Noord- en Midden-Frank-
Zaterdag in het oosten
half tot zwaar bewplkt en
vooral in de Jura en de Vo
gezen enkele regen- en
onweersbuien. In het wes
ten zonnige perioden, af
gewisseld door stapelwol
ken en op de meeste plaatsen droog.
Zondag overal wisselend bewolkt en
plaatselijk een bui. mogelijk met on
weer Middagtemperatuur aan de Ka-
naalkust rond 16 graden, elders tussen
18 en 21 graden
Portugal en Madeira:
Portugal: Aan de westkust ten noorden
van Lissabon van tijd tot tijd wolkenvel
den, maar vrijwel overal droog In de rest
van Portugal tamelijk zonnig Zaterdag
maximumtemperatuur van 18 graden bij
Porto tot 26 in het zuiden. Zondag war
mer. Madeira: Perioden met zon, ook
enkele wolkenvelden en droog. Middag-
temperatuu r ongeveer 24 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: Tamelijk zonnig, maar vooralia-
terdag in het noorden wolkenvelden en
kans op een regen- of onweersbui Maxi
mumtemperatuur aan de Golf van Bis
kaje tussen 17 en 20 graden, aan de
Costa Brava tussen 25 en 28 graden,
landinwaarts en aan de Costa's ten zui
den van Bemdorm meest tussen 30 en
35 graden Canarische Eilanden Zon-
Zuid-Frankrijk:
Zaterdag tamelijk veel bewolking en en
kele. plaatselijk zware regen- en on
weersbuien Zondag af en toe zon en en
kele buien. In de Franse Alpen kan er
dan opnieuw veel neerslag vallen. Aan
de Cóte d'Azur op beide dagen perioden
met zon en vrijwel overal droog. Zondag
steekt in het Rhónedal een stevige
Mistral op. De middagtemperatuur daalt
naar ongeveer 20 graden op zondag,
maar aan de Franse zuidkust liggen de
maxima dan nog rond 27 graden
Mallorca en Ibiza:
Zonnige perioden en droog. Maximum
temperatuur zaterdag ongeveer 34 gra
den, zondag wat minder warm
Italië, Corsica en Sardinië:
In de Dolomieten en de Italiaanse Alpen
half tot zwaar bewolkt en enkele, soms
zware regen- en onweersbuien In de
rest van Italië zaterdag zonnig, zondag
enkele wolkenvelden, maar vrijwel
overal droog. Maximumtemperatuur in
de bergen in het noorden dalend tot
rond 20 graden op zondag In het mid
den en zuiden lopen de maxima zondag
op tot ongeveer 35 graden Corsica en
Sardinië: Perioden met zon en droog:
Zaterdag maxima van 32 graden op Cor
sica tot 39 op Sardinië, zondag minder
Griekenland en Kreta:
Griekenland: Droog en overwegend zon
nig. Op de eilanden in de Egeische Zee
tamelijk veel wind. Maxima tussen 28
en 33 graden, zondag landinwaarts tot
37 graden.
Turkije en Cyprus:
Zonnig, maar in het Turkse binnenland
ook enkele stapelwolken, Droog. Aan de
Turkse westkust tamelijk veel wind.
i met maxima tot 28
graden, later op de dag enkele regen- of
onweersbuien Verder wisselend bewolkt
en een enkele bui, mogelijk met onweer
Maximumtemperatuur van 18 graden in
het noordwesten tot 23 m het zuiden en
<--2f-
35
V
esa bewolkt
-w- warmtefront
regen
r.$?\ sneeuw
hagel
L lagedruk
H hogedruk
19 lemperatuu
'100°"h«to^.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Z0N0AG 11 JUL11993
Zon- en maanstanden
Zon op 05.31 Zonont
Maan op 00.04 Maano
Waterstanden Katwijk
Hoog water 08.48 21.08
Laag water 04.37
16.35
MAANDAG 12 JULI 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 05.32 Zon onder 21.54
Maan op 00 23 Maan onder 15.04
Waterstanden Katwijk
Hoog water 09.44 22.08
Laag water 05.12 17.37
Weerrapporten 9 jul 20 uur:
Den Helder regen
Maastricht onbew
Brussel
Cyprus
wzw 6 26 12
Buenos Aires z
Casablanca z
Johannesburg c
