Deeltijdwerk in
CAO vastgelegd
Binnenland
Premies chronisch zieken hoeven niet hoog te zijn
Ex-gebruikers Halcion
eisen 2,5 miljoen gulden
D66'ers willen liefst 'paarse
coalitie' met PvdA en VVD
Laatste Molukkers uit wisselwoning gezet
Op naar de Vlootdagen
VRIJDAG 9 JULI 1993
Postbankhypotheken
is gedaald
en is nu vanaf:
Rente 2 jaar vast: 7,2» 7,5»)
ite 5 jaar vast: 7,2% 7,5%)
Rente 7 jaar vast: 7,3% 7,7%)
ite 12 jaar vast: 7,6%. (8.0%)
De rentes gelden voor
hypotheken met gemeente
garantie en maandbetaling
(tussen haakjes staan de ef
fectieve rentes vermeld).
Voor spaarhypotheken
geldt een 0,2% hogere rente.
Wilt u meer weten over de
Postbankhypotheken?
Bel gratis 06-0400 voor
de folders over hypotheken of
haal deze op het postkantoor.
ACHTERGROND
SJAAK SMAKMAN HAARLEM
Voorzitterldenburg van het Verbond van Verzekeraars
zorgde voor de ontnuchtering: de gemiddelde premie
voor chronisch zieken zal ongeveer vier keer het
gemiddelde van gezonde werknemers zijn, schatte hij.
Dat is zo'n vierduizend gulden per jaar. Dat was wel
even meer dan de factor 2,5 die CDA'er Van der Meulen
en zijn PvdA-collega Van de Zandsehulp eerder hadden
gehoord. Hoewel ze dat al rijkelijk hoog vonden,
besloten ze toch akkoord te gaan met de WAO-
voorstellen van het kabinet, omdat ze voor een deel hun
zin hadden gekregen en omdat staatssecretaris Wallage
had gedreigd met een kabinetscrisis.
Dit kan niet, ga maar opnieuw om de tafel zitten met
de verzekeraars, hielden ze Wallage woensdag bozig
voor. Wallage weigerde dat. Laten we eerst maar eens
afwachten tot de definitieve premies zijn vastgesteld, zei
hij. Gisteren namen de verzekeraars al gas terug: dat van
die vier keer is een misverstand, zeiden ze, de premies
zullen uitkomen op een 'maatschappelijk verantwoord'
Hoe verantwoord de premies worden, hebben de
verzekeraars geheel in eigen hand. Het systeem zit
namelijk als volgt in elkaar: iedereen die zich heeft
verzekerd voor het WAO-gat, moet straks een premie
opslag betalen. Daarmee wordt de kas gevuld van een
nog op te richten onderlinge waarborgmaatschappij. Bij
die maatschappij kunnen de mensen terecht die
normaal gesproken vanwege hun slechte gezondheid
(eh dus grote kans op arbeidsongeschiktheid) een zeer
hoge premie zouden moeten betalen.
De vraag is nu waar de grens 'zeer hoog' wordt
getrokken. Daarover is volgens het ministerie van sociale
De senatoren voelden zich alsof ze een kat in de zak
hadden gekocht. Een paar uur nadat ze het groene
licht hadden gegeven voor de nieuwe WAO-regeling,
leek hun opzet mislukt om voor de nog resterende
chronisch zieken met een WAO-gat een betaalbare
regeling te treffen.
zaken niets afgesproken met de verzekeraars. Sociale
Zaken zal bij wet alleen maar regelen dat iedereen die in
Nederland WAO-verzekeringen aanbiedt, de premie
opslag aan de klant in rekening moet brengen en
afdragen aan de waarborgmaatschappij.
De clou is dat die premie-opslag en die grens voor de
waarborgmaatschappij communicerende vaten zijn: hoe
hoger de grens voor toelating tot de
waarborgmaatschappij, des te minder mensen komen
erin en des te lager kan de premie-opslag dus zijn. En
omgekeerd: hoe lager die grens, des te hoger de premie
opslag.
Een grens van 2,5 keer de normale premie is een
mogelijkheid: nu garanderen de verzekeraars bij
collectieve bedrijfscontracten dat de premie daar nooit
hoger zal liggen dan het gemiddelde in de bedrijfstak.
Die grens zou je kunnen doontrekken naar individuele
verzekeringen.
De verzekeraars zouden ook kunnen besluiten om het
extra gezondheidsrisico helemaal niet in rekening te
brengen, maar iemand wèl op grond van zijn slechte
gezondheid onder te brengen in de
waarborgmaatschappij. Daar is ook wat voor te zeggen:
het is namelijk al het geval bij de ongeveer zeventig
procent van de werknemers die hun WAO-gat hebben
gedicht via collectieve contracten bij particuliere
verzekeraars of een pensioenfonds. Daar betaalt
iedereen dezelfde premie en speelt de
gezondheidstoestand geen enkele rol. In feite is daar dus
al een premie-opslag plus waarborgfonds ingevoerd.
Geen onderscheid betekent weliswaar een hogere
premie-opslag, maar dat maakt uit concurrentie-
oogpunt niet uit: iedereen moet immers die premie
betalen. Een hoge premie-opslag is voor de particuliere
verzekeraars daarnaast aantrekkelijk omdat óók de 2,2
miljoen werknemers die via een pensioenfonds voor
hun WAO-gat zijn verzekerd de opslag moeten betalen.
Zij kunnen zo dus een deel van de kosten van de 'slechte
risico's' verhalen op de cliënten van hun grote
concurrenten.
De pensioenfondsen zijn daar woedend over. want op
die manier moeten hun gezonde cliënten een dubbele
solidariteit opbrengen. Niet alleen betalen die extra voor
de kwakkelende collega's in hun bedrijf of bedrijfstak
(omdat bij deze collectieve verzekering niet naar
individuele gezondheid is gekeken), maar nu moeten ze
via de opslagpremie ook nog eens meebetalen aan de
'slechte risico's' van de particuliere verzekeraars. De
pensioenfondsen willen daarom de toelatingsgrens tot
het waarborgfonds zo hoog mogelijk stellen. I lelaas voor
hen: zij mogen nergens over meepraten, zo heeft
Wallage al eerder bepaald. Ze zullen gewoon moeten
afwachten hoe 'maatschappelijk verantwoord' hun
collega's zich zullen opstellen.
Als voorschot op schadevergoeding
Een voorschot van 2,5 miljoen
gulden op een definitieve scha
devergoeding. Dat bedrag eis
ten 25 ex-gebruikers van het
slaapmiddel Halcion gisteren
van de Belgische geneesmidde
lenfabrikant Upjohn. Halcion
raakte eind jaren zeventig, be
gin jaren tachtig in opspraak
wegens ernstige bijwerkingen
als zelfmoordneigingen, depres
siviteit en waarnemingsstoor
nissen. De 25 eisten ook een
eindoordeel over de aansprake
lijkheid van Upjohn.
Halcion werd in november
1977 in Nederland geregi
streerd. In 1979 kwam het in
opspraak. Upjohn heeft altijd
ontkend dat de bijwerkingen
het gevolg zijn van het gebruik
van het middel. De raadsman
van de fabrikant, mr. J. Blocks,
deed dat gisteren ook weer. Vol
gens Blocles behoort Halcion tot
de benzodiazepine-reeks. Bij
werkingen van dit soort midde
len worden volgens de advocaat
gerekend als aanvaardbare bij
werkingen van een slaapmiddel.
De eisers zeggen dat deskun
digen in een rapport hebben
geconcludeerd dat de wt
schuwingen voor bijwerkingen
van 0,5 milligram Halcion on
voldoende zijn geweest. In de
bijsluiter is te vaak verzuimd te
waarschuwen voor de gevolgen
van het gebruik na negentig da
gen. In Amerika werd de sterkte
van Halcion-tabletten al jaren
geleden teruggebracht naar 0,25
milligram.
Al in 1987 heeft het Hof in
Arnhem in beginsel geoordeeld
dat Upjohn onrechtmatig heeft
gehandeld door het middel in
een tabletsterkte van 1 milli
gram op de markt te brengen.
Bij de andere sterkten had de
fabrikant moeten waarschuwen
voor ernstige bijwerkingen, zo
oordeelde het Hof.
De fabrikant ging in cassatie.
In 1989 echter wees de Hoge
Raad de zaak terug naar het Hof
in Arnhem. Dat wijst arrest op
28 september.
Levenslang voor smokkel Algerije
i Een Nederlandse drugsmokkelaar die vorig
jaar in Algerije is gepakt met 2.400 kilo hasj in zijn kampeerauto,
is gisteren veroordeeld tot levenslang. De vrouw die samen met
hem terechtstond, is vrijgesproken. De twee werden in novem
ber vorig jaar aan de grens met Marokko aangehouden. De hasj
was verstopt in een dubbele wand van hun kampeerauto. Voor
drygsmokkel worden in Algerije forse straffen uitgedeeld, vari
ërend van twintig jaar cel tot de doodstraf.
Brandweer keurde bejaardenflat af
menaldum De gisteren uitgebrande bejaardenflat in Menaldum
waarbij drie doden vielen, stond bekend als brandonveilig. Al in
1983 keurde de regionale brandweer Noord-Friesland de flat af.
De in 1970 gebouwde flat zou in het najaar betere brandweren
de voorzieningen krijgen. Volgens de politie is de brand om
streeks vijf uur 's morgens ontstaan in een kunststof afvalcontai
ner die buiten stond.
Zes maanden cel voor AIDS-dreiging
arnhem Een 32-jarige zwerver is veroordeeld tot een celstraf
i zes maanden voor bedreiging van een winkelier in Veenen-
daal. Hij zou de bedrijfsleider hebben gedreigd met een vieze in
jectienaald en hebben geroepen: ,,Als je me niet laat gaan, krijg
je AIDS." De zwerver had ruzie met de bedrijfsleider overeen
zak wegwerpluiers. Volgens ooggetuigen had de zwerver diverse
open wonden en zweren op zijn benen. De verdachte was niet
op de zitting. Hij had net een celstraf van twee jaar voor afper
sing uitgezeten en was op vrije voeten gesteld.
Zeeuwse mosselen weer betaalbaar
»eke Zeeuwse mosselen zullen dit jaar voor een lagere prijs
dan vorig jaar bij de viswinkels te krijgen zijn. Rezen de prijzen
de afgelopen jaren de pan uit, op de mosselveiling in Yerseke
bleven de prijzen voor een redelijk bevleesde mossel gisteren
steken op 115 tot 250 gulden per ton (honderdkilo). Slechts vijf
ladingen met grote vette super-mosselen van het Wad scoorden
boven de driehonderd gulden per mosselton. Vorig jaar werden
oor deze jongens nog bedragen van zeshonderd gulden be
taald. Onder de kwekers heerst optimisme. De hoge prijzen van
de laatste jaren waren wellicht leuk voor de kas, maar niet voor
de consument. Die koos voor een met tong en paling opgesierde
visdis of maakte de gang naar edelslager en poelier.
Werkgevers en werknemers bereiken toch akkoord
Vanaf komend jaar wordt het recht op deeltijdwerk vast
gelegd in alle CAO's. Deeltijdwerkers krijgen in principe
dezelfde arbeidsrechten als mensen die voltijd in dienst
zijn, met uitzondering van het overwerk. Full-timers krij
gen eerder het recht op overwerktoeslagen dan deeltij
ders. Daarover zijn werkgeversverenigingen en vakcen
trales het gisteravond laat eens geworden.
Minister De Vries (sociale za
ken) had de Stichting van de hi-
beid, waarin werkgevers en
werknemers zitting hebben, ge
vraagd of de rechten van deel
tijdwerkers moesten worden
vastgelegd in de wet. Dat is niet
meer nodig, nu werkgevers en
werknemers op eigen houtje
overeenstemming hebben be
reikt.
Werkgevers en werknemers
zijn ook een regeling overeen
gekomen om oudere werkne
mers zo lang mogelijk aan de
slag te houden. Zij sporen CAO-
onderhandelaars aan om „af
spraken te maken over leeftijds
bewust personeelsbeleid". De
vakbeweging heeft toegezegd
de VUT ter discussie te willen
stellen.
In het al enige tijd durende
overleg tussen vakbonden en
werkgevers had met name de
FNV zich hard gemaakt voor
een wettelijke regeling voor
deeltijdwerkers. Dat is dus niet
gelukt. De vakbonden hadden
ook geëist dat deeltijdwerkers
dezelfde arbeidsrechten (ver
goedingen voor overwerk, ver
vroegde uittreding, buitenge
woon verlof, werktijden) krijgen
als fulltimers. Die eis hebben de
werkgevers ten dele ingewilligd.
Het KNOV, de organisatie
voor het midden- en kleinbe
drijf, lag lange tijd dwars omdat
zij de rechten voor deeltijdwer
kers te groot vond. Het KNOV
vond het voldoende als 'aanbe
velingen' werden gedaan. CAO-
onderhandelaars zouden daar
mee betere CAO's kunnen af
sluiten. CAO's die 'op maat' zijn
gemaakt voor afzonderlijke be
drijven en bedrijfstakken. Het
KNOV dacht daarbij vooral aan
de detailhandel en de horeca,
waar veel deeltijdwerkers zitten.
Werkgeverscentrales NCW en
VNO en de vakcentrales hebben
het KNOV uiteindelijk toch we
ten te overtuigen.
Werknemers en werkgevers
verwachten dat een groei van
deeltijdwerk de komende jaren
kan zorgen voor een forse uit
breiding van werkgelegenheid.
Driekwart van de Nederlanders
wil korter werken. Als dat moge
lijk wordt gemaakt het afge
lopen nacht genomen besluit
zet daartoe een belangrijke stap
ontstaat meer ruimte voor
nieuwkomers op de arbeids
markt. Volgens berekeningen
kan een groei van het aantal
deeltijdwerkers 100.000 nieuwe
banen tot gevolg hebben.
Milieu op één, maar wel met de auto naar het werk
Een volgend kabinet moet bestaan uit D66, PvdA
en WD. Dat vindt 75,6 procent van de leden van
D66. Coalities van D66 met CDA, PvdA of WD
scoren maar 9,8 procent. Verder vindt 47,6 pro
cent van de D66-aanhang dat als partijleider Van
Mierlo stopt, Tweede Kamerlid Wolffensperger
hem moet opvolgen. Goede tweede is Kohn-
stamm met veertien procent
Dat blijkt uit een onderzoek door de VNU-bla-
dengroep en D66. Aan het onderzoek deden 3.500
van de 14.000 D66-partijleden mee. De resultaten
staan in het partijblad De Democraat
D66 groeit vooral de laatste jaren sterk. Bijna de
helft van de leden is sinds 1990 bij de partij aan
gesloten. Vooral oud-PvdA-stemmers lopen over.
Van de Democraten stemde 40,2 procent vroeger
ook op D66, 42,5 procent was lid van de PvdA,
een kwart van de WD, zeventien procent van
GroenLinks en zestien procent van het CDA
D66-leden vinden milieu (48 procent) het be
langrijkste politieke onderwerp. Werkgelegenheid
scoort 38 procent, allochtonen twintig procent,
wereldvrede negentien procent, en tegenstellin
gen tussen arm en rijk tien procent. Ondanks het
feit dat milieu nummer één staat, gaat meer dan
de helft van de D66-aanhang iedere dag met de
auto naar het werk. Dertig procent neemt de fiets
of brommer en twintig procent gaat met het
openbaar vervoer.
Van de D66-leden heeft 82 procent hoger be
roepsonderwijs gevolgd of een universiteit be
zocht. Bijna 70 procent heeft een eigen huis, 78
procent een eigen auto. Ruim 70 procent heeft
een vaste baan. Democraten zijn vaak getrouwd
(62 procent) en hebben een klein gezin met twee
kinderen (90 procent).
De Democraten gaan niet naar de kerk. lezen
vaker kranten, vakblacfbn en opiniebladen dan de
gemiddelde Nederlander. Bijna driekwart van de
leden is lid van een omroep. Vooral de VPRO (63
procent) scoort hoog. Van elke drie D66'ers is er
één lid van een vakbond.
Het grootste deel van de achterban woont in
steden met minder dan 100.000 inwoners (48.3
procent). Een kwart van de D66-aanhang is
vrouw. De partij trekt de laatste tijd steeds meer
mensen onder de veertig. De leeftijd vul hel
grootste deel van de leden (31,8 procent) ligt tus
sen de veertig en vijftig jaar. Democraten zijn erg
ambitieus. Van alle leden heeft 48 procent een
functie in de partij, met name in de eigen ge
meente. Meer dan de helft van de Democraten
(57,5 procent) wil later lid woren van de gemeen
teraad (83 procent), provinciale staten (28 pro
cent) of Tweede Kamer (24 procent).
Twee ton tipgeld
voor oplossing
RARA-aanslag
Treinkaartje
per telefoon
utrecht »gpd
Treinreizigers kunnen vanaf
eind dit jaar een kaartje
voor buitenlandse bestem
mingen telefonisch bestel
len. Nu moeten reizigers
eerst op zoek naar het juiste
telefoonnummer voor reis
informatie en daarna in de
rij bij het loket om het
kaartje aan te schaffen.
„Veel te omslachtig",
concludeert I. van Poelgeest
van de NS-dienst Verkoop
Internationaal. De klant
hoeft in de toekomst nog
maar één nummer te draai
en. Het is nog niet duidelijk
of dat een centraal 06-num-
mer wordt of dat de telefo
nische verkoop per regio zal
worden gedaan.
Er reizen jaarlijks onge
veer 1.4 miljoen mensen
met de trein naar het bui
tenland.
Kersen plukken
voor Sudan
den haag cpd
Een kersenteler uit Heesselt in
de Betuwe wil zijn overvolle
bomen dit weekeinde door het
publiek laten leegplukken.
Liefhebbers moeten een rijks
daalder per kilo betalen. De te
ler kan geen arbeidskrachten
vinden om de kersen te laten
plukken. Er hangt naar schat
ting zo'n tienduizend kilo aan
de bomen.
Terre des Hommes krijgt
twee kwartjes over de eerste
1.600 kilo. Van elke kilo die
daarboven wordt geplukt,
krijgt de liefdadigheidsorgani
satie de volle mep. Terres des
Hommes hoopt dat de boom
gaard „wordt geplunderd",
zegt woordvoerder Grevelink.
Justitie heeft een premie van
tweehonderdduizend gulden
uitgeloofd voor de tip die leidt
tot de oplossing van de door
RARA gepleegde bomaanslag op
het ministerie van sociale zaken
in Den Haag, vorige week.
Nooit eerder is zo'n hoog geld
bedrag uitgeloofd voor 'de gou
den tip'.
Volgens de Haagse officier
van justitie, mr F. Slits, onder
streept de hoogte van de belo
ning hoe ernstig de zaak wordt
genomen. „De aanslag is een
geweldige inbreuk op de rechts
orde en een daad die de veilig
heid van de staat in gevaar
brengt."
Volgens Slits hecht Justitie er
groot belang aan de daders van
een RARA-aanslag nu eens wel
te kunnen pakken. „Dat we een
niet onaanzienlijk bedrag uitlo
ven, geeft aan dat we nu zo snel
mogelijk alle informatie willen
hebben die we kunnen krijgen."
Het tipgeld is volgens de politie
bedoeld „om mensen over de
streep te trekken die op het
randje staan."
Tot dusver ging Justitie bij het
uitloven van tipgeld niet hoger
dan anderhalve ton. Dat ge
beurde drie jaar geleden na de
IRA-aanslag in Roermond, die
het leven kostte aan twee
Australische toeristen. Meestal
gaat het om bedragen van enke
le tienduizenden guldens.
Daling
hypotheekrente.
De rente van de
vught De laatste vier wisselwoningen in het Molukse woonoord Lunetten in Vught zijn gistermiddag, zonder incidenten, door de politie ont
ruimd. De acht bewoners, onder wie vijf bejaarden, werden met hun huisraad op straat gezet. Dat leidde wel tot heftige emoties. Direct na de ont
ruiming werden de wisselwohingen op vrachtwagens gezet en afgevoerd. De families van oud-KNIL-militairen en hun kinderen hebben aangekon
digd dat ze niet in hun gerenoveerde woning zullen trekken. Zij hebben hun toevlucht gezocht in de hervormde kerk in het woonoord. De families
vinden dat de Staat hun huur maar moet betalen als compensatie voor alles wat zij voor de Staat hebben gedaan. De huur wordt nu ingehouden op
hun AOW-uitkering. foto»anp
den helder» Een van de pronkstukken op de Vlootdagen die vandaag in
Den Helder zijn begonnen, is de Russische driemaster Mir. Gisteren leg
de het 110 meter lange trainingsschip van de Russische marine de
laatste kilometers naar de haven af. De Vlootdagen vallen dit jaar sa
men met Sail 93, waardoor tot en met zondag moderne marineschepen
zij-aan-zij liggen met zeilschepen. foto anp arthur bastiaanse
