Egypte vraagt aan VS om 'Politiek schuldige'
uitlevering sjeik Rahman
Buitenland
Watersnood door Mississippi
Franse socialisten hervinden
verbeelding en zelfvertrouwen
Medicijnman moet zijn
geheimen niet verkopen
Medaille voor Mandela
Toekomst vredesoverleg
Midden-Oosten muurvast
Haïti: coupleider weg,
president keert terug
MAANDAG 5 JUL11993
vaduz» In aanwezigheid van onder andere de Nederlandse prinses
Margriet en prins Constantijn is zaterdag de Liechtensteinse troon
opvolger Alois in Vaduz in het huwelijk getreden met hertogin Sop
hie van Beieren. foto reuter ruben sprich
Einde kaping Zuid-Afrika
Johannesburg* De Zuidafrikaanse politie heeft gisteren een ein
de gemaakt aan de kaping van een Fokker 28 van de staatslucht
vaartmaatschappij Royal Swazi. De politie bestormde het toestel
en schoot de kaper neer.
Babangida: 'Nigeria kiest op 31 juli'
lagos» In Lagos zijn vanmorgen rellen uitgebroken nadat de Ni-
geriaanse president generaal Babangida nieuwe presidentsver
kiezingen aangekondigde voor 31 juli. De uitslag van de verkie
zingen die op 12 juni zijn gehouden verklaarde hij ongeldig ver
klaard. Winnaar van die verkiezingen was Moshood Abiola. Hij
mag op last van Babangida niet nogmaals kandidaat staan.
Turkse hQtelier stichtte zelf brand
ankara» Een met schulden overladen eigenaar van een hotel in
het oosten van Turkije heeft zelf zijn pand in brand gestoken.
Daarbij verloren woensdag jongstleden elf mensen het leven. Dit
het het persagentschap Anatolië zondag bekendgemaakt.
Couppoging Burundi mislukt
Bujumbura» Een onbekend aantal soldaten heeft zaterdag gepro
beerd met geweld de macht over te nemen in Burundi. De coup
poging mislukte bij gebrek aan steun. Vijf officieren zijn opge
pakt. De poging tot staatsgreep kwam een dag na de parle
mentsverkiezingen die een overwinning opleverden voor de op
positionele Hutu-meerderheid in het land.
Leiding VS-luchtmacht wellicht vrouw
Washington Voor de eerste keer in de geschiedenis van de
Amerikaansè luchtmacht zal een vrouw wellicht de leiding in
handen krijgen. De Amerikaanse president Bill Clinton maakte
vrijdag bekend de 54-jarige Sheila Widnall te nomineren voor
deze hoge post. Widnall bekleedt nu nog een topfunctie bij het
prestigieuze Massachusetts Institute of Technology (MIT).
Gewonden bij rellen Noord-Ierland
Belfast Protestantse loyalisten hebben het afgelopen weekein
de rellen geschopt in Noord-Ierland. Daarbij zijn zeker 19 perso
nen, onder wie twee politiemannen, gewond geraakt. De politie
omschreef de onlusten als 'de ernstigste sinds jaren'. Er werden
27 arrestaties verricht.
Moord op neef president Guatemala
guatemala-stad» De Guatemalteekse ex-kandidaat voor het pre
sidentschap en neef van de huidige president Ramiro de Leon
Carpio, Jorge Carpio Nicolle (53), is het afgelopen weekeinde
vermoord. Hij vond de dood in een hinderlaag bij Santa Cruz del
Quiché op 140 kilometer ten noordwesten van de hoofdstad Gu-
atemala-Stad.
Vredesmacht Bosnië zit klem
Sarajevo Moslims en Kroaten in Bosnië hebben het afgelopen
weekeinde op drie plaatsen bases van de VN-vredesmacht ge
blokkeerd. De nieuwe opperbevelhebber, generaal Jean Cot, kan
zijn hoofdkwartier niet binnen. Zijn voorganger Morillon zit in
Kiseljakvast.
Fundamentalisten dreigen met wereldwijde terreur
PORTRET: RUDOLF SEITERS
Egypte heeft de Verenigde Staten gisteren gevraagd sjeik
Omar Abdel-Rahman, de geestelijke leider van een fun
damentalistische islamitische beweging, uit te leveren.
De blinde sjeik zit sinds vrijdag in hechtenis in New York
wegens overtreding van de Amerikaanse immigratiewet.
wijzing zal worden beschouwd
als een vijandige daad door de
Verenigde Staten. Dit zal leiden
tot vergelding door jonge man
nen die hem liefhebben en vol
gen", zei hij in Cairo.
Zaterdag had een rechtbank
in Faiyoum de arrestatie van de
sjeik gelast in verband met een
poging tot moord op twee poli
tiemannen en het aanzetten tot
geweld tijdens ongeregeldhe
den. De Egyptische regering be
schuldigt Abdel-Rahman van
het organiseren van een ter-
reurcampagne tegen de politie,
christenen en toeristen.
De sjeik zou volgens de auto-
CAIRO-NEW YORK Rtr-AFP
Minister Amr Moussa (buiten
landse zaken) overhandigde het
verzoek aan de Amerikaanse
ambassadeur in Cairo tijdens
een zitting op het ministerie.
Zijn Amerikaanse collega
Christopher zei voor de televi
siezender NBC dat het verzoek
op de gebruikelijke wijze zal
worden behandeld, „al kan dat
enige tijd duren".
De advocaat van de sjeik, Ab-
del-Halim Mandour, waar
schuwde voor „een golf van ge
weld" als Abdel-Rahman aan
Egypte wordt uitgeleverd. „Uit-
riteiten uiteindelijk de macht
willen overnemen en Egypte
omvormen tot een islamitische
staat. Zijn volgelingen pogen de
Egyptische economie te onder
mijnen door aanslagen te ple
gen op buitenlandse toeristen.
Het Egyptische verzoek komt
als een verrassing voor diplo
maten in Cairo, die verwacht
hadden dat Egypte de sjeik lie
ver in een Amerikaanse cel zag.
In eigen land zou Abdel-Rah
man een martelaar worden als
hij wordt veroordeeld, en een
held in geval van vrijspraak.
Abdel-Rahman, die sinds
1990 in Brooklyn als politiek
vluchteling verblijft, gaf zich
vrijdag over aan de Amerikaan
se autoriteiten. Hij wordt ervan
beschuldigd de wet op de im
migratie te hebben overtreden
door onder valse voorwendse
len de Verenigde Staten binnen
te komen. Volgens een woord
voerder van het Amerikaanse
ministerie van justitie moet de
arrestatie van Abdel-Rahman
niet in verband moet worden
gebracht met de aanslag op 26
februari op het Wereldhandels
centrum in New York. Hierbij
kwamen zes mensen om het le
ven en raakten zeker 1.000
mensen gewond. De sjeik wordt
ervan verdacht het brein te zijn
achter deze terroristische aan-
slag.
Vorige week werden in de VS
vertrouwelingen van de sjeik
aangehouden die aanslagen be
raamden op openbare gebou
wen in New York en op beken
de personen. Een van de beoog
de slachtoffers was secretaris
generaal Boutros Boutros Ghali
van de Verenigde Naties.
davenport» Er is nog geen einde in zicht van
de overstromingen die het Midden-Westen het waterpeil tot slechts enkele centimeters
van de Verenigde Staten treffen. Door de hevi- onder het recordniveau van 1965. Toen steeg
ge regen is de Mississippi, met name aan de de rivier van het normale
bovenloop, buiten zijn oevers getreden. Het naar zeven meter. Vandaag wordt nog meer
vele water maakt landbouw onmogelijk. Giste- regen verwacht. De Amerikaanse president Bill
ren steeg in Davenport, in de staat lowa (foto), Clinton bezocht gisteren het rampgebied en
kondigde aan bijna 400 miljoen dollar (zo'n
730 miljoen gulden) beschikbaar te stellen aan
4,5 meter de slachtoffers, met name boeren. foto ap
john caps iii
CHASSIEU HANS GERTSEN
CORRESPONDENT Rtr
Drie maanden na haar vernie
tigendeverkiezingsnederlaag
heeft de Franse Socialistische
Partij zich eensgezind achter
partijleider Michel Rocard ge
schaard. Daarmee hebben de
circa 2.800 afgevaardigden,
bijeen op een conferentie in
Chassieu bij Lyon, gebroken
met twintig jaar leiderschap
van Frangois Mitterrand.
De afgelopen drie dagen werd
gepraat over de toekomst van
de partij en van links Frankrijk.
Over de balans van tien jaar re
geren, over de toekomstige stra
tegie en mogelijke allianties met
andere vooruitstrevende krach
ten en, niet op de laatste plaats,
over het programma en het in
terne functioneren van de par
tij. En dat alles onder het motto
'De verbeelding weer aan de
macht'.
„We moeten weer durven, dur
ven te verbeelden", zo hield Mi
chel Rocard de achterban aan
het begin van het driedaags
congres voor.
Van de tijdens socialistische
partijcongressen gebruikelijke
botsingen en oorlogjes tussen
verschillende stromingen ['cou
rants') en hun voormannen,
was dit keer geen sprake. Niet
vreemd, omdat de meeste leden
de buik meer dan vol hebben
van de eeuwige machtsspelle
tjes die het partijleven jarenlang
verziekten. En het woord was
voor het eerst in de geschiede
nis van de Parti Socialiste nu
eens geheel aan de basis. „Wij
zijn hier slechts om te luiste
ren", zo verwoordde Michel Ro
card de positie van de partijlei
ding.
Een regelrechte culturele revo
lutie.
Tijdens de ruim 48 uur durende
'collectieve psychoanalyse',
zoals een Franse journalist het
congres treffend beschreef,
werd de partijleiding niet ge
spaard. „We zijn als partij in het
verleden te arrogant geweest,
hebben geen allianties weten te
smeden. De partijleiding was
het contact met de basis en met
de werkelijkheid kwijt geraakt",
zo analyseerde een lid het ver
kiezingsdebacle van eind maart.
„We zijn toen we in de regering
zaten teveel 'managers' ge
weest. We hebben ons verzoend
met de beurs, met het kapitalis
tisch systeem, maar zijn ernstig
tekort geschoten op sociaal ter
rein, in het bestrijden van de
werkloosheid", zo meende een
ander. „We zijn de utopie uit
het oog verloren. Zonder uto
pie, een gedurfde visie op een
betere toekomst, heeft de partij
geen bestaansrecht".
Het was niet de bedoeling van
de conferentie uit het niets een
compleet nieuw programma uit
de grond te stampen voor de
Parti Socialiste. Dat komt dit
najaar aan de orde tijdens het
heroprichtingscongres, maar de
leden en sympathisanten heb
ben de partijleiding wel een
duidelijke richting aangegeven.
Van nu af aan dient de bestrij
ding van de werkloosheid de
absolute prioriteit te zijn van de
socialisten en de partij moet
zich weer duidelijk als een link
se partij manifesteren.
Het lonken naar het politieke
centrum een oud stokpaardje
van Michel Rocard dient af
gelopen te zijn. De centrum-de
mocraten zijn volgens het over
grote deel van de leden geen ge
loofwaardige partners meer nu
zé opnieuw voor deelname aan
een rechtse regering gekozen
hebben.
De Parti Socialiste, amper twee
maanden geleden door me
nigeen nog dood verklaard, leeft
volop, zoals de afgelopen dagen
is gebleken. „De socialisten zijn
terug", zo verklaarde een triom
fantelijke Michel Rocard giste
ren bij de afsluiting van de bij
eenkomst. Het congres heeft de
stoutste verwachtingen van de
nieuwe partijleider overtroffen,
zoals hij meerdere malen op
merkte. „Blije, opgewekte socia
listen. Wie had dat nog maar
enkele weken geleden durven te
voorspellen?", aldus Rocard.
De grote vraag is nu of de partij
leiding een passend antwoord
weet te vinden op de kritiek,
ideeën en voorstellen van de
basis. Die heeft de afgelopen
maanden heel veel energie ge
stoken in de vernieuwing van
de partij. „Als er niets gebeurd
met al hetgeen hier naar voren
is gebracht, is het gedaan met
de partij. Duizenden gefrus
treerde leden zullen de deur
dan definitief dicht slaan", al
dus een partijlid uit Lille.
Medicijnmannen moeten hun
geheimen bewaren en niet ver
kopen aan westerlingen. Die
oproep tegen een uitverkoop
van kennis en ervaring werd
gedaan op de jaarvergadering
van de Zimbabwe Nationale
Traditionele Genezers Vereni
ging (Zinatha) in de zuidelijke
stad Bulawayo.
„Deze mensen doen zich
voor als nieuwsgierige toeris
ten en bieden je soms geld aan
in ruil voor belangrijke kennis
over hoe en uit welke planten
je medicijnen maakt", zei
voorzitter Gordon Chavunda-
ka over buitenlanders die
goedkoop op zoek zijn naar
kennis van eeuwenoude ge
neeswijzen. Vooral Europese
en Amerikaanse wetenschap
pers zijn volgens hem uit op
medische geheimen uit Afrika
om die in eigen land in klin
kende munt om te zetten.
In Zimbabwe werken medi
cijnmannen vaak als assistent
van conventionele artsen in
staatsziekenhuizen en klinie
ken.
Goeseinov roept
alle militairen op
MOSKOU Rtr-A
leider van Azerbajd-
zjan, premier Goeseinov, heeft
gisteren alle mannen met mili
taire training opgeroepen voor
de oorlog met de overwegend
Armeense enclave Nagomo-Ka-
rabach. „Alle Azerbajdzjaanse
soldaten moeten zich vóór 8 juli
voor dienstplicht melden", zei
Goesejnov in een TV-oproep.
„Degenen die niet gehoorza
men dreigt de zwaarste straf."
Armeniërs vielen gisteren de
stad Agdam aan, ten oosten van
Nagorno-Karabach. Veel bur
gers vluchtten naar Barda in het
noordoosten.
philadelphia Nelson
Mandela, voorzitter
van het Afrikaans Na
tionaal Congres
(ANC), beroert de Li
berty Bell in de Ame
rikaanse stad Phila
delphia. Mandela
ontving gisteren op
Amerika's onafhan
kelijkheidsdag uit
handen van presi
dent Bill Clinton de
Vrijheidsmedaille
van Philadelphia.
Ook de Zuidafri
kaanse president
F.W. de Klerk kreeg
de onderscheiding.
foto» ap» rusty ken
nedy slug
Rudolf Setters, de Duitse minis
ter van binnenlandse zaken, is
gistermiddag afgetreden in ver
band met het omstreden poli-
tie-optreden vorige week zon
dag tegen twee leden van de
linkse terreurorganisatie Rote
Armee Fraktion (RAF). „Bij de
inzet van de politie en het daar
opvolgende onderzoek zijn dui
delijk fouten, gebreken en coör
dinatieproblemen bij de autori
teiten boven water gekomen",
zei Seiters. Hij heeft daaruit als
hoofdverantwoordelijke voor
politiezaken politieke conse
quenties getrokken.
Bij het politie-optreden op 27
juni in het station van Bad Klei
nen in de deelstaat Mecklen
burg-Voorpommeren wam de
RAF-terrorist Wolfgang Grams
om het leven. Ook een politie
agent van de anti-terreurbriga-
de GSG-9 stierf in het vuurge
vecht.
Aanvankelijk verklaarde de poli
tie dat Grams' begeleidster. Bir-
git Hogefeld, begon met schie
ten. Maar in latere verklaringen
zijn de autoriteiten daarop te
ruggekomen. Onduidelijkheid
bestaat er nu vooral over het
dodelijk schot op Grams. Het al
lang gezochte RAF-lid lag onge
wapend en reeds gewond op
een perron, toen een politie
agent van slechts enkele centi
meters afstand in zijn hoofd
schoot, aldus twee ooggetuigen.
De 55-jarige Seiters is de tweede
minister uit Kohls conservatieve
coalitieregering die dit jaar als
Rudolf Seiters.
gevolg van een schandaal het
veld ruimt. Jürgen Möllemann
leverde in voorjaar zijn porte
feuille van economische zaken
in nadat hij had toegegeven dat
hij zijn ministerschap had mis
bruikt voor promotiewerk voor
een onderneming van een fami
lielid.
Met zijn aftteden beëindigt Sei
ters een politieke carrière die
begon in 1958 met zijn verkie
zing in de Bondsdag (het Duitse
parlement). Als lid van Kohls
christen-democratischeCDU
werd hij in 1991 minister van
binnenlandse zaken, na eerst
twee jaar lang de bondskansela-
rij te hebben geleid. In 1990
voerde hij de laatste onderhan
delingen met de DDR.
JERUZALEM AD BLOEMENDAAL
CORRESPONDENT
De Arabisch- Israëlische onder
handelingen zitten muurvast.
Het ziet er voor de toekomst
van het vredesproces slecht uit.
Uitspraken, het afgelopen
weekeinde, van Israëlische, Pa
lestijnse en Amerikaanse kant,
zijn de meest pessimistische
sinds het begin van het overleg
in 1991. De j\merikaanse minis
ter Christopher (buitenlandse
zaken) heeft zelfs gewaar
schuwd dat zijn land bemidde
lingspogingen zal staken als de
betrokken partijen er niet in zijn
geïnteresseerd.
"We zullen ons niet opdrin
gen," zei hij gisteren in een tele
visie-interview. De Amerikaanse
minister had zaterdag een ge
sprek met de leider van de Pa-
lestijnseonderhandelingsdele-
gatie, Faysal Husseini. Na af
loop zei delegatiewoordvoerster
Hanan Ashrawi dat het vredes
proces dicht bij een totale in
eenstorting is. "We hebben de
Amerikanen op de hoogte ge
steld van de emst van de situa
tie en van de noodzaak voor
stappen om het proces te red
den."
Husseini heeft Christopher la
ten weten dat zijn delegatie niet
bereid is een Amerikaans com
promis-voorstel over een geza
menlijke principeverklaring in
overweging te nemen. De Pales-
tijnen vinden dat Washington
met het document laat zien dat
het volledig de kant van Israël
heeft gekozen.
De tekst geeft geen omschrij
ving van de status van Jeruza
lem en geeft geen uitsluitsel
over het gebied waarin de Pa-
lestijnen tijdens een overgangs
regeling zelfbestuur genieten
twee van de "minimale eisen"
die de Palestijnse delegatie
heeft gesteld.
Israël wil Jeruzalem niet ver
meld zien omdat de status van
die stad niet voor onderhande
lingen vatbaar zou zijn. En au
tonomie kan volgens de Israëli's
alleen betrekking hebben op de
bevolking, niet op gebied.
De Israëlische regering zegt
eveneens teleurgesteld te zijn
over het Amerikaanse docu
ment. vooral omdat erin staat
dat de status van Jeruzalem on
derwerp van bespreking kan
zijn bij de onderhandelingen
over de definitieve status van de
bezette gebieden, die maximaal
drie jaar na de instelling van
zelfbestuur moeten beginnen.
Bij zijn terugkeer van bezoeken
aan Nederland en Frankrijk be
schuldigde premier Yitzhak Ra
bin gisteren de Amerikanen van
het toegeven aan Palestijnse ei
sen door het wijzigen van een
compromis-voorstel dat ze in
mei hadden ingediend. "Om
principiële redenen kunnen we
zoiets niet tolereren," zei hij.
Volgens hem gaapt er nog
steeds "een aanzienlijke kloof'
tussen de Israëlische en de Pa-
lestijnse standpunten.
NEW YORK «AFP-Rtr-DPA
De afgezette president Jean
Bertrand Aristide van Haïti
heeft zaterdagavond het ak
koord ondertekend dat voor
ziet in zijn terugkeer als staats
hoofd op 30 oktober en herstel
van de democratie in het land.
Eerder op de dag zette gene
raal Raoul Cédras, die in 1991
de macht greep, zijn handteke
ning onder het historische ak
koord. De hele afgelopen week
werd op Governors Island in
New York onder leiding van
VN-bemiddelaar Dante Caputo
over het akkoord onderhan
deld. Cédras wilde aanvanke
lijk niet van aftreden weten.
Het tienpuntenplan van de Ver
enigde Naties behelst:
Er komt een bijeenkomst van
alle Haïtiaanse politieke partij
en onder toezicht van de Vere
nigde Naties en de Organisatie
van Amerikaanse Staten (OAS).
Zij moeten procedures afspre
ken en wettelijke regelingen
treffen voor de herinvoering van
een constitutionele regering.
Aristide benoemt een premier.
Het Haïtiaanse parlement be
vestigt de benoeming van de
nieuwe premier die vervolgens
zijn ambt uitoefent.
De Veiligheidsraad heft het
olie-, wapen-, en financieel em
bargo op dat zij op 23 juni tegen
Haïti uitvaardigde.
Regelingen worden getroffen
over ontwikkelingshulp aan
Haïti en over bijstand op admi
nistratief en juridisch gebied.
De VN zal ook assistentie verle
nen voor de modernisering van
het leger en de oprichting van
een nieuwe politiemacht.
Aristide verleent gratie onder
artikel 147 van de grondwet. De
regeling specificeert niet op wie
die gratie van toepassing is,
maar aangenomen wordt dat
het hier gaat om de legerleiders
die eind september 1991 een
militaire staatsgreep pleegden
en Aristide uit hun ambt ontzet-
Er komt een nieuwe politie
macht. Aristuii- benoemt de
commandant van het korps.
Leger- (en coup)leider Raoul
Cedras neemt ontslag en de
president benoemt een nieuwe
legerleider. De laatste benoemt
vervolgens leden voor zijn alge
mene staf.
Aristide keert op 30 oktober
op Haïti terug.
VN en OAS zien er op toe dat
bovenstaande afspraken wor
den nagekomen en uitgevoerd.
