'Tour is de metafoor van 't leven
HlSezewer///
Tour de France
:1 Veel punten
1 te verdienen
THULf
Fietsen-
dragers v a
475,-
£~^'op OP
Huisman
T^ivee wieiers
Louis Ferron: „Ik zie
meer dan een gemid
delde leek, daar heb
ik lang genoeg voor
gefietst." FOTO'UNI
TED PHOTOS DE BOER»
BABETTE STAPEL
Literatoren, grijpstuiverro-
manciers en niet te vergeten
speciale verslaggevers zitten
al sinds mensenheugenis
verstrikt in een merkwaardi
ge combine met de wieler
sport. Daar waar de geur van
eerlijk zweet zich zinneprik-
kelend mengt met het aro
ma van massage-olie, gedijt
blijkbaar de inspiratie voor
kunstzinnige en gekunstelde
volzinnen. Nergens wordt
het getsjirp van krekels tus
sen het koren zo intensief
beluisterd als langs de route
van de Ronde van Frankrijk,
ook al valt er in de verste
verte geen krekel te ontwa
ren. De archaïsche gezags
verhouding tussen-kopman
en knecht, klasbak en water
drager laat zich uitsluitend
in superlatieven beschrijven.
Hoe beeldend is niet het lij
den uit de doeken gedaan
van de stoempers, in de ver
vlogen dagen dat de route
i van La Grande Bouclé nog
goeddeels was geplaveid
I met kasseien steevast om
schreven als dwangarbeiders
van de weg. De Haarlemse
auteur Louis Ferron, in 1990
winnaar van de AKO-prijs,
geeft de komende weken in
deze krant dagelijks zijn be
vindingen van de gebeurte
nissen in en om de Tourka
ravaan. „Ik heb de naam
moeilijk, intellectualistisch,
te schrijven. Maar als het
moet kan ik het ook lekker
gewoon."
De levenslange liefde van Louis Ferron voor het wielrennen
HAARLEM GERARD VAN PUTTEN
Naar eigen zeggen bijna levenslang
koestert de in 1942 geboren Ferron een
intense liefde voor de wielersport in het
algemeen en de Tour de France („de
metafoor van het leven") in het bijzon
der. Nota bene op eigen initiatief getuig
de hij daarvan drie geleden al in diverse
columns in deze krant. Als verslaggever
meerijden in de Tourkaravaan was een
van zijn grote jongensdromen. Het is er
nooit van gekomen. Wel heeft Ferron
een paar keer aan de finish gestaan.
„Om nog een beetje aan diè jongens
droom tegemoet te komen dacht ik een
paar jaar geleden: verdomme, ik moet
toch iets doen met die Tour. Al zou je er
vanuit de luie stoel maar cursiefjes over
schrijven. Zo gedacht, zo gedaan."
Sensatie
Ferron zegt „helaas" van de generatie te
zijn, die IJzeren Wimme van Est, Henk
Faanhof, Dekkers en Jan Nolten heeft
meegemaakt. En niet te vergeten ook de
Haarlemse broers Adri en Gerrit Voor-
ting. „Ik heb Van Est niet zien, maar in
het ravijn van de Aubisque horen donde
ren. Er was immers geen televisie. De
hele Nederlandse ploeg stapte uit de
Tour. Goh, wat een sensatie was het niet,
toen ik twee dagen later één van de
Voortings op z'n fiets zomaar over straat
zag gaan. Er viel voor jongeren niet zo
veel te beleven, dus dat was al heel wat.
En dan die Jan Cottaar, de radioverslag
gever. Als die man z'n stem liet horen,
zat je aan de radio geplakt. Om te horen
hoe drievoudig Tourwinnaar Louison
Bobet het deed. Was mijn grote favoriet.
Toen ik een jaar of zeventien was, woon
de ik in Driehuis. En daar kwam bij ons
de broer van Jan Cottaar aan de deur. Let
wel, de broer van Cottaar, dé man was
kruidenier. Dat was me nog eens een
sensatie. Alsof er een stuk van het lijf van
Cottaar aan de deur kwam!"
De wielrennerij is doordesemd met
sappige anekdotes en welluidende bij
namen. Als weinig anderen weet Louis
Ferron de diepere betekenis ervan te
doorgronden. Niet voor niets was vroe
ger de Engel van het Hooggebergte, de
Luxemburger Charly Gaul, één van zijn
idolen. In een door kletterregen bespren
kelde bergetappe fietste hij in z'n dooie
eentje een kwartier achterstand op de'
gele trui weg om vervolgens een kwartier
voorsprong op de rest te nemen. Of
daaromtrent. Ferron weet zelf ook wat
afzien is. Uiteindelijk heeft hij het métier
beoefend, zij het niet in clubverband.
Het wielervolk was hem voorzichtig
uitgedrukt een ietsje te bargoens in de
mond, een tikje te rauw in doen en laten.
„Wel probeerde ik in de tijd dat nog
niet alle kantoorbedienden in de koers-
broek stapten wel aan te pikken bij echte
fietsers. In de polder klampte ik bijvoor
beeld nogal eens aan bij Peter Post, die
toen nog actief was. Niet dat hij me zag,
maar ik was er wel. Apetrots was ik, als ik
het een half uur volhield. Zo rond m'n
dertigste ben ik ermee gestopt. Ik fietste
een tijdje, op met een meid, het dames-
wielrennen was net in opkomst. Het ging
lekker totdat het kopje van Bloemendaal
in zicht kwam. Ze reed me er helemaal
af. Tja, toen dacht ik: nu wordt het toch
hoog tijd om te stoppen. Ik vond het te
veel op trimmen gaan lijken, wa^ik deed.
En ik hou niet van trimmen."
Illusie
Sport heeft het een en ander gemeen
met schrijven, meent Ferron. Of zoals hij
het uitdrukt: schrijven is sport bedrijven
met de geest, papier en pen. „Het gaat
om prestaties die in wezen nergens op
slaan, maar die wel geleverd moeten
worden. Maatschappelijk bekeken wor
den in de sport prestaties geleverd,
waarvan je kunt zeggen dat de wereld er
geen spat door zal veranderen. Trou
wens: zelf heb ik ook niet de illusie dat
de wereld er na verschijning van mijn
volgende roman anders uit gaat zien. Of
je nu sport bedrijft of een roman schrijft,
in feite ben je bezig te streven naar niks.
Maar dat is juist het mooie ervan. Kunst
bedrijven om de kunst en daarin dan
proberen nummer 1 worden, is dat niet
prachtig?"
Hij heeft wel degelijk overwogen een
roman aan het wielrennen te wijden. De
schrijver heeft er na ampel beraad van
afgezien. „De wedstrijd zelf biedt al ge
noeg drama, dat kan de literatuur niet
overtreffen."
In één van zijn columns van drie jaar
geleden gaf Ferron blijk van zijn afkeer
van dokter Manfred Donike, UCI's eigen
dopingjager te Keulen. De schrijver
neemt er geen woord van terug. „Die ge
leerde prof snapt er helaas geen bal van.
Dat het wielrennen op het gebruik van
drog wordt aangesproken is voor mij hy
pocriet geklets, waarom moet verdomme
die prachtige sport altijd door het slijk
worden gehaald?"
Het gaat Ferron om de kwaliteit van
het slikken. Wat hem betreft mogen de
coureurs, mits onder medisch toezicht,
uit de pot snoepen. „Laten we wel we
zen, er worden bovenmenselijke eisen
aan de wielrenners gesteld. En dan vraag
je erom dat ze naar middelen grijpen.
Natuurlijk is het verhaal-Simpson tra
gisch. En ik weet dat onlangs enige wiel
renners ons ontvallen zijn. Niet voor
niets werd Eef Dolman vroeger Efedrine
Dolman genoemd. Maar zolang het ge
bruik van, zeg maar, versterkende mid
delen taboe is, dwing je ze als het ware
de illegaliteit in te gaan. Volstrekte waan
zin! Een coureur moet zelf weten hoe hij
met z'n lichaam omgaat. Als ik depres
sief ben, ga ik ook bij de psychiater een
pilletje halen."
Glaasje wijn
Het scheelt niet veel of de televisie laat
de wielerliefhebber bij de coureur ach
terop zitten. En dat is mooi, vindt Fer
ron, heel mooi. Anderzijds heeft de TV
de Tour ontdaan van veel romantiek. En
dat betreurt Ferron. „Verslaggevers kon
den jaren geleden een eind weg fantase
ren. De verhalen over verslaggevers die
niet achter hun glaasje wijn vandaan wa
ren te slaan, zijn legio. De etappe-uitslag
die ze gaven klopte doorgaans wel, voor
de rest zogen de heren alles uit hun
duim."
Een columnist heeft zo z'n vrijheden,
maar met de TV als wakend oog valt er
met goed fatsoen geen loopje meer te
nemen met de waarheid van de Tour de
France. Er valt alleen nog te verhalen
over tsjirpende krekels tussen het koren
als krekels ook werkelijk tussen het ko
ren zitten te tsjirpen.
„Wat Koomen vroeger op de radio
deed, was geniaal ouwehoeren. Maar dat
kan dus niet meer. Wat je als columnist
wel kunt doen: schrijven over een onder
werp dat volstrekt naast het verloop van
de koers staat."
Ferron stelt zich voor om op het ha
merende ritme van de schrijfmachine-
toetsen („Ik heb een PC staan, geen idee
hoe dat ding werkt") puntige cursiefjes
te vervaardigen, die moeten getuigen
van kennis van zaken en van een specia
le kijk op de wielersport. „Ik zie meer
dan de gemiddelde leek, daar heb ik lang
genoeg voor gefietst. Ik'zie meestal wel
wat er speelt in het peloton, welke tac
tiek er wordt gevolgd. En ook pretendeer
ik de spelletjes te kunnen doorzien.
Prachtig hoor, gissen wie met wie in de
slag is. De combine staat mij absoluut
niet tegen. Is juist één van de charmes
van de wielersport. Ik hou van intriges.
Een goeie intrigant is in de wielersport
een groot sportman. Waarom kiest ie
mand voor het loodzware beroep van
wielrenner? Om de Tour te winnen. Ik
denk niet dat er een wielrenner is die de
Tour wil winnen om heel veel geld te
verdienen. Da's een prettige bijkomstig
heid. En zo ben ik er ook van overtuigd
dat schrijvers geen boek gaan schrijven
om geld te verdienen. Appic Baantjer, ja,
Appie Baantjer, da's wat anders. Maar
die staat bij mij in de hiërarchie dan ook
niet zo hoog."
E
1e etappe
4 juli 215km
hn^:rr- - f
L reize Septiers
X BouWère
La Roche
Zaterdag 3 juli, proloog
in Le Puy du Fou
De proloog lijkt er eentje te
worden voorderouleurs, ren
ners die met de grote versnel
ling een hellingkunnen nemen.
Types als Indurain, Zülle, Ro-
minger, Breukink, Sörensen en
misschien wel de Franse out
sider Pascal Lance. Flyers als
Thierry Marie en Jelle Nijdam,
toch erkende proloogspecialis
ten, zullen wellicht worden ge
remd door de Cöte de Fossé.
Geen echt zware kuitenbijter,
maar wel eentje die na 4. 8 kilo
meter menig ritme gaat breken.
Vertrek eerste renner 15.20.
Aankomst laatste renner 18.28
Ned 3
BRT 2
EURO
Zondag 4 juli, 1 e etappe,
LuconLes Sables d'Olonne
(215 km)
Gelijk al het eerste sprintersfes
tival aan de Atlantische kust
Het profiel van de rit door de
Vendée vermeldt geen obsta
kels van betekenis. Avonturiers
zullen echter ongetwijfeld po
gen de plannen van de rappe
jongens te doorkruisen. Op de
Cöte de Pisotte (na 27 km) en
de Cöte de Pouzages (73.5 km)
zullen de eerste schermutselin
gen om de bolletjestrui zijn.
Enkele tijden: Start Lucon
11.30, Cote de Pouzages
(13.20), La Roche sur Yon
(15.44), finish Les Sables d'O
lonne (16.52).
Ned 3
BRT 2
EURO
14.00-
14.45-
09 30-
18.30 uur
16.30 uur
21 00 uur
22.30-
23.00 uur
Maandag, 5 juli, 2e etappe,
Les Sables d'Olonne - Vannes
(227,5 km)
Ned 3
BRT 2
EURO
In de Ronde van Frankrijk zijn
voor de renners de meeste pun
ten voor het UCICP-klassement,
de vroegere FlCP-rangschik-
king, te verdienen. De winnaar
van de 80ste editie mag 300
punten bij zijn totaal optellen.
Voor de eerste tien zijn de pun
ten 300, 225, 190, 165, 150, 135,
120, 105,90 en 75.
Iedere renner die de Tour uit
rijdt, krijgt zes punten. De win
naars van een etappe verdienen
50 punten. De gele trui levert
punten op: 30 per dag.
AUTOMATERIALEN GEREEDSCHAPPEN
BIJSBERCEH^gi_
- Car-alarm - Car-stereo - Auto Airco - Auto telefoon - Velgen verlaging
Meer dan
200
verschillende
allesdragers
uit voorraad leverbaar!
LEIDEN Cabriël Metzustr. 11 Tel. 071 - 21 22 34
ALPHEN a/d RUN Hoorn 79cTel. 01720 - 31 504
ATB Shimano sis
click system
18 versnellingen
naar
Levendaal 64-80
Leiden Tel:071-131515 of 144345
Fietsen/Wielersport
De zaak waar men alles van fietsen weet.
De zaak waar men alles voor fietsen heeft.
Kortom 1000 m2 fietsplezier en 1000 fietsen
uit voorraad leverbaar en 400 meter stellingen
vol met accessoires, tassen,
kleding en onderdelen
Merken: o.a. Gazelle, Giant, Koga-Miyata.
Tick U.S.A., Specializea,
Colnago, Concorde, Look e.d.
Bezemer fietsen
Hooftstraat 128
Bezemer fietsen
Bloemstraat 2
Bezemer Wielersport
Rhenanialaan 3-7
□angHooftstr ter hooge van no. 116
i a/d Rijn 01720-93441
