'Niet werkloos toekijken'
Theologen; 'Voorbehoedmiddelen
toestaan voor bedreigde vrouwen'
Kerk Samenleving
Reagan op de
bres voor de
Wereldraad
VRIJDAG 2 JUL11993
REDACTIE DICK VAN DER PLAS. 071 -356443
HET WEER
KORTWEG
Session Band
De stichting Alpha organi
seert zaterdagavond 3 juli
een Gospel Huis Party in de
kelder aan het Galjoen 41 in
Alphen aan den Rijn. Zij doet
dat in samenwerking met
'Nieuw Leven Evangelie Ge
meenschap'. Het evenement
dal om 20.30 uur begint is
gratis en volgens de organi
satoren bedoeld om jonge
mensen tussen de 15 en 25
jaar in contact te brengen
met hel blijde, krachtige
evangelie van Jezus Christus.
De Session Band treedt op
met o.a. gitarist Nickey. Een
hapje, een drankje en een ge
sprek met jongeren die een
doel hebben in hun leven,
die bijvoorbeeld van de
drugs af zijn door een radica
le ommekeer in hun leven.
Moker
In het radioprogramma van
Moker wordt op 4 juli aan
dacht besteed aan de activi
teiten vanuil 'Verbum Dei',
een leefgemeenschap en ac-
tiviteitencentrrum in Leiden.
Een overdenking van door
pastor J. Koeleman uit Lei
den. De radio-uitzending
vindt plaats van 16.30 tot
17.00 uur op de FM 105.7 en
via de kabel op de FM 88.1.
Zomerconcerten
De zomerserie Batzorgelcon-
cerlen 1993 wordt op dins
dag 6 juli a.s., aanvang 20.15
uur, geopend door de beken
de organist Everhard Zwart.
Hij bespeelt het historische
Bilt/orgel van de Vredeskerk,
Voorstraat 35 in Katwijk aan
Zee. De toegang lot dit con
cert is vrij. Everhard Zwart
assisteerde jaar in jaar uit de
bekende organist Feike Asma
aan de registers tijdens zijn
vele concerten in het land.
Zwart begint met twee lied-
bewerkingen van zijn groot
vader Jan Zwart namelijk de
bekende fantasie en toccati-
ne over Psalm 3 en Neem
Heer mijn beide handen.
Van de bekende leerling van
J.S. Bach Ludvvig Krebs speelt
de concerlgever het trio in c-
moll. Verder werken van Tes
ting, Eyken, Böllmann en
Feike Asma.
Korenfestival 1
Een internationaal korenfes
tival wordt van 7 lot juli ge
houden in Leiderdorp, Zoe-
tèrwoude-Rijndijk. Wou-
brugge en Alphen aan den
Rijn. Deelnemende koren
zijn: meisjeskoor Brodnica
(Polen), Kantorei Dresden-
Prohlis (Duitsland), gemengd
koor Slavik uit Pacov (Tse-
cliië) gemengd koor HID uit
Samorin (Slowakije), COV
Excelsior (Leiderdorp), jon
gerenkoor leiderdorp, jonge
renkoor Laozi (Alphen aan
den Rijn), chr. gemengde
zangvereniging De Lofstem
(Woubriigge), Oek. jongeren
koor Meremvijk (Leiden) en
vocaal ensemble Pur Sang
(leiderdorp).
Korenfestival (2)
De aankomst van de buiten
landse koren wordt verwacht
op woensdag 7 juli tussen
18.00 en 20.00 uur bij de
Scheppingskerk in Leider
dorp. Welkomstzang door de
RijrrZangertjes. Hel slotcon-
cert op zondag 10 juli wordt
verzorgd door 10 koren uit 5
landen in de Leiderdorpse
sporthal De Does. Toegangs
kaarten voor het slotconcert
a 15 gulden zijn telefonisch
te bestellen: 071-410212 of
071-892832.
VATICAANSTAD AFP
Vooraanstaande rooms-katho-
lieke moraaltheologen zijn van
mening dat nonnen en andere
vrouwen die in oorlogsgebieden
met verkrachting worden be
dreigd, de pil of andere kunst
matige voorbehoedmiddelen
mogen gebruiken. Hun visie is
in strijd met die van het Vati-
caan, dat het gebruik van voor
behoedmiddelen onder alle
omstandigheden afwijst.
Zinspelend op het geweld te
gen vrouwen in Bosnië-Her-
zegowina, vooral tegen religieu
zen, schrijft de pater jezuïet
Giacomo Perico in het presti
gieuze jezuïetentijdschrift 'Ci-
vilta Cattolica', dat de argumen
ten van „geoorloofde verdedi
ging" ook van toepassing zijn,
als vrouwen het slachtoffer drei
gen te worden van verkrachting.
De auteur van het artikel ci
teert diverse vooraanstaande
rooms-katholieke moraaltheo
logen om aan te tonen dat het
gebruik van anticonceptiva
door deze vrouwen toegestaan
is als vorm van zelfverdediging:
des te meer in de gevallen -
zoals in Bosnië-Herzegowina en
andere regio's in ex-Joegoslavië
- waar „raciale haat bijdraagt
aan de agressie."
Hij legt uit dat een vrouw in
gewetensnood kan komen, als
zij haar houding moet bepalen
tegenover de vrucht in haar
schoot die „louter het resultaat
is van een gruwelijke en on
menselijke daad tegen haar en
haar volk". Zij kan dan beslui
ten tot een abortus.
De relatie tussen de moeders
en hun eventuele kinderen, ge
boren uit geweld, moet volgens
de moraaltheologen van geval
tot geval bekeken worden. Bij
een non die na de geboorte van
het kind haar religieuze leven
wil voortzetten of een vrouw
wier man het kind niet wil ac
cepteren, zou adoptie een mo
gelijkheid zijn.
Paus Johannes Paulus II vroeg
de aartsbisschop van Sarajevo
eind februari de verkrachte
Bosnische vrouwen in hun
nood te ondersteunen, opdat zij
zich niet zouden laten aborte
ren. Hij riep de katholieke ge
meenschap in het voormalige
Joegoslavië op adoptieouders te
zoeken voor de kinderen van de
verkrachte vrouwen.
FOTO HENK BOUWMAN
ümH
Abdoelatief van Landewijk: „Kamerleden luisterden niet aandachtig naar ons, integendeel zelfs."
Leidenaar organiseert vredesmissie naar Joegoslavië
(vervolg van voorpagina)
Zijn eerste acties tegen de burgeroorlog in het voormalig
Joegoslavië bestond uit het verzamelen van handtekenin
gen. Maar na overhandiging van 15.000 steunbetuigin
gen aan de Tweede Kamer bekroop Leidenaar Abdoela
tief van Landewijk (39) toch een teleurstellend gevoel.
„Niet dat kamerleden niet aandachtig naar ons luister
den, integendeel zelfs. Maar wij kregen toch de indruk
dat wij de zoveelste waren met handtekeningen. Het gaf
mij een machteloos gevoel", aldus Van Landewijk die al
14 jaar moslim is.
LEIDEN MEINDERT VAN DER KAAIJ
Maar cle gewelddadigheden in
het voormalig Joegoslavië wer
den zo onmenselijk wreed, dat
hij iets anders moest verzinnen.
Van Landewijk moest een keer
denken aan eèn lotgeval van de
profeet Mohammed die uit
Mekka werd verdreven door te
genstanders. Hij vluchtte naar
Medina. Plotseling kreeg hij het
visioen om met duizenden
moslims en niet-moslims op
weg te gaan naar Mekka, onge
wapend en in het wit gekleed.
„Hij wilde zo hel recht claimen
voor ieder mens om te geloven
wat hij wil. Zo kwam ook ik op
het idee om een missie te orga
niseren. We mogen gewoon niet
werkloos toekijken hoe mensen
worden afgeslacht."
Van Landewijk benaderde
vervolgens op eigen houtje, hij
is aan geen enkele organisatie
gebonden, moskeeën in heel
Nederland. Nam contact op
met moslim-organisaties in het
buitenland. Stapte naar vredes
bewegingen. Verzond met de
hand gecopieëerde inschrijffor
mulieren. „Hoeveel mensen er
precies meegaan weet ik niet
precies. Wel hebben Pax Christi
en het IKV aangegeven mee te
willen doen. Daarnaast worden
wij gesteund door de internatio
nale organisatie Citizens for
Human Rights, die campers ter
beschikking stellen met com
municatiemiddelen voor de
media die met ons meegaan."
Het is voor Van Landewijk be
langrijk dat er ook niet-moslims
aan de missie meedoen. „Het
fundament van onze maat
schappij is dat meerdere religies
naast elkaar kunnen leven. Als
wij dit principe voor Bosnië la
ten schieten, dan is dat idee dus
ook voor andere landen falliet.
Met deze actie laten wij zien dat
wij nog wel in dat idee gelo
ven".
'Priesterambt
openstellen
voor vrouwen'
BRUSSEL CIP
Het is volgens hem ook
broodnodig dat de Westerse
wereld zich met de burgeroor
log bemoeit.Als wij dit gewoon
accepteren", stelt Van Lande
wijk, „blijft er helemaal niets
over van de Westerse notie van
mensenrechten en democratie.
Dan hoeven wij nooit meer met
ons vingertje te wijzen op ande
re landen. Dan liggen onze nor
men en waarden op de schroot
hoop."
Deelname aan de missie kost
100 gulden. Volgens Van Lande
wijk is dat echter niet voldoen
de om de totale kosten te dek
ken. „Daarom hebben wij nog
ongeveer een ton aan donaties
nodig", schat Van Landewijk.
„Wij kunnen in Zagreb ook niet
met lege handen aapkomen,
omdat daar de nodige schaarste
heerst. Bovendien kunnen wij
in Zagreb geen open huis hou
den en mensen ontvangen,
zonder dat wij wat kunnen aan
bieden."
Het priesterambt in de RK Kerk
moet opengesteld worden voor
vrouwen en gehuwden, meent
de Vlaamse werkgroep voor
mensenrechten in de kerk. De
groep komt tot deze conclusie
aan de hand van circa 120
klachten, die sinds oktober 1992
zijn binnengekomen bij het
meldpunt voor schendingen
van mensenrechten in de kerk.
De werkgroep is zich ervan
bewust dat de kerkelijke over
heid in België hier ,,niet eigen
machtig" toe kan besluiten,
maar ze kan er volgens Rik
Torfs, docent kerkelijk recht aan
de Katholieke Universiteit Leu
ven, wel toe bijdragen „deze ge
dachte ingang te doen vinden
op universeel kerkelijk vlak". Hij
pleit in dit verband voor „more
le moed".
NEW YORK «RNS
De voormalige presidenten Jim
my Carter en Ronald Reagan
hebben de handen ineengesla
gen om geld bijeen te brengen
voor de Amerikaanse Raad van
Kerken en de Wereldraad van
Kerken. Als ere-voorzitters zul
len zij meehelpen 10 miljoen
dollar (19 miljoen gulden) in te
zamelen voor het werk van bei
de organisaties.
De campagne is speciaal be
doeld om geld bijeen te bren
gen voor het theologische pro
gramma van beide organisaties
dat de basis moet leggen voor
de gezamenlijke inspanningen
van de kerken op sociaal en po
litiek terrein.
'Beëindigen leven
gehandicapt kind
soms verantwoord'
LEUSDEN ANP
Opzettelijke levensbeëindiging
van ernstig gehandicapte pas
geboren kinderen kan in uit
zonderlijke gevallen verant
woord zijn. Tot die conclusie
komt een gezamenlijke werk
groep van de Nederlandse Her
vormde Kerk, de Gereformeerde
Kerken en de Evangelisch-Lu-
therse Kerk in het rapport 'Keu
zen op leven en dood' dat don
derdag in Leusden werd gepre
senteerd. Ouders en artsen kun
nen „wanneer daarvoor klem
mende redenen aanwezig zijn,
tot de cpnclusie komen dat het
beter is het leven van een ern
stig gehandicapte pasgeborene
niet langer te rekken", aldus het
rapport.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDS HERVORMDE KERK
Beroepen: te Waspik J. de Jong, kan
didaat te Veenendaal.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Rotterdam-Alexanders-
tad drs. J L. Drogendijk te Utrecht,
die dit beroep heeft aangenomen; te
Rotterdam-Alexanderstad (part-time)
mevr. M. Kuijper, kandidaat te
Utrecht, die dit beroep heeft aange
nomen.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen: te Leerdam en te Zwolle
C.A. van Dieren te Stolwijk; te Meeu
wen G. Mouw te Genemuiden.
EVANGELISCH LUTHERSE KERK
Aangenomen: naar Flevoland drs.
A.H. Wöhle te Apeldoorn.
COLOFON
Nypels. Henk van der Post (ad/)
HOOFDKANTOOR
at 82.2321 BM Leiden.
571-323508.
n 071-323508.
321921
ADVERTENTIES
ma-v'i|. van 08.00-1700 u.
Telefoon-071-356230.
RUBRIEKSADVERTENTIES
(Sleuteltjes) Telefi
ABONNEMENTEN
Tel 071-128030 bij vc
per kwartaal
per kwartaal (post)
pemfaand
(Automatische incasso)
KUCHTEN BEZORGING:
mat/m/vrij 18 00-19.30 ui
uitbet. (met BTW
f 82.85
119.50
321.65
I 28.75
ROB GROENLAND
Zuiging van warmtelaagjes
De moeilijkst optredende weersitu-
aties voor een meteoroloog zijn
juist die waarin subtiele weersyste
men op de weerkaart verschijnen.
Gisteren maakten we zo'n dag
mee, toen er boven Noord-Frank-
rijk een goed ontwikkeld warmte-
laagje operatief werd. Dergelijke
warmtelaagjes ontstaan als sterk
verhitte luchtlagen vlak boven de
grond gaan uitzetten (met veel
kracht stijgen luchtpakketjes naar
boven), waardoor er relatief een
luchttekort aan de grond overblijft.
De luchtdruk daalt dan aan het
aardoppervlak en we krijgen dan
een zogeheten thermisch gefor
ceerd lagedrukgebiedje.
Een dergelijk laagje trok gistermid
dag heel langzaam ten zuiden van
Nederland naar onze oosterburen.
In de namiddag werd het aanzui
gen van lucht naar dit lagedrukge
biedje in onze hele regio merkbaar.
De noord tot noordoostenwind nam
geleidelijk toe en bereikte aan de
stranden gemiddeld een 4-5 bft.
Vooral de kuststrook van Zuid-Hol
land kreeg met deze wind lucht van
de Noordzee over zich heen, waar
bij het kwik tot onder de 20 graden
daalde. Verder landinwaarts kwam
het in Haarlem en Leiden tot een
maximum rond de 25 graden. In
de vooravond bedroeg het tempera
tuursverschil tussen Friesland en
Limburg 13 graden Celsius. Dit
kwam doordat ronduit koele lucht-
massa's met stratusbewolking van
af de Noordzee de noordelijke re
gionen waren binnengedrongen. De
satellietfoto's lieten in de loop van
gisteravond de ontwikkeling van
onweersbuien zien tot over de Bel
gisch/Franse grens, doch voor ons
vormden die exemplaren geen ge
vaar omdat ze afdreven naar het
Engelse Kanaal.
De thuisblijvers onder ons hebben
de afgelopen twee dagen van fan
tastisch zomerweer kunnen genie
ten en de hamvraag is of we een
vervolg hierop gaan krijgen. Welnu
de computerkaarten van het Duitse
weercentrum in Offenbach geven
sinds gisteravond een duidelijke
indicatie dat het op de wat langere
termijn bergafwaarts gaat met het
zomerweer. Dat wil niet direct zeg
gen dat het erg slecht gaat worden,
maar het echt warme weer wordt
verder in Europa teruggedrongen.
Hoofdoorzaak is het Azorenhoge-
drukfiliaal dat iets naar het noor
den is verschoven en vooral na het
weekeinde een koele noordweste
lijke stroming stimuleert. Voordat
dit zover is lijkt Jiet weekeinde nog
redelijk warm te verlopen met in
het achterland van de regio 20 tot
23 graden als maximum, ondanks
de westenwind.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Engeland: Wolkenvelden,
afgewisseld door perioden
met zon en vrijwel overal
droog. Middagtempera-
tuur tussen 20 en 25 gra
den. Wales, Ierland en
Schotland: Overwegend
veel bewolking en vooral in
het westen van Schotland
af en toe regen. Maxi
mumtemperatuur van 15
graden aan de Schotse
westkust tot 21 graden in
het oosten van Schotland
en Ierland.
België en Luxemburg:
Vandaag flinke perioden
met zon en later op de dag
mogelijk een onweersbui.
Middagtemperatuur van
21 graden op het strand
tot 28 verder landin
waarts. Morgen enkele
wolkenvelden en droog. Middagtempe
ratuur rond 24 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Half tot zwaar bewolkt en een enkele re
gen- of onweersbui. Morgen meer zon en
alleen in de Vogezen en de Jura nog
kans op een bui. Middagtemperatuur
rond 24 graden, langs de Kanaalkust
ongeveer 19 graden.
Portugal en Madeira:
Portugal: Zonnig en warm. Middagtem
peratuur oplopend tot ongeveer 31 gra
den op morgen. Madeira; Wolkenvelden,
afgewisseld door zonnige perioden.
Droog. Middagtemperatuur ongeveer 24
graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: Aan de Costa's in het zuiden
flinke zonnige perioden en droog. In de
rest van Spanie vandaag ook enkele wol
kenvelden en in het noordoosten nog
kans op een regen- of onweersbui. Maxi
mumtemperatuur meest tussen 25 en
30 graden, aan de Golf van Biskaje voor
al vandaag wat lagere temperaturen. Ca
narische Eilanden: Wolkenvelden, maar
geleidelijk meer zon, vooral aan de
zuidstranden. Droog. Maxima ongeveer
26 graden.
Marokko en Tunesië:
Marokko: Flinke zonnige perioden en
droog Maxima aan zee ongeveer 25 gra
den. landinwaarts ver boven de 30. Tu
nesië: Flinke perioden met zon, van tijd
tot tijd ook wat bewolking. Vandaag in
het noorden een kleine kans op een on
weersbui. Middagtemperatuur op het
strand ongeveer 30 graden, landin
waarts veel warmer.
Zuid-Frankrijk:
Vandaag half tot zwaar bewolkt en een
enkele regen- of onweersbui. Aan de
stranden aan de Middellandse Zee waar
schijnlijk droog. Morgen meer zon en al
leen in de Franse Alpen nog kans op een
bui. Middagtemperatuur oplopend tot
24 graden, in de Languedoci Provence
en deCoted'Azurtot 28 graden.
Mallorca en Ibiza:
Perioden met zon en een kleine kans op
een onweersbui. Maximumtemperatuur
rond 29 graden.
Italië, Corsica en Sardinië:
Italië: Flinke perioden met zon. vooral in
het noorden ook wolkenvelden en een
lokale onweersbui. Middagtemperatuur
27 tot 30 graden, in het zuiden 30 tot
35 graden. Corsica en Sardinië: Flinke
perioden met zon en vandaag een kleine
kans op een onweersbui. Middagtempe
ratuur rond 29 graden.
Griekenland en Kreta:
Zonnig, in het noordelijk deel van het
vasteland morgen kans op een onweers
bui. Maximumtemperaturen aan zee
rond 30 grtaden. landinwaarts vooral
morgen nog enkele graden hoger.
Duitsland:
Vandaag in Sleeswijk-Holstein enkele
wolkenvelden, verder zonnig en later op
de dag in het zuiden een lokale onweers
bui. Morgen vooral in het noordwesten
meer bewolking, maar vrijwel overal
droog. In het zuiden en oosten perioden
met zon en in de Duitse Alpen nog een
verspreide bui. Middagtemperatuur van
21 graden op de Duitse Waddeneilan
den tot 28 graden plaatselijk in het mid
den en zuiden.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
ZATERDAG 3 JUL11993
Zon- en maanstanden
Zon op 05.23 Zon onder 22.00
Maan op 21.28 Maan onder04.53
Waterstanden Katwijk
Hoogwater03.18 15.58
Laag water 11.51
Weerrapporten 1 jul 20 uur:
24 12
25 11
28 12
24 10
x 29 12
18 14
26 12
Eelde onbew.
Eindhoven onbew.
Den Helder onbew.
Rotterdam onbew
Vlissmgen onbew
Maastricht onbew
Aberdeen half bew.
Athene licht bew
Barcelona zwaar bei
8erlijn onbew
Budapest licht bew
Bordeaux zwaar pe,
Brussel onbew/
Cyprus onoew
Innsbruck
Istanbul
Kopenhagen
LasPalmas
10 0
23 15 0
30 14 0
20 10 0
31 23 0
26 17 2
21 13 0
25 11 0 3
21 15 0.3
28/ 16 0
31 21 0
18 8 0 1
30 18 0
25 15 06
18 13 0
27 11 0
29 17 0
27 16 0
24 13 0
29 13 0
28/ 15 0
32 22 0
26 18 10
30 210
Zurich
Bangkok
BuenosAire
Casaolanca zwaar be»
Johannesburg onbew./
los Angeles onbew
New York half bew.
Tokyo'" r.vaar'bei
bew 'zo 2 33 28 0.1
v. zzw8 19 6 0
bew nnwi 23 19 0
wndst/ 19/ 5 0
wzvó 24/ 17/ 0