UIT
'Het eenzaamste beroep bij de omroep'
'Ik ben soms zo vreselijk blij, blijer kan ik niet zijn'
Rtv show
gesproken
Een getoonzette aanklacht tegen hypocrisie
WOENSDAG 30JUNI 1993
/8
Joan Collins in De
Telegraaf: „Man
nen vallen op zijden
lingerie. En er staan
er nogal wat op de
set. Maar ik kan me
er niet meer druk om maken
wie naar me staat te loeren. Als
3 dik v
ik r
neren. Maar mijn lichaam is in
orde. In die zin ben ik tróts op
mijn leeftijd van zestig. Ik heb
waarschijnlijk geluk gehad, of
het zit in mijn genen, of ik heb
mijn body altijd goed verzorgd.
Of misschien komt het wel door
alle drie. Er is in elk geval geen
plastische chirurgie aan te pas
gekomen. Leeftijd doet er niet
toe. Tenzij je toevallig een fles
wijn bent."
Bavo Galama in Studio: ,,Ook
dat nog is machtig, maar we
boeken niet altijd succes. En zo
lang dat het geval is, gaan we
door. Het is een programma
waarvan je hoopt dat het zich
zelf zal opheffen."
Charles Schwietert (voormalig
Brandpunt-, Den Haag Van
daag-verslaggever en een blau
we maandag staatssecretaris)
in De Telegraaf: „Mijn leven
heb ik niet door rancune laten
leiden. Ik heb leren vergeven,
vergeten doe ik nooit. Maar Ne
derland is te klein om rotzooi te
maken."
Gerard Hulshof, directeur KRO
in Algemeen Dagblad: „Het
verdwijnen van het TV-pro-
gramma van Hans van Willigen-
burg is een gevolg van de nieu
we beleidslijn. Hans zit met
twee dingen waaraan hij zelf
niets kan doen. Ten eerste
wordt hij zeer geassocieerd met
de oude KRO. Twee jaar gele
den zouden we gezegd hebben:
w« moeten hem veel laten zien.
Nu zeggen we: als dat zo is
moeten we stoppen, want we
willen een andere KRO. Hij had
natuurlijk een aardig program
ma, maar in de concurrentie
verhoudingen die nu gelden,
moeten van programma's ster
ke kijkimpulsen uitgaan, wil de
kijker voor jou kiezen. Dat bete
kent voor ons: er moet iets te
zien zijn, een primeur van je
welste, of een beeldsterk verhaal
of noem maar op. Er moet een
prikkel van uit gaan en met de
concurrentie van tegenwoordig
is die prikkel doorslaggevend.
Die kon Hans niet meer geven."
Idem: „Ik ben opgegroeid met
èn op de kostschool waar je een
houding en antennes voor de
samenleving meekreeg, die ver
krampend werkten. Gij zult niet
dit en gij zult niet dat, want de
Heer... Ik hecht zeer aan waar
den en normen en als het om
de publieke omroep gaat nog
meer daaraan dan aan katholi
citeit, maar er zijn maar weinig
waarden en normen die on
wrikbaar zijn."
Idem: „All you need zou ik niet
voor mijn rekening willen ne
men. De Surprise Show maar
voor de helft, maar ik krijg ook
kramp in mijn schoenen als ik
naar Spoorloos kijk en zie hoe
we op sommige sensationele
moment de kijkers en die men
sen in het programma in de
steek laten. Emoties uitbaten,
over mijn lijk. Ze naturel ge
bruiken, graag."
Irene Moors in Studio: „Ze vra
gen vaak hoe lang ik ben, wat
mijn leeftijd is, of ik verkering
heb en of ik een dure villa bezit.
Kinderen schatten me altijd er
gens in de dertig, maar ik ben
26. Mijn lengte is 1.84 meter. Ze
vragen dan altijd hoe mevrouw
Telekids zo lang is geworden,
maar dat kan ik moeilijk uitleg
gen."
Ria Bremer in Nieuwe Revu:
„Ik zie mezelf wel eens terug.
Bijvoorbeeld met Raisa Gor-
batsjov zót ik te gin
negappen. Ik denk:
afschuwelijk! Ik
vind mezelf vrese-
lijk om te zien."
John van der Klauw, AVRO's inkoper van TV-series
Bart Herman, een Vlaamse vocalist met boodschap
Opeens is Vlaanderen
een nieuwe wereld
ster (nou ja...) rijker,
■fijn naam? Bart Herman. Toe
gegeven, hij staat al ruim vijf-
ien jaar als artiest op de plan
ten, maar niemand was echt in
ïem geïnteresseerd. Totdat pro-
lucer Olivier Verhaeghe hem
jp het spoor kwam. Alle Vla-
ningen kennen inmiddels het
'ervolg. Zijn single Ik ga dood
tan jou stond wekenlang bo-
'enaan de hitlijsten en de de-
mul-CD Metropool is het best
rerkochte Vlaamse produkt van
le afgelopen weken. Nu krijgt
>ok Nederland te maken van de
ympathieke, maar eigenzinni-
;e zanger.
Zijn eerste CD is in Vlaande-
on enthousiast ontvangen.
Jniversele thema's worden
loor I lerman vanuit nieuwe in-
alshoeken belicht. „Ik begin
an binnen uit en klaag de hy-
tocrisie aan", zegt de 34-jarige
anger. „Mensen willen dat
nisschien niet horen, maar ik
ind dat ze het móeten horen,
k heb een hekel aan hypocrisie.
Jeem bijvoorbeeld de strenge
chooldirecteur die in zijn vrije
ijd naar een striptease-bar gaat.
',cht, ik heb ze meegemaakt
De teksten die Bart Herman
amen met Johan Boonen
schreef, worden niet door ieder
een begrepen. Al zijn ze helder,
ze zijn voor velerlei uitleg vat
baar. „Mensen moeten eruit ha
len wat ze willen. Je vraagt een
kunstschilder toch ook niet wat
hij met een schilderij bedoelt?"
De Vlaamse pers gaf Metropool
het predikaat eigenzinnig. Bart
Herman is daar dik tevreden
mee. „We gaan eigenzinnig
door. Wat wij mooi vinden,
doen we."
Rebels
Een rebelse jongeman. Maar
wel eentje die goed weet waar
hij naartoe wil. Al in zijn stu
dententijd speelde hij in band
jes. Ilij maakte een tournee
door Zuid-Spanje, richtte zijn
eigen groep Bandana Band op
en speelde maandenlang in een
Broadway-getinte show op crui
se-schepen. Een korte stop in
Europa bracht hem in contact
met zijn huidige producer. Die
stelde hem voor een Neder
landstalige plaat uit te brengen.
„Die markt lag net open",
vertelt hij daarover. „Twaalf jaar
lang was er in België nauwelijks
Nederlandstalig repertoire ge
maakt. De Vlaamse commercië
le televisie heeft die markt
opengelegd. Ineens wilde ieder
een op televisie. Componisten
en tekstschrijvers konden de
vraag naar nieuw materiaal niet
bijbenen. Dus werden er veel
covers gemaakt. Dat resulteerde
in heel weinig origineel werk.
De enige vernieuwing kwam via
Stef Bos."
Zijn eerste vier singles kregen
veel aandacht op de Belgische
radio. Maar hits bleven uit. „Ik
ben eigenlijk geen single-ar
tiest", zegt Bart Herman. „Ik
heb blijkbaar een heel speciale
doelgroep. Ik bereik een publiek
dat geen enkel singletje koopt,
maar wel mijn CD. Dat is het
publiek bij wie ook Simon
Garfunkel, Bruce Springsteen
en Eros Ramazzotti in de kast
Zijn deelname aan Eurosong
'93, de Belgische voorronde
voor het Eurovisie Songfestival
van dit jaar, sloeg een brug naar
het grote publiek. Ik ga dood
aan jou, drie minuten pure
emotie en totale overgave, be
landde in de finale en kreeg van
de vakjury het maximum aantal
punten. Toch zat er geen reisje
richting Ierland in. „Dat was
ook niet de bedoeling", stelt
Bart Herman. „Ik wilde mij een
keer manifesteren in een com
petitie met collega's."
Zijn platenmaatschappij („Ik
ben de enige Vlaming die bij
een Franstalige firma zit") zag
dat Eurosong-avontuur niet zit
ten. Ze vreesde een negatief ef
fect voor de CD-verkoop als
Bart niet zou winnen. „Toen ik
12 punten van de vakjury kreeg,
was het feest voor mij compleet.
Het ging mij niet om te winnen;
ik hoor niet thuis in het Eurovi
sie-Songfestivalcircus. De twee
televisie-optredens die het mij
opleverde vond ik belangrijker."
Het effect van zijn Eurosong
deelname was ongekend. In een
paar weken tijd stond de single
Ik ga dood aan jou op nummer
1 in de Vlaamse top 10. De En
gelse versie verschijnt binnen
kort internationaal. „Er is al van
alles geschreven over de tekst
van dat liedje", legt Bart Her
man uit. „Vooral Nederlanders
vinden dat het niet kan. Toch
weet ik zeker dat het voor twee
honderd procent correct Neder
lands is. Ik ga dood aan jou is
een prachtvondst. In de poëzie
zou niemand er moeite mee
hebben. Maar in een liedje
wordt het niet getolereerd. Dat
vind ik heel vreemd."
Hij laat het plotselinge succes
rustig over zich heen komen.
„Ik ben niet thuis in de platen-
business. Gelukkig heb ik een
heel goede manager, want er
zijn veel anderen die me nu wil
len kaalplukken, ledereen vliegt
op me af; allemaal willen ze een
deel van de koek. De mensen
die me de laatste jaren hebben
begeleid, ben ik zeer dankbaar.
Ze zijn intieme vrienden van
me geworden. Ik blijf ze trouw;
loyaliteit is voor mij zeer be
langrijk. Ik heb geen contracten,
niet met mijn manager en niet
met mijn producer. Ik heb ze
mijn woord gegeven en dat is
voldoende."
Sinds het succes leeft Bart
Herman wat gedisciplineerder.
Bart Herman: ,,'lk ga dood aan jou' is een prachtvondst, ook al vinden
Nederlanders dat het geen Nederlands is." foto cpd
„Dat is heel moeilijk, want ik
ben een uitgaanstype", bekent
de Vlaming. „Maar om al die af
spraken te kunnen nakomen,
moet je een beetje mens blijven.
Dus moet je op een fatsoenlijk
uur in bed liggen. Anders houd
je het niet vol. Bij elk optreden
moet je even tof zijn. Je moet
blijven presteren. Voor de rest
neem ik het ervan. Je leeft ten
slotte maar één keer."
CANNES FRED VAN GARDEREN
De Nederlandse TV-
zenders (inclusief
RTL 4) brengen da
gelijks zo'n 40 uur televisie. Een
groot deel van het gebodene is
buitenlands fabrikaat, aange
kocht materiaal. Een groepje
mannen en vrouwen is verant
woordelijk voor die aangekoch
te produkties. John van der
Klauw is een van hen. Hij koopt
in voor de AVRO.
„Het is het eenzaamste be
roep wal er bestaat. Als eenling
beslis je in een achterafzaaltje
op een doordeweekse namid-
half jaar later moeten gaan be
kijken. Dat is vreemd, je zit in
een donker kamertje in Amerika
en je roept: ja, doen we. Maar ik
zou ook niet weten hoe het an
ders moet. Je kunt moeilijk een
buslading mensen ter beoorde
ling laten aanrukken. En als je
dat al doel, kun je je weer afvra
gen hoe groot die buslading
moet zijn. Vijftig mensen? Hon
derd? Veertien miljoen?"
Drie maanden per jaar reist
Van der Klauw, televisiebeurzen
af. Van San Francisco naar Ber
lijn én van Cannes naar Tokyo.
Los Angeles in het algemeen en
I lollywood in het bijzonder is
voor hem ook bekend terrein.
Hik jaar brengt hij er een weekje
door omdat daar dan alle pilol-
ifleveringen van eventuele se
ries worden vertoond. De pro-
•edure is als volgt: worden de
pilots verkocht, dan komt er een
■ierie. Komt er weinig respons,
dan houdt de producer het bij
de pilot
Televisie is handel, dal weet
v'an der Klauw als geen ander.
,De verkopers vinden alles wat
AVRO-inkoperJohn van der Klauw: „Ik kan geen show meer zien. Als er weer zo'n trap in beeld verschijnt en
er komen twee mensen af, dan hoop ik dat ze eraf donderen." foto cpd
zij in huis hebben fantastisch.
Als ze vermoeden dat er handel
in zit, zal het hun verder een
zorg zijn of het groen, geel of
paars is. Ze hebben er honderd
gulden in geïnvesteerd en willen
er tweehonderd gulden voor te
rug."
Handjeklap
Zeker de laatste jaren, sinds de
komst van RTL 4, is het steeds
meer een kwestie van hand
jeklap geworden. „Vroeger had
je een paar mensen met wie je
zaken deed: de vaste leveran
ciers uit de VS, Engeland en
Duitsland. Tegenwoordig is het
veel ingewikkelder. Je werkt
steeds meer met tussenperso
nen. Nederland is interessanter
geworden voor de grote jongens
en dat merk je. Grote maat
schappijen die de rechten ko
pen van de Benelux. De Zweed
se TV bijvoorbeeld kocht van
Berlusconi de rechten voor de
Scandinavische l&nden. In één
moeite door kocht ze de rech
ten van de Benelux erbij. Wil je
dan een Italiaans programma
kopen, dan moet je gaan onder
handelen met een paar Zwe
den."
„Ook een voorzichtige start
met een serie is er niet meer bij.
Kocht je vroeger 13 afleveringen
van een serie, tegenwoordig zijn
dat minimaal 22 afleveringen.
En heel normaal is al dat je een
full season, dus zo'n veertig afle
veringen, moet kopen. En alles
snel. Door de concurrentie
word je gedwongen 'ja' te zeg
gen tegen produkten waar je
vroeger nog eens over na
dacht."
Van der Klauw moet naar
aanleiding van een promofilm
pje van drie minuten wel eens
beslissen over de aankoop van
een serie van veertig, afleverin
gen. Dat kan wel eens fout gaan.
„Toen ik True Colors kocht,
nam ik die op basis van de pilot.
Prachtig was die. Zag er heel
verzorgd uit en ik moest snel
beslissen, want RTL 4 lag op de
loer. Ik dacht: dit zit goed. Maar
toen aflevering twee binnen
kwam, begon ik te twijfelen. De
cast was veranderd en de scena
rioschrijvers waren vervangen
door mindere goden. Een hele
andere serie dan de pilot be
loofde. Een tegenvaller. Dan
voel je je behoorlijk genomen."
Troep
Soms moeten de omroepen
noodgedwongen troep aanvaar
den om een gewenst program
ma te pakken te krijgen. Van der
Klauw: „De package deal. De
AVRO kocht op een gegeven
Bondfilms. Dat kon, maar we
moesten tientallen speelfilms
erbij nemen. Daar zaten geluk
kig een paar goeie bij, zoals
Rainman, Willow en Russia
House, maar ook mindere films.
Verder zat in het pakket 62 afle
veringen van Thirty Something
(Dertigers) en 62 afleveringen
van Young Riders."
„Als je zo'n pakket voorge
schoteld krijgt, ben je jaloers op
de collega's van RTL 4. Voor
hen is het meekopen van troep
minder lastig dan voor ons.
RTL 4 kan die troep op de min
dere uren kwijt. De AVRO heeft
die ruimte niet. De AVRO heeft
geen daluren. RTL 4 zet de
meest commerciële dingen op
een rij en de rast zal ze worst
zijn. Bij ons ligt dat anders. Ik
vind het belangrijk dat mensen
die naar ons kijken het ook nog
een beetje aardig vinden."
Kopen voor de AVRO is voor
Van der Klauw niet kopen voor
zichzelf. „Ik koop soms dingen
waar ik zelf nooit naar zou kij
ken. Comedy's vind ik leuk,
maar er zijn zo weinig goede.
Van de meeste word ik somber.
Ik houd van film en Brits drama,
maar naar amusement kan ik
niet meer kijken. Teveel gezien.
Ik haat quizmasters, ik haat
spelletjes, ik haat shows. Als er
weer zo'n trap in beeld ver
schijnt waar twee mensen afko
men, hoop ik dat ze er afdonde
ren. Dat zou eens wat anders
zijn."
Van der Klauw oefent een
doodgewoon vak uit, vindt hij
zelf. Voordat hij voor de AVRO
ging werken, kocht hij voor de
KRO. Tussendoor zat hij een
blauwe maandag bij TV 10.
Omdat die zender niet opera
tioneel werd, keerde hij weer te
rug naar de publieke omroep.
„Of je nu deals voor de één of
voor de ander maakt, dat maakt
niet uit. Als je maar weet voor
wie je koopt en wat je wilt heb
ben. De procedure blijft hetzelf
de. Als ik bijvoorbeeld bij Tele-
München binnenloop, babbel ik
eerst wat over Jan Wouters en
Bayem München. Daarna doe
ik zaken. „TV is een gekke han
del. Niets is tastbaar, soms zelfs
niet zichtbaar. Het is een han
del van hoop."
Marianne Weber voelt zich erkend
prent dat ik in een gat zou vallen. Ook heb ik me
gerealiseerd dat zingen fantastisch is, maar dat
het niet het enige in het leven is. Voor mijn ze
venentwintigste v/as ik ook gelukkig en toen zong
ik helemaal niet. Ik heb mijn kinderen en een
leuk huis."
Verbazing
„Zo gewapend ben ik naar de platenmaatschappij
gegaan om mijn besluit mee te delen. Maar tot
mijn grote verbazing zeiden ze: hoe denk je er
over om alleen verder te gaan? Ik wist niet wat me
overkwam. Ik schijn ook heel raar te hebben gere
ageerd. Maar toen het eenmaal tot me
doordrong, vond ik het hartstikke leuk. Op het
moment dat het bekend werd dat ik doorging,
meldde zich meteen een aantal platenmaat
schappijen. Toen had ik in plaats van een zwart
gat zelfs een weeldeprobleem. Maar ik ben met
mijn oude maatschappij gebleven, ik ken de
mensen, we hebben veel met elkaar doorge
maakt. Er is vertrouwen."
Wist je toen al meteen met welk repertoire je wilde
doorgaan?
„In elk geval Nederlandstalig. En op een dag
hoorde ik op de radio een liedje dat me trof: Er uit
is er uit. Ik heb toen geinformeerd wie die tekst
had geschreven. Bleek Emiel Hartkamp te zijn. Ik
heb contact met hem gezocht en nu heeft hij vrij
wel alle liedjes van m'n CD geschreven, op mu
ziek van Rini Schreyenberg."
„En ik was zo trots dat ons eerste liedje zomaar
op de 36ste plaats van de top 100 trecht kwam.
Tussen al dat Amerikaanse geweld stond zomaar
een Nederlands liedje. Dus ik wil niet meer horen
dat er geen markt is voor Nederlandstalig reper
toire. Dat kan je uit zo veel dingen afleiden."
„Neem bijvoorbeeld de Nederlandse Hitdagen:
daar staan duizenden mensen die al die liedjes
van al die artiesten meezingen. Maar ook als je in
discotheken komt, kennen ze alle teksten. Toch
heb ik zelf wat moeite met het zingen in discothe
ken. Je wordt uitgenodigd, ze willen ook besj even
uit hun dak gaan. Maar toch, ik heb het gevoel
dat niemand eigenlijk voor de ander wil weten
dat ze die liedjes kennen en misschien zelfs waar
deren. Er lijkt wel gêne te zijn om dat toe te ge-
Rondom Nederlandse liedjes hangt nog steeds
iets minderwaardigs. Ik vraag me af waarom?
Omdat die liedjes simpel zijn of volks? Maar bete
kent dat dat ze niet mooi zijn? Wie bepaalt trou
wens wat mooi is?"
„Ik vind het eigenlijk een vorm van discriminatie.
Gestudeerde mensen hebben al gauw de neiging
om het, als het om Nederlandstalige muziek gaat,
te hebben over 'muziek voor het klootjesvolk'. Ze
zitten wellicht in een comité tegen rassendiscri
minatie. Maar hun houding tegenover iets dat
van hun eigen cultuur is, is niet bepaald in de lijn
van hun idealen."
„Er is volgens mij wel een grote en zeer te res
pecteren doelgroep voor Nederlandstalig reper
toire. Dat moet ook wel, anders had ik geen gou
den plaat. Soms denk ik: ik ben zo blij, blijer kan
ik niet worden. En ik weet ook wel: dit gaat over:
morgen, over een paar maanden of over tien jaar,
maar het houdt ooit op. Maar dit neemt niemand
me meer af. Dit worden allemaal herinneringen
waarop je heel lang kunt teren." „Ik denk dat het
goed is dat het succes nu pas is gekomen. Het
lijkt wel alsof het allemaal binnen een jaar is ge
beurd, maar in feite ben ik al tien jaar bezig in het
vak. Het is heel voorzichtig begonneh en eigenlijk
ben ik alleen maar gaan zingen omdat andere
mensen het zó leuk vonden wat ik deed dat ze me
steeds vroegen om op te treden. Ik heb van me
zelf nooit zo verschrikkelijk gemoeten. Ik heb me
ook nooit ergens opgedrongen. Ik ben trots op
mezelf dat ik altijd mezelf ben gebleven."
larianne Weber: „Rondom Nederlandse liedjes hangt nog altijd iets
inderwaardigs. Ik vraag me af: waarom?" foto cpd
Overal waar Marianne Weber ver
schijnt, wordt de tekst van haar single
Huil maar niet om mij uitbundig
meegezongen. Het gevoel dat ze dan krijgt, kan ze
niet omschrijven. „Het maakt me zo blij. Ik moet
op zo'n moment tegen mezelf zeggen: nu moet je
niet al te vrolijk worden. Anders gaan ze nog zeg
gen: doe normaal, joh. Maar ik ben dan werkelijk
zo blij. Het is je erkenning als artiest."
Pas een jaar geleden begon Marianne met haar
solo-carrière en het succes was er vrijwel onmid
dellijk. Haar eerste single Ik weet dat er een ander
is stond binnen de kortste keren hoog in de Top
40. Haar eerste solo-album, dat onlangs, uitkwam
loopt als een trein.
En dat terwijl ze in 1992, na vier jaar. deel te
hebben uit gemaakt van het Holland Duo, van
plan was een punt te zetten achter haar zangcar
rière. „Ik heb er \7an alles aan gedaan om het Hol
land Duo bij elkaar te houden, maar na vier jaar
was het op. Dan kan je maar beter stoppen dan
dat je je leven laat verchagrijnen. Ik heb me goed
voorbereid op het afscheid. Ik heb me goed inge